Almanya'daki Nazi rejimi sırasında Fransa'da bir köy yok edildi; yüzlerce insan, erkek, kadın, çocuk demeden katledildi. 

Oradour sur Glane, Fransa'nın ortasında küçük bir köydü... Burada, 10 Haziran 1944'de zaman durdu.10 Haziran güzel bir cumartesi günüydü. Köy sakinleri ve ziyaretçiler, köy meydanında ya alışveriş yapıyor ya da kafede oturuyordu.

Kimse, akşam saatlerine doğru bu huzurlu köyün yok edileceğini tahmin edememişti.

Tıpkı Robertt Hebras gibi. O zamanlar 19 yaşındaydı. Burada, ailesinin evi bulunuyordu.

Öğleden sonra 100 kadar SS askerini gördüğünde, sadece köyden geçeceklerini düşünmüş.

"Ancak askerler indiler ve sonra köy sakinlerini sokaklarda gördüm. Buradan aşağıya koşuyorlardı ve askerler bana yaklaştığında burada annem ve iki kız kardeşimle duruyordum. Bize, köy meydanına gitmemizi söylediler."‘Öldürüp ateşe verdiler'

SS askerleri, tüm köy halkını meydanda toplamış. Sonra da köyü aramaya başlamışlar.

Ardından köy sakinleri gruplara ayrılarak, köyden gönderilmiş. Robert Hebras, bu samanlığa getirilmiş.

"Sonra bir yerlerden patlamalar duyduk. Askerler ateş etmeye başlamıştı. Üst üste düştük. En altta kalmıştım, biraz yaralandım. Bir süre sonra ateş etmeyi kestiler ve tek tek hâlâ hareket edenleri öldürdüler. Bizim üstümüze de eski püskü ne varsa örtüp, ateşe verdiler." Robert, saklanıp kendini kurtarmayı başarabilmiş. Sadece o ve diğer beş Oradour sakini…

O gün, 600'ün üzerinde erkek, kadın ve çocuk öldürülmüş.

Robert, şimdiye kadar iki Oradour davasında tanıklık etmiş. Ancak o gün orada olan hiçbir SS üyesi hüküm giymemiş.

Oradour'daki katliamda yer alanlardan biri de Willi B. Bugün, bu evde yaşıyor. Basınla konuşmaktan kaçınıyor.

Dortmund Savcısı Andreas Brendel, Willi B. hakkında soruşturma başlattı. Willi B.'nin evinde arama yapıldı.

Brendel, "Kapısını çaldık ve yanlış hatırlamıyorsam, kapıyı eşi açtı. Kendisini mutfakta bulduk ve konuştuk. Bizi gördüğünde çok şaşırdı. Çünkü geleceğimizi beklemiyordu” diyor.Willi B.'nin geçmişi, memleketi Brandenburg'da da şaşkınlık yarattı. Muhtar Peter Hartfiel, kendisini çok iyi tanıyor hatta bir dönem birlikte çalışmışlar.

Hartfiel, "Şaşkındım, hayrete düştüm. Onu hiç böyle tanımamıştım. Ve böyle bir şeye dahil olabileceğini düşünemezdim. Tam anlamıyla bir şok oldu diyebilirim" diyor.

Peki, Willi B. ve diğerleri neden şimdi ortaya çıkmıştı? STASI Arşivleri Dairesi'nin çalışanlarından Henry Leide, olaya Doğu Almanya'ya ilişkin bir araştırması sırasında rastlamış.

Leide, "Gazete haberleri ve birkaç eski yayın sayesinde, güvenlik makamlarının elinde Nazi dönemine ait 11 kilometre uzunluğunda dosya olduğunu biliyordum. İmha edildikleri düşünülüyordu, kimsenin haberi yoktu" diyor.Belgelerde Doğu Almanya'nın 1983'te hapis cezasına çarptırdığı tek isim olan Oradour sorumlularından Heinz Barth'ın davası da yer alıyordu.

Belgelere göre, Barth, o dönem sorgulanan Willi B.'nin amiriydi.

Korkunç detaylarWilli B'nin o dönemki ifadesinde, kendisinin, SS askerlerinin 350 kadın ve çocuğu öldürdüğü Oradour'daki kiliseyi gözetlemekle sorumlu olduğu yer alıyor.

Tutanaklara göre, Willi B tüm korkunç detayları hatırlıyordu.

Ancak kimseyi öldürmediğini söylüyordu.

STASI Arşivleri Dairesi'nden Henry Leide şunları anlatıyor: "Bunu inandırıcı bulmuyorum. İdeolojik açıdan birbirinden etkilenmiş radikal gençlerin, üstelik de Almanya'nın müttefiklerinin Normandiya'ya varışından kısa süre sonra, tüm köy sakinlerini, kadın, erkek, çocuk öldürme emri aldığı böyle kitlesel bir katliamda, birilerinin sadece öylece köşede durduğu inandırıcı gelmiyor. "Savcı Andreas Brendel, olaya şüpheyle yaklaşıyor. Willi B'nin bir gün yargı karşısına çıkacağından ise emin değil.

Brendel, "Maalesef sadece orada bulunması yeterli değil. Bir kişi sadece gözetliyor ve olay yerinde bulunuyorsa, bu yardım sayılmıyor" diyor.

Robert Hebras, Alman yargısının attığı adım karşısında az da olsa rahatlamış. Hebras, ateşe verilen kilisede annesi ve kız kardeşlerini kaybetmiş...

Onun için artık önemli olan cezadan ziyade, gerçeğin su yüzüne çıkarılması.

Ne var ki, hâlâ hiç kimse SS askerlerinin neden Oradour'u seçtiğini bilmiyor...©