 |
|
|
Sürtünme kuvvetlerini azaltmak, kaldırma kuvveti oluşturmak, darbeleri azaltıcı etki göstermek, net bir görüş ve denge sağlamak Bunlar dünyanın en kompleks makinesi olan vücudumuzdaki sıvıların görevlerinden sadece birkaçı. Bu sıvılar nelerdir? Vücudumuzun nerelerinde görev yaparlar? Onların olması yaşamımızı nasıl etkiliyor? Bu gibi sorulara yanıt ararken unutmamamız gereken en önemli konu, tüm kainatın olduğu gibi, vücudumuzdaki bu sıvıların da, Yüce Rabbimizin ilhamı ile hareket ettikleri ve her an Onun kontrolünde olduklarıdır.
İç Organların Kaygan Barınakları - İç Organlarımızı Saran Sıvılar
İç organlarımız vücudumuzun günlük hareketlerine de paralel olarak sürekli salınım halindedirler. Bu salınma sonucunda organlar arasından meydana gelen sürtünme, iç organları tehdit eden en önemli unsurdur. Herşeyi eksiksiz yaratan Allah, iç organlarımızı, korunacakları kaygan barınaklar içinde yaratmıştır. Bu kayganlığı sağlayan ise hayat kurtaran sıvılardır. Örneğin; akciğeri çevreleyen iki zar bulunmaktadır. Bu iki zar arasındaki sıvıya pleura sıvısı adı verilir. 5–15 ml.'lik hacme sahip olan bu sıvı, nefes alıp verirken sürtünmeyi azaltır.
İç organlarda bulunan başka bir sıvı ise karın zarları arasında bulunan periton sıvısıdır. Bu sıvı da kalp ve akciğer sıvıları gibi kaygan bir sıvıdır. 2 m2’lik alana sahip olan periton zarlarında bulunan bu sıvının hacmi 100 cm3’ten azdır. Karın zarının sıvıları emme özelliğinden dolayı burada bulunan sıvının 100 cm3’ten fazlası emilir, böylece karın iç organları sürekli nemli tutulur.
Önemli bir işleve sahip olan kalp zarları arasında ise perikard sıvısı adı verilen bir sıvı bulunur. Yetişkinlerde bu sıvının miktarı 50 ml civarındadır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta şudur; kalp zarlarının alanı, akciğer zarları alanından küçük olmasına rağmen bulundurduğu sıvı miktarı 3 kat daha fazladır. Bunun sebebi, kalbin, akciğerden 5 kat daha fazla çalışmasıdır. Kalp atım sayısı dakikada 72 olan bir insanda solunum dakikada ortalama 13–14 kez gerçekleşir. Burada bolca bulunan sıvı, kalbin kasılma sırasındaki kayganlığı arttırır ve kalbin yoğun hareketinden doğabilecek sürtünmeyi önler. Eğer bu sıvı olmasaydı, kalp kaslarına etki eden sürtünme kuvvetinden dolayı kas dokusunda hipertrofi adı verilen rahatsızlık gerçekleşecek ve kalp işlevini yerine getiremeyerek duracaktı.
Hayat kurtaran sıvılardan bir diğeri de beyinde yer alır. Bu sıvı, ortalama 1400 g ağırlığındaki beyin ile kafatasının arasında yer almaktadır. Beynin üzerinde kafatası kemiğini içeriden, beyni ise dışarıdan sararak koruyan 3 zar bulunur. Bunlardan dıştaki iki zar arasında 145–150 ml kadar beyin omurilik sıvısı vardır. Çok ilginçtir ki, beyin kafatasından dışarıya çıkarılıp tartıldığı zaman 1400 g gelirken, bu sıvı içerisinde kaldırma kuvvetinden dolayı 50 g gelmektedir. Bazı rahatsızlıklarda, örneğin, bu sıvının azaldığı durumlarda, beynin kafatasına yaptığı baskı sonucunda şiddetli baş ağrıları meydana gelmektedir. Aynı zamanda bu sıvı başa herhangi bir darbe geldiğinde, darbeye karşı azaltıcı etki yaparak hayat kurtarmaya vesile olmaktadır.
Duyu Organlarını Saran Sıvılar
İç organlarımızda olduğu gibi duyu organlarımızda da hayati öneme sahip olan bu sıvılar bulunur.
