En büyük hayali astronot olmaktı
Astronot olamadı ama Türkiye'de bir ilki başardı. 16 yıllık fizik öğretmeni Tahsin Demirciler Denizli'deki Nalan Kaynak Anadolu Lisesi'ni Türkiye'de gözlemevi olan ilk devlet okulu yaptı.
Her şey Tahsin öğretmenin teleskop alma düşüncesiyle başladı. Okul idarecileriyle birlikte kapı kapı kentteki işadamlarını ziyaret edip maddi destek istediler. Olmayınca konuyu velilere açtı. Veliler 'varız' dedi. 15 günde gerekli miktar toplandı. Teleskopu alıp okulun bahçesinde gözlemlere başladıklarında ise halkın ilgisini çektiler. Tahsin öğretmen gözlem günleri ayarlayıp halkı davet etti. Broşürlerle gözlemleri duyurdu. Teleskopun ünü tüm Denizli'ye yayıldı. Sonunda Denizli Valiliği'nden de destek geldi, üç yıl sonunda gözlemevi kuruldu. Tüm bu süreçte ise okulda astronomi dersini seçen öğrenci sayası arttı, astronomi kulübü kuruldu, ilk ve ortaöğretimde astronominin yaygınlaştırılması için sempozyum yapıldı, Denizli astronomi ile tanıştı, il dışından pek çok eğitim kurumu gözlemevi kurmak istediklerini söyleyerek okulu ziyarete geliyor...



Bağda gecelerken...
Bu başarı hikâyesi Tahsin öğretmenin astronomiye olan ilgisiyle başlıyor. Demirciler'in astronomiye olan ilgisi ise çocukluğuna kadar uzanıyor. Denizli'nin Çal ilçesinde büyüyen 39 yaşındaki Demirciler ailesine ait bağlarda, üzümleri kurutmak için gecelerken gökyüzüyle haşır neşir olmaya başlamış. Gökyüzünü seyrederek uyurken astronot olma hayalleri kurmuş, küçük teleskoplarla gözlem yapmış. Üniversitede ise içindeki astronomi merakı nedeniyle Marmara Üniversitesi elektronik bölümünü bırakıp, astronomiye yakın olan fizik bölümüne geçmiş. İstanbul Kültür Üniversitesi ve TÜBİTAK gibi kurumların da astronomiyle ilgili sempozyumlarına, eğitimlerine katılan Tahsin öğretmen, Türkiye'de bir hayli geride kalan astronomi eğitmini en azından kendi okulunda aktif hale getirmeyi kafaya koymuş. Tahsin öğretmen bu fikrini hayata geçiriş öyküsünü şöyle anlatıyor:

“Müdürümüz Hasan Doğu'ya astronomi çalışmaları fikrimi açtım. 'Pahalıya patlayacak, teleskop almamız lazım. Maaliyeti 15 bin TL' dedim. 'Ne gerekiyorsa beraber yapalım' dedi. Müdür, müdür yardımcısı ve ben Denizli'deki işadamlarını gezdik. Bir buçuk ay uğraştık kimse destek sağlamadı. Biz de velilerimizi topladık. Bir konuşma yaptım. Veliler 'Ne gerekiyorsa verilim' dediler. 15 günde bu parayı topladık. 2007 yılının aralık ayında teleskopu alıp okulun bahçesinde gözlemlere başladığımızda halkın da dikkatini çekti. Gözlem programları yaptım, duyurular yaptım, broşür olarak dağıttık. Vali, İl Milli Eğitim Müdürü gibi bürokratik kesimi de davet ettim. 2007'de sabaha kadar ay tutulmasını gözlemledik. Yanımızda Milli Eğitim Müdürlüğü'nden yetkililer de vardı. Baktılar ki fedakârlıkla yapılan bir çalışma, desteklemeye başladılar. Kentteki holdingilerden destek telefonları geldi. Gözlem günü istediler, kaynak sağladılar. Ardından da gözlemevi projesini gündeme getirdik..”
6 Haziran'da gözlemevi açıldı. Üstelik gözlemevi inşaatı için gerekli bütçenin tamamı Denizli Valiliği İl Özel İdaresi tarafından karşılandı. Okulun çatısına üç metre kubbe çaplı bir gözlemevi kuruldu. Her şeyiyle yaklaşık 80 bin TL'ye mal oldu. Bu kadarla da kalınmadı. İlk ve Ortaöğretimde Astronomi Eğitiminin Yaygınlaştırılması Sempozyumu düzenlendi. 22 ilden 100 öğretmen katıldı. Bir sonuç bildirgesi hazırlandı ve Milli Eğitim Bakanlığı'na gönderildi. Ancak Milli Eğitim Bakanlığı Türkiye'de ilk kez bir devlet okulunun gözlemevi kurmasına ve böyle bir sempozyum gerçekleştirmesine ilgisiz kaldı.

