Garip Nedenlerle Yasaklanan 12 Bilimkurgu ve Fantastik Kurgu KitabıKitaplar, tarih boyunca değişik sebeplerden ötürü yasaklanmış veya yasaklanmaya çalışılmış. Yasağın her türlüsü ne kadar yanlış da olsa bazen bu sebepler gerçekten çok saçma olabiliyorlar.
Burada da ilginç nedenlerden dolayı yasaklanmış veya yasaklanmaya çalışılmış 12 fantastik ve bilimkurgu kitabını ele aldık.
1) Yokyer – Neil Gaiman
Sebep: Cinsel içerik
Neil Gaiman’ın Yokyer kitabı, son yıllarda yayınlanmış en keyifli şehir fantezisi eserlerinden birisidir. Eserde Londra ikiye bölünmüştür. Aşağı Londra ve Yukarı Londra diye ayrılmış iki diyar vardır. Yukarı Londra, bildiğimiz gündelik hayattır ancak Aşağı Londra, daha fantastik bir diyardır. Yukarı Londra’da yaşayanlar ise Aşağı Londra yaşayanları göremezler.
Kitabın bir sahnesinde kahramanımız Richard Mayhew, Aşağı Londra’dan Yukarı Londra’ya gelir. Kendisini göremeyen bir çift de parktaki bankta Richard’ın yanında oturmaktadırlar. Sonrasında erkeğin elleri kızın tulumunun içine girer. O sırada da 3 kez olmak üzere “sevişmek” ile ilgili olan, yabancıların “F word” dediği kelime tekrarlanır.
Bunu okuyan ve New Mexico’da yaşayan bir anne, bu kitabın yasaklanması için başvuruda bulunur. Hatta kitabın, okul kitaplığından da kaldırılmasını talep eder ancak okuldaki öğretmen; “Bir veli istedi diye bir kitabı yasaklayamayız. Öğrencilerimiz uzun zamandır Neil Gaiman’ın romanlarını okuyorlar ve romanları seviyorlar. Bu imkanın, gelecekteki öğrencilerin elinden alınmasını istemeyiz,” açıklamasını yapıyor.
Kitap, yasaklanmaktan böylece kurtuluyor.
2) Bone – Jeff Smith
Sebep: IrkçılıkJeff Smith’in hazırladığı Bone isimli çizgi eser, pek çok sorundan ötürü yasaklanma talebiyle karşı karşıya kaldı. Eserin “politik bakış açısı” ve “vahşet” imalarının yanı sıra “ırkçı” olduğu da iddia edildi.
Jeff Smith ise, “Bu insanlar ne tür kitaplar okuyorlar hiçbir fikrim yok. Diğer suçlamalarla yeterince yüzleştim ancak ırkçılık suçlaması gerçekten de çok saçma!” açıklamasını yaptı.
3) In the Night Kitchen – Maurice Sendak
Sebep: Pornografiye teşvik
Maurice Sendak’ı ülkemiz okurları “Vahşi Şeyler” kitabı ile çoğunlukla tanırlar ancak konu olan kitap ise yazarın “In the Night Kitchen” isimli kitabı. Kitapta küçük bir çocuğun rüyasının anlatıldığı bir sahne vardır. Sahnede küçük çocuk, hayali bir dünyadaki bir fırının mutfağındaki hamur dolu bir kazana banyo yapmak için girer. Bu sahne de kitapta resmedilmiştir.
Minnesota’da yaşayan bir aile, kitabın, pornografiye yönlendirdiği iddiası ile yasaklanmasını talep etmiştir fakat bu talep çok kısa sürede reddedilmiştir.
4) Alice Harikalar Diyarında – Lewis Carroll
Sebep: Mastürbasyona teşvik, konuşan hayvanlar ve nargile içen tırtılLewis Carroll’ın dünyaca ünlü eseri Alice Harikalar Diyarında, pek çok ülkede yasaklanma tehdidi ile karşı karşıya kalmıştır. İlk olarak 1960’lı yıllarda Amerika’da, nargileler ve mantarlar yüzünden; 1990’lı yıllarda ise New Hampshire’da, cinsel fanteziler ve mastürbasyona yönlendirme nedeniyle yasaklanmıştır.
1930’lu yıllarda ise Çin’de yasaklanan kitabın yasaklanma sebebi ise çok farklı. Çin’de yaşanan sorun, kitapta konuşan hayvanların olması. Çin Hükümeti, “İnsanlar ve hayvanların aynı seviyeye konması ve eşit şartlarda gösterilmesi,” sebebiyle kitabı yasaklamış.
5) Fahrenheit 451 – Ray Bradbury
Sebep: Küfür ve sorgulanabilir konuKitabın yasaklanması, kitabın konusunu içerdiği için aslında çok da ilginç bir durum ortaya çıkmış. Fahrenheit 451 eserinde, itfaiyeciler artık yangın söndüren kişiler değil kitapları yakan kişilerdir. Kitaplar yasaktır ve yakılmalıdır konusunu ele alan kitabın yasaklanması da manidardır.
