0 Üye ve 1 Ziyaretçi Konuyu İncelemekte. Aşağı İn :)
Sayfa 1
Konu: Kadife Dokuma Teknolojisi  (Okunma Sayısı: 1346 Kere Okundu.)
« : Ocak 25, 2010, 09:01:10 ÖS »
Avatar Yok

.By.pisLick.*
*
Üye No : 28021
Nerden : Tekirdağ
Cinsiyet : Bay
Konu Sayısı : 1669
Mesaj Sayısı : 4 572
Karizma = 23665


Kadife Dokuma Teknolojisi

1. GİRİŞ

Dokuma kumaşlarda havlı yüzeye sahip kumaşlar çeşitli şekillerde elde edilebilir. Bunlar genel olarak kesilmiş ilmekli, kesilmemiş ilmekli ( havlu ) veya atkı havlı, çözgü havlı olarak ayrılabilirler.
Kord veya fitilli kadife kumaşlar gibi hav yüzeyli kumaşlardan çözgü iplikleri çekilip alındığında onların düzgün uzunlukta hav iplikleri ile kaplı olduğu görülür. Kord ve fitilli kadife gibi atkı havlı kumaşların havı her zaman kesilir. Düz kadifede ise atkı iplikleri kısa uzunlukta hav iplikleri ile kaplanmıştır. Hav tutunduğu ipliğe dikey konumdadır. Dolayısıyla hav çözgü ipliğine bağlı ise, hav ipliğinin atkı olması gerekmektedir. Veya bunun tersi olabilir. Elbise, takım elbise, ev döşemesi vb’nde kullanılır.
Düz kadife kumaş eldesi 3 aşamada gerçekleşir. İki kumaş tabakası aynı anda çift hareketli mekikli dokuma tezgahında dokunur. Kumaş dokuma tezgahını terk ederken dikey atkı iplikleri iki ayrı kumaş oluşturmak üzere ayrılırlar ve her biri dik havlı yüzeylere sahip olurlar. Boylamasına çözgü iplikleri kadifenin dokunması işleminde havları oluştururlar ve son olarak, havlı kumaşın makastan geçirilmesiyle, havlar düz, pürüzsüz bir yüzey haline dönüştürülür.
Orjinalinde kadife, ipekli çözgüden dokunmuş kısa sık çözgü havlı bir kumaş olarak üretilmiştir. Şimdilerde ise bu terim kısmen ipek ve rayon ve kısmen de başka elyaftan veya tamamen başka ipliklerden yapılan kısa, sık çözgü havlı kumaşlar için kullanıldığı gibi, ayrım yapmadan bir atkı havlı kumaş olan velvetin içinde kullanılmaktadır.
Kadife kumaşlar iki grup iplik sisteminden meydana gelir:
1) Zemin kumaşını oluşturan iplikler,
2) Hav yüzeyini oluşturan iplikler.


2. KADİFE DOKUMA TEKNOLOJİSİ

Kadife kumaşlar, zemin kumaş üzerine çözgü ilmeli kumaşlar olarak tanımlanır. Başka bir deyişle kadife, belirli bir uzunlukta bırakılan liflerin yüzeyini kaplayarak ona havlı (tüylü) bir görünüş verdiği yumuşak ve hacimli bir kumaştır . Orjinalde kadife, ipekli çözgüden dokunmuş kısa, sık çözgü havlı bir kumaş olarak üretilmiştir. Günümüzde ise, kısmen ipek veya rayon ve kısmen de başka elyaftan veya tamamen başka ipliklerden (yün, pamuk vs.) imal edilen kısa, sık çözgü havlı kumaşlara ve atkı havlı kumaş olan velvetine de kadife denmektedir
Kadife kumaşlar, hav yüksekliğinin farklılığına göre isim alırlar. Kısa havlı (2 mm) olanlara “Kadife”, daha uzun (2 mm’den fazla) havlı olan kumaşlara ise “peluş” denir
Kadifenin diğer kumaşlardan farklı özelliği, yüzeyde dışa doğru çıkıntı oluşturan ilmek veya iplik demeti yapısıdır. Böylece düzgün zengin yüzey görünüşü yanında ele hoş bir yumuşaklık hissi veren, birbirine çok yakın olan kesilmiş kısa elyaf demetlerinden oluşmuş bir yüzeye sahip olmasıdır. Bu özellik tamamen dokuma makinasında elde edilmektedir. Fiziksel bitim işlemleriyle de kumaşın yüzeyinde lif çıkıntıları oluşturularak yumuşak bir yapı oluşturmak mümkündür. Piyasada yanlış kullanım olmasına rağmen bu yöntemle elde edilen dokulara da kadife denilmektedir. Bunlara “havlı kumaş” demek daha doğrudur. Fakat, ileride bahsedilecek olan kadife üretiminde yüzeyde çıkıntı teşkil eden iplikler de hav olarak adlandırılacağından bu ifade de çelişki olmayacaktır.
Kadife kumaş yapıları; kadife kumaşı meydana getiren iplik gruplarının bağlantı şekilleriyle incelenmektedir;
a) Hav ve havlı yüzeyin tanımı,
b) Hav çözgüsü,
c) Hav atkısı,
d) Zemin çözgüsü,
e) Zemin atkısı
f) Kadife kumaşlarda hav ipliklerinin bağlantı tipleri.

a) Hav ve Havlı Yüzeyin Tanımı :Amacı kumaşın yüzeyinde belirli bir efekt oluşturmak olan, iplik demetleri ile oluşturulan ve kumaşın yüzeyinden dışarı doğru uzanan iplik uçlarına hav adı verilir. Kumaşın yüzeyi bu havlarla kaplı ise kumaşlara genel olarak hav yüzeyli kumaşlar adı verilir. Kadifelerde hav yüzeyli kumaşlardır.

