 |
|
|
folat nedir -folat testi - folik asit testi -b12 vitamini eksikliği - folat eksikliği
Folik asit eksikliği özellikle hamileler için büyük önem taşımaktadır. Uzmanlar anne adaylarına hamile kalmadan en az bir yıl önce folik asit almalarını önermekteler.Folik asit kullanmaya hamile kalmadan ir yıl önce başlayan anne adayları için erken doğum riski önemli oranda azalmaktadır. Anne adaylarına folik asit uygulanmasıyla birlikte bebekte zeka geriliği, körlük ve kronik akciğer hastalıkları gibi ciddi sorunlara yol açan, hamileliğin 20 ve 28. haftaları arasında olabilen erken doğum riski yüzde 70 oranında, 28 ve 32. haftalar arasındaki erken doğumlar ise ise yarı yarıya azalmaktadır.
Folik Asit Hangi Gıdalarda Bulunmaktadır ?
Folik asit genellikle yeşil yapraklı sebzelerde, portakal suyu, baklagiller tahıl içeren gıdalar folik asit içermektedir.Muz, fasulye, brokoli, turunçgiller, yumurta, ıspanak ve pazı gibi yapraklı yeşil sebzeler, mercimek, karaciğer, bezelye, ıspanak, çilek, ton balığı, buğday tohumu ve yoğurtta folik asit bulunmaktadır. Folik asit; sağlıklı bir hamileliğe ve sağlıklı bir bebeğe katkıda bulunabilecek bir B vitaminidir.B9 vitamini olarak da bilinir.Günlük folik asit gereksinimi; kadın ve erkek için 400 mikrogram (mcg), gebelik dönemi için 600 mcg ve emzirme dönemi için ise 500 mcg’dır.
Folik Asit Tahlili Normal Değerleri:
15 yaş altı kişilerde :3-21 ng/ml
15 yaş üstü kişilerde 3-17 ng/ml
Folik Asit(Folat) Tahlili Hangi Durumlarda Yapılır
Folik asit(Folat) eksikliğinin tanı ve tedavisinin takibi ile megaloblastik ve makrositik anemilerin değerlendirilmesinde kullanılır. Diyetle folat alımının azalması, hemodiyaliz, malabsorbsiyon, gebelik, kronik alkolizm ve fenitoin vb bazı ilaçlar serum folat düzeyini düşürürken, vejeteryan diyet ile serum folat düzeyi artar.
Test
Nasıl kullanılır?
Ne zaman istenir?
Test sonucu ne anlama gelir?
Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Nasıl kullanılır?
B12 ve folat ;makrositik aneminin nedenini teşhis etmek için başlıca tercih edilen testlerdir. Tam Kan Sayımı testi sırasında büyük RBC(eritrosit) , azalmış hemoglobin konsatrasyonu saptanırsa, bu testler istenebilir. Folat, B12 ve diğer testler hastanın genel sağlık durumu ve beslenme durumu göstergeleri, malnutrisyon ve malabsorbsiyonu gösteriyorsa istenebilir. Bu testler alkolik kişilerde ve kistik fibrozis, Chron hastalığı, çölyak hastalığı gibi malabsorbsiyona neden olan hastalıklarda da istenir. B12 ve folat özellikle yaşlılarda mental yada davranış değişimlerinin sebebini saptamak içinde istenebilir.
B12 folatla ya da tek başına nöropatinin nedenini teşhis etmek için de (örneğin bir KMP(kapsamlı metabolik panel) ile) istenebilir
B12 ve folat eksikliği olan hastalarda, bu testler arada sırada tedavinin etkinliğini izlemekte içinde istenebilir. Bu durum B12 ve folat emilimi olmayan hastalarda ve uzun dönemli tedavilerde geçerlidir.
Serum yada RBC folat testi nin her ikisini de yetmezlik tanısında kullanılamaz. Bazı doktorlar RBC folat testinin serum folattan klinik için daha uygun olduğunu düşünüyorlar ancak bu yaygın olarak kabul görmüş bir düşünce değildir.
Ne zaman istenir?
