İntegral paradigma, integral hareketi veya integral yaklaşım da denilen İntegral düşünce insan ve evreni anlamak için bilimsel ve ruhsal bakış açılarını biraraya getiren yeni ve gelişen bir harekettir. En ünlü sözcülerinden biri filozof ve psikolog Ken Wilber olan İntegral düşünce integral "beden, zihin, kalp ve ruh ile ilişkili olan" anlamına gelmektedir.

İntegral düşünce sözcüleri tarafından rasyonalizm ve materyalizmin ötesine geçerek ve ruhsallığı/maneviyatı reddetmeden veya ona kayıtsız kalmadan daha evrensel ve holistik perspektif veya yaklaşımı geliştirme teşebbüsü olarak görülmektedir. İntegral düşünürler mistik deneyimin gerçekliğini reddetmemekte, tarihin her döneminde ve her kültürde insanların tecrübe ettiği bu tip deneyimleri patolojik değil değerli, evren ve insanı anlamakta üzerinde durulması ve araştırılması gereken bir alan olarak kabul etmektedirler.

İntegral Düşüncenin Tarihi Gelişimi

İntegral kelimesi ilk kez ruhsallık bağlamında Sri Aurobindo tarafından kendi yoga anlayışını tanımlamak için 1914'den itibaren kullanılmaya başlanmıştır.

Kelime tamamen bağımsız olarak 1939 yılında Jean Gebser tarafından insan bilincinin bir sonraki aşamasını tanımlamakta kullanılmıştır. Gebser ancak daha sonraları Sri Aurobindo ile kendi düşüncesi arasındaki benzerlikleri keşfetmiştir.

Sri Aurobindo'nun öğrencisi Haridas Chaudhuri kendi perspektif ve felsefesini geliştirmiş ve 1968 yılında San Francisco'da Kaliforniya İntegral Araştırmalar Enstitüsünü kurmuştur.

1990'ların sonu ve 2000'de Aurobindo ve Gebser'den etkilenen Ken Wilber "İntegral teori" olarak adlandırdığı kendi İntegral yaklaşımını geliştirmiş ve teorinin geliştirilmesi için bir think-tank olarak çalışan İntegral Enstitü'yü (Integral Institute) kurmuştur. Wilber, "Integral Psychology" adlı kitabında integral yaklaşımın öncüleri arasında çok sayıda isme yer vermektedir. Bunlar arasında Goethe, Schelling, Hegel, Gustav Fechner, William James, Rudolf Steiner, Alfred North Whitehead, James Mark Baldwin, Jurgen Habermas, Sri Aurobindo ve Abraham Maslow gibi ünlü şair, yazar, araştırmacı ve felsefecilerin de isimleri yer almaktadır.

İntegral Teori

Ken Wilber'in integral teorisi birbiriyle ilk bakışta çatışan ruhsal, felsefi ve psikolojik teorilerin bu çatışkısının ardında onların gerçekliğin farklı katmanlarını analiz ve tarif etmesiyle ilişkili olduğunu -Mevlana Celaleddin Rumi'nin Mesnevisinde de geçen körlerin fili tarifleri hikayesine de atıf yapılmaktadır- ve aslında bu farklı öğretilerin hepsinin bir bütünün farklı parçalarını oluşturduğu ana teması etrafında şekillenmiştir.