Isveç Giyim Ve Tekstil Sektörü...

İSVEÇ GİYİM VE TEKSTİL SEKTÖRÜ

İsveç Giyim ve Tekstil endüstrisi yüksek teknolojiye sahip, sürekli ürün gelişimi olan, çevreye son derece duyarlı, modern ve kalite anlayışı yüksek bir endüstri olarak karşımıza çıkmaktadır. Sektör toplam 14.000 kişiyi istihdam etmekte olup, bu sayı ülkenin 1995 yılında Avrupa Birliği’ne girdiğinden bu yana pek fazla değişim göstermemiştir.. Fakat yaklaşık aynı sayıda çalışanın da firmaların komşu ülkelerdeki (Estonya, Latvia, Polonya) tesislerinde çalıştıkları tahmin edilmektedir. İsveç’in giyim ve tekstil endüstrisi coğrafi olarak güneybatıda odaklanmıştır. Özellikle Borås şehri, tekstil ve giyim sektörünün geleneksel merkezidir. Bu şehirde, tekstil ve giyim alanında yüksek eğitim, mesleki eğitim, araştırma ve geliştirme faaliyetlerini yürüten kuruluşlar bulunmaktadır. Aşağıda sektör ile ilgili bazı temel bilgiler verilmiştir.

Tekstil ve Giyim Endüstrisisnde çalışan : Yaklaşık 14.000
insan sayısı

Tekstil ve Giyim Endüstrisi sektöründe : 350
faaliyet gösteren firma sayısı (> 5 çalışan)

İsveç’in 2001 yılında tekstil ve giyim : İhracat 14.2 Milyar SEK (1.5 Milyar Euro)
Ürünlerindeki toplam ticareti İthalat 32.7 Milyar SEK (3.5 Milyar Euro)

İsveç Tekstil ve Giyim Endüstrisi derneği (WeBCaNaVaRi'na Üye Olmadan Link'leri ve Kod'ları Göremezsiniz.
Link'leri Görebilmek İçin. Üye Ol. veya Giriş Yap.

www.teko.se

), sektörde yeralan firmalar ve çalışanların katılımı ile oluşmuş bir organizasyondur. Bu kuruluş ülke sektörünü hem yurt içinde hem de yurt dışında temsil etmektedir. 113.000 işyeri ve 2.1 Milyon çalışanın temsilcisi, Avrupa Birliği tekstil ve giyim endüstrisi organizasyonu olan EURATEX’in bir üyesi olan TEKO üyelerinin soru ve sorunlarına AB nezdinde de yardımcı olmakla mükelleftir.

2.1. Giyim

İsveç’te giyim sektörü son birkaç yılda büyük değişime uğramıştır. Günümüzde dikim işinin büyük bir kısmı İsveç’li firmaların diğer ülkelerdeki iş ortakları tarafından yapılmaktadır. İsveç’li üreticiler ise ürün dizayn ve gelişimi, satın alma, bazen kesim, kalite ve çevre politikası denetimi, lojistik, depolama ve tabii ki ürünlerin kendi markaları altında pazarlanması konuları ile ilgilenmektedirler.

Moda giyim dışında, koruyucu iş elbiseleri ve toplu iş kıyafetleri konusunda da başarılı birçok İsveç’li, üretici bulunmaktadır. Giyim sektöründe İsveç’in çeşitli ülkelerden yaptığı ithalatın toplam ithalata olan oranı, yüzde olarak aşağıdaki tabloda verilmiştir.

1990 1991 1994 1995 1998

AB ülkeleri 65.0 61.7 45.0 45.5 43.3
Portekiz* 16.8 15.2 10.1 8.5 6.7

EFTA (4) 0.8 0.8 0.9 2.4 1.1

Orta ve Doğu Avrupa 2.6 2.6 7.5 8.9 10.7
Estonya - 0.1 2.0 2.6 3.1
Polonya 0.5 1.2 2.1 2.1 2.0

Doğu Asya ülkeleri 5.0 7.4 21.4 18.6 16.8
Çin 4.9 7.3 20.9 18.1 16.3
Vietnam 0.1 0.1 0.4 0.4 0.5

