Gürcü asıllı Sovyet siyaset adamı olan Stalin, Tiflis Ortodoks Semineri'nde öğrenciyken, 1898'den itibaren Gürcistan sosyal demokrat örgütü Mesam Dasi'ye katılmış ve sosyal demokrasi davası için mücadele etmiştir.

Daha sonra Bolşeviklerin tarafını tutan Stalin, 1917'de Lenin'in Nisan Tezleri'ni benimsemiş ve Lenin Finlandiya'ya gidince Sverdlov'la birlikte partinin yönetimini üstlenmiştir. Devrimden sonra milliyetler halk komiseri olan Stalin (1917-1922) diğer Sovyet cumhuriyetlerine karşı merkeziyetçi bir politika uygulamıştır.

1922'de Komünist Parti Genel Sekreterliği'ne gelmiş ve 1924'ten 1929'a kadar Lenin'in yerine geçmek isteyen diğer adayları tasfiye etmiştir. Bunun için önce Troçki' ye karşı Kamenev ile Zinovyev'i desteklemiş ve onlarla işbirliği yapmıştır. Sonra üçünü birden tasfiye eden Stalin, Buharin ile Rıykov'u görevden uzaklaştırmıştır.

İlk beş yıllık planı başlatan Stalin, ağır sanayinin gelişmesine büyük önem vermiş, 1939 Ağustosunda Almanya ile saldırmazlık paktını imzalamıştır. Ancak Almanya'nın 1941'de Sovyetler Birliği'ne saldırması üzerine Rus vatanseverliğine ve halkın geleneksel duygularına çağrıda bulunarak başta kötü giden askeri durumu düzeltmeyi başarmıştır.

Sovyet orduları tarafından kurtarılan Doğu Avrupa ülkelerini Sovyetler Birliği'nin nüfuzu altına almış ve Kominform'u kurmuştur. Gerek Sovyetler Birliği'nde gerekse halk demokrasilerinin ve hatta Batı ülkelerinin komünist partilerinde büyük bir ün kazanmıştır.

Başlıca Eserleri

Anarşizm mi, Sosyalizm mi?, Marksizm ve Dil Üzerine, Leninizmin İlkeleri, Leninizmin sorunları, Diyalektik Materyalizm, Marksizm ve Milli Mesele, Son Yazılar, Sovyetler Birliği'nde Sosyalizmin Ekonomik Sorunları.