İLK KOT PANTOLON NASIL BULUNDU?

Kot pantolon dünyanın en çok tercih edilen kıyafetidir dersek, sanırım abartmış olmayız. Daha çok gençler arasında popüler olduğu düşünülse de aslında her kesimden insan tarafından sıklıkla giyilir. Rahatlığı, çok sık yıkanabilmesi ve buna rağmen kolay kolay yıpranmaması, ütü istememesi, üzerine giyilen her şeyle uyumlu olması, insana çoğu zaman bu pantolonu bulandan Allah razı olsun dedirtir. Peki, kot pantolonu kim bulmuştur, hiç merak ettiniz mi?
Kot kumaşı olan denim, ilk kez 17. yüzyılda Fransa’da yapılan çift katlı “Serge de Nimes” adlı bir dokumadan üretilmişti ve dayanıklı oldukları için gemilerin yelkenlerinde kullanılırdı. Bu kumaş daha sonraları 18. yüzyılda Fransa’da tarlada çalışan köleler için kullanıldı. Dayanıklı olmaları nedeniyle bunlardan tulum ve pantolon yapılmıştı. Bugünün aksine o dönemlerde kot kumaşlarının rengi siyah, yeşil ve kahverengiydi.
Günümüzde pek çok markanın çıkardığı kot pantolonlarının bilinen ilk markası Levi’sdır. Levis markasının ve ilk kot pantolonlarının yaratıcı ise Alman asıllı Loeb Strauss’dur. Daha sonra adını Levi Strauss olarak değiştirmiştir ve 1848 yılında abisiyle birlikte ticaret yapmak için Amerika’ya göç etmiştir.
Onun Amerika’ya göç ettiği yıllarda Kaliforniya’da bir altın madeni bulunmuştu. Altından para kazanmak isteyen herkes altın avına çıkıyor ve madenlerde çalışmaya başlıyordu. Bir gün bir maden işçisi Strauss’a madende çalışan işçilerin pantolonlarının bu iş için hiç uygun olmadığını, çabuk yırtıldığını söylemesiyle Levi Strauss’un aklına denim kumaşları geldi. Ve Fransa’dan getirttiği bu kumaşlarla ilk kot pantolonlarını üretmeye başladı. Kir göstermemesi için de kumaşları koyu lacivert rengine boyattı.
Bu pantolonlar kısa zamanda işçiler arasında tutulmuştu ve böylece Levi Strauss 1858 yılında sadece kot pantolon üretimi yapan Levi’s şirketini kurdu. Kot pantolonları sadece maden işçileri tarafından değil, petrol işçileri ve kovboylar tarafından da en çok talep edilen kıyafet hâline geldi.
2. Dünya savaşı yıllarında özellikle fabrika işçileri tarafından tercih edilen kot pantolonlar, 1950’li yıllarda Amerikan gençliğinin popüler kültürünün bir simgesi hâline gelmeye başladı. Özellikle düzene karşı gelen, isyancı gençler bu pantolonu tercih ettiğinden birçok restoran ve tiyatro gibi yerler kot pantolonluları içeri almıyorlardı. Bu yasaklar kotun popülerliğini kesemedi, özellikle James Dean, Elvis Presley, Marlon Brando gibi ünlü Hollywood yıldızlarının bu pantolonları giymeleri, kota olan ilgiyi daha da arttırdı.
1970’lerde ise genel bir moda akımı hâline geldi. Farklı modellerde kot pantolonlar üretilmeye başlandı. Çiçek çocuklar ve hippilerle beraber artık toplumun vazgeçilmez bir kıyafeti hâline geldi.
1980’lerde Levi’s 501 ile birlikte dar modellere geçildi. Kot pantolon artık sadece Levi’s, Lee, Wrangler gibi jeanle özdeşleşmiş markaların değil, tüm moda markalarının en çok üretilen ürünü hâline geldi. Armani, Versace, Tommy Hilfiger gibi markaların kot pantolonları günümüzde en çok satan tekstil ürünleri arasında yerlerini aldılar.
Kot pantolonun dünyada ve Türkiye’de popüler olması hemen hemen aynı zaman dilimlerine denk gelir. Kot sözcüğünün Türkçeye yerleşmesinin asıl nedeni, bu ismin Türkiye’de blucini (blue jeans) üreten ilk kişinin soyadından geliyor olmasıdır. Türkiye’deki ilk kot üretimini yapan, Muhteşem Kot, 1940 yılında Fransa’ya yaptığı bir gezide blucinle karşılaşır. Sağlamlığına ve dikim tarzına hayran kalan Muhteşem Kot, bu kumaşı Türkiye’de üretmeye karar verir.
Türkiye’ye döndüğünde bu kumaşı üretmeyi başarır ve 1960 yılına gelindiğinde günde 200 adet üretimi yakalamıştır. Bu kumaş o dönemde özellikle köylüler ve işçiler tarafından çok tutulur. 1960 yılında “kot” adını markalaştırırlar.