b) Hav Çözgüsü: Çözgü kadifelerinde havları oluşturan çözgü ipliklerine verilen isimdir. Düz kadife tezgahında hav çözgüsü levende sarılmış durumdadır. Jakarlı kadifelerde ise hav çözgüsü direkt olarak cağlıktaki bobinlerden gelir. Bunun nedeni her renkteki hav çözgüsünün aynı uzunlukta kadifenin hav yüzeyine alınmamasıdır. Örneğin; dokuma esnasında mavi renk daha çok gerekiyorsa yani kumaş yüzeyinde daha çok görünüyorsa bobinden mavi iplik daha çok çekilecektir.
c) Hav Atkısı: Atkı kadifelerinde havları oluşturan ilave atkı ipliklerine verilen isimdir. Zemin çözgüsünün üzerinde kısa iplik yüzmeleri olacak şekilde bağlantı yaptırılır ve dokunduktan sonra atkı havı oluşturmak üzere ilave bir işlemle kesilir.
d) Zemin Çözgüsü: Hem çözgü kadifelerinde, hem atkı kadifelerinde kadife kumaşın hav ipliklerini taşıyan ana zemini oluşturan iki iplik sisteminden birisidir. Çözgü kadifelerinde zemin atkısı bağlantı yapar, hav çözgülerini taşımaz. Atkı kadifelerinde hem zemin atkısı ile temel kumaşı oluşturur, hem de atkı havlarını taşır.
e) Zemin Atkısı: Hem atkı kadifelerinde, hem de çözgü kadifelerinde hav ipliklerini taşıyan temel kumaşı oluşturan iki iplik sisteminden birisidir. Atkı kadifelerinde zemin atkısı zemin çözgüsü ile bağlantı yapar, hav atkılarıyla bağlantı yapmaz. Çözgü kadifelerinde ise hem zemin çözgüsü ile temel kumaşı oluşturur, hem de çözgü havları ile bağlantı yapar.
f) Kadife Kumaşlarda Hav İpliklerinin Bağlantı Şekilleri: Kadife kumaşların dokunmasında hav çözgüleri zemin kumaşla 4 şekilde bağlantı yapar.
1. ‘V’ bağlantısı
2. ‘W’ bağlantısı
3. Çift W bağlantısı
4. Özel bağlantılar


g) Hav uzunluğu: Hav uzunluğu kumaşın inçteki çözgü sayısına ve hav atkılarının, üzerinde yüzme yaptığı çözgülerin sayısına göre değişir. Havın uzunluğu ya inç başına düşen çözgü sayısının azaltılması ile ya da hav atkılarının, üzerinde yüzme yaptığı çözgülerin sayısının çoğaltılması yolu ile uzatılabilir.

h) Hav yoğunluğu: Hav yoğunluğu atkının kalınlığına, havın uzunluğuna ve birim alanındaki tafting (serbest iğli tutam) sayısına göre değişir. Atkı kalınlığının artması , havı daha da kaba yapar. Ancak diğerleri eşit olunca yoğunluğu artar . Uzun hav, kumaş yüzeyinin daha iyi kapanmasına yol açarak kısa havdan daha yoğun(sık) bir görünüş verir. Bununla birlikte havın uzunluğu ne kadar büyük olursa her hav atkısının oluşturduğu tafting sayısı da o kadar az olur. Ve inç başına aynı sayıda hav atkısı ile, uzunluğun artışına bağlı olarak yoğunluktaki bir artış iğli tutamların (iplikçilerin) sayısında azalmaya yol açacaktır.Bu nedenle hav atkısının yüzme sayısındaki bir artışın inç başına hav atkısındaki artışı doğurması olağan bir sonuçtur.

I) Hav sıklığının(yoğunluğunun) değiştirilmesi ve etkileri: Havın sıklığının değiştirilmesinin farklı yolları olup, aynı desen ve çözgüde değişiklikler çoğu kez inç başına hav sayısının ya da atkı kalınlığının değiştirilmesi ile kolayca yapılabilir. Diğer bir metoda göre de; farklı bir hav-zemin atkısı oranı elde etmek amacıyla desen değiştirilir.

