Grafti Hakkında .. Birazcık Uzun Ama (:

grafiti sanatının iki farklı çıkışı anlatılıyor..

Birincisi; (Amerika)
Grafiti 60′li yıllarda iki ayrı grup tarafından kullanılan bir yöntemdi. Politik gruplar görüşlerini belirtmek için
sokak çeteleri ise hükmettikleri bölgeleri belirleyip herkese duyurmak için sokak duvarlarına imzalarını bırakmaya başladılar. Coolbread ve Cool Earl adında iki genç isimlerini duyurmak ve kamuoyunda ilgi çekmek için bombing (bombalama) diye de bilinen şehrin tüm duvarlarına isimlerini yazma işlemini ilk uygulayan iki kişi.
Grafitinin şehir duvarlarından metrolara yani underground’a inmesi TAKI–183 takma adıyla tanınan Yunanlı bir gencin oradan oraya haber taşırken sprey boyalarla metroların üzerine adini yazmasıyla başlamış. TAKI bu gencin adı yerine kullandığı bir kısaltma 183 ise yasadığı caddenin adıymış. Çoğu yeraltı treni istasyonunda rastlanan bu ad herkesin ilgisini çekmiş. Benzerleri olan JULIO 204 FRANK 207 ve daha birçoğu metrolara isimlerini ilgi çekecek şekilde yazmaya başlamışlar. Bu isimler çoğaldıkça rekabet ortamının zorunluluğu olan farklı olarak öne çıkma arayışları da başlamış. En ilgi çekici en renkli yazı biçimini kullanarak adini yazma uğrası ortaya yepyeni stiller çıkarmış. Ve böylece taç adı verilen grafiti yazarı imzasına semboller ilgi çekici resimler eklenmeye başlamış. Zamanla kullanılan harflerin boyutları büyümüş harflerin içi desenlerle süslenmeye başlanmış yaratıcılık sinir tanımamış.

İkincisi; (Almanya)
2.dünya savaşından sonra doğu bloğu belirlemek için yapılan Berlin duvarı uzun süre insanlar üzerinde özellikle doğu Almanya halkı için bir baskı olmuştur. 1970lerin basında protest amacıyla getto insanları çeşitli yazılar yazmaya başladı. Yazıların amacı sadece mevcut düzene başkaldırma idi yani hiç bir sanat ruhu taşımıyordu. 80′lerde grafiti kültürü gelişmeye devam etti artık insanlar sadece mesaj vermek verine görselliğe de önem veriyorlardı Berlin ve Münih grafiti sanatçıları(kriter) bu konuda çok uzmanlaştılar.
Şehrin her yerini kafasına göre boyayan bu anonim sanatçılar medyanın da ilgisini çekmiş çekmesine ama haklarında en fazla bir iki yazı yazılmış geçilmiş. Grafiti bir üniversite öğrencisinin ilgisini çekene kadar underground sanatçılar tarafından icra edilmeye devam edilmiş. Hugo Martinez adli öğrenci graffiti’deki potansiyeli fark edip United grafiti Artists derneğini kurmuş ve grafiti örneklerini bir sergide sanatsever kitlelere sunmuş.

Niye HipHop? Niye Underground?

Grafiti’nin hiç hop kültürünün bir parçası olmasın nasıl açıklıyoruz peki? Bu grafiti yazarlarının çoğunluğu gettolarda yasayan siyah ve Latin kökenli gençlerden oluşmaktaymış. Gizli hiç hop partilerine katılan gençler bu ambiyansı sokağa taşıyıp kendilerini göstermek için her yere imzalarını atmaya başlamışlar. Grafiti evlerde saklı kalmayıp tüm şehre yayıldığı için hiç hoc’un yayılmasında ve tanınmasında en etkili yol olmuş.