Gelişmekte olan ülkeler 23.7 23.7 21.9 22.3 21.9
Pakistan 0.5 0.5 0.5 0.6 0.6
Hindistan 1.9 2.0 4.5 4.4 2.7
Bangladeş 0.9 0.7 0.8 1.5 2.8
Sri Lanka 0.5 0.4 0.5 0.5 0.5
Tayland 1.7 1.6 1.6 1.3 1.3
Endonezya 1.0 1.1 1.0 1.0 1.0
Kore Cumhuriyeti 2.9 2.9 1.5 1.6 2.6
Hong Kong 10.3 10.8 9.2 8.9 7.6
Macao 0.9 0.6 0.4 0.8 1.0
Malezya 0.6 0.6 0.4 0.3 0.2
Filipinler 0.3 0.3 0.1 0.1 0.1

Diğer ülkeler 3.1 3.9 3.3 3.2 5.8
Türkiye 1.4 1.1 1.6 1.8 4.4

* Bu tablo 1998 yılında Portekiz henüz AB’ne alınmadan önce hazırlanmıştır.

Tablo 1. İsveç Giyim İthalat rakkamları 1990 – 1998 (% cinsinden)

Tablodaki toplam rakamlar incelendiğinde, İsveç’in giyim ürünleri ithalatının seneler içinde yavaş yavaş Avrupa Birliği ülkelerinden Doğu Asya ve diğer ülkelere kaydığı gözlenmektedir.

Gelişmekte olan ülkelerden yapılan alım ise ortalama % 20-25 arasında sabit kalmaktadır. İsveç firmalarının Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinden, özellikle Çin’den ithal ettikleri giyim ürünleri de seneler içinde dikkate değer bir artış göstermiştir. Fakat son iki senede bu ülkelerden yapılan ithalatlarda kalite konusunda sıkıntılar yaşandığı konusunda duyumlar almaktayız.

İsveç’in yüzölçümü Türkiye’nin 2/3’ü oranında olduğu halde ülkede sadece 9 Milyon civarında insan yaşamaktadır. Fakat ülkenin giyim sektöründeki ithalat potansiyeli nüfusuna oranla çok daha fazladır. Bunun nedeni ise çeşitli markaların, İskandinav yarımadası ve diğer Avrupa Birliği ülkelerinde kendi mağazaları ile faaliyet göstermeleridir. Nitekim İsveç şirketlerinin Türkiye’den satın aldıkları giyim ürünlerinin rakamları ile İsveç -Türkiye arasındaki giyim ürünleri ticaret rakamları birbirini tutmaz. Çünkü satın alınan malların birçoğu İsveç’li firmaların Avrupa Birliği ülkelerindeki mağazalarına sevkedilmektedir. Hennes & Mauritz AB, Lindex AB, Kappahl AB ve Jean & Clothes AB Türkiye’de ofisi olup ülkemizden giyim eşyası alımı yapan İsveç’li şirketlerdir.

2.2. Ev ürünlerinde tekstil sektörü

İsveç’teki tekstil endüstrisi birçok özel alanda da aktiftir. Birçok firma İsveç ve dışında, ev ve döşeme tekstili alanlarında oldukça iyi tanınır. Döşeme kumaşları, perdeler, halılar ve yatak tekstili bunlardan bir kaçıdır. Dünyaca ünlü İsveç firması IKEA Türkiye’deki satın alma ofisi vasıtası ile ülkemizden ev tekstili ürünleri satın alımı yapmaktadır.

2.3. Teknik tekstil

Teknik tekstil veya endüstriyel kullanım için tekstil, İsveç’te genişlemekte olan sektörlerdir. Geotekstil, hava yastıkları ve otomotiv sektörü için kumaş, kağıt üretiminde kullanılan keçe ve kumaşlar, hijyenik ürünler, paraşüt, hava ve sıvı arıtımı için filtreler, ve yelken bu alandaki bazı örneklerdir. İsveç ayrıca seralar için kullanılan kumaş konusunda da dünyanın önde gelen üreticilerindendir. İsveç’te üretilen teknik tekstil tüm dünyaya ihraç edilmektedir.

3. TÜRKİYE – İSVEÇ TİCARİ İLİŞKİLERİ

Türkiye ile İsveç arasındaki ticaret hacminin senelere göre dağılımı aşağıdaki tabloda verilmiştir. Bu hacim, 2000 yılında, bir önceki yıla göre % 4.5 artarak 1.2 Milyar Amerikan Doları seviyesine ulaşmıştır. 1998 yılına kadar 1 Milyon Doların altında seyreden rakam, 1998 yılında % 34 civarında artarak 1 Milyar doların üzerine çıkmıştır ki bu sıçrama da Türkiye’nin İsveç’ten ithal ettiği telekomünikasyon sektörü ürünlerinin büyük payı vardır.

