• Ülkemizde sayıları 3 milyona yaklaşan işitme engelliler görünen hiçbir kusurları olmadığından en az dikkat çeken engel grubudur.

• Fakat eğitim ve bilinç gelişimi açısından en sorunlu grup olduğu bir gerçektir.

• İşitme engelliler için hayati önem taşıyan “3 E” Erken teşhis, Erken cihazlanma ve Erken eğitim ülkemizde gerektiği gibi uygulanmamaktadır.

• İşitme engeli geç teşhis edilen bebek, geç cihazlanmaktadır. Ve sesleri duyamadığından konuşma becerisi de gelişmemektedir. Halbuki işitme engelli olsun olmasın tüm bebekler ilk 6 ay aynı sesleri çıkartmaktadır.

• Cihazların kalitesiz ve yetersiz olması çocuğun duymasını zorlaştırmakta, analog cihazlar yüksek işitme kayıplılarda aşırı baş ağrısı yapmaktan başka hiçbir işe yaramamaktadır. Çocuklar bu cihazları takmak istememekte, çekmeceler kullanılmayan cihazlarla doludur.

• 7 yaşında okula giden çocuk erken eğitim almadığı için okuma-yazma öğrenememekte, lise çağına geldiğinde işitme engellilere yönelik liselerin olmayışından kaynaştırma meslek liselerine gitmekte, eğitim düzeyleri düşük olduğundan derslere uyum sağlayamamakta ve bir çoğu liseyi bitirememektedirler.

• OKS sınavlarında işitme engellilere hiçbir kolaylık sağlanmamaktadır. Kendilerini geliştirmiş işitme engelliler hiçbir şekilde meslek lisesi harici bir lisede okuma şansına sahip değildir.

• Meslek liselerinde işitme engellilere uygun görülen branşlar son derece kısıtlı olmaktadır. Çorapçı, makineci ve temizlikçiden başka bir işte çalışma şansı tanınmamaktadır. (Halbuki yurt dışındaki işitme engelliler avukat, doktor vs.. gibi her türlü branşta okuma şansına sahiptir.)

• ÖSS sınavlarında hiçbir kolaylık tanınmadığından Üniversiteye giden işitme engelli sayısı parmakla sayılacak kadar azdır.

YAŞANAN SORUNLAR

Cihaz sorunları:

1- Sosyal güvencesi olanlar (SSK, Emekli sandığı vs..) imkanlarını kullanarak cihaz alabilmektedir. Bu cihazlar açılan ihaleler sonucunda en düşük ücreti sunan firmalar tarafından dağıtılmaktadır. Hastalara verilen cihazlar son derece kalitesiz ve yetersizdir. Derneğimizi arayan aileler cihazların çok sık bozulduğundan, firmaların tamir için ücret istemelerinden, cihazlar analog olduğu için çok ses yaptığından çocuklarının bu cihazları takmak istemediklerinden ve çekmecelerin kullanılmayan cihazlarla dolu olmasından şikayet etmektedirler.
2- Cihazlar 7 senede bir değiştirilebildiğinden çocuklar bu verimsiz, bozuk, çalışmayan, senede 5 kere tamire giden cihazlara mahkum kalmaktadır.
3- 18 yaşını geçmiş (iş bulamadığından) çalışmayan işitme engelli gençler, babalarının SSK sından düşmekte ve SSK olmadığından cihazlarını yenileme şansı olmadıklarını belirtmişlerdir.
4- Kanunda (EK: resmi gazete) “sağlık kurulu raporuyla, her bir kulak için verilen işitme cihazı için kalıp ve 6 adet şarj edilebilir pil dahil en fazla 800 YTL ödenir” diye yazmasına rağmen cihaz için 279 YTL den fazla ödeme yapılmamaktadır.
5- Aileler çok sık biten pilleri almakta zorlanmaktadır.
6- Koklear implant aksesuarları son derece pahalıdır. Devlete 40.000 YTL ye mal olan bu ameliyat ailelerin aksesuarları ve pilleri alamadıklarından boşa harcanmış bir para durumuna düşmektedir.
7- Kaynaştırma ilkokul, lise ve üniversiteye devam eden işitme engellilerin FM sisteminden yararlanmaları gerekmektedir. FM sistemi işitme engelli okullarında bir ara dağıtılmıştır. Ama bu uygulama yanlıştır.
8- Özürlüler koordinasyonlarında aylar süren sıralar oluşmaktadır. Bu süreç içinde çocuk cihazsız kalmaya mahkum edilmektedir.
9- İşitme cihazlarının KDV si % 8 düşürülmüştür. Ama bu yetersizdir. ****