Grafiti’nin ilgiyi kendine çekmek ve sesini duyurmak için etkili bir yol olduğu anlaşılınca duvarlara metrolara yazılanlar sadece tag’lerle sinirli kalmamış; grafiti adeta içini dökerek yaratıcılığını sergilemenin yolu olmuş. Gerçekten de grafiti’nin yoğun olarak uygulandığı şehirlerde her duvarda bir sanat eserine rastlamak mümkün. Tabii Amerika’da grafiti’nin şehir düzenini ve göz zevkini bozduğunu düşünenler de var. Bir grafiti eserinin ömrü bu sebeple çok uzun olamıyor ama silinenin yerine çok kısa zamanda bir yenisi ekleniyor. Şehir aktivizminin önemli bir parçası olan grafiti hala bir sanat dalı olarak kabul edilmiyor ama bu grafiti sanatçılarının pek de umurunda değil. Onlar kendi gruplarını kurup anonim kalmaya devam ederek izlerini şehrin muhtelif yerlerine bırakmaya devam ediyorlar. grafiti çevrelerinde tanınmak ve isim yapmak için öncelikle isin erbaplarıyla tanışıp onların yanında çömezlik yapmak gerekiyor. Bu grupların içinden yetişip yavaş yavaş adini duyurmaya başlayanlar da kendi gruplarını kuruyorlar. Hatta dünyanın dört bir yanından grafiti sanatçıları ünlülerle tanışmak ve onları is basında izleyip ferz almak için Amerika’ya grafitinin anavatanı Bronş’a geliyormuş. Çoğumuzun bu sanat eserlerini canlı görme sansı yok ama internette dünyanın her yerinden grafiti örneklerini içeren devasa siteler mevcut.

Türkiye’de grafiti

grafiti Türkiyede oldukça geç başladı. Başlangıç tarihini olarak 1995 sayılabilir. Daha önce başka devletlerden bazı writerlar gelip bazı pieceler yaptılar ama sonuçta bunlar Türkiye’de yasamıyordu. Türkiye’de grafiti ilk olarak İstanbul’da başladı. S2K grubundan REZ İstanbul’da her yere yazmaya başladı. Tek basına yaklaşık 1 sene şehri bombalayan REZ İstanbul’un her yerine taç attı. Sonra JEMY’ Yİ yetiştiren REZ ikili olarak devam etti. S2K daha sonra birçok kişiyi alıp yetiştirdi. Bunların arasında en yetenekli olanları VIGO HOMER ve TURBO’DUR. S2K grubunu zaman geçtikçe büyümeye başladı. ilk katılımlar Türkiye dışında yasayan Türkler oldu. TAXIM KAIM gruba katildi. Daha sonra Almanya’dan ilk Türk olmayan üye NOTE katildi. Grubun artik Almanya ve İsviçre’de üyeleri bulunmaktaydı. Bu aralarda HOMER ve TAXIM Türkiyede ilk treni bombaladılar. Sonra Grubun rain ekibi Frankfurt tan katildi. BUD ve PAYN S2K grubuna katıldılar. Grup halen Türkiye’nin en aktif ve en büyük grubudur. Bazı gençlerin grup kurma girişimleri olmuştur ama bunlar 1-2 duvardan öteye gidememişlerdir. 1995 yılından beri S2K legal ve illegal olarak birçok projeye imza atmıştır. Grubun üyesi ve halen yöneticisi olan TURBO Türkiye’de HipHop kültürünün yayılmasında çok payı ve desteği vardır. Birçok dergide rap grafiti ve break Danca konusunda yazılar yazmıştır. birçok Türkçe rap CD si için cover yapmıştır.

Türkiye’de grafiti yapmak oldukça zor bir istir. Çünkü grafiti Türkiye’de tanınmıyor ve bu grafiti üzerine kanunlar yok. Eğer grafiti yaparken yakalanırsanız. Normal suçlu muamelesi görürsünüz. Yani sizi katil ve hırsızların bulunduğu hapishaneye atabilirler. 1989 yılında REZ grafiti yaparken yakalanmış ve 1.5 sene hapis c***si yemiştir. Bu buradaki olaylar için çok güzel bir örnektir. İllegal politik gruplar sloganlarını duvarlara yazdıkları için polis burada graffiticilere ayni ayarda tutuyor. Boya ve malzeme bulmakda ayrı problem. Burada satılan boyaların çoğunluğu Türk mali ve sulu boyalar. Burada sparvar belton ve montene gibi markalar satılmıyor. Cap bulmakta zor. Ancak arkadaşlarımız sayesinde Almanya’dan getirtebiliyoruz. Her ne kadar burada isler zorda olsa kimse yılmadan grafiti yapmaya çalışıyor.