Kitap, halen bile yasaklanma talepleri ile karşı karşıya kalmaktadır. Mississippi’deki liseler, kitapta “Allah kahretsin,” (God damn) sözü geçtiği için kitabı yasaklamıştır. Ayrıca kitabın, genç okurların kafasını karıştırdığı ve kitap okumayı sorgulamalarına sebep olduğu için yasaklandığı da belirtilmiştir.
6) Dev Şeftali – Roald Dahl
Sebep: Cinsellik, kutsallığa saygısızlık, mistisizm, ırkçılık, komünizm… (Öööhhh)Roald Dahl’ın klasik eserlerinden birisi olan Dev Şeftali, pek çok kez yasaklanmıştır. En ilginç yasaklanma sebebi ise 1986 yılında Wisconsin’in küçük bir kasabasından gelen şikayet doğrultusunda yaşanmıştır. Örümceğin dudaklarını yaladığı sahneyi dini gruplar, “Seks çağrıştırdığı” iddiası ile şikayet etmişlerdir.
7) Açlık Oyunları – Suzanne Collins
Sebep: Dini bakış açısıAçlık Oyunları eseri, gelecekte geçen distopya türünde bir bilimkurgu eseridir. Kitap, şiddet içerdiği ve başkaldırı mesajı verdiği için çok kez yasaklanma ile yüzleşmek zorunda kalmıştır.
Bunun dışında dini bakış açısı ise çok ilginç bir yasaklanma talebi olmuştur. Kitapta “Cehennem” sözcüğü sadece bir kere geçmektedir ve Katniss’in annesi, insanları bitkilerle iyileştirmek konusunda uzmandır. Bu nedenlerle kitap dini görülmüştür. Önceki yıllarda da kitabın kara büyü ve satanizm içerdiği de iddia edilmişti.
1984 – George Orwell
Sebep: Fazla komünist veya yeterince komünist değilKitap, Sovyetler Birliği’nde Stalin’in yönetimini eleştirdiği iddiası ile yasaklanmıştı. Sonrasında ise kitaptaki bazı yerlerde “pro-komünist” (komünizmi seven ve destekleyen kişi) sözcüğü eklendi.
9) Oz Büyücüsü – Frank L. Baum
Sebep: Çok güçlü kadın karakter, şüphecilik, dini olarak imkansızAmerika’nın en ünlü eserlerinden olan ve tüm dünyada sevilen Oz Büyücüsü de yasaklarla karşı karşıya kalmıştı. Hikaye, Kansas’ta meydana gelen bir hortum sonrasında büyülü bir diyara düşen Dorothy’nin eve dönüşünü anlatmaktadır. Kitap, 1928 yılında, “kadını güçlü bir lider pozisyona koymak” nedeniyle pek çok yerde yasaklanmıştır. Sonrasında 1957 yılında Detroit Halk Kütüphanesi, kitabı, “insanları şüpheciliğe yönlendirme ve çocukları aptal yerine koyma” sebebiyle yasaklamıştır.
Diğer bir olay ise Tennessee’de yaşanmıştır. Aşırı tutucu Hristiyan bir aile, kitabı dinsel bir yönden ele aldı. Cadıların tamamının şeytani olduğunu savunan aile, Glinda isimli iyi cadının dini olarak imkansız olduğunu savunarak kitabı şikayet etti.
10) Kırmızı Başlıklı Kız
Sebep: Alkol hakkında mesajGrimm Kardeşler’in ünlü masalları pek çok kez vahşet, cinsel içerik ve daha birçok nedenle yasaklanmıştır. Ancak bir keresinde Kırmızı Başlıklı Kız, alkolik mesaj nedeniyle yasaklanmıştır.
Kaliforniya’daki bir okul, kitabı okuma listesinden kaldırmıştır. Sebep olarak ise Kırmızı Başlıklı Kız’ın sepetine koyduğu bir şişe şarabı sunmuştur. Sonrasında birçok okul, “çocukları alkolden korumak” amacıyla bu kitabı raflarından kaldırmıştır.
11) Cesur Yeni Dünya – Aldous Huxley
Sebep: Cinsellik (aşırı), şüphecilikCesur Yeni Dünya, 26. yüzyılda geçen ve insanların beyninin yıkandığı bir distopyadır. Kitap, Missouri’deki bir okulda yasaklanmıştır. Sebep olarak ise “karmaşık cinsel ilişkiler çok eğlenceli olarak lanse edilmiş,” denmiştir. Ayrıca kitabın “şüpheci eğilim etrafında şekillendiği” de belirtilmiştir.
12) Mezbaha No:5 – Kurt Vonnegut
Sebep: Kadın tasviriKitapta, Billy Pilgrim’in boşlukta süzülen yaşamı, zaman yolculukları, savaşın anlamsızlığının ve ölçüsüzlüğünün metaforik bir anlatımı ele alınmaktadır. Kitap, 1986 yılında, kadınları negatif olarak tanımlama nedeniyle yasaklanmıştır.