ÇÖZÜM

1- İşitme engellilerin ihaleyi kazanmış firmalardan cihaz almaya zorlanmaması gerekmektedir.
2- Aile devletin ödediği ücretin üstüne tüm imkanlarını zorlayarak para ekleyip çocuğun gerçek ihtiyacı, verim alabileceği cihazı alabilmesi gerekmektedir.
3- FM sistemi cihaza takılan bir alıcıdır. Bir verici de öğretmende olmalıdır. Böylece çocuk doğrudan öğretmenin sesini duyacaktır. Kaynaştırma okuluna giden çocuklar için son derece verimli olacak dersleri daha iyi anlamalarını sağlayacaktır. 2004 yılında konu ile ilgili Çalışma Bakanlığına dilekçe verilmiş ama hiçbir netice alınmamıştır.
4- SSK pil ücretlerini de ödemelidir.
5- Kanunda yazıldığı gibi kalıp ücretlerini aileler ödememelidir.
6- Sık bozulan cihazlar ücretsiz tamir edilmelidir.
7- Cihazı bozuk olan yeni cihaz almak için 7 sene beklememelidir.
8- 3 kere tamire giden cihaz değiştirilmelidir.
9- Kendi imkanları ile cihaz almak isteyenlerin % 8 KDV ödemeleri tamamen yanlıştır. İşitme cihazları lüks tüketim malzemesi değildir KDV olmamalıdır.****
10- 18 yaş üstündekilere iş bulunamıyorsa babasının SSK sından düşürülmemesi gerekmektedir.
11- “Onarım için bırakılan işitme cihazının yerine firma tarafından bakım süresince kullanılmak üzere yedek cihaz verilmelidir” diye Resmi gazetede yazılı olmasına rağmen böyle bir uygulamaya rastlanmamıştır.

Eğitim sorunları:

1- Erken eğitim sisteminin ülkemizde uygulanmaya başlaması gerekir.
2- Aile danışma merkezleri kurulmalıdır.
3- SHÇEK çalışanlarının işitme engelliler konusunda uzmanlaştırılması gerekmektedir.
4- Okul öncesi eğitim verecek öğretmenlerin yetiştirilmesi gerekmektedir.
5- Ram’larda görevli olanların işitme engelliler konusunda uzmanlaşmaları şarttır.
Şu anda yapıldığı gibi işitme engellilere zihinsel engelli raporu vermeleri derneğimiz tarafından kınanmaktadır.
6- İşitme engelliler meslek liseleri çoğaltılmalı, uygun eğitimler verilmeye başlanmalıdır
7- İşitme engelliler okullarında ve liselerde görsel materyaller kullanılmalıdır.
8- Meslek liselerinde özel sınıf açılmalıdır. (kanununda var ama uygulama yok) İşitme engelli öğrenci görsel derslere normal kaynaştırma sınıfında girmeli, diğer dersleri özel sınıfta görmelidir.
9- OKS ve ÖSS sınavlarında işitme engellilere tanınan YARIM SAATLİK EK SÜRE işitme engellilere yeterli değildir. Daha önce verdiğimiz dilekçelerde sadece bu maddenin (1.ci madde) uygulanmaya konması konunun ne kadar az önemsendiğinin göstergesidir.
1. OKS VE ÖSS sınavında ek zaman konması,
2. Bazı sorulardan (özel paragraf sorularından) muaf tutulması,
3. Bazı soruların görsel olarak (resimli, karikatürize edilerek koyu renkli) yazılarak sorulması
4. Sınav gözetmeninin işitme engelli çocuklarla çalışmış. Doğal sözel işitsel yöntemi ve işaret dilini kullanabilecek beceriye sahip tecrübeli öğretmenlerden seçilmesi,
5. Değerlendirmenin İşitme engelli bireyi tanıyan meslek elemanlarından oluşan özel bir komisyon tarafından değerlendirilmesi,
6. Değerlendirme yapılırken katsayıların farklı katsayılarla çarpılması.
7. İşitme engellilere özel kontenjan ayrılması
İş sorunları:

İşitme engelinin geç teşhis edilmesi,
Verimsiz cihazlarla yıllarını kaybetmeleri,
Erken eğitimin olmayışı,
Okullarda eğitimin yetersiz olması,
Öğrencilerin okuma-yazma öğrenemeden ilk okuldan mezun olmaları,
Okuyabilecekleri meslek liselerinin azlığı
Kaynaştırma liselerine eğitim eksikliğinden uyum sağlayamamaları
İşitme engellilerin üniversiteye gidemeyişleri
İş verenlerin (şimdi ben nasıl anlaşacağım düşüncesiyle) diğer engel gruplarını tercih etmeleri

SONUÇ:
İşitme engelliler görünen hiçbir kusurları olmamasına rağmen
İŞ BULAMAMAKTADIRLAR