İ) Havın sıklığı(sağlamlığı): Bu kumaşların çok önemli bir özelliği de havın,(iğli tutamların yüzeyden ayrılması için), zemin dokuya sıkı bir şekilde tespit edilmesidir. Havın sıklığı esas itibari ile atkıların birbirine yaptığı baskıya dayanmalıdır. Bilhassa uzun havlarda havın sıkıca tutulabilmesi için büyük numaralı atkıların kullanılması gerekmektedir. İnç başına daha az sayıda atkı konulması ya da çok uzun bir hav yapılması arzu edilirse, gerekli sıkılık, hav atkıları daha sık atılarak ve “sıkı” ya da “kamçılı” diye tabir edilen hav yapmak suretiyle temin edilir. Daha sıkı dokuma kalın atkı kullanılmasını daha çok güçleştirir. Genel olarak kabul edilebilir ki; sıkı bir havda , kumaşın dökümlülüğü zarar görmekte, öte yandan da fazla sıkılık , kumaşa daha uzun süre giyilebilirlik özelliği kazandırmaktadır.
Kadifeler, hem atkı kadifesi hem de çözgü kadifesi olarak elde edilebilirler. Atkı kadifeler pamuk ipliği ile ve benzeri ipliklerden dokunur. İlmeler, atkı yönünde kumaşa sokulan ipliklerin, örgüye girerken, elde edilmek istenen uzunluklarda kumaş yüzeyine itilmeleriyle oluşturulurlar. Bu, kumaş örgüsünün uygun biçimde düzenlenmesi ve tefenin kumaşa daha sert vurarak, normal atkılara oranla örgüye çok daha az giren ilme atkılarının birbirleri üzerine bindirilmeleriyle sağlanır. Kadifenin havlı yüzeyi, ağaç bir sopaya geçirilmiş bir kılavuzun ucuna takılı ucu sivri bir bıçağın ilmelerin altına sokularak, örgü yönündeki her ilme sırasının düzgün biçimde teker teker kesilmesiyle oluşturulur. Eğer kumaş, çözgü yönündeki sıralarda oluşturulan ilmeler değişik boylarda olacak biçimde tasarlanmışsa, fitilli kadife (corduroy) olarak tanınan yapılar elde edilir.
Çözgü kadifeleri iki değişik yöntemle elde edilirler. Bunların biri, ilme ipliğinin kadife tezgahında dokunan iki temel kumaş katı arasında, birinden diğerine geçerek hareket ettirilmesi ve kumaş dokundukça ilmelerin hareketli bir bıçakla ortadan kesilmesidir.
Bu yapılar çift katlı bir kumaş gibi tasarlanırlar; ancak kumaş katları arasında bağlantı yapan ilme ipliği, kumaşa belirli uzunluklarda beslendiğinden, iki kat arasında belirli bir uzaklık oluşur. Bu sisteme “yüz yüze dokuma” adı verilir. Bir diğer sistem, ilmelerin ağızlık içine atkı gibi sokulan ve uçlarında kesici bir araç bulunan yası tel çubuklar üzerinde oluşturulmasıdır. Temel kumaş tel çubukların altında kalırken, ilme iplikleri bu çubukların üstüne çıkarılırlar. Tel çubuklar sırasıyla ağızlıktan çekilirken ilmeler kesilir ve bir hav tabakası oluşur.
Çözgü ilmeli yapılar, daha çok giysilik kaliteli kadifeler, yünlü kadifeler ve döşemelik kadifelerde uygulanır, çünkü atkı kadifelerin dokunuşu çok basittir.
Halı, kilim ve benzeri dokuma yapılarının oluşturduğu kumaş sınıfına “kirkitli dokuma kumaşlar” denilmektedir. Bunun nedeni, el dokumacılığında, çözgü iplikleri üzerinde ilme ipliğini dolayarak ya da düğüm atarak bir sıra ilme oluştuktan sonra, ilmelerin kirkit adı verilen kısa dişli çelik bir el tarağının, çözgü iplikleri
üzerinden ve her ilme sırasının bitiminden sonra, çözgüler arasından geçirilen atkıya doğru vurularak sıkıştırılmasıdır.

3. KADİFE DOKUMA SİSTEMLERİ
Kadife kumaşların dokuma sistemleri başla iki ana grupta ve bunların alt gruplarında incelenir.
A- Kadife üretim teknikleri,
Al- Atkı kadifesi üretimi,
A2- Çözgü kadifesi üretimi;
a) Tek kat sistem ile çözgü kadifesi üretimi,
b) Çift kat sistem ile çözgü kadifesi üretimi,
-Tek mekikli çift kat çözgü kadifesi üretimi,
- Çift mekikli çift kat çözgü kadifesi üretimi,
B- Hav ipliklerinin kesilmesi;
a) Atkı havlarının kesilmesi,
b) Çözgü havlarının kesilmesi,
- Çift kat dokuma kadifelerin havlarının kesilmesi,
- Hav oluşturma çubuğu ile havların kesilmesi.

3.1. KADİFE ÜRETİM TEKNİKLERİ
Kadife elde etme yöntemlerini ikiye ayırabiliriz;
a) Atkı kadifesi üretimi,
b) Çözgü kadifesi üretimi.
1) Tek kat sistemi ile elde edilen çözgü kadifesi,
2) Çift kat sistem ile elde edilen çözgü kadifesi,
- Tek mekik sistemi ile elde edilen çözgü kadifesi,
- Çift mekik sistemi ile elde edilen çözgü kadifesi.

3.1.1. Atkı Kadifesi Üretimi
Kadife kumaşların karakteristik özelliği olan yüzeydeki hav tabakası, ilave bir atkı ipliği tarafından meydana getirilen kadife kumaştır. Atkı kadifelerinde hav oluşumu hav ipliklerinin yuvarlak bıçak yardımıyla kesilmesi sonucunda elde edilir.
Atkı havlı kumaşlar üç grup iplik sisteminden meydana gelir.

Atkı Kadifelerin Sınıflandırılması

Atkı Kadifeler

İplik Tipine Göre Zemin Dokunun Desenlerine Doku Karakterine
Örgüsüne Göre Göre Göre
- Pamuklu kadife - Tafta (1=1/1) - Velvet - Şifon kadife
- İpek kadife - Velvet - Emprime
- Dimi kadife - Kord kadife
- Açık florlu kadife - Fason kadife

Çözgü kadifelerdeki daha gevşek sarımlı ilme çözgüsü ile daha sıkı bir zemin çözgüsü yerine, atkı kadifelerde, bir ilme atkısıyla daha sıkı bağlantıyı sağlayan bir zemin atkısı bulunur ve her iki atkı materyali de aynı özelliklere sahiptir.
Atkı kadifelerde iki türlü bağlantı kullanılır.
1. “V” Bağlantı: Bu bağlantı şekli birer iplik atlayarak devam eder. Çözgü ipliklerinin iki çeşit hareketi vardır. birincisi aşağıdan yukarıya, ikincisi ise yukarıdan aşağıya doğrudur.
2. “W” Bağlantı: Bu bağlantı şeklinde ise atılan atkıyı 3 çözgü ipliği kavramaktadır. Bu üçlü bağlama “V” bağlantı şekline göre kumaşta daha iyi bağlantı oluşturur.

