HUKUK DİLİ VE ADLİ YAZIŞMALAR ÜNİTE 4

ADLİ (YARGISAL) KARARLAR

HUKUK DAVALARINA İLİŞKİN KARARLAR

Ara kararlar

Hukuk yargılamasında kararlar genellikle ara kararları ve nihai kararlar olarak ikiye ayrılır.

Ara kararları nihai karara ulaşmak için prosedür çerçevesinde alınan kararlardır. Nihai kararlar (hükümler) ise uyuşmazlığı çözen kararlardır.
Sana kararlar nihai karara hazırlayıcı nitelikte kararlardır. Ara kararları başlı başına temyiz edilemez. Ara kararlara örnekler:
* ilk itirazların reddi
* tarafların delil göstermeleri
* bekletici sorun
Gibi hususlarla ilgili ara kararlar örnek gösterilebilir.


Son kararlar (hükümler)

Son kararlar (nihai kararlar hükümler), yargılamaya son veren diğer bir ifadeyle mahkemenin işten (dosyadan) el çekmesi sonucu doğuran kararlardır.
1) hüküm, Türk Milleti adına verilir ve bazı hususları kapsar
2) hükmün sonuç kısmında gerekçeye ait her hangi bir söz tekrar edilmeksizin taleplerden her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların sıra numarası altında açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.

Hakim bazen sadece hüküm özetini tutanağa yazdırarak kararı tefhim edebilir ancak böyle bir durumda gerekçeli kararın en geç bir ay içinde yazılarak tebliğ edilmesi gereklidir.

Nihai kararda yazılması gereken şeyleri şu şekilde sıralayabiliriz:
+ mahkemenin adı (başlık)
+ esas ve karar numaraları
+ KARAR başlığı
+ hakim veya hakimlerin ad ve soyadları sicil numaraları
+ tutanak katibinin adı soyadı, sicil numarası
Taraflarına davaya katılanların isimleri varsa vekillerinin ad, soyad adresleri
+ davanın konusu
+ iddia ve savunmanın özetleri
+ tarafların anlaştıkları ve anlaşamadıkları konular ve deliller
+ gerekçe (anayasa 141.md); dolayısıyla mahkemenin son kararın gerekçesiz olması bir temyiz nedenidir.
+ hüküm
Mahkemenin tarafların talepleri hakkında ayrı ayrı karar vermesi gerekir. Aksi halde mahkemeye eksik yargılama yapmış olma tehlike (bozma ile) karşı karşıya kalır.
Her dava açıldığı tarihteki duruma göre karara bağlanır. Eğer dava usulden dolayı sona erdiriliyorsa bu durum hüküm sonucu kısmında açıkça belirtilir.
Hüküm sonucunun açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde verilmesi gerekir.
Hüküm yeterince açık değilse de tavzih müessesesi işletilebilir(tavzih:açıklama) ancak bu durum istisnaidir ve belli şartlara tabidir.
Hukukumuzda terditli olarak hüküm verilemez. Şarta bağlı olarak hüküm verilemez.
Kanun yolu ve süresi
Hüküm sonucu kısmında varsa tarafların kanun yoluna gidebilecekleri hatırlatılır temyiz süresinin kaç gün olduğu ve hangi tarihten itibaren başladığı da belirtilir.



CEZA DAVALARINA İLİŞKİN KARARLAR

ARA KARARLAR

Ara kararları, eğer duruşma dışında alınıyorsa çoğunlukla kıyasen uygulanmaktadır. Yok eğer duruşma içinde bir karar alınıyorsa tutanağın sonunda"G.D. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ" denilerek ara kararı yazılmaktadır



SON KARARLAR (HÜKÜMLER)

Son karar mahkemenin yargılamadan el çekme sonucu doğuran karardır. Ceza yargılamasında son karar ve hüküm aynı anlamda kullanılır.
Ceza muhakemesi kanuna göre hüküm kavramı şöyle açıklanmaktadır(md.323)
1- duruşmanın sona erdiği açıklandıktan sonra hüküm verilir. Beraat cezanın verilmesine yer olmadığı, mahkumiyet, güvenlik tedbirine hükmedilmesi, davanın reddi ve düşme kararı, hükümdür
2- beraat kararı
3- sanık hakkında
4- işlenen fiilin suç olma özelliği devam ettirmesine rağmen etkin pişmanlık şahsi cezalık sebebinin varlığı karşılıklı hakaret işlenen fiilin haksızlık içeriğinin azlığından dolayı faile ceza verilmemesi hallerinde ceza verilmesine yer olmadı kararı verilir.
5- sanığın yüklenen suçu işlediği sabit ise mahkumiyet kararı verilir.
6- aynı fiil nedeni daha önce hüküm veya açılmış bir dava varsa davanın reddine karar verilir.


Hükmün gerekçesinde gösterilmesi gereken unsurlar şunlardır:
1) mahkumiyet hükmünün gerekçesinde aşağıdaki hususlar gösterilir:
*İddia ve savunmada ileri sürülen görüşler
* delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi
* ulaşılan kanaat
* dayanaklar
2) beraat hükmünün gerekçesinde 223üncü maddenin ikinci fıkrasında belirtilen hallerden hangisine dayanıldığının gösterilmesi gerekir.
3) ceza verilmesine yer olmadığına dair kararın gerekçisinde, 223üncü maddenin üçüncü ve dördüncü fıkralarında belirtilen hallerden hangisine dayanıldığı gösterilmesi gerekir.
4) yukardaki fıkralarda belirtilen hükümlerin dışında başka bir karar veya hükmün getirilmesi halinde bunun nedenleri gerekçede gösterilir.

Hükmün gerekçesi ve hüküm fıkrasının içereceği hususlar:

1) Hükmün başına Türk Milleti adına verildiği yazılır.
2) hükmün başında mahkemenin adı davayı da bulunan bu kişilerin hakim, savcı, avukat sanık tanık hepsinin açık kimlikleri, beraat kararı dışında suçun işlendiği yer, tarih zaman dilimi, tutukluluk süresi
3) hükmün gerekçesi tümüyle tutanağa geçirilmemişse açıklanmasından itibaren en geç onbeş gün içinde dava dosyasına konulur.

4) 223üncü maddeye göre verilen kararında da olduğunun uygulama kanun maddelerinin verilen ceza miktarının, kanun yollarına başvurma ve tazminat isteme olanağının bulunup bulunmadığının başvurma olanağı varsa süresi ve merciinin tereddüde yer vermeyecek şekilde açıkça gösterilmesi gerekir.

Sınavlar için çok yararlı bir paylaşım olmuş teşekkürler

Evet evet teşekkürler !! 

teşekkürler