İNTERNET REKLAMCILIĞI

Internet Reklamcılığı Nedir?

Reklam sözcüğü, Latince clamare (çağırmak) fiilinden gelmektedir. Bu anlamıyla reklam batı dillerinde avcıları av avlarken avlarını cezp etmek, çağırmak için kullandıkları hileleri, yolları, yöntemleri, ifade temek için kullanılmıştır. Günümüzde reklamcılık daha çok özel kuruluşların ürettikleri mal veya hizmetlere talep yaratmak veya var olan talebi arttırmak amacıyla kitle iletişim araçlarına yer veya zaman satın alarak giriştikleri tanıtma faaliyetlerinde kullandıkları bir iletişim tekniğidir.

Internet sayesinde reklamcılar kendilerine yeni bir av sahası elde edindiler. Internet reklamcılığı online pazarlama ve interaktif reklamın bilinmesi gerekir.

Online pazarlama, ürün veya hizmetlerin Internet’te sunan şirketlerden oluşmaktadır. Online pazarlama genlikle diğer web sitelerinde reklam yayınlayarak veya reklamı bir başka yöntemle hedef kitleye sunarak yapılır.

Online reklamın üç temel amacı vardır;
Bir markanın, kuruluşun yada web sitesinin www’ bir poster yada afiş olarak kullanılarak, kamuoyu nezdinde bilinirliğini artırmak.
Web sitesinin ziyaretçi trafiğini oluşturup genişletmek.
Tüketici tepki yönetimini web sitesine yönlendirerek bir reklam kampanyasının stratejik amacını oluşturmak.

İnteraktif reklam: Tüketicinin yalnızca aradığı niteliklere uygun ürün ve hizmetlerin reklamlarını izlemesine olanak tanıyan bir elektronik sistemde yer alan yada yapısı bu tür karşılığı bilgi alışverişine olanak sağlayan reklam.

Internet reklamcılığı; Internet üzerinde yapılan ürünhizmet reklamlarıdır ve online pazarlama içerisinde yer alır.

Internet Reklamcılığının Tarihçesi

İnternetin 80’li yıllarda toplumun kullanımına ilk açıldığı dönemlerde, tam bir reklam aracı olarak kullanılması pek de ana hedef değildi. Başlangıçta sadece dolaylı tanıtımların hakimiyeti vardı ve web sayfalarının ziyaretçilerine, oluşturuluş amaçlarına hizmet eden bilgiler sunuyorlar, bu arada da belli bir tanıtım görevini de paralel olarak yürütüyorlardı. En çok rastlanan metot ise ekranın bir kenarında görüşe sunulan hareketli metinlerdi.

Büyük yayınevleri ve Internet yatırımcıları bu mecranın daha profesyonel şekilde Ancak 1990’ların gelmesiyle birlikte artan kullanıcı sayısına bağlı olarak, online reklamcılıkta bir patlama meydana geldi.

Büyük yayınevleri ve Internet yatırımcıları bu mecranın daha profesyonel şekilde kullanılabilmesi amacıyla çeşitli arayışlar içerisinde girdiler ve web sayfalarını taşıdıkları birincil bilgilerin dışında ek mesajlar da yer verebilecek ortamlar olarak görmeye başladılar. Böylece ortaya çok çeşitli başka sayfalara bağlantı imkanları da sunan web sayfaları da çıktı.

Şu anda Internet reklam pazarı, yaklaşık 20 milyon dolar büyüklüğündedir ve bir yıl içerisinde iki katına çıkması beklenmektedir. Internet afişlerinin maliyeti ise 200 ile iki bin dolar arasında değişmekte ve uygulamanın teknik özelliklerinin yoğunluğuna göre fiyatlandırılmaktadır.

Reklamcılar derneğinin 1 ocak- 31 haziran 2001 tarihleri arasında geçerli fiyatları ise şöyledir:
Proje danışmanlığı ve konsept geliştirme 1.550.000.000 TL.
Tasarım her sayfa için uygulama, tasarım ve tekniğe bağlı olarak kararlaştırılır. 5.000.000.000 TL.
Banner reklam (programlama dahil) 1.550.000 TL:

Reklamcılar Derneği’nin web sayfasında yayınlanmış olan bu listenin oldukça yetersiz olduğu fark edilmektedir. Dünyada ve Türkiye’de Internet alanında yapılan reklam çalışmalarının büyük bir kısmı web sayfası tasarlayan şirketler veya web sayfasını bünyesinde biriktiren büyük web alanlarının sahibi şirketler tarafından gerçekleştirilmektedir. (Örneğin ülkemizde Superonline ve Netbul şirketleri kendi bünyelerindeki web sayfalarının reklam faaliyetlerini yürütmektedir.) Reklam ajansları bu alana bünyelerinde küçük birimler kurarak veya web sayfası tasarlayan şirketlerle beraber çalışarak katılmaktadırlar. Reklam ajansları Internet’in belli bir kitleye seslenmesinden ve genel hedef kitleye tam olarak ulaşamamasından dolayı bu alana yönelik çalışmalarını ağırdan almaktadır.

