1. MUHASEBE, işletmenin varlıkları ve kaynakları ( sermayesi ve borçları) üzerinde değişme yaratan ve para ile ifade edilen mali nitelikli işlemlere ait bilgileri; kaydetmek, sınıflandırmak, özetlemek, analiz etmek ve yorumlamak suretiyle ilgili kişi ve kurumlara raporlar halinde sunan bir bilgi sistemidir.
2. Mali nitelikteki işlemlere ait bilgilerin, belgelendirilerek toplanması daha sonra bilgi kullanıcılarına sunulması ve yorumlamaya hazırlanması için belirli şekillere ve kurallara göre yazılması işlemine KAYDETME denir.
3. Sermayede GİDER, azalış yaratan işlemdir.
4. Asli hesapları etkileyen ve asli hesapların temsil ettiği aktif ve pasif değerlerin gerçek değerleri ile gösterilmesini sağlamak için kullanılan hesaplar DÜZENLEYİCİ HESAPLAR'dır.
5. Varlıklarda, borçlarda ve sermayede artış veya azalış yaratmayan, ancak işletme yönetimi ve diğer ilgililer tarafından bilinmesi ve izlenmesi gereken işlemlere ait hesaplar NAZIM HESAPLAR hesap grubu altında yer alır.
6. Varlıklar=Sermaye+Borçlar, bilanço eşitliğini ifade eder.
7. Bilançonun her bir kaleminde, dönem içindeki işlemler nedeniyle meydana gelen artış ve azalışların izlendiği çizelgeye HESAP denir.
8. KREDİLİ MAL ALIŞI işleminde varlıklarda ve kaynaklarda EŞİT büyüklükte bir ARTIŞ olur.
9. İşletmenin KARLI PEŞİN MAL SATMASI durumunda hem aktif hem de pasif toplamlarında ARTIŞ olur.
10. Yevmiye defterine maddeler şeklinde kaydedilen işlemleri, buradan alarak sistemli bir şekilde ilgili hesaplara dağıtan ve sınıflandırılmış olarak bu hesaplara toplayan defter BÜYÜK DEFTER'dir.
11. Bir işletmede "Alıcılar defteri" yardımcı defter kapsamı altında yer alır.
12. Kesin mizan, dönem sonu muhasebe işlemlerinin yapılmasından sonra düzenlenir.
13. Genel geçici mizan düzenlendikten sonra sırasıyla muhasebe dışı envanter yapılır, muhasebe içi envanter yapılır, kesin mizan düzenlenir, mali tablolar düzenlenir(Bilanço).
14. İşletmenin sınırsız kabul edilen ömrünün belli dönemlere bölünmesi ve her dönemin faaliyet sonuçlarının diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanması dolayısıyla gelir ve giderlerin tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmesi DÖNEMSELLİK kavramının gereğidir.
15. İşletmenin kasasında bulunan paranın bir bankada açtırılan ticari mevduat hesabına yatırılması durumunda, bir aktif hesap (102) borçlandırılırken, bir aktif hesap(100) alacaklandırılır.
16. İşletme, bankadaki mevduat hesabından para çekmiştir. Bu durumda Bankalar Hesabı alacaklandırılır. Kasa hesabı borçlandırılır.
17. Devamlı envanter yönteminde satılan mal iade edilirse, iade tutarı, 610 Satıştan İadeler (satış iadeleri) hesabının borcuna kaydedilir.
18. Bir işletmenin dönem sonu 153 Ticari Mallar Hesabı borç kalanı 350 milyon TL dir. Mal Mevcudu 260 milyon TL, Yurtiçi Satışlar Hesabı alacak kalanı 265 milyon TL. dir. Bu durumda işletmenin mal alım satım işlemlerinden elde ettiği kar 175 milyondur. Mevcut malın maliyeti 350, satılan maliyetin maliyeti=350-260=90, Yurtiçi satışların alacak kalanı satış gelirini verir. 265-90=175 milyon kar.
19. İşletmenin daha çok yönetim faaliyetleri sırasında kullandığı büro eşyaları DEMİRBAŞLAR hesabında muhasebeleştirilir.
20. A İşletmesi satın almış olduğu mal karşılığında satıcıya bir müşteri çeki vermiştir. Bu durumda yapılacak muhasebe kaydında "Verilen çekler ve ödeme emirleri" hesabı alacaklandırılır.