Havlı kumaşlarda temel zemin dokusunun ve tüylü yüzeyin şekillenmesi ve oluşumu açısından önem taşıyan faktörler şunlardır.
- Hav atkılarının iplik özellikleri
- Hav atkılarının bağlantı ve örgüsü
- Hav atkılarının zemin atkılarına oranı
- Hav atkılarının kumaş tasarımında tamamının kesikli olması veya olmaması yada yüzey üzerinde bölgesel kesim uygulayarak yer yer kabarıklı desen efekti eldesi gibi uygulamada kesim işleminin durumu.
Havlı kumaşlarda hav ipliği kesikli veya kesiksiz olabilir. Atkı kadifelerinde hav ilmeleri atkı iplikleri tarafından oluşturulur
Atkı kadifelerde atkı sıklığı oldukça yüksektir cm’ de 200 atkı ipliği içeren pamuklu kadifeler mevcuttur. Ancak bu kumaşların üretildiği makinalarda üretim miktarı, yoğun ve sık atkı atımından dolayı düşüktür. Bu kumaşlar oldukça kaliteli olmalarına rağmen, düşük üretim miktarından dolayı, günümüzde önemlerini yitirmişlerdir. Öbür yandan düşük ve orta yoğunluktaki dolayısıyla düşük ve orta derecede kaliteli kumaşların üretimi yaygındır. Bunlar otomatik dokuma makinalarında hızlı bir şekilde üretilmektedir
Özel bir örgüyle atkı ipliği normal bir bağlantıdan sonra kumaşın üst yüzeyinden atılır. Yüzey efekti dokuma esnasında değil, dokumadan sonraki kesme işlemi ile oluşmaktadır. Özel fitil kesme makinalarında atkı istikametindeki ilmekler gayet ince bıçaklardan geçirilerek ilmekler kesilir ve kumaş oluşturulmuş olur. Kesim makinası tezgah eni kadar bir silindire sarılı bir bıçak tertibatı ile donatılmıştır. Kesimde kesim ayarı çok önemlidir. Makinede kesiciler sadece atkı ilmelerini kesecek ve temel dokuya temas etmeyecek yükseklikte ve ilmeden ilmeye olan mesafeyi koruyacak sıklıkta ve kumaş enindeki ilme sayısı kadardır.
İlme atkıları genelde 3, 5, 7 çözgü ipliği üzerinden bağlantı oluştururlar. Daha sonra bunlar atlama mesafesinin tam ortasından kesilir. Bir veya üç çözgü ipliğine bağlanarak oluşan atkı ilmeleri “V” veya “W” havlı ilmeleri oluştururlar. Atkı kadifelerde ilmeler kenara kadar devam edip kapalı olarak bırakılır, kesilmez zemin dokusu çok sıkı bağlantısından dolayı atkı atlamalarının oluştuğu yerlerde, zemin atkı hav tabakasından aşağıda kalır.
Eğer kumaşta çok sık hav tabakası isteniyorsa, atkı ilme ipliği sayısını çok yüksek, örneğin 100-120 atkı/cm de hesaplamak gerekir
Eskiden beri pamuk iplikleriyle dokunan atkı kadifelere, kullanılan atkı materyalinden dolayı pamuklu kadifeler denilmektedir. Atkı kadifelerde çözgü kadifelerdeki gibi “Rute” denilen ilme çubukları kullanılmaz. Çözgü kadifelerde atkı ipliğine asılı ilmeler atkı kadifelerde çözgü ipliğine asılıdırlar.
Velvet ve tüm fitilli kadifeler atkı havlı kadifelerdir. Bu tür kumaşlarda zemini oluşturan çözgü ve zemin atkısıdır. Zemin ve hav örgüleri ayrı ayrı düzenlenerek tahar ve armür raporu hazırlanır. İlave atkı ipliği ile hav oluşturulan kadife kumaşlarda hav oluşumu atkı havlarını oluşturacak atkı ipliklerinin atlama yapan (yüzen) Bölümlerinin yuvarlak bir bıçakla kesilmesi ile gerçekleşir.

Düz atkı kadifeleri
Bu tür dokumalar sağlam ağır gramajlı, atkı yüzlü pamuklu kumaşları kapsmına alır. Üniform olarak kısa hav tabakasıyla yoğun bir şekilde örtülüdür. Hav tabakası kumaş dokunduktan sonra yüzeyde gevşek olarak yüzen belirli atkıların kesilmesiyle biçimlendirilir. Velvetten parlak ve ince bir kumaştır.
Kumaş oluşumunda dikkat edilecek hususlar;
- Yüzey ve hav oluşumunda kullanılan temel dokular
- Hav atkılarının yüzey atkılarına oranı
Bu faktörler atkı sıklığı ve bitirme işlemi ile de birleşince; hav uzunluğunda, yoğunluğunda ve hav sağlamlılığında etkin rol oynar.
Esas zemin dokusunun oluşumunda sıkça kullanılan örgüler, bezayağı ve dimidir. Hav bağlantıları ise; dimi, saten veya türetilmiş saten şeklinde olabilir. Sıkı hav elde edebilmek için inç başına düşen atkıların sayısı fazla olmalıdır. Kullanılan atkıların numaraları ile sıklık

3.1.2. Çözgü Kadifesi Üretimi
Kadife kumaşların belirgin ve ayırıcı özelliği olan kumaş yüzeyindeki havlar hav çözgüsünden elde ediliyorsa buna çözgü kadifesi denir.
Çözgü kadifesinin elde edilmesinde en az iki çözgü levendi veya bir çözgü levendi ve cağlıktaki bobinlerden alınan hav çözgüleri gereklidir.
Çözgü havlı kadifelerdeki zemin çözgüsü ve hav çözgüsünün özellikleri ve işleme katılımları aşağıda açıklanmıştır.
Zemin çözgüsü
Atkı ipliği ile birlikte kumaşın zeminini oluşturan çözgülerdir.Tek kat çözgü kadifesi sisteminde tek bir zemin çözgüsü vardır.