Astronomiye ilgi arttı
Bu çalışmalar pek çok şeyi değiştirdi. Okulda fen alanlarında seçmeli olarak verilen astronomi dersini seçen öğrenci sayısı hızla arttı, bir astronomi kulübü kuruldu. Gençler, astronomi ile ilgili bir AB projesi hazırladı. Astoronmi okuyup bu konularda araştırma yapmak isteyen öğrenciler oluştu. Sadece öğrenciler mi ? Denizli halkı da astronomiyle tanıştı. Nalan Kaynak Anadolu Lisesi ünlü oldu, gözlem yapmak isteyen okula koşuyor. Diğer okulların da gözlemevine ilgisi büyük. Hem kentten hem de il dışından pek çok okul 'bizde böyle bir proje yapmak istiyoruz' diye gelip bilgi alıyor.

Tahsin Öğretmenin ve öğrencilerinin şimdiki hedefi ise okullarına gök cisimlerinin hareketlerini seyircilere izletebilmek için özel olarak tasarlanmış bir sinema salonu yani planeteryum kurmak. Demirciler, “Bu uzun ve pahalı bir uğraş. Sponsor bulursak hayata geçirmek istiyoruz. Bir de birkaç öğrenciyle birlikte Arora denilen kutup ışımalarını gözlemlemek istiyoruz. Bunun için kutuplara ya da yakın bölgelere gitmek lazım. Kaynak bulursak bunu da gerçekleştireceğiz” diye konuşuyor.

İstanbul Kültür Üniversitesi'nden Tahsin öğretmenler yetiştiren etkinlik
Tahsin Demirciler'i gözlemevi kurmaya götüren süreçte en büyük katkılardan biri İstanbul Kültür Üniversitesi'nden (İKÜ) geldi. Demirciler, İKÜ'nün düzenlediği 1. Amatör Teleskop Yapım Çalıştay'ında teleskop aynasını yapmayı öğrendi. Çalıştaya katılan kimi öğretmenler kendi teleskoplarını yapıp gözlemlere başladı. Demirciler ise daha ileri giderek gözlemevi kurdu. İKÜ başka Tahsin öğretmenler yetiştirerek fen ve fizik derslerinin daha iyi verilmesini sağlamak, gökyüzünü tanıtmak için 2. Amatör Teleskop Çalıştay'ını hayata geçiriyor. Üstelik bu kez sadece ayna ile sınırlı kalınmayıp teleskobun tamamı yapılacak. İKÜ'nün 4-11 Temmuz tarihinde Kilyos Solar Beach'te gerçekleştireceği etkinliğe 100 fen, fizik, matematik öğretmeni ve amatör astronom katılacak. Katılımcımların konaklama, ulaşım ve yemek masrafları İKÜ tarafından karşılanacak. Çalıştayın ardından ise üniversitenin Ataköy Yerleşkesi'nde 3. Amatör Astronomi Sempozyumu yapılacak.

İKÜ Rektörü Prof.Dr. Dursun Koçer çalıştayla ilgili şu bilgeleri veriyor: “Önce teleskobun aynasını yapacaklar. Bu zor bir iş, camı elleriyle yontarak iç bükey haline getirecekler. Cam sırlanarak ayna olacak. Ayna bittikten sonra bütün parçaları bir araya getirip teleskobu oluşturacaklar. 11 Temmuz'da bir gözlem festivali yapacağız. İlk ayağında Tarkan konseri olacak. Gece konser bittikten sonra bütün ışıklar söndürülecek ve bu teleskoplarla gözlem yapılacak. Sahilde 100 tane teleskop, her birinden bir gök hareketi görünebilecek. 20'ye yakın uzman astronom altı gün boyunca gelenlere gökyüzü ile ilgili bilgiler verecek. Etkinlik sonunda bu öğretmenler teleskoplarını alacak okullarına götürücek. Orada öğrencilerine gözlem yaptıracaklar, teleskop yapmayı öğretecekler. Böylece amatör astronomi yayılacak, bilim yayılacak. Bilimin verileriyle tanışan öğrenciler ne ufoculara ne de astrologlara inanacak. Bunda da başarılı olursak iki yıl sonra çalıştayı daha da büyütürüz.”