 |
|
|
2002 Dünya Kupası’nda çeyrek finalde iki Müslüman ülke takımının karşı karşıya gelmiş olması çok ilginç bir durumdur. Çünkü böylece Dünya Kupası tarihinde ilk kez olmak üzere bir Müslüman ülke takımı yarı finale çıkmayı garantilemiştir.
Bu karşılaşmayı bir grup Türk ve Senegalli bilim adamı Hollanda’daki bir uluslararası toplantı sırasında birlikte izlerler. İlhan Mansız golü attıktan sonra çeşitli yorumlar, hayıflanmalar ve kutlamalar arasında Senegalli bir bilim adamı “Bizde kısmet yok!” deyiverir.
Hem de Türkçe olarak!
Mealen aktardığım bu anekdot, Tanıl Bora’nın “Kârhanede Romantizm” adlı kitabında ne kadar keyifli anlatılar bulabileceğinizin bir kanıtıdır.
Bunu peşinen aktarmakta yarar gördüm; çünkü sıkıcı bir girizgâh yapmak zorundayım. Üstelik bunu biraz uzatma tehlikesi de var.
Efendim, Tanıl Bora ile Radikal’de birlikte yazdık. Bunu kendim için bir gurur ve mutluluk vesilesi sayıyorum.
Gerçek spor yazarı kimdir?
Tanıl Bora bir spor yazarı değil. O bir siyaset bilimcisi. Bu alanda da önemli çalışmaları var. Futbol kültürüyle ilgili iki derleme kitabının yanında Ankara Rüzgarı adını verdiği Gençlerbirliği Kulübü’nün tarihî kitabı var ki, hiç tartışmasız bu alanda yapılmış en iyi çalışmalardan biri, belki de birincisidir.
Biz spor yazarları böyle hariçten gazellerden pek hoşlanmayız. Ancak Tanıl Bora, bu işi o kadar güzel yapıyor ki, spor yazarlığına onur katıyor, boyut getiriyor. Hatta “Gerçek spor yazarı kime denilmeli?” gibi bir açmaza düşürüyor insanı. 30 yıl bu işi yapıp da Tanıl Bora’nın herhangi bir yazısını yazmayı hayal bile edemeyecek ne kadar çok meslekdaşımızın olduğunu düşünürsek, onun gibilere duyduğumuz gereksinim de ortaya çıkar.
Girizgâhın ikinci ayağı, başta gazete olmak üzere dergi ve öteki yayımlanmış yazıların kitap haline getirilmeleriyle ilgili. Bu iş ülkemizde yeterince doğru ve özenli biçimde yapılmıyor. Tanıl Bora da bunun nasıl yapılması gerektiğini sessizce öğretiyor. O yazıların bir gözden geçirilip gereken yerlerinin yenilenmesi ve iyi bir iç planlama ile gerçek bir kitap haline gelebiliyor.
Tanıl Bora çok iyi bir spor yazarı olmanın yanında bizde ender rastlanacak türden gerçek bir futbolsever. Ona göre, televizyonun yaradığı tek iş, maçları yayımlamasıdır. Ayrıca, futboldan başka sporların niçin var olduğunu da anlamakta zorlanır.
Futbolu bilmek ve sevmek
Bizde kendini futbolsever sayanların çok büyük bir bölümünün gerçekte neyi sevdiklerini iyi kötü biliriz. Büyük bir takımın taraftarı olup onun başarılarıyla gururlanmak, bu aidiyet duygusuyla mutlu olup gerektiğinde ve çoğu zaman kahırlanmak, hatta tartışmalara girip kavga dövüş bile etmek şeklinde özetlenebilir bizim futbolseverliğimiz.
Tanıl Bora en parlak döneminde Galatasaraylılığı bırakıp Gençlerbirliği taraftarlığını seçmiş olmasıyla, nasıl bir futbolsever olduğunu, başkaca kanıta gerek kalmaksızın ortaya koymuştur.
“Kârhanede Romantizm” 5 bölümden oluşuyor: “Bilmenin Yolları, Sevmenin Yolları”, “Gençler’i Sevmek”, “Futbol Folklörü”, “Fıkıh Sorunları”, “Futbol Meczubunun Meseleleri.”