Türkiye-İsveç senelere göre ticaret hacmi 1994-2001
(Bin Amerikan Doları USD-000)

İhracat 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001
Oc-Tem.
İsveç=>Türkiye 189 304 326 629 713 1014 960 280
Türkiye=>İsveç 80 67 88 123 157 151 258 200
İhracat hacmi 269 371 514 753 870 1165 1218 480

Öte yandan tablo incelendiğinde görülmektedir ki 1994 – 1999 yılları arasındaki hacmin büyük bölümünü İsveç’in Türkiye’ye yaptığı ihracat oluşturmaktadır. Türkiye’nin bu dönemdeki dışsatım payı toplam hacmin % 20 – 30’u arasında değişmektedir. Bu rakama, İsveç firmaları tarafından Türkiye’den satın alınarak Almanya ve diğer ülkelerdeki satış noktalarına gönderilen tekstil ürünleri nedeni ile 30-50 Milyon Dolar daha eklenebilir. Türkiye’den İsveç’e yapılan ihracatın toplam ticaret hacimdeki oranı 1999 yılında % 7’ye düşmüş, fakat 2000 yılında tekrar eski ortalamalara ulaşmıştır. Bu arada dikkati çeken diğer bir nokta da 2000 yılından itibaren Türkiye’nin İsveç’e yaptığı ihracat rakamlarındaki artıştır. Bu rakam 2000’de 1999 yılına göre % 56 artarak 250 Milyon Doları geçmiştir.

Karşılıklı toplam ticaret hacmi 2001 yılında kriz nedeni azalmakta ise de, sevindirici olan gözlem, ilk altı ayda ülkemizden İsveç’e yapılan ihracatın 2000 yılında yapılan toplam yıllık ihracat rakamının % 80’ine ulaşmış bulunmasıdır.

Şu anda ülkemizde 71 İsveç firması kendi ofisleri vasıtası ile faaliyet göstermekte olup, temsilcilik ve distribütorlük şeklindeki iş ortaklıkları da gözönüne alındığında bu rakam 350 firmaya ulaşmaktadır.

Sektör ve ürünler açısından incelendiğinde İsveç’in Türkiye’den ithal ettiği ürünlerin % 45’ini hazır giyim ürünleri oluşturmaktadır. Belli başlı diğer ürünler % 10 tekstil, kumaş dokuma, % 10.5 elektronik komponentler, % 7 gıda ve tarım ürünleri, % 5.3 metalik olmayan mineraller olarak karşımıza çıkmaktadır. Türkiye’nin İsveç’ten ithal ettiği malzemelerin % 59’unu telekomünikasyon altyapı ekipmanı oluşturmaktadır. Toplam rakam içinde belli başlı kalemleri oluşturan diğer malzemeler ise; elektrikli aletler % 7.5, Kağıt ve kağıt hammadde ürünleri % 4.4, endüstriyel makinalar % 7, plastik ürünler % 2.5, İnşaat ve yol araçları % 3.6 olarak kaydedilmiştir.

İsveç’te yapılan yabancı sermaye yatırımları bu ülkenin hem İskandinav ve hem de Baltık Cumhuriyetleri’ne yakın bir Avrupa Birliği ülkesi olması nedeni ile gün geçtikçe artmaktadır. İsveç’te yatırım yapacak olan bir firma Kuzey Avrupa’da bir irtibat noktasına sahip olacak ve Baltık Cumhuriyetleri ile olabilecek faaliyetlari açısından da son derece avantajlı bir konuma geçecektir. Yüksek eğitimli iş gücü, gelişmiş altyapı hizmetleri, stabil makro ekonomik şartlar İsveç’te yatırım yapan yabancı sermayedarların öncelikle gözönünde bulundurduğu faktörlerdir. Gelişmiş, eğitimli insan gücü bu ülkede, bugünkü rekabetçi ve büyüyen ekonomik ortamda en güçlü silah olarak görülmektedir. Bu nedenle insana sürekli yatırım yapılmakta ve yüksek, kaliteli iş gücü ülkenin en önemli rekabetçi avantajlarından biri olarak ortaya çıkmaktadır.