B12 ve folat testi rutin olarak yapılan bir Tam Kan Sayımı testi sırasında ,anemi semptomlarının değerlendirmesinin bir parçası olarak yada büyük RBC varlığında istenmelidir.
Özellikle bir yaşlıda mental yada davranışsal değişimler örneğin hırçınlık, konfüzyon, depresyon yada paranoya sergilediğinde, B12 ve folat, belirtilen durumların teşhisinde kullanılabilir. Buna ek olarak bir hasta B12 ve folat eksikliğine işaret eden fiziksel semptomlara sahipse örneğin, baş dönmesi, zayıflık, yorgunluk ve ağız ya da damakta yara gibi bu dumda da testler istenebilir.
Eğer bir hasta ağır sinirsel hasar ya da bozulma örneğin ellerde, kollarda, bacaklarda ve ayaklarda karıncalanma, yanma, uyuşma gibi semptomlara sahipse, bir B12 testi bunların nedenini teşhis etmek ve B12 eksikliğinin varlığını belirlemek için istenebilir. B12 ölçümü tek başına yada folatla birlikte istenebilir. Aynı zamanda diğer ilgili testlerle örneğin KMP ile birlikte de istenebilir.
Folat ve B12 testi hastada malabsorbsiyon ve malnutrisyon belirtileri olan veya beslenmeyi etkileyen bilenen bir hastalık varlığında genel sağlık durumunu değerlendirilmesinin bir parçası olarak istenebilir. B12 ve folat eksikliği olan emzirilen bir çocukta, bu durumu değerlendirmek için hem çocukta hem de annede test istenebilir.
Bir hasta B12 ya da folat eksikliğinden dolayı tedavi alıyorsa, arada sırada tedavinin etkinliğini izlemek için de test istenebilir. Beslenme eksikliği olan bir kişi tedaviyi izlemek için yapılmalıdır. Folat veya B12 açısından kronik eksiklikiği olan bireylerde uzun dönem tedavi planının bir parçası olarak istenebilir.
Test sonucu ne anlama gelir?
Doktor, B12 ve/veya folat eksikliği için araştırma yapıyor ve eğer hastanın B12 ve/ya folat konsantrasyonu düşmüş ise, yetmezlik mevcuttur. Test sonuçları eksikliğin varlığını gösterir ancak eksikliğe bağlı anemi yada nöropatinin şiddetini göstermez.
Eğer B12 ya da folat eksikliği olan hasta (B12 enjeksiyonları ile) tedavi oluyorsa, normal ya da normalin üzerindeki sonuçlar tedaviye bir yanıt olduğu anlamını taşır.
B12 ve folat’ın yüksek seviyeleri genellikle klinik olarak izlenemez. Artmış B12 lösemi yada karaciğer disfonksiyonu durumlarında görülebilir. Artmış folat pernisyöz anemi ve vejeteryan diyetlerinde görülebilir.
Bilmem gereken başka bir şey var mı?
Eğer hasta sadece folik asit almasına karşın B12 ve folat yönünden de eksikse, B12 eksikliği maskelenebilir. İkisine de bağlı olan anemi düzelirken, nöropati devam edecektir.
B12 eksikliğine neden olan pernisyöz anemi tanısının doğrulanmasında eskiden Schilling testi istenirdi. Schilling test halen arada sırada istenen bir testtir ama radyoaktif B12 verildiği için tercih edilmesi azalmıştır. Schilling testi intrinsik faktörün antikora ve pariyetal hücre antikoruna bağlanmasının ölçülmesi ile değiştirilerek yenilenmiştir.
B12 ve folik asit seviyelerini düşüren ilaçlar oral kontraseptifler, östrojenler, alkol ve bazı antibiyotikler olarak sıralanabilir.
labtestsonline
|
| WwW.WeBCaNaVaRi.NeT | > .::| Genel - Kişisel |::. > Sağlık > Kadın Hastalıkları (Moderatör: WeBCaNaVaRi)
Konu: Folat Nedir - Folat Testi - Folik Asit.
Yazdır
Gelişmiş Arama
Mayıs 10, 2008, 11:17:33 ÖS