21. A işletmesi müşterisi Naim Uygun'dan 15 milyar TL'lik alacağına karşılık aynı tutarda 2 ay vadeli bir bono almıştır. Bu durumda Alacak Senetleri Hesabı borçlandırılır. Alıcılar Hesabı alacaklandırılır.
22. Kasa Hesabının borç kalanı kasada mevcut parayı gösterir. Bir işletmenin dönem sonu sayımındaki para mevcudu 60 milyon TL. ve Kasa Hesabının borç kalanı 60 milyon TL ise muhasebe kayıtlarında yapılacak bir işlem yoktur.
23. İşletmenin 1996 yılında 120 milyon TL'ye satın aldığı demirbaşa %20 üzerinden ayırdığı amortisman tutarı 24 milyon TL dir. 1997 yılı sonunda %70 oranıyla yapılan yeniden değerleme sonucu hesaplanacak yeniden değerleme artışı 67 200 000 TL dir. 120*0.7=84, 24*0.7=16,8 , 84-16,8=67,2 değer artışıdır.
24. Bir işletme, hisse senedi satın alarak sermayesine veya yönetimine katıldığı başka bir işletmeden olan alacaklarını İŞTİRAKLERDEN ALACAKLAR HESABININ BORCUNDA izler.
25. Bir işletme devalınırken katlanılan maliyet ile söz konusu işletmenin rayiç bedelle hesaplanan net varlıklarının değeri arasındaki olumlu farklar Şerefiye Hesabında izlenir.
26. Bir kişi veya kuruma açık kredi açılabilmesi için aranan koşullar: İşlerinde deneyimli olması, Faaliyet konusunun güvenli olması, Uzun bir ticari geçmişe sahip olması, Ticari ahlakının iyi olması, O banka şubesinde yeterli ticari mevduatı olması ve komisyonlu işler getirmesi.
27. İşletme vadesi gelen senedini ilgili bankaya ödemiş ve senedini geri almışsa yapılacak muhasebe kaydında 321 Borç Senetleri Hesabı borçlandırılır.
28. Özkaynakları arttıran unsurlar: Dönem net karı, Sermaye artışı, Olağandışı yedekler, Yeniden değerleme artışları.
29. İşletmenin temettü gelirinin doğması durumunda İştiraklerden Alacaklar Hesabı borçlandırılır, İştiraklerden Temettü Gelirleri Hesabı alacaklandırılır.
30. Genel geçici mizandan yararlanmak suretiyle dönem sonu bilançosunun hazırlanamama nedenleri:
31. Bazı alacakların tahsili şüpheli duruma düşmüş, bazı alacakların tahsil olanağı tamamen ortadan kalkmış yani değersiz duruma düşmüş olması.
32. Bazı mali nitelikteki işlemlerin kayıtlarının unutulmuş olması.
33. Portföydeki hisse senetlerinde alış bedellerine göre değer düşmelerinin meydana gelmiş olması.
34. Mal hareketleri, aralıklı envanter yöntemine göre muhasebeleştirildiğinde eldeki malların değerini ilgili hesap kalanından saptama olanağının olmaması.
35. İstenilmesine rağmen borçlusu tarafından ödenmeyen senetli veya senetsiz alacaklar , Alacak Senetleri Hesabında izlenir.
36. Duran varlıkların maliyetinin dönem sonuçlarına amortisman payı olarak yüklenecek tutarının belirlenmesinde Duran varlığın bedeli, Duran varlığın hurda değeri, Seçilen Amortisman yöntemi, Duran varlığın ömrü göz önünde bulundurulur.
37. İşletmenin çıkarmış olduğu tahvillerin satılmış olması ve bedelinin işletmenin ticari mevduat hesabına kaydedilmesi durumunda 102 Bankalar Hesabı borçlandırılır, 405 Çıkarılmış Tahviller Hesabı alacalandırılır.
38. Borçlu cari hesap üzerinden tahakkuk eden faizler, 642 Faiz Gelirleri Hesabının alacağına kaydedilir.
39. 610 Satıştan iadeler, 621 Satılan ticari mallar maliyeti, 600 Yurtiçi satışlar, 654 Karşılık giderleri Dönem Karı veya zararı hesabına devredilir.
40. Dönen varlıklar, Duran varlıklar, Özkaynaklar, Yabancı kaynaklar bilançoda yer alır.