Görevi İsveç’te yatırım yapmak isteyen kuruluşlara yol göstermek olan ISA (Invest in Sweden Agency) kuruluşunun bu amaçla belirlediği sektörler; e-Business, madencilik ve arama, ağaç işleme, otomotiv, gıda, sağlık ve çağrı merkezleridir (call centers). Konu ile ilgili geniş bilgiye WeBCaNaVaRi'na Üye Olmadan Link'leri ve Kod'ları Göremezsiniz.
Link'leri Görebilmek İçin. Üye Ol. veya Giriş Yap.

www.isa.se

adresinden ulaşılabilir. İsveç ve ülkedeki firmalara ait çeşitli bilgilere ulaşılabilecek diğer bir kaynak da, WeBCaNaVaRi'na Üye Olmadan Link'leri ve Kod'ları Göremezsiniz.
Link'leri Görebilmek İçin. Üye Ol. veya Giriş Yap.

www.swedishtrade.se

adresinde bulunan İsveç Ticaret Merkezi’nin web sitesidir.

Karşışıklı ticari ilişkiler incelendiğinde, iki ülke içinde değerlendirilmeyi bekleyen bir potansiyelin olduğu görülmektedir. Türkiye’den İsveç’e yapılan ihracatın artması ve çeşitlenmesinden bu ülkedeki tüketiciler yararlanacaklardır. Ayrıca İsveç firmalarının Türkiye’de yapacakları ortaklıklar orta Asya ülkelerine doğru atacakları adımları kolaylaştıracak ve bu kuruluşlara yeni iş alanları açacaktır.

Türkiye’nin ihracatında 2000 yılından itibaren gözlenen artış oran olarak yüksek olmakla beraber bu meblağ İsveç’in toplam ithalat rakamının % 0.4’ünü teşkil etmekte olup, düşük bir seviyede olduğu aşikardır. Öte yandan, İsveç’ten Türkiye’ye yapılan ihracat rakamının bu ülkenin toplam ihracatının % 1.5’ine karşılık geldiği gözönünde bulundurulduğunda, iki ülke arasındaki ticaretin kayda değer bir büyüme potansiyeli içerdiğini söylenebiliriz.

4. İSVEÇ’TE İŞ KURMA PROSEDÜRLERİ

İsveç’te iş organizasyonlari, firma (bolag) ve dernekler/birlikler (föreningar) olmak üzere iki ana şekilde oluşabilirler. Bu bölümde, firma kuruluşları ile ilgili açıklayıcı bilgilere yer verilmiştir. Firmalar, faaliyet amaçlarına göre, basit ortaklıklar (enklabolag), ticari ortaklıklar (enklabolag), limited ortaklıklar (kommanditbolag) ve sınırlı yükümlülük tipi şirketler (aktiebolag) olmak üzere 4 şekilde kurulabilirler.

Adından da anlaşılacağı üzere en kolay oluşturulacak şirket tipi “basit ortaklık” (enkelt bolag) şeklinde kurulan işletmedir. İki veya daha fazla kişi veya tüzel kişi biraraya gelerek bir “basit ortaklık” oluşturabilirler. Bu tip bir şirketin kendi legal kişiliği mevcut değildir. Şirket, iki kişi veya kuruluşun iş yapmak üzere biraraya gelip aralarında kontrat yapmaları suretiyle oluşur. Böyle bir oluşumda iş aktiviteleri için kullanılan malın/malların mülkiyeti şirkete ait olmayıp, kişi veya ortak şirketlerden birine aittir. İş esnasında oluşabilecek borçlar da, borcu oluşturan anlaşmayı imzalayan ortağın yükümlülüğündedir. Bu tip firma yapısı genellikle, birden fazla firmanın belirli bir iş ile ilgili ortaklık oluşturmaları (örneğin inşaat sektöründe gerçekleştirilecek bir proje ile ilgili) durumunda kullanılır, fakat yerine getirilecek taahhüdün geçici bir iş olması mecburiyeti yoktur. İsveç hükümetinin istatistiklerine göre Temmuz 2002 tarihi itibarı ile bu yapıda 6095 adet şirket mevcuttur.