Birinci bölüm beni kişisel olarak ilgilendiriyor. Çünkü bu ülkede herkesin futboldan anladığını ileri sürmesini pek sempatik bulamıyorum. Çünkü bu futbol üzerinde konuşmayı neredeyse imkansız hale getiren bir hastalık! Herkesin ille de anlamak ve uzman düzeyinde yorumlar yapmak zorunda olduğu bir olayın ne kadar sıkıcı bir konuşma konusuna dönüşebileceğini kimse kabullenmek istemiyor.
Tanıl Bora “Futbol Sevgisi, Futbol Bilgisi” adlı ilk yazısında bu konuya anlayışla yaklaşıyor. Hatta futbol üzerine her türlü ahkam kesmeyi bile pek büyütülmemesi gereken bir durum olarak görüyor.
Gelgelelim, kitabın son yazısı olan “Medyada ve Hayatta Aşırı Futbol Sorunu” adlı yazısında bu anlayışın biraz azaldığını, hatta tepkili bir tavrın ortaya çıktığını görüyoruz. Bunu bir çelişki olarak görmüyorum. Bizdeki kadar futbol üzerine boş konuşma, elbette ki herkesi isyan ettirir sonunda.
Balayında 5 maç izlemek!
Aslında Tanıl Bora bize futbolu sevmenin ne olduğunu da yine sessizce öğretmeye çalışıyor. Yurtiçinden ve dışından derlediği yığınla anlatının nasıl bir sevgiyle derlendiğini görüyorsunuz. Peki, balayına bile tam 5 maç sıkıştıran Stefan Hondart’ın müthiş maç izleme tutkusu bize ne anlatır dersiniz? Bunun için yaptığı binlerce kilometre yol ve bütün hayatını buna göre organize etmesi ne kadar ilgimizi çeker? Yazarımız bile ona, “Futbol Meczubunun Meseleleri” bölümünde yer vermekte yarar görmüş...
Tanıl Bora, hafızası çok sağlam bir ayrıntı avcısı. Bunları Radikal’deki Salı yazılarında da görüyoruz. Örneğin, Ankaragücü-Malatyaspor arasında 5 yıl önceki golün de kafayla ve üst direğin içine vurarak ağlara gittiğini gerektiğinde size hatırlatır. Kimileyin de bir parantez içinde, yıllarca birlikte olup şimdi unuttuğumuz bir futbol figürüne selam gönderir. “Doğan Yıldız’ı ve onun o emsalsiz kalıpları arasında bilhassa ‘Zinnur da geliyor oraya ve Altaylılar üçgeni dörtgene tamamlıyorlar’ını burada minnetle anıyorum.” (s.230)
Aslında kitapta bunun gibi o kadar sevimli notlar var ki, hiç değilse bazılarını aktarabilmek için başka bir yazı daha yazmam gerekecek.
Tanıl Bora’nın harika saptamalarla bezeli anlatım güzelliği için de sadece minicik bir örnekle yetinmek zorundayım: “Dünya Kupası, futbol müminlerinin Ramazanıdır. Küsler barışır, kırgınlıklar yatışır, futbolseverler birbirlerine sevgiyle bakarlar.”(s.35)
Tabii şunu da söylemeden edemeyeceğim: Bu ülkede futbolu bildiğini, sevdiğini, onun deyişiyle “alakalandığını” söyleyen on milyonlarca insan var. Buna karşılık Tanıl Bora’nın kitabının 1000 adetlik baskısının tükenmesi için kim bilir kaç yıl beklememiz gerekecek? Bu memlekette en tahammül edemediğim yalanlardan biri de bu: Futbolu bilmek, sevmek! Okumadan, öğrenmeden, anlamadan neyi tam olarak sevebilirsiniz ki?
Kitabın adı Hakan Kulaçoğlu’nun bir yazısından alınmış. Kapaktaki Haydar Tanışan arkadaşımızın fotoğrafı harika. İçerdekilerin büyük bölümü de işlevsel.
Son söz: Kitaplığınızda bu kitap olmayacaksa, futbolu daha iyi bilmeye ve sevmeye çalıştığınızı başkasına anlatın, bana değil!
|
| WwW.WeBCaNaVaRi.NeT | > .::| $ Eğitim & Öğretim $ |::. > Kitaplar Hakkında Bilgi ve Özetler (Moderatörler: WeBCaNaVaRi, mnıl, sanane_61)
Konu: Futbolu Bilmenin Ve Sevmenin Yolları
Yazdır
Gelişmiş Arama
Nisan 23, 2012, 02:24:42 ÖS