Hayrabolu, Tekirdağ

Hayrabolu, Tekirdağ ilinin bir ilçesidir. Hayrabolu, Trakya'nın en eski yerleşim birimlerinden biridir. Türkler tarafından ilk olarak 1357 yılında fethedilmişse de kısa bir süre sonra Roma İmparatorluğu'nca geri alınmıştır. 1368 yılında Sultan I.Murad zamanında ikinci ve son olarak Roma İmparatorluğu'ndan geri alınmıştır. Bu tarihten sonra Anadolu'nun çeşitli bölgelerinden, özellikle Kayseri ve Sivas dolaylarından seçilen aileler Hayrabolu ve çevresine iskan edilmiştir.

Eski adı Chariupolis'tir (Hanri-polis; Rüzgarlı şehir). Bugünkü adı ise ikinci fethinden sonra Hanripol; Hayrı-bol olarak değiştirilmiştir ve günümüze "Hayrabolu" olarak gelmiştir

DOGAL YAPI

Tekirdag iline 52 km uzaklikta olan Hayrabolu’nun kuzeyinde Kirklareli, batisinda Edirne, guneyinde Tekirdag, dogusunda Muratli bulunmaktadir. Toplam yuz olcumu 1037 km2 ‘dir.

Bolgenin en verimli topraklarina sahip olan Hayrabolu, il merkezinin kuzey batisinda Ergene havzasinda, Hayrabolu deresi vadisinde kurulmustur.

Arazisinin %60’i ova, % 35’i hafif engebeli olup %5’i orman ortusuyle kaplidir. Ilcenin deniz seviyesinden en yuksek yeri 269 metreyle Kabahoyuk tepesidir. Hayrabolu’nun bati kesimleri Ganoz (IsIklar) daginin alcak olan kuzeybati uzantilari engebelidir. Bunun disindaki alanlar ise cok parcalanmamis ve yer yer dalgali duzluklerden olusan bir plato niteligindedir.

Hayrabolu vadisi “U” kesitli, iki yamaci farkli egilimli bir vadidir. Hayrabolu deresinin olusturdugu bu vadinin guney yamaci, kuzey yamacina gore daha diktir. Hayrabolu’da diger vadiler Kurtdere, Cengelkopru ve Curcura vadileridir.

Hayrabolu ilcesi plato gorunumunde olup, ortalama yukseltisi 210-220 metre civarindadir.

Ilce Topraklarinin sularini Ergene irmaginin onemli kollarindan Hayrabolu deresi toplar. Guney- Kuzey yonunde akan Hayrabolu deresi Hayrabolu ilce merkezinden gecer ve kuzeyde Ergene irmagina dokulur. Ergene irmaginin onemli kollarindan biridir.

Hayrabolu’da 14 adet sulama goleti bulunmaktadir. Bunlar Bayramsah, Buyuk Karakarli, Cerkezmusellim, Dambaslar, Hayrabolu merkez, Hedeyli, Karababa, Karakabak, Orey, Ovenler, Parmaksiz, Soylu, Susuzmusellim, Temrezli goletleridir.

Hayrabolu’da Trakya gecit iklimi gorulur. Kislari kar ve yagmur yagar.Yazlari az yagislidir. Kuru soguklariyla unlu olan ilcenin en soguk zamani –10 derece olarak tespit edilmistir.Yillik yagis ortalamasi 600.4mm’dir.

TARIH

Hayrabolu, Trakya’nin en eski kasabalarindan biridir. Eski adi Chariupolis (Ruzgarli sehir) , bugunku adinin ise fetih sirasinda olen kale komutani Hanripol’dan ya da “fethin hayri boldur.” deyiminden geldigi ileri surulmektedir.

Traklarin yerlesim alanlarindan biri olduguna dair belirgin bazi isretlerin bulundugu Incirlik yurt yeri Hayrabolu’ya 9,Kabahoyuk koyune 2 km uzakliktadir.

Ilce,tarih caglari boyunca Makedonyalilarin, Hun, Avar, Pecenek, Bulgar gibi Turk boylarinin akinlarina ve Roma Bizans imparatorluklarinin idaresinde bulunmustur.

Turklerin Trakya’yi almalarini saglayan kuvvetlerin basinda Yorukler gelir. Bircok tarihi kayitlarda Yoruklarin Sultan Orhan devrinden baslayip (1324-1362) Fatih Sultan Mehmet’e kadar gecen zamandan sure gelen akinlariyla, Trakya bolgesinin tamamiyla birlikte Hayrabolu’nun da Turklestirildigi gorulmektedir.