“Ticari ortaklık” (handelsbolag) şeklinde oluşumun “basit ortaklık” yapısından başlıca farklılığı, bu tip şirketlerin hukuki varlıklarının olmasıdır. Dolayısı ile bu oluşumda firmanın kendi hak ve yükümlülükleri olduğu gibi, firma mahkemeye başvurabilir, dava edilebilir veya kendi adına devlet veya özel kuruluşlara başvuru yapabilir. İki veya daha fazla kişi veya kuruluş biraraya gelerek bu tip bir şirket altında faaliyetlerini sürdürebilirler. Firma, kaydının “Patent ve Kayıt” Bürosuna (Patent och Registreningsverket, PRV) yapılmasından itibaren kurulmuş olur. Bu şirketin kendisine ait aktif mal varlıkları olabileceği gibi ortaklar, iş sürecinde oluşan tüm borç ve diğer yükümlülüklerden beraberce sorumludurlar. Şirket firmanın idari işlerini yürütmek üzere bir yönetim kurulu atamayi tercih edebilir, ama bu tip şirketler genellikle ortakları tarafından yönetilirler ve bu durumda bir yönetim kuruluna gerek yoktur. Firmanın varlığı, ortaklar arasındaki anlaşma geçerli olduğu sürece devam eder. Ortaklık anlaşması belirli bir süre için yapılmamışsa, ortaklardan biri anlaşmayı sona erdirmek isteyebilir. Böyle bir durumda, şayet anlaşmada tersi belirtilmemiş ise, şirket 6 ayı geçmeyen bir süre içinde likidite olur. Ortaklardan birinin ölmesi veya iflas ilan etmesi halinde de firma likiditasyona gidebilir. Bu tip bir firmanın likiditasyona gitmesi durumunda, borçlar, aktifler ve şayet varsa alacaklar, ortaklar arasında eşit olarak dağıtılır.

“Limited ortaklık”, bir veya daha fazla ortaktan oluşan ve şirket ortaklarının yükümlülüklerinin, yatırdıkları sermaye ile orantılı olduğu şirket tipidir. Bu tip şirketlerde en az bir ortak genel ortak (general partner) adı altında sınırsız yükümlülüğü üstlenmiş görünmek zorundadır. Ortaklar, ortaklık anlaşmasında belirtilmesi durumunda firma yönetiminde, kendi yükümlülüklerini aşmadan aktif olarak görev alabilirler. Bu tip kayıtlı firma sayısı 75.000 dolayındadır.

İsveç’te kişisel yükümlülüğün olmadığı tek firma tipi “sınırlı yükümlülük” (limited liability /aktiebolag) tipi firmalardır. Bu nedenle sadece büyük ölçekli değil, çok küçük ölçekli firmalar tarafından da en çok tercih edilen kuruluş biçimidir. Şu anda bu tip firma sayısı yaklaşık 243.000 civarındadır. Bu tip firmalar özel (privat) ve genel (publikt) olmak üzere iki şekilde kurulabilir ve sadece “genel” kategorisinde kurulmuş firmalar halka açılma veya menkul kıymet satma gibi faaliyetlerde bulunabilirler. Bu tip firmaların çoğu “özel” statüde kurulmuş olup, 1300 civarında firma “genel” konumundadır.

4.1. Sınırlı yükümlü (limited liability) tipi firma kurma prosedürleri

İsveç’te limited şirket kurmak için yerine getirilmesi gereken prosedürler çok basittir. Kurulu, fakat faaliyet göstermeyen bir firma, bir avukat veya danışman firma yardımı ile çok kolay bir şekilde satın alınabileceği gibi, yeni şirket kurulması durumunda aşağıdaki yol izlenmelidir:

Başvuru paketi

Limited şirketlerin kuruluşu çok sık yapılan bir işlem olduğundan, Patent ve Kayıt bürosu (PRV), gerekli tüm dökümanları kapsayan bir başvuru paketi hazırlamıştır. Bu paket, firma kurmak için izlenmesi gereken en kolay yolu ve doldurulması gereken tüm dökümanları içermekte olup, form doldurma prosedürleri de pakette yer almaktadır.

İsveç’te kurulacak olan “limited” bir firma Patent ve Kayıt bürosuna (PRV) kaydını yaptırdıktan itibaren yasal bir kuruluş haline gelir. Kuruculardan birinin veya birkaçı Avrupa Ekonomik Alanı (EEA) dışından olabilir ve bunun için PRV’nin yaptığı rutin onay işlemini gerçekleştirmek gereklidir. Limited bir Firma kurmak için aşağıdaki belgeleri hazırlanmalıdır;

1. Ortaklık Anlaşması (Memorandum of Association)
1 orijinal, bir de onaylı kopya ile taslak şirket mukavelesinin 2 kopyası.

