Büyük Devrimci Mustafa Kemal, halkın nabzını tutmak, devrimlere ilişkin uygulamaları yerinde görmek, Cumhuriyet Rejimi'ni halka sevdirmek ve halkla bütünleşmek gibi amaçlarla uzun yurtiçi gezileri yapıyordu. Ancak, onun böylesi kısa bir sürede Ulusal Kurtuluş ve Bağımsızlık Savaş'ını kazanması, Türk Ulusu'nu büyük zaferle taçlandırması ve Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanmasıyla Türkiye Devleti'nin dünyaca tanınmasını sağlaması, sözde Sevr Barış Antlaşması özentisinden bir türlü vazgeçemeyen emperyalist güçler tarafından kullanılan içerideki gerici ve işbilrikçi zihniyet odaklarını rahatsız ediyordu. Dolayısıyla bu kesim pek boş durmuyor ve bulduğuna inandığı her fırsatı değerlendirip, derhal harekete geçerek, akıllarınca her olanağı değerlendirmeye çalışıyorlardı... Karşı Devrimci bu zihniyeti bir araya getiren ortak düşünce, Mustafa Kemal'i bir an önce ortadan kaldırmaktı...

İşbirlikçiler ve hainler, her ne kadar sinsi ve gizli çalıştıklarını zannetseler de: bu melunların, son zamanlarda Gazi'ye karşı bir suikast düzenleme hazırlığı içinde oldukları bir şekilde öğrenildi. Suikast içn planlanan yer İzmir'di...

Olayın gelişimi şöyleydi:

Suikast fikrini ortaya atanlardan İzmit milletvekili Şükrü Bey, tarafrtar olarak Kara Kemal'i bulup, eski ittihatçı Abdülkadir Bey'i de yanına çekerek, onu Lazistan (Rize) Milletvekili Ziya Hurşit Bey ile tanıştırdı. Ziya Hurşit, amacı öğrenince, Abdülkadir Bey'in suikast önerisini hemen kabul etti. Silah temini işini Ziya Hurşit üstlendi. Gerekli planlama yapıldı ve Abdülkadir Laz İsmail ve Gürcü Yusuf silahı kullanacak tetikçiler olarak belirlendi. Şükrü Bey, yaptıkları toplantılarda suikastı düzenleyeceklere sürekli moral veriyor ve Gazi'nin öldürülmesinin ardından cumhurbaşkanı seçilecek kişinin genel af çıkaraağını ve dolayısıyla takipten kurtulacaklarını söylüyordu.

Suikastun önce Ankara'da Meclis'te, Ankara Kulübü'nde ve hatta Türk Ocası binası önündeki mezarlıkta pusu kurularak gerçekleştirilmesi düşünülmüş olmakla beraber, bunu fırsat bulamadıkları yakalananların ifadelerinden anlaşılmaktadır. Bu menfur saldırıyı Gazi'nin İstanbul'a gittiğinde yapmayı düşünmüşler ama bu seyahat gerçekleşmemişti.

Tertipçiler, kısa bir süre sonra Gazi'nin Bursa seyahatini öğrenmişler ve gerekli incelemelerin yapılması için Laz İsmail de Bursa'ya göndermişlerdi. Tam bu sırada Gazi'nin İzmir'e gideceği bilgisine ulaşmışlardı Bu gelişme üzerine hemen bir araştırma yapıp, olayın doğruluğunu teyit edildikten sonra, suikastın İzmir'de yapılmasını kararlaştırmışlardı. Suikast Kemeraltı'ndaki Hükümet Caddesi kavşağında yapılacaktı. Bu kavşak dar ve dönemeçli olduğundan, Mustafa Kemal'in bulunduğu araç burada yavaşlamak zorundaydı. İlerideki bir yazıhanenin önüne de bir otomobil park etmişti. Gazi'nin aracı kavşağa geldiğinde önce Laz İsmail ile Gürcü Yusuf tabnca ile ateş edeceklerdi. Gerekirse bomba bile kullanacaklardı. İş bittikten sonra da, otomobille kaçacaklar ve Konak İskelesi'nde hazır bekleyen Giritli Şevki'nin motoruyla Sakız Adası'na gidilecekti.

Mustafa Kemal, Haziran 1924 ayında Batı Anadoluda yine bir yurt gezisi sırasında ve Balıkesir'den İzmir'e gitme hazırlığında iken, İzmir Valisi Kazım (Dirik) Paşa'dan 14 Haziran 1926'da bir telgraf aldı. Telgrafta hazırlanan suikast planından bahsediliyor ve İzmir'e hareketinin mümkün ise ertelenmesi arz ediliyordu. Mustafa Kemal İzmir seyahatini geçici bir süre erteledi...

Yapılan çalışmalar sonucunda suikastı yapacak olan Ziya Hurşit ve suç arkadaşları 14/15 Haziran gecesi kaldıkları otelde, suikast silahlarıyla birlikte yakalandı. Suikastın elebaşları Gazi Mustafa Kemal'in İzmir'e gelişinin ertelenmesinden kuşkulanan ve suikastçileri motorla kaçıracak olan Giritli Şevki adındaki kişinin, durumu İzmir Valisi Kazım Paşa'ya ihbar etmesiyle ortaya çıktı. Gazi durumu yerinde görmek üzere, 16 Haziran'da İzmir'e geldi. Suikast girişimi de, kamuoyuna 19 Haziran 1926'da duyuruldu. Bu, halkın üzerinde adeta şok etkisi yaptı ve geniş yankılara yol açtı. Halk bir yandan Gazi'y sevgi ve bağlılık telgrafları gönderiyor, bir taraftan da olayı lanetleyen toplantılar düzenliyordu. İzmirlilere ve çevre köy, ile ve illerden gelenler, Gazi'nin İzmir'de kalmış olduğu Naim Palas otelinin önüne gelerek, gün boyu ve gece de sabahlara kadar sevgi ve bağlılık gösterilerinde bulunuyordu. İstanbul'daki yabancı elçiler ve delegeler, suikast hazırlığından duydukları üzüntüyü dile getiriyorlardı. Yurdun dört bir yanında suikastı lanetleyen mitingler yapılmaya başlandı... Mustafa Kemal, İzmir'de yerleştiği Naim Palas otelinden, suikastın amacının ne olduğunu ve tertipçilerin kimlerden meydana geldiğini ve hangi kişi, kurum ve güçlerden destek aldıklarını ayrıntılarıyla öğrenmiş ve operasyonları bizzat yönetmişti. Halkın sevgi ve bağlılık gösterilerine karşı aydınlatıcı bir açıklama yapmak gerekti.. Gazi, yaptığı açıklamada, olayın şahsından ziyade, kutsal Cumhuriyet'e ve onun yüksek ilkelerine olduğunu belirterek, gösterilen sevgiyi: "Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olaaktır; fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır" Türk Ulusu emniyet ve saatini temin eden prensiplerle Medeniyet yolunda tereddütsüz yürümeye devam edecektir." sözlerini içeren bir açıklamayla cevapladı.