Internet’te Reklam Uygulama Şekilleri

Internet’in başlangıcından itibaren ortaya çıkan ilk reklam türü olması açısından Banner reklamlar web reklamcılığında çok önemli bir yere sahiptir. Bu gün bile Internet’te defa reklam veren şirketlerin çoğu, alternatif reklam arayışına girmeden Banner reklamı tercih etmekteler. Internet reklam bürosunun yaptırdığı bir araştırmaya göre, Internet’te kullanılan en yaygın reklam türü Bannerlar, ikinci en yaygın tür ise site sponsorluklarıdır. Ancak çoğunlukla ölçümlenmesinin kolay olması ve kısa sürede satış artırmak amacı gütmesi açısından amacı gütmesi açısından Bannerlar daha çok tercih edilmektedirler.

Günümüzün gelişmiş pazarlarında, özellikle kesin tanımlanmış hedef kitlelere yönelik reklam çalışmalarına ayrılan bütçelerin ortalama yüzde 50’lik kısmının, online Banner oluşturmaya kanalize edildiği gözlenmektedir. Buradaki en önemli tercih unsuru, Banner kampanyaları üzerine sahip olunan kontrol ve yönlendirme imkanlarıdır.

Bir ilan formatında hazırlanmış ve kullanıcının eylemine bağlı olarak aktif hale gelerek, reklam taşıyıcısı olan sayfa ile reklam verenin sayfası arasında ilgili bağlantıyı kuracak özellikle programlanmış grafik bir objedir. Bu objeler karşımıza, afiş veya düğme şeklinde çıkabilir. Yapılan son araştırmalar, söz konusu objenin büyüklüğü ile online reklamın etkinliği arasında bir tür doğru orantı ilişkisi olabildiğini vurgulamakta olsalar da, bunlardaki ilişki “ne kadar büyük, o kadar iyi” tarzında bir sonuç doğurmamaktadır. Çünkü Internet kullanıcıları, abartılmış büyüklükteki reklam objelerinin rahatsız olarak ürüne karşı olumsuz koşullanma doğurabiliyorlar.

Ancak Bannerların küçük olmalarından kaynaklanan yeterince “müdahale edici” bir yapıya sahip olmaları bu tercihi ilerde etkileyebilir. Örneğin bir televizyon reklamı, izlediğimiz bir program arsında yayını keserek araya girebiliyor ve belli bir ölçüye kadar dikkatimizi çekebilecek, reklamı izlettirebilecek zamanı oluşturabiliyor. Ancak Bannerlar için aynı şeyi söylememiz pek mümkün değil. Banner reklamlar, Internet’in bütünselliği içinde karşımıza çıktıkları için dikkat çekmeleri daha zordur. Internet kullanıcılarının çoğunun da bir amaç doğrultusunda sörf yaptıklarını düşünecek olursak sadece çok dikkat yada ilgi çeken Bannerların görüneceği, yahut aranılan şeyle ilgili bir Banner ile karşılaşma durumunda Bannerların tıklanacağını söylemek yanlış olmaz. Zaten hedef kitlenin belirlenmesinden sonra Bannerların mutlaka ilgili ve bağlantılı yerleştirilmeleri gerekmektedir.

Internet’te dolaştığınız bir sırada bir siteye girdiğinizde özellikleriniz site sahibi tarafından öğrenilebilmektedir. Örneğin bir siteye girdiğinizde bir Banner dikkatinizi çekmiş ve Banner’i tıklayarak reklam verenin sitesine girmişseniz bu her iki site sahibi tarafından saptanabiliyor.

Affiliate

“Affiliate” programlarını ise şöyle tanımlayabiliriz. Online satış yapan büyük mağazaların, küçük site operatörlerinin işlettiği sitelerin yada kişiye özel sayfalara linkler koyarak satış yapmaları. Tabi ki bu siteler satın almayı yapan kişinin hangi siteden geldiğini kolayca belirleyebildikleri için, reklamı koymuş olduğu site sahibine de satışlar üzerinden komisyon vermektedir. Bu sayede sadece satış başına komisyon ödeyen büyük site sahipleri binlerce sitede de reklamını bedava yapma fırsatını bulmaktadır. Bu tip satış yapan mağazalara en güzel örnek amazon.com adresidir.

Innersitial ve Supersitial

“Innersitial” veya “Supersitial”lar ise kullanıcının sayfalar yada siteler arsında geçiş yaparken karşısına çıkan tam sayfa reklamlardır. Bu reklamların en büyük avantajı reklamın otomatik olarak kullanıcının dolaştığı pencerelerin arkasında kalarak yüklenmesidir. Kullanıcı böylece reklamın indirilmesi gereken sürede istediği siteleri dolaşabilir ve reklam tam olarak yüklendikten sonra reklama bakabilir. Bu sayfalar açılırken genellikle müzik yada animasyon kullandıkları için hem daha etkili hem de müzik ve animasyondan dolayı ağır indirildikleri için kullanıcıyı sörf yaparken engellememiş olurlar.
İçerik Sponsorlukları

Sponsorluk afişleri, kullanıcının karşısına bir başka mini web sayfasını çıkartmak amaçlı tasarlanır. Bu mini sayfalara ulaşım, bazen sponsor olan sayfanın ziyaret edilmesi sırasında rastlanacak bir interaktif afiş üzerinde olabildiği gibi, bazen de sponsor olan sayfaya bağlanıldığı anda otomatik olarak gerçekleşir. Böylece Internet’te dolaşan kişiler, arayıp da sayfasına ulaştıkları isimlerin sponsor oldukları aktiviteler hakkında kısa yoldan haberdar edilebilir.