Çift kat kadife sisteminde ise 2 tane zemin çözgüsü vardır.
Hav Çözgüsü
Düz kadife tezgahlarında hav çözgüsü levende sarılmış durumdadır. Jakarlı kadifelerde ise hav çözgüleri direkt olarak cağlıktaki bobinlerden gelir. Bunun nedeni değişik renkteki hav çözgü ipliklerinin birim kumaş uzunluğunda farklı miktarlarda kullanılmasıdır. Örneğin, dokuma esnasında mavi renk daha çok gerekiyorsa yani kumaş yüzeyinde daha çok görünüyorsa bobinden mavi iplik daha çok çekilecektir Bazı çözgü ipliklerini daha çok veya daha az kullanma imkanı bobinden hav ipliği almakla sağlanır. Çözgü kadifesi hav çözgüsünün bir üst örgüden bir alt örgüye geçmesi suretiyle çift kadife olarak da imal edilebilir. Dokuma işleminden sonra çift kadife ortadan kesilir. Çözgü kadifeler “Ruten kadifeler olarak da dokunabilirler. Çözgü kadife tekniğinde tüylü dokumalar hemen hemen her istenilen hav yüksekliğinde ve oldukça farklı görünüşlerde imal edilebilirler. Örneğin hayvan kürkü taklitleri, ipek kadife, aynalı kadife, astragan vb.

3.1.2.1. Tek Kat Çözgü Kadifesi Üretimi
Tek kat kadife tekniğiyle yapılan kadife kumaşlarda birincisi gergin zemin, diğeri gevşek sarılan hav çözgüsü olmak üzere iki çözgü ile dokunurlar. Havlar, hav çözgüleri yukarı kalktığında arasına giren ve ucunda bıçak bulunan çelik çubuklar aracılığı ile oluşturulur. Eğer, kumaş havlarının yüksek olması isteniyorsa yassı çubuklar, kısa olması isteniyorsa yuvarlak çubuklar kullanılır
Bu tip kadifeler “Teller Yardımıyla Üretilen Çözgü Kadifeler” adını alır. Hav çözgülerinin oluşturduğu ağızlıktan teller geçirilir. Hav çözgüleri alt ağızlık konumuna inip atkılarla birleştikten sonra şekildeki tellerin etrafını kaplarlar. Tellerin enine kesiti aynı zamanda ilme şeklini ve enine kesitteki yükseklikleri de ilme yüksekliklerini belirler. Teller kumaş içerisinden çekildiklerinde ilmeler oluşur. Tellerin hareketini kontrol eden özel mekanizma telleri çok hızlı bir şekilde atılan atkı ipliği ile aynı hızda ağızlık içerisine yerleştirir ve yavaşça geri çeker. İki nokta arasında tel sayısının fazla olması, hav çözgüsüne gelen gerilimden dolayı, hav ilmelerinin içeri girmesini önler. Üretilecek olan kumaşın tipine göre hafif kumaşlar için tel sayısı azaltılır. Ağır kumaşlar için tel sayısı arttırılır.
Kadife kumaşın yüzeyinde oluşan havlar tellerin yapısına bağlı olarak ilmekler veya demetler halindedir. Eğer, tellerin üst yüzeyi bıçak ağzı şeklinde yapılmışsa telle kumaş içerisinden çekilirken ilmekler kesilip demet halini alacaktır. Kesici olmaması halinde ise ilmekler oluşacaktır. Burada unutulmaması gereken bir nokta, hav çözgülerinin oluşturduğu yüksek ağızlığa tel girdiği anda, zemin çözgülerinin oluşturduğu daha engin ağızlığa da atkı ipliğinin yerleştirilmesidir.
Enine kesit dairesel olan teller kısa ilmekli, dikdörtgen olanlar ise uzun ilmekli kadife üretiminde kullanılır. Tellerin yükseklikleri kısa havlı kadifeler için 1-5 mm, kürk ve halı takliti uzun havlı kadifelerde ise 25mm’yi bulan boyuttadır. Tellerin sonundaki delikler tellerin hareketini sağlayan mekanizma uzuvları ile bağlantıyı sağlar. Bu mekanizmalar için dokuma makinasının bir tarafında dokunan kumaş genişliği kadar bir boşluğa ihtiyaç vardır. bu sistemle üretilen ilmeli kadifeler döşemelik olarak kullanılır. Demetli yani ilmekleri kesilmiş kadifelerse giysilik, perdelik ve döşemelik olarak kullanılır. İlişkinin bir arada olduğu daha çok döşemelik ve halı olarak kullanılan değişik desenli kadifelerde vardır.
Dokuma esnasında kullanılan hav çözgüsü zemin çözgüsünden daha uzundur. Bu uzunluk tellerin derinliğine ve tel sayısına bağlı olarak değişir. Hav çözgüsü, zemin çözgüsünden 5-12 kat daha uzun olabilmektedir. Dokuma esnasında hav yüksekliğini zedelememek için cımbarlar sadece kumaşın kenarıyla ve levende sarmada da sökme silindiri ile kumaşın arkası temas halinde olmalıdır.
Bütün teller soldan sağa doğru çekilerek çıkarılırlar. Bu nedenle ilmelerin sağa doğru kayma tehlikesi vardır. bunu önlemek ve daha sağlam bağlantı oluşturmak için ilmelerin sağında bulunan zemin çözgüsünün zıt bağlantı yapması gerekir.
İplikleri çerçevelerden geçirilişleri dokumacıya göre önden arkaya doğrudur. İlme (hav) ipliği daima birinci çerçeveye geçirilir.

