Hibiskus - Hibiküs - Hibiscus sabdariffa - Karabamya - Afrika Bamyası
Familyası: Ebemgömecigiller, Malvengewaechse, Malvaceae
Drugları: HibiskusÇiçekleri: Hibisci flos
Hibiskus’un aslında çiçeklerinin kupa yaprakları ve dış kupa yaprakları çay ve natürel ilaç yapımında kulanılır. Taç yaprakları ise kulanılmaz.
Giriş:
Eskiden hibiskus türleri ile bamya türleri birlikte zikredilir iken günümüzde ebemgömecigillerin bir alttürevi olan bu iki tür ayrı alt gruplara ayrılmıştır. Bu nedenle hibiskus Türkiyede karabamya veya Afrika bamyası diye anıla gelmiştir. Almanyada ise çok meşhur bir Yazarın (M. P.) hibiskus’dan bahsederken yanlışlıkla Japon Çiçeğinin fotograflarını yayınlamış ve onun botanik yapısından bahsetmiş ve bir diğer önemli yazar ise hibiskus yerine bamya’dan bahsetmesi nedeniyle zihinleri karıştırmışlardır.
Doğrusu bende önceleri çok yanılmış ve yanlışlıkla başka bitkilerin fotograflarını çekmiştim. Ağustos 95’de Üniversitenin botanik bahçede gezerken tesadüfen hibiskus’u görüp altındaki latince tabalayı okuyunca doğrusu çok şaşırdım. Fakat sonunda yüzdeyüz emin olarak gönül rahatlığı ile bu bitkidende bahsetme cesaretini kendimde buldum.
Botanik: Genelikle bir yıllık bir bitki olup boyu 2 metreye kadar ulaşan , çok çatalı otsu bir bitkidirYaprakları gövedeye oturmuş ğç parça ortadaki parçası uzunca ucu sivri dil şeklinde kenarları kertikli koyu yeşil renklidir.
Çiçekleri beyaz veya hafif pemepemsi beyaz geniş kalp şeklinde göbeğe doğru koyu vişneçürüğü rengini alan taç yaprakları beş adet olup vede ortada bir demet sarı dölenme tozluğu bulunur.
Taç yaprağını kavrayan kupa yaprakları açık veya koyu vişneçürüğümsü yeşil renkte olup üzeri tüylü, kalın etli bir yapıya sahiptir vede bunu etrafını çeviren ayrıca 8-12 adet daha ince, küçük dış kupa yaprakları mevcuttur. Çay ve natürel ilaç yapımında bu kupa yaprağı ile dış kupa yaprağı kulanılır diğer kısımları kulanılmaz.
Yetiştirilmesi:
Eskiden vatanı Sudan olan bu bitki günümüzde hemen hemen tropik ve subtropik ülkelerde yetişmekte ve hatta Almanya gibi iklimi ılıman olan ülkelerde bile yetişmektedir. Türkiyenin hemen her bölgesinde yetiştirilebileceği kanatindeyim.
Hasat zamanı:
Çiçekleri solduktan sonra kupa yaprakları tekrar kapanır ve kurumaya başlar bu zaman toplanır ve kurutulduktan sonra nemde uzak bir yerde porsenal kablarda muhafazaedilir