Fransızca Isimler

Le nom commun / cins isim

Aynı cinsten varlıkların tümüne ad olan isimlerdir. Mesela L’étudiant /öğrenci) sözcüğü bütün üniversite öğrencileri için kullanılan bir cins isimdir.

La chaise : sandalye
La fille : kız
Le professeur : öğretmen
La maison : ev
Le nom propre / özel isim

Français
Ankara
Mer noir
Turquie
Marseille

Le nom concret / somut isim

Varlığını duyu organlarımızla anlayabildiğimiz varlıklardır.

La forêt : orman
L’usine: fabrika
Le fer: demir

Le nom abstrait / soyut isim

Varlıklarını akıl yoluyla anladığımız isimlerdir.

La joie: sevinç
La richesse: zenginlik
Le deuil : yas
L’amour: aşksevgi
Le sommeil: uyku

Le nom collectif / topluluk ismi

L’armée : ordu
Le peuple: halk
La caravane: kervan
La douzaine: düzine

Le nom composé / birleşik isim

Kural: Fransızcada birleşik isimlerin arasına (-) işreti konur

Le chou-fleur : karnabahar
La belle-soeur : baldız
Le gratte- ciel: gökdelen
La belle-de-nuit : gece sefası

Eril isimleri Dişil hale dönüştürme

Sonları –er ile biten eril (masculin) isimlerin sonuna –e getirilerek dişil (féminin) yapılır.

Un ami (bir erkek arkadaş) > une amiE : bir kız arkadaş
Un français : bir Fransız (erkek) > une française : bir Fransız (bayan)
Un marchand : bir erkek satıcı > une marchande : bir bayan satıcı

Sonu –n ve –t sessiz (consonnes) harfleriyle biten masculin – eril isimlerin féminin olması için sonlarındaki –t ler : tt+e = tte ; -n ler nn+e = nne olurlar.

Le lion (erkek aslan) la lionne : dişi aslan
Le chat: erkek kedi la chatte: dişi kedi

Sonu : -eau ile bitenler –elle haline dönüşür

Le chameau : erkek deve la chamelle : dişi deve
L’agneau: erkek kuzu l’agnelle : dişi kuzu

Sonu –er ile bitenler –ère dönüşür.

Un étranger : bir erkek yabancı une étrangère : bir bayan yabancı
Le fermier: erkek çiftçi la fermière: bayan çiftçi

Sonu – eur ile bitenler euse halini alır

Le menteur yalancı erkek la menteuse : yalancı bayan
Un coiffeur : bir erkek berber une coiffeuse : bir bayan berber

Sonu –teur ile bitenler – trice olurlar

Un acteur: bir erkek oyuncu une actrice : bir bayan oyuncu
Un directeur : bir erkek müdür une directrice : bir bayan müdür

Bazı isimlerin eril-dişil hallerinde düzen yoktur

Un prince : bir prens une princesse : bir prenses
Le canard : erkek ördek une cane : dişi ördek
Le cheval : erkek at la jument : kısrak
Le gendre : damat la bru : gelin

Bazı kişi adları her iki cinside karşılar

Un enfant :bir erkek çocuk une enfant : bir kız çocuk
Un concierge : bir erkek kapıcı une concierge : bir bayan kapıcı

Bazı hayvan isimlerinde her iki cinside karşılar

Un éléphant : bir fil (hem erkek hemde dişi fil için söylenir)
Un lézard : bir kertenkele
Une baleine: bir balina

Fransızcada bazı mesleklerin dişili yoktur bu durumlarda –femme sözcüğü eklenerek dişili yapılır:

Un médecin : bir erkek doktor une femme médecin :bir bayan doktor
Le professuer : bir erkek öğretmen la femme professuer : bayan öğretmen

Bir kısım isimlerin –eril durumundaki anlamlarıyla –dişil oldukları zamanki anlamları arasında fark vardır

Masculin – eril Féminin - dişil

Aigle : yırtıcı kuş üstün adam dahi aigle : dişi kartal bayrak arma
Couple: evli çift couple: çift (eşya için)
Livre : kitap livre: eski ağırlık ölçüsü
Vase : vazo vase : çamur

Pluriel des noms / isimlerin çoğulu

Fransızcada genellikle sözcüklerin sonuna –s getirilerek yapılır

Le livre : kitap les livres : kitaplar
Un chien : bir köpek des chiens : köpekler

Fakat bazı isimler aldıkları son eklere bağlı olarak farklı biçimlerde çoğul yapılırlar

Sonu –au –eau-eu- oeu ekleriyle biten isimlerin çoğulları – x alarak yaparlar

Un bateau : bir gemi des bateaux : gemiler
Le neveu : yeğen les neveux :yeğenler

Fakat şu 3 isim istisnai olarak –s alırlar:

Le landau: araba les landaus: arabalar
Le bleu : acemi er öğrenci les bleus : acemi erler öğrenciler
Le pneu : araba lastiği les pneus : araba lastikleri

Sonu –al ile bitenler – aux olur

Le journal : gazete les journaux : gazeteler

Fakat le bal (balo)le cal ( nasır) le festival ( şenlik) le carnaval (karnaval) le chacal .
( çakal) le récital (resital) le régal (ziyafet) sözcükleri –s getirilerak yapılır.

Sonu – ou ile bitenler – x alır
Le bijou : mücevher les bijoux : mücevherler
L’hibou : baykuş les hiboux : baykuşlar

-ail ile biten isimleriden 7 tanesi –aux olur diğerleri -s alırlar
le corail: mercan les coraux : mercanlar
un bail: kira sözleşmesi des baux : kira sözleşmeleri
le soupirail : hava deliği les soupiraux: hava delikleri
un émail : mine sır des émaux : mineler sırlar
le travail: iş çalışma les travaux : işler çalışmalar
un ventail : hava deliği (tuğlada) des ventaux : hava delikleri
levitrail : renkli cam pencere les vitraux : renkli cam pncereler

Sonu -s-x-z ile biten tekil isimlerin çoğulları yapılırken değişiklik yapılmaz

Le temps : zaman les temps: zamanlar
Le nez : burun les nez: burunlar
La voix : ses les voix: sesler