3.1.2.2. Çift Kat Çözgü Kadifesi Üretimi
Kadife dokuların üretiminde kullanılan tellerle dokuma sistemi, tellerin hareket mekanizmalarının dokuma tezgahlarına monte edilmesiyle sağlanır. Fakat bu tezgahların fazla yer kaplamaları, yavaş çalışmaları, ayrıca kullanırken bazı zorlukların çıkması üretime tesir eden sebepler olmuş ve bugün daha hızlı kadife üretimi için çift kat tekniği ile üretim sistemine geçilmiştir.
Çift kat tekniğinde kadifeler, bezayağı ve rips doku türleri ile üst üste, iki doku tabakasının dokunması ve ilme çözgü ipliklerinin değişimli olarak l üst - l alt dokuya bağlantısıyla elde edilirler. Her iki doku arasındaki ilme mesafesi, bir hav ipliği yüksekliğinin iki katıdır ve bu yükseklik regülatör vasıtasıyla sabit tutulur. İlmeler tezgaha monte edilmiş olan ve bir kızak üzerinde yatay vaziyette sağa - sola hareketli bir bıçak tarafından tam ortalarından kesilirler.
İki doku arasındaki ilmelerin kesimi, tefenin vuruşu tamamlandıktan sonra, yani tarağın geri hareketinde ve zemin çözgüsü gergin durumdayken meydana gelir. Çünkü tarağın yanlış bir pozisyonunda yapılan ilme kesimi, kademeli hav uçlarının oluşmasına ve düzensiz hav yüksekliğine neden olur.
Çift katlı kadifeler ya tek atkıyla yada çift atkıyla dokunurlar. Tek atkıyla dokunan çift katlı kadifelerde atkı ipliği hem üst hem de alt dokuya geçirilir. Böylece tek atkı sistemiyle iki doku tabakası oluşturulur. Çift atkı kadifelerde, atkı iplikleri üst dokuya üst atkı taşıyıcı, alt dokuya alt atkı taşıyıcı aracılığı ile bağlanırlar. Her iki atkı taşıyıcının hareketi aynı hız ve zamandadır.Tek atkılı çift katlı kadifelerde her atkı ipliği l üst ve l alt dokuya değişimli olarak bağlandığından, değişimli kasa sistemiyle 2 tip atkı materyali kullanılabilir.
Çift katlı kadifelerin üst ve alt dokuları ayrı ayrı bağlantı çözgüleri ile bağlanırlar. Tek levende de sarılabilen bu bağlantı çözgüleri için. iki ayrı levendin kullanılması tezgahın tam kapasite ile çalışması açısından daha faydalıdır.
Bu sistemde kadife dokumada tezgah verimi yüksektir. Fakat ortadan kesilen ilmelerin oluşturdukları yüzeyler pek düzgün olmazlar. Bunun için havlar terbiye dairesinde makaslama işlemine tabi tutulur. Gerek tel çubuklu sistemde gerekse yüz yüze dokuma sisteminde desenli ve motifli yapıların elde edilme olanağı vardır. Her iki sistemde de ilme iplikleri jakar mekanizmasıyla kontrol edilerek istenilen herhangi bir desen elde edilebilir.
Çift kat çözgü kadifesi üretimi iki şekilde yapılır.
a)Tek mekikli çift kat kadife üretimi,
b) Çift mekikli çift kat kadife üretimi.

Tek Mekikli Çift Kat Çözgü Kadife Üretimi
Normal dokuma tezgahların çift kat kumaş dokuma tekniğiyle dokunur. Hav ipliği üst ve alt zemin iplikleri arasında bağlantı yapar. Kumaş dokunduktan sonra iki kumaş arasındaki hav iplikleri kesilerek kumaşlar birbirinden ayrılmış olur.

Çift Mekikli Çift Kat Çözgü Kadifesi Üretimi
Modern kadifecilikte kullanılan sistemdir. Buradan zemin çözgü levendleri istenildiğinde ayrı ayrı hazırlanabilir. Atkı atımı iki kumaşa da aynı anda yapılır. Tezgahta üst ve alt kumaşa ait olmak üzere iki tane ayrı ayrı ağızlık açılır.
Bu sistemde aynı süre içinde diğer sistemlere göre daha fazla kumaş dokumak mümkündür.