2. Ortakların toplantı notları (Minutes of the Constituent Meeting of Shareholders)
Yönetmeliklere göre, direktör, yardımcı direktör veya denetçi kadrolarının en az % 50’si EEA sınırları içinden olmalıdır, fakat PRV’ye yapılacak bir başvuru ve kayıt ile bu şart aranmayabilir.

Firmanın PRV’ye kaydı

Limited firma kurmanın son adımı PRV’ye yaptırılan kayıttır. Ortaklık anlaşmasının imzalanmasından sonraki 6 ayda aşağıdaki dökümanlar hazırlanıp, başvuru yapılmalıdır.

1. Yukarıda belirtilen Ortaklık Anlaşması (Memorandum of Association) ve Ortakların toplantı notları (Minutes of the Constituent Meeting of Shareholders)

2. Minimum sermaye olarak kabul edilen 100.000 İsveç Kronu’nun (yaklaşık 10.000 USD) bankaya yatırıldığına dair belge. Şayet sermaye nakit değil olmayıp gayrimenkul olarak temin edilecekse, denetçi tarafından hazırlanmış yazılı belge gereklidir.
3. İmza sirküleri (Sayet Ortaklık Anlaşmasında belirtilmemişse)

4. “Şirket kontratı” nın son hali (Ortaklar toplantısında degiştirilmiş ise)
5. Şayet kurucu üyelerden biri veya birkaçı EEA dışındaki ülke vatandaşı ise, PRV’nin Şirketler departmanından izin belgesi (Bu rutin bir işlem olup, başvuran kişilerin kanuni bir problemi yoksa, herhangi bir engelle karşılaşmaları söz konusu değildir)
6. Kayıt için gerekli başvuru formu ekinde yukarıdaki belgeler PRV’nin şirketler departmanına gönderilir. Bu esnada kayıt ücreti olarak 1,100 SEK (yaklaşık 120 USD) ödenecektir. Sunulan belgeleri şirket yetkililerine ek olarak serbest bir muhasebeci, denetleyici olarak, imzalamalıdır.
7. Şayet yabancı şirketin İsveç’te yetkili bir temsilci çalışanı yoksa yönetim kurulu, İsveç vatandaşı bir kişiyi şirket adına görevlendirmeli ve bu kişi PRV’ye kayıt olmalıdır.

Bilgi için Adres : Patent and Registration office (Patent-och registreringsverket)
Companies department (Bolagsavdelningen)
851 81 Sundsvall, Sweden
WeBCaNaVaRi'na Üye Olmadan Link'leri ve Kod'ları Göremezsiniz.
Link'leri Görebilmek İçin. Üye Ol. veya Giriş Yap.

www.prv.se

5. İSVEÇ’TE VERGİLENDİRME

5.1 Şirket vergileri

İsveç’te uygulanan kurumsal vergi oranı yüzde 28’dir. Firmalar vergilendirilmemiş rezervlere vergi öncesi karşılık ayırabilirler ve bu karşılıklar sadece kullanıldığı takdirde vergilendirilir. Bu sayede İsveç’in dağıtılmayan karlara uygulanan kurumsal vergi oranı % 26’ya inmektedir. Vergilendirilmemiş rezervlerin bir kısmı, zararları karşılamak için kullanılabilir.

Sermaye kazançları kurumsal vergi kurallarına uygun olarak vergilendirilir. Sermaye kayıpları kardan düşebileceği gibi, ileriki tarihlere de taşınabilir. Bu tarih için bir sınır belirtilmemiştir. Vergilendirilecek gelirler, uluslararası denetim standardlarına uygun olarak hesaplanmaktadır. İşverenler çalışanların sosyal yardım kesintilerinin yüzde 33’üne katılmak zorundadır. Bu orana karşılık gelen meblağ vergilendirilen kurumsal gelirden düşülebilir. İsveç’in vergi oranları hem şirketler, hem de çalışanlar tarafından yüksek bulunmakta olup, bu durum sürekli bir tartışma konusu oluşturmaktadır.

5.2 Kar paylarının vergilendirilmesi

İsveç’li bir firmanın yabancı sahip veya ortaklarına transfer edebileceği karpayı ile ilgili bir sınırlama söz konusu değildir. Ülkede yabancı kur kontrolu veya kısıtlamalar yoktur. İsveç’teki yabancı sermayeli şirketler (subsidiary / en az % 25 yabancı ortaklık şarttır) tarafından ana
şirkete (parent company) ödenen kar payları vergiye tabi değildir. Diğer yabancı ortaklara dağıtılan kar payları % 30 vergiye tabidir. Fakat çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları devreye girdiğinde bu oran yüzde 15’e kadar inebilmektedir.