Yoruklerin en buyuk beyleri Tekirdag, Hayrabolu ve Corlu’da otururdu. Bir ara Tekirdag’da Yoruk ocaklarinin 419’a kadar ulastigi tarihi kayitlarda vardir. Osmanlilar doneminde Hayrabolu’ya cok sayida Turk boylari gelip yerlesmislerdir. Bu nedenle de bir cok yerlesim birimi ve koylerin adi ,bu boylardan gelmektedir.

Hayrabolu’ya Anadolu’dan gelen seyhler ve ahiler de bulunuyordu.(Sarban Ahmet,Balikli Baba,Uveysi Baba,Gul Baba...) Sarban Ahmet,Irak seferine giderken ilk Turk tarikati olan Melami Tarikati liderlerinden ve kurucularindan Pir Ali Sultan ile Konya’da tanisip ondan etkilendi. 1535 yilinda Kanuni Sultan Suleyman fermani ile Hayrabolu’da dergahini acmistir. Dergah 1888 yilinda Abdulhamit’in talimati ile bir de harem dairesi yaptirilarak tekrar acildi.

Hayrabolu 1829 ve 1878’de Rus,1912’de de Bulgar isgaline ugramistir. 1. Dunya savasindan sonra once muttefiklerin sonra da Yunanlilar’in isgaline maruz kalmis ve 14 Kasim 1922’de dusman isgalinden kurtarilmistir.

TARIHI KULTUREL ve ARKEOLOJIK DEGERLER:

Hayrabolu,Trakya’nin en eski kasabalarindan biridir. Hisar Mahallesini cevreleyen kale daha Osmanlilar zamaninda yok olmustur. Ancak kalintilari gorulmektedir. Rustem Pasa tarafindan yaptirildigi bazi kayitlarda gecen hamamdan da sadece bir kubbe geri kalmistir.

Gunumuze ulasamamis olan en onemli tarihi eserleri ise: Beyler Hani Camii, Ibrahim Celebi Camii, Iskender Pasa Camii, Gazi Suleyman Pasa Camii ile 12 adet mescit ve 2 adet koprudur. Giray Han’larindan Selamet Giray’a ait bir sarayin da Hayrabolu’da bulundugu ancak gunumuze ulasamadigi bildirilmektedir.

CELEBI SULTAN MEHMET CAMII: (Pasa Camii ) Camii yaptiran Celebi Sultan Mehmet, mimari Haci Ivaz Pasa’dir.Caminin yapilis tarihi 1419’dur.

GUZELCE HASAN BEY CAMII: 1486 yilinda II. Beyazit ‘in damadi Guzelce Hasan Bey tarafindan yaptirilmistir.

CARSI CAMII: (Hasip Bey Camii) 1686-1687 yillarinda Kethudazade Corumlu Mustafa Bey yaptirmaya baslamis fakat omru yetmeyince Mehmet Hasib Bey tarafindan yari kagir olarak tamamlanmistir.

SARBAN-I AHMET DERGAHI: Kanuni Sultan Suleyman’nin deve kollari komutani ve caginin en buyuk sairi Melami Pirlerinden Ahmed-i Sarban’in Turbesidir.Kanuni (1526-1527)yillarinda turbenin yaptirilmasini ferman etmistir.

HACILAR KOPRUSU: Ataullah Beyin Tekirdag yolu ve Hayrabolu deresi uzerinde yaptirdigi alti gozden olusan koprudur.

Hayrabolu’nun Kabahoyuk, Delibedir, Kadriye, koylerinde Hoyukler ve tumulusler bulunmaktadir. Hacili Koyu “Tek Hoyuk” tumulusunde yapilan kazilarda Roma donemine ait Trakyali bir savasciya ait yakma (kramasyon) mezar ortaya cikarilmistir.

SANAYİ

Hayraboluda ayçiçeği ve buğdaya dayalı tarımsal sanayi fabrikaları ile tarımsal ekipman imalatı işyerleri mevcuttur.Ayrıca yapımı tamamlanmış büyük bir organize sanayi alanı mevcuttur sınır kapılarına tekirdağ limanına ve istanbula yakın olması sebebiyle bu alan geleceğin sanayi bölgesi olma yolunda iddialı şimdiden bölge istanbuldan gelen 40 fabrika için ev sahipliği yapmaya hazırlanmaktadır bu fabrikalar bölgede yaklaşık 5000 kişiye iş imkanı sağlıyacaktır.

Benzer Konular
	Konu Başlığı	Başlatan	Yanıtlar	Görüntü	Son Mesaj
	Tekirdağ Köftesi Köfteler	HaYaL	6	2038	Mayıs 26, 2012, 06:35:01 ÖS Gönderen : elze
	Tekirdağ'da Işık Ihlali: 6 Yaralı Güncel Haberler	Bendis	0	478	Kasım 04, 2014, 12:53:26 ÖS Gönderen : Bendis