Fizyokrasi

18. yüzyılda Fransa'da ortaya çıkmış, felsefe, siyaset ve ekonomi öğretisi.

Kurucuları başta François Quesnay olmak üzere, Marquis de Mirabeau, Mercier de la Rivière, Dupont de Nemours, Vincent Gournay'dir. Fizyokratlar, öğretilerine temel olarak Tanrı'nın yasalarının "evrensel, değişmez ve en iyi" olduğu düşüncesini almışlardır. Bu yasalar insanda bağımsız olarak vardır ve insanlar bunlara uyarak davranmak zorundadır. Birey, Tanrı yasalarının sınırları içinde istediğini yapmakta özgürdür. Devletin görevi ise bu yasalara uyulmasını sağlamaktır.

Fizyokratlara göre, "herkes, çalışmasının ürünü olan özel mülkiyete, doğal yasalar gereği, sahiptir". Devletin başta gelen görevlerinden biri, bireylerin özel mülkiyet hakkını korumaktır. Gerçek mülkiyet ise toprak mülkiyetidir. Çünkü toprak, zenginliğin tek yaratıcısıdır. Bu görüş, fizyokratların ekonomik öğretilerinin temelini oluşturmaktaydı.

Quesnay'in 1758'de yayımladığı yapıtı "Le Tableau Economique" (İktisadî Tablo)de ürünlerin doğuşu, el değiştirmesi ve paylaşılması anlatılmıştır. Quesnay ve yandaşları toplumu üç sınıfa ayırıyorlardı: Doğal düzenin temelini oluşturan büyük toprak sahipleri sınıfı (toplum bunlar tarafından yönetilmeliydi); ziraatçilerden meydana gelen üretici sınıf; sanayici, tüccar vb. gibi, üretken olamayan "kısır" sınıf.

Doğal düzeni benimsemeleri ve bu düzen içinde ekonomik olayları kendi akışına bırakmak gerektiğine inanmaları sonucu, fizyokratlar ünlü "bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler" ilkesini ortaya attılar. Özel mülkiyet dışındaki bütün mülkiyet biçimlerini, müdahaleci devlet anlayışını reddettiler. Düşünceleriyle Fransız Devrimi'ni yakından etkilediler, aynı zamanda ekonomiyi bir bütün hâlinde düşünüp inceleyerek iktisat biliminin doğuşuna yol açtılar.