Bunlardan biri, göz boşluğunda yer alan sıvılardır. İris ve mercek olarak iki bölüme ayrılmış olan göz küresi boşluğunun her bir bölümünde farklı yapıda sıvılar yer alır. Önde bulunan sıvı kamera sıvısı adını alırken, arkadaki ise göz küresi sıvısı olarak bilinir. Göz küresi hacminin 2/3’ünü kaplayan göz küresi sıvısının görevi gözü dolgun tutmaktır. Yaklaşık 24 ml olan bu sıvı, pelte kıvamında berrak bir sıvıdır. Eğer bu sıvı, eklemleri kayganlaştırarak hareket etmemize olanak tanıyan eklem sıvıları gibi sarı renkli olsaydı, etrafımızı adeta sarıya boyanmış gibi görecektik. Bu nedenle bu sıvının saydam olması, Yüce Rabbimizin yaratışındaki benzersiz örneklerinden sadece bir tanesidir. Göz küresi sıvısı gibi, kamera sıvısı da 0,125 ml. hacminde renksiz berrak bir sıvıdır. Bu sıvı göz içinde ileri geri sürekli dolaşır. Görmeyi kolaylaştıran bu sıvı, iris denilen ve göze rengini veren tabaka içerisindeki bezlerde üretilir. Bu sıvının da diğer sıvılar gibi, çok hayati bir görevi vardır; gözdeki merceğin ön ve arka bölümünde yer almasıyla kırılmayı dörtte bir oranında azaltarak görüntünün normal boyutlarda algılanabilmesini sağlar. Bu sıvı olmasaydı, ya kendimizi devasa boyuttaki cisimlerin arasında zannedecek ya da yazıları dahi okumakta güçlük çekecek kadar gerçekdışı bir derinlik hissine sahip olacaktık.
Birçoğumuzun bildiği gibi; kulak işitmenin yanı sıra bir denge organıdır. İç kulağın görev aldığı dengenin sağlanmasında, vücudun ve başın konumunun belirlenmesi oldukça büyük önem taşır. Vestibüler sıvı olarak adlandırılan kulak dolambaç sıvısı; kıvamı koyu, yapışkan, bu nedenle akışı yavaş olan bir sıvıdır. Konuma göre dengeyi sağlama görevini, kas, sinir, beyincik ve beyin gibi organlarla koordineli olarak sağlar. Sıvının yapışkanlığının yüksek olması, otururken veya ayakta iken konumumuz değişince meydana gelecek akışın yavaş olması içindir. Eğer bu, yapışkanlığı düşük bir sıvı olsaydı en ufak bir hareketimizde bile sinirlerimiz uyarılacak ve baş dönmesi yaşayacaktık.
Her insan, vücudu içindeki sistemlerde var olan bu düzeni, her detayda sergilenen bu üstün tasarımı fark ettiğinde; Yüce Allah’ın kusursuz yaratışının mükemmelliğini bir defa daha görecektir. Bu gerçeği Allah Kuran’da şöyle bildirmiştir:
Rabbiniz olan Allah budur. Ondan başka İlah yoktur. Herşeyin Yaratıcısıdır, öyleyse Ona kulluk edin. O, herşeyin üstünde bir vekildir. (Enam Suresi, 102)
Vücudumuzdaki Basınç Dengesi
Vücudumuzda iki önemli ve büyük boşluk, göğüs kafesi boşluğu ve karın boşluğudur. Bunlar birbirinden diyafram zarı ile ayrılmıştır. Göğüs kafesi boşluğumuzdaki basınç dışımızdaki atmosfer basıncından daha azdır ve negatif değere sahiptir. (-2mmHg). Bu negatif basınç sayesinde ciğerlerimize hava dolması kolaylaşmaktadır. Karın boşluğunda ise atmosfer basıncından daha büyük değerde pozitif bir basınç vardır. İç organlarımız karın boşluğunda oldukça zayıf bağlarla tutturulmuştur. Karın boşluğundaki basıncın dış basınçtan büyük ve pozitif değerde olması organları destekleyen çok önemli bir detaydır. Pozitif basınç karın kaslarının kasılmasını sağlayarak organların sarkmasını engeller. Aralarında incecik bir zarla ayrılan bu iki boşluğun farklı ve tam olması gerektiği basınç değerlerine sahip olması Allah’ın üstün bir ilimle yarattığı, yaratılış delillerinden sadece bir tanesidir.
|
| WwW.WeBCaNaVaRi.NeT | > .::| $ Eğitim & Öğretim $ |::. > Ödev Arşivi > Biyoloji (Moderatör: WeBCaNaVaRi)
Konu: Hayat Kurtaran Sıvılar
Yazdır
Gelişmiş Arama
Aralık 14, 2008, 04:15:56 ÖS