OPEC'te Suudiler'in inadı ipleri gerdi. Arap yarımadasında bulunmayan bir ülkenin OPEC delegesi "Bu fiyatlar bizim için ölüm. Ama neden bana soruyorsunuz ki? Gidin büyük ağabeylere sorun" dedi.



Suudi Arabistan ve onunla birlikte hareket eden Basra Körfezi'ne kıyısı olan OPEC üyesi Arap ülkeleri, petrol fiyatlarının bu hafta 50 doların altına inmesine rağmen petrol üretimini azaltmayı düşünmüyorlar. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) 27 Kasım'da yaptığı son toplantısında Arap yarımadasında bulunmayan ülkelerin aksi yöndeki tercihlerine rağmen petrol üretimini azaltmama kararı aldı.


OPEC üyesi en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan'ın Petrol Bakanı Ali el Naimi, OPEC'in aldığı bu kararın gerekçesini ABD'li kaya petrolü üreticileri gibi alternatif kaynaklardan gelen rekabet karşısında pazar paylarını korumaya çalışmak şeklinde açıklamıştı. Petrol fiyatlarının Haziran ayından bu yana neredeyse yarı yarıya düşmesi ve küçük üreticilerin ekonomilerine verdiği zarar, Arap yarımadasında bulunmayan OPEC üyesi ülkelerindeki endişeleri artırıyor.


Brent petrolünün varil fiyatı Çarşamba günü 49.66 dolara kadar geriledikten sonra 51 dolar seviyesinde bulunuyor. OPEC'in tahminlerine göre OPEC üyesi olmayan ülkelerin üretimi artırmaları ve küresel talepteki zayıf artış nedeniyle petrol piyasasındaki arz fazlası bu yıl artacak.


Buna karşılık OPEC'in üretiminin yarısından fazlasını oluşturan Arap yarımadasındaki üyeler üretimin azaltılmayacağını ısrarla tekrar ediyorlar. Buna göre fiyatlardaki düşüş rakip üretimi yavaşlatacak ve ekonomik büyümeyi destekleyerek tüketimi artıracak.


Basra Körfezi'ne kıyısı bulunan OPEC üyesi bir ülkenin delegesi, üretim azaltmama kararının yeniden değerlendirilmesinin "ihtimal dahilinde olmadığını" belirtirken, diğer bir delege arz fazlasından OPEC dışındaki üreticileri sorumlu tuttu. İkinci delege, "Naimi açıkça söyledi.


OPEC tek başına üretim azaltmayacak" dedi. OPEC ülkelerinin bakanları ve delegeleri piyasadaki arz fazlasından Rusya, Meksika ve Kazakistan'ın yanı sıra ABD'deki kaya petrolü üreticilerini sorumlu tutuyor. ABD'nin petrol üretimi, Kuzey Dakota ve Teksas eyaletlerinde ortaya çıkan ve ani büyüme gösteren kaya petrolü sektörü sayesinde geçen altı yılda günde 5 milyon varilden 9 milyon varilin üzerine çıktı.


Söz konusu rakam ABD'deki üretimin neredeyse 30 yılın zirvesine yükseldiğini gösteriyor. Petrol fiyatının 50 doların altına inmesinin ardından Reuters'a bilgi veren delegeler, konu hakkında açıklama yetkileri olmadığı için isimlerinin kullanılmasını istemediler. OPEC Kasım ayındaki toplantısında günde 30 milyon varil olan petrol üretim hedefini korudu. OPEC'in Afrikalı üyeleri, Venezüella ve İran ise üretimin azaltılmasını istiyorlardı. Petrol fiyatlarında devam eden düşüşle birlikte Cezayir ve Libya da üretimin azaltılmasını isteyen ülkelere katıldı.
 



FİYATLAR DAHA DA DÜŞEBİLİR Mİ?




Günde 9.6 milyon varil petrol üreten Suudi Arabistan açık farkla OPEC'in en büyük üreticisi. Buna ek olarak yüksek üretim kapasitesi sayesinde piyasada oluşacak üretim açığını hemen doldurabilen Suudi Arabistan, OPEC'in diğer üyelerinin gözünde üretimin azaltılmasından en az zarar görecek ülke konumunda bulunuyor. Uluslararası Para Fonu ve uzmanların tahminlerine göre Venezüella, Cezayir ve İran'ın bütçelerini dengede tutmak için petrol fiyatlarının 100 doların üzerinde kalması gerekiyor.


Arap yarımadasındaki ülkeler ise düşük fiyatlara uzun yıllar göğüs gerebilecek kapasitedeler. Bazı delegeler, petrolün 40 dolara veya altına inmesi ve Suudi Arabistan'ın üretim kısmayı reddetmeyi sürdürmesi halinde OPEC üyeleri arasında görüş ayrılıklarının güçleneceğini belirtiyorlar. Bir delege petrolün 30 dolara kadar gerilemesi halinde "diğerleri Suudilere 'bana savaş mı açtın' derler" dedi. Piyasa uzmanları petrol fiyatlarında düşüşün sürebileceğini belirtiyorlar. Bank of America Merrill Lynch'e göre Brent petrolünün 40 dolara inme olasılığı artıyor.


Brent petrolü en son 2008 yılında 36.2 dolara kadar gerilemiş ve bu hareket sonrası OPEC'in üretim azaltma kararı fiyatların istikrar kazanmasını sağlamıştı. Diğer bir delege Haziran ayında yapılacak olağan toplantı öncesinde henüz ara bir toplantı çağrısı yapılmadığını ifade etti. Ancak ülkeler Suudi Arabistan'ın sert muhalefeti karşısında taviz alamayacaklarını düşünüyorlar. Delege durumu, "Suudilerin kararı. Planlanan bir şey yoksa toplantı yapmanın anlamı yok" diyerek özetledi. Arap yarımadasında bulunmayan bir ülkenin OPEC delegesi ise, "Bu fiyatlar bizim için ölüm. Ama neden bana soruyorsunuz ki? Gidin büyük ağabeylere sorun" dedi.