5.3 Kişisel gelir vergisi

Kişisel kazançlar ilk aşamada, % 27 ile %34 arasında değişen oranlarda vergiye tabidir. Senelik brüt kazancın 273.800 İsveç Kronu (Yaklaşık 27.000 Amerikan Doları) aşması durumunda gelir ek olarak % 20 oranında kesintiye daha uğrar. Gelir seviyesi 414.200 İsveç Kronu’nu geçerse, bu meblağa uygulanan kesintiler % 5 arttırılır.

Diğer gelirlerin (Faiz, karpayı, gayri menkul, vs..) vergilendirme oranı % 30’dur.

6. İsveç’te işyeri kurmanın yaklaşık maliyet hesabı

Aşağıdaki örnekte, İsveç’te bir iş kurmanın İsveç Kronu bazında yaklaşık maliyeti hesaplanmıştır. Meblağlar İsveç Kronu olup, KDV içermezler. Bu değerler 10’a bölünerek Amerikan Doları karşılığı yaklaşık maliyet hesaplanabilir. Bu örnekte beş çalışanı olan bir ofis için hesap yapılmış olup, aşağıdaki varsayımlar kullanılmıştır.

• Şirket Limited bir şirket olarak kayıtlıdır
• Stockholm B-sitesi merkezinde 150 m2 büyüklüğünde bir ofis kiralamıştır
• Elemanlarını gazete ilanı ile bulmuştur. Her ofis çalışanının bir adet bilgisayar ve telefonu
vardır. Ofiste, firmaya ait bir adet lap top bulunmakta olup, şirketin bir dekiralık aracı bulunmaktadır
• Ofisin yıllık cirosu 10 Milyon İsveç Kronu’dur (Yaklaşık 960.000 USD)
• Ofis ekipmanı ve banka masrafları normal düzeyde olan bir ofistir
• Muhasebe ve defter tutma işlemlerini kendi elemanları yapmakta olup, sene sonu vergi
hesapları ve denetim için muhasebeci kiralamaktadır
• Çalışanların her yıl Avrupa içinde 10, İsveç içinde 5 seyahat yaptığı öngörülmektedir

Bölge Ofis kiraları (m2 başına yıllık kira
İsveç Kronu olarak)

Stockholm A-bölgesi 3,500-4,300
Stockholm B-bölgesi 2,700-3,500
Stockholm C-bölgesi 2,200-2,800
Stockholm D-bölgesi 800-1,600
Göteborg A-bölgesi 1,200-1,900
Malmö A-bölgesi 1,000-1,700

İSVEÇ’TE OFİS AÇMA VE İŞLETME MASRAFLARI

Toplam Masraflar
(SEK/USD = 10.39) Kuruluş Masrafları İşletme Masrafları
SEK USD SEK USD
Kayıt Masrafları
İlk Sermaye 100,000 9,625
Şirket Kaydı 7,000 674
Ofis mekanı
Stockholm B sitesinde 150m2 bir ofis (yıllık) 405,000 39,000
Ofis malzemeleri
Telefon santralı (telefonlar dahil) 50,000 4,812 10,000 962
Telefon hat kayıt ücreti 4,500 433
Internet (Kayıt ve ISDN router) 5,000 481
Faks cihazı 14,500 1,396 2,800 269
Fotokopi cihazı 30,000 2,888 6,000 577
5 PC & 1 laptop 94,500 9,095 18,900 1,819
2 laser yazıcı 21,000 2,021 4,200 404
5 çalışma masası ve diğer malzeme 100,000 9,625 20,000 1,925
Toplantı masası 19,000 1,829 3,800 366
Öğle yemeği 7,000 674 1,400 135
Personel
Genel müdür 1,000,000 96,246
Satış müdürü 603,000 58,037
Teknik mühendis 446,000 42,926
Yönetici asistanı 446,000 42,926
Sekreter 344,000 33,109
Personal için gazete ilanı (2 ilan) 37,400 3,600
Diğer Masraflar
Muhasebeci 50,000 4,812
Araba kirası (1 aaraç) 90,000 8,662
Banka Masrafları 2,000 256
Ofis Temizliği 26,800 2,578

Toplam masraflar 443,000 42,984 3,526,000 339,365