3.1.2.3. İlmeli Kadifeler
Bunları zemin çözgüsünün atkı ipliği ile oluşturduğu temel doku ve ilmelerin oluşturmasını sağlayan ilme (hav) çözgüsünden oluşur.
Zemin çözgü havludaki gibi ince ve yüksek bükümlü pamuk ipliğinden olup gergin tutulur. İlme (Hav) çözgüsü ise daha gevsek olup, yün, ipek, suni ipek ve pamuk ipliğindendir.
Her iki çözgü ipliği 1/1, 1/2, 2/1 oranlarında dokunur. Bunun için belirleyici etken; kumaşın kullanıldığı yerin yanında, hav çözgüsünün sıklığı, yükseldiği ve iplik numarasına bağlıdır.
İbnelerin oluşumu, hav çözgüsü yukarı kalktığında açılan ağızlığa çelik veya prinçden imal “RUTE” denilen uzun çubukların geçirilmesi ile olur. Şekilde kesitleri verilen çeşitli niteleri görüyoruz .
Zemin çözgünün bağlantı şekli bezayağı olmasına rağmen, bunun yanında R2/1, Rl/2 ve panama, hatta dimi doku türünde dokularla zemin oluşturulabilir.
Dokuma sırasında ilme çözgüleri, rute üzerinden doğru yükselip tekrar temel dokuya bir veya birkaç atkı ipliği ile bağlanırlar. 3, hatta 8 sıra halinde geçirilen çubuklar teker teker oluşan ....lerin içerisinden çekilmeye başlar ve her çekilen çubuk tekrar ilmek oluşturmak için tek tek ilme içine atılır.
Kadife dokular ilmeler arasındaki atkı ipliği sayısına göre isimlendirildikleri gibi (Örneğin 2 atkılı 3 atkılı gibi) hav çözgüsünün l veya l ‘den fazla zemin atkısını bağlama şekline göre da adlandırılırlar. Örneğin;
2 Atkılı Kadifeler: Şayet hav çözgüsü l zemin atkı ipliğinin altından bağlanmışsa ”V” havlı,
3 Atkılı Kadifeler: Şayet hav çözgüsü l atkının altından -1 atkının üstünden ve yine l atkının altından bağlanmışsa “W” havlı kadifeler olarak isimlendirilirler.
Kesik İlmeli Kadifeler
Bu kadife türünde, yüzey kesik havlarla kaplıdır.Kesik ilmeli kadife üretiminde özel kesiciler kullanılır. İlmeleri kesmek için üst kenarı keskin “RUTE” ler veya daha yüksek havlı yüzey istendiğinde uçları kıvrık, keskin, yassı çubuklar kullanılır.
3.1.2.4. Karışık Havlı Kadifeler
Bazı kadife türlerinde havlar hem yuvarlak hem de ucu kesicili RUTELER yardımıyla oluşturulur. Bu sayede kumaş yüzeyinde hem kesik havların hem de kapalı ilmelerin bulunduğu desenli bir görünüm elde edilir. Üstlerinde kesici bulunan üniteler diğer yuvarlak üniteler den daha yüksektir.
Doku yüzeyini egalize ederken ikinci bir kesme işlemine sokulan kesik havların daha uzun tutulmasındaki gaye kapalı ilmelerin zedelenmesine mani olmaktır.
Maket (Ağır döşemelik) dokular bu teknikle dokunurlar .

3.2. HAV İPLİKLERİNİN KESİLMESİ
Kadife kumaş üretiminde havların kesim işlemi kumaş kalitesi açısından önemlidir. Hav kesme işlemi kumaş dokunurken veya dokunduktan sonra yapılabilir.
Kadife kumaş üretiminde hav ipliklerinin kesilmesi üretim tekniğine göre farklılık gösterir.
a) Atkı kadifelerinde havların kesilmesi,
b) Çözgü kadifelerinde havların kesilmesi.

3.2.1. Atkı Kadifelerinde Havların Kesilmesi
Atkı havı kesilmiş kumaşların üretiminde; havlar, kumaş tamamen dokunduktan sonra yüz tarafında kesilmek suretiyle oluşturulur.

3.2.2 Çözgü Kadifelerinde Havların Kesilmesi
Çözgü havı kesilmiş kumaşların üretiminde ise 2 metod kullanılır.

Çift kat dokunan kadifelerin havlarının kesilmesi
İlk metoda çift kumaş dokunur ve bu iki kumaş arasında onları birbirine bağlayan iplik hav ipliği olur. Çift kat kumaş dokuma bölgesinden uzaklaşırken bir bıçak yardımıyla hav iplikleri kesilerek iki ayrı kumaş haline getirilir. Bu tek kat kumaşlar çift kat kumaşın kalınlığının yarısı kadar ve hav ipliğinin kesildiği yerde havlı yüzey oluşur.

Hav Oluşturma Çubuğu İle Havların Kesilmesi
Hav oluşturma çubuğunun üst kenarında ve bir ucunda küçük bir bıçak vardır ve çekildiği zaman ilmekli hav bırakır. Kumaşa bir miktar atkı yedirildikten sonra, bir ucunda bıçak bulanan bu çubuk,hav çözgü ipliklerini keser. Çerçeveler, hav çözgü iplikleri bu çubuğun üzerinden geçecek şekilde hareket eder. Bu çubuğun ilersine birkaç atkı atıldıktan sonra çubuk çekilir ve ucundaki bıçak, çubuğun üzerinden geçtiği bütün çözgü ipliklerini keser. Kesik iplikler dik konuma gelir ve havı teşkil ederler. Birkaç ilave atkı atıldıktan sonra çubuk tekrar ağızlığa yerleştirilir, bu şekilde dokumaya devam edilir, yine birkaç atkı atıldıktan sonra çubuk geri çekilir.

