İdare Hukuku 3. Ünite

Yayımlanmış bir kanun, metninde ne zaman yürürlüğe gireceği belirtilmemişse, resmi gazetede yayımlanmasından 45 gün sonra yürürlüğe girer.

Bir yasama dönemi içinde kanunlaşmayan kanun tasarı ve teklifleri Kadük olur.

Bir kanunun yürürlüğe girmesi için Cumhurbaşkanınca kabul edildikten sonra 15 gün içinde resmi gazetede yayımlanması gerekir.

1982 Anayasasına göre uluslararası bir antlaşma TBMM tarafından uygun bulunur, Cumhurbaşkanınca onaylanır.

Kanunların anayasaya uygunluğunu denetleyen makam Anayasa Mahkemesidir.

Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği kanunlar, eğer Anayasa Mahkemesi tarafından ayrıca belirtilmemişse Resmi Gazetede yayımlandığı gün yürürlükten kalkar. Eğer iptal olunan kanunun yerine getirilebilecek bir kanun yoksa ve bu durum karmaşa yaratacaksa, Anayasa Mahkemesi, kararını bir yıla kadar erteleyebilir.

Kanun Hükmünde Kararnameler, 1961 Anayasasına 1971 değişikliği ile gelmiştir.

Kanun Hükmünde Kararname;
o   Çıkarma yetkisi Bakanlar Kurulu***8217;ndadır.
o   Bakanlar Kurulu, bu yetkiyi TBMM***8217;den aldığı bir yetki kanunu ile alır.
o   Bu yetki kanununda, kararnamenin amacı, süresi, kapsamı, birden fazla kararname çıkarılıp çıkarılmayacağı belirtilmelidir.
o   Yargısal denetimi Anayasa Mahkemesi tarafından yapılır.
o   Temel hak ve özgürlükler sınırlandırılamaz.

Olağanüstü hal ve sıkıyönetim Kanun Hükmünde Kararnameleri;
o   Cumhurbaşkanı başkanlığındaki Bakanlar Kurulunca çıkarılır.
o   Yetki kanununa ihtiyaç yoktur.
o   Telem hak ve özgürlükleri sınırlandırabilir.
o   Anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine başvurulamaz.

Usulüne göre yürürlüğe konulmuş bulunan Milletlerarası antlaşmalar, kanun hükmündedir.

Yürürlüğe konulmuş olan Milletlerarası Antlaşmaların anayasaya aykırılığı gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine başvurulamaz.

Milletlerarası Antlaşmaları onaylama ve yayımlama yetkisi Cumhurbaşkanı***8217;na aittir.

Kıta Avrupası***8217;nda idare hukukunun doğuşu ve gelişimi koşulları;
o   İdari yargının varlığı
o   İdari fonksiyonun gelişmesi
o   Kamu ***8211; özel hukuk ayrımının olması
o   Hukuka bağlı devlet anlayışının benimsenmesi
o   İdarenin yargı denetimine tabi tutulması

İdare Hukuku, İdarenin kamu gücünü kullanarak yürüttüğü işleri kapsar.

İdare Hukukunun düzenleme alanını belirleyen ölçüt, Kamu Hizmeti ölçütüdür.

Tüzüğün asli şekil şartı, Danıştay incelemesinden geçmesidir.

Tüzük çıkarma yetkisi Bakanlar Kurulu***8217;na aittir. Kanunun uygulanmasını göstermek veya kanunun emrettiği işleri belirtmek, Tüzüklerin konusudur.

Tüzüklerin yargısal denetimi Danıştay***8217;a aittir.

Siyasi partiler yönetmelik çıkaramaz.

Yönetmeliklerin belli bir şekil şartı yoktur.

Yönetmelik çıkartma yetkisi, Başbakanlık, Bakanlar Kurulu ve Kamu Tüzel kişilerindedir.

Yönetmeliklerin konusu kanunların veya tüzüklerin uygulanmasını sağlamaktır.

Adli İdare sistemi İngiltere, ABD ve Kanada***8217;da uygulanır. Buralarda İdari faaliyetlerin denetimi ve sorunların çözümü yine Adli mahkemelerde olur.

İdari Rejim başta Fransa olmak üzere Diğer Kıta Avrupa***8217;sında ve ülkemizde uygulanır.

Ülkemizde İnkılâp kanunları ile uluslar arası antlaşmalar, Anayasa Mahkemesinin denetimine tabi değildir.

Kanun tasarı ve tekliflerinin TBMM***8217;de görüşülme usul ve esasları TBMM içtüzüğünde düzenlenmiştir.

İdari makam ve mercilerin ***8220;kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak***8221; amacı dışında, kendi idari faaliyetleri için çıkartmış oldukları yönetmeliklere Adi yönetmelikler denir.

Birisi ilgili bakanlık tarafından, bir diğeri Bakanlar Kurulunca yapılan ve birbirleri ile çelişen hükümler içeren yönetmeliklerden, ilgili bakanlık tarafından yapılana öncelik verilir.