3.3. KADİFE KUMAŞ ÇEŞİTLERİ
Bu bölümde piyasada yapım ve kullanım özelliklerine göre kadife kumaşlar aşağıdaki başlıklarda incelenmiştir.
a) Düz Kadife (Face to Face): Yüzeyi düz havlı, fitilsiz, desensiz genellikle tek renkli kadifedir.
b) Fitilli Kadife: Genellikle düz renk olarak elde edilir. Kumaş yüzeyinde hav ipliklerinin oluşturduğu fitil şeklinde yollar vardı. Çeşitleri şunlardır.
- Mançester kadifesi,
- İnce fitilli kadife, bebek kordu, mikro kord
- Kalın fitilli kadife,
- Milraye .
c) Fustian Kord Kadife: Atkı havlı ağır tip pamuklu kadife kumaştır.
d) Armür Desenli Kadife : Birden fazla renkli ve küçük desenlidir. Diğer bir adı da basit desenli kadifedir.
e) Jakarlı Kadife : Kullanılan renk sayısı fazla olan ve desenleri büyük olan kadifelerdir.
f) Şpigelli Kadife : Genellikle çift katlı kadife tekniği ile yapılan jakarlı bir kadife türüdür.
g) Cenova Kadifesi : Şpigelli kadifeye benzer. Farkı daha çok sayıda, değişik renkte atkı ipliği kullanılmasıdır.
h) Baskılı Kadife : Düz kadife üzerine yapılan çeşitli baskılarla elde edilir. Bu baskılar ısı ve basınç altında gofraj kalandırında verilir.
i) Epengle Kadife : Zemin kumaşı dokunurken gevşek şekil de salınan hav çözgülerinin arasına özel bıçaklı şişler atılarak üretilen kadifelerdir.
j) Velvetin : Dokumadan sonra kumaş yüzeyindeki atkı havı ipliklerinin kesilerek kadife yüzeyi elde edildiği kumaş çeşididir.
k) Pan Kadife : Yüzey havlarının fırçalanarak tek yöne yatırıldığı çok parlak kadife cinsidir.
l) Velur : Son derece sık yapılı kesik havlı döşemelik kadifedir.
m) İpek Kadife : Kontinü filament ipliklerle dokunmuş oldukça sık yapılı kadifedir.
n) Dimi Kadifesi : Yüksek atkı sıklığına ve dolayısıyla dayanıklı bir yapıya sahip kadifedir.
o) Transparan Kadife : Şeffaf yapılı, sentetik ipliklerle dokunmuş, genellikle baskı ile desenlendirilmiş kadife çeşididir.
p) Utreht Kadife : pamuklu zemin, tiftik havların W şekilde bağlandığı döşemelik kadifedir.
q) Buruşuk Kadife : Uzun tüylü çözgü havlarına sahip düzensiz şekilde fırçalanarak efekt kazandırılmış kadifelerdir.
r) Kadife Halı : Baskılı hav çözgüsü ve renkli hav çözgüleriyle epengle tekniğiyle dokunan kadife cinsidir.
s) Frize : Yer yer kabarık desenler oluşturan ilmekli havlara sahip döşemelik kadifedir.
t) Kadife Bantlar : Kadife tezgahlarında çift kadife olarak dokunan dar dokuma benzeri şerit kadifelerdir.
u) Suni Kadife, Divetin : Her hangi bir hav ipliğine sahip olmayan bitim işlemlerinde tüylendirilen kadife benzeri kumaşlardır.

YALAN !  
WeBCaNaVaRi Botu

Bu Site Mükemmel :)

*****

Çevrimİçi Çevrimİçi

Mesajlar: 222 194


View Profile
Re: Kadife Dokuma Teknolojisi
« Posted on: Mart 29, 2024, 09:31:32 ÖÖ »

 
      Üye Olunuz.!
Merhaba Ziyaretçi. Öncelikle Sitemize Hoş Geldiniz. Ben WeBCaNaVaRi Botu Olarak, Siteden Daha Fazla Yararlanmanız İçin Üye Olmanızı ŞİDDETLE Öneririm. Unutmayın ki; Üyelik Ücretsizdir. :)

Giriş Yap.  Kayıt Ol.
Anahtar Kelimeler: Kadife Dokuma Teknolojisi e-book, Kadife Dokuma Teknolojisi programı, Kadife Dokuma Teknolojisi oyunları, Kadife Dokuma Teknolojisi e-kitap, Kadife Dokuma Teknolojisi download, Kadife Dokuma Teknolojisi hikayeleri, Kadife Dokuma Teknolojisi resimleri, Kadife Dokuma Teknolojisi haberleri, Kadife Dokuma Teknolojisi yükle, Kadife Dokuma Teknolojisi videosu, Kadife Dokuma Teknolojisi şarkı sözleri, Kadife Dokuma Teknolojisi msn, Kadife Dokuma Teknolojisi hileleri, Kadife Dokuma Teknolojisi scripti, Kadife Dokuma Teknolojisi filmi, Kadife Dokuma Teknolojisi ödevleri, Kadife Dokuma Teknolojisi yemek tarifleri, Kadife Dokuma Teknolojisi driverları, Kadife Dokuma Teknolojisi smf, Kadife Dokuma Teknolojisi gsm
Yanıtla #1
« : Temmuz 20, 2010, 03:25:26 ÖS »

Anqel*
*
Üye No : 21465
Nerden : Yurt Dışı
Cinsiyet : Bayan
Konu Sayısı : 5208
Mesaj Sayısı : 17 796
Karizma = 50130


Teşekkürler..

WebCanavari
Yanıtla #2
« : Ağustos 07, 2010, 08:06:49 ÖS »

Yıldızım
*
Üye No : 31517
Nerden : Tekirdağ
Cinsiyet : Bayan
Konu Sayısı : 2947
Mesaj Sayısı : 11 568
Karizma = 20133


Teşekkürler
Sayfa 1
Yukarı Çık :)
Gitmek istediğiniz yer:  



Theme: WeBCaNaVaRi 2011 Copyright 2011 Simple Machines SiteMap | Arsiv | Wap | imode | Konular