0 Üye ve 1 Ziyaretçi Konuyu İncelemekte. Aşağı İn :)
Sayfa 1
Konu: Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir?  (Okunma Sayısı: 811 Kere Okundu.)
« : Ocak 27, 2010, 05:28:54 ÖS »

Hephaestus
*
Üye No : 26057
Yaş : 31
Nerden : Tekirdağ
Cinsiyet : Bay
Konu Sayısı : 4834
Mesaj Sayısı : 13 567
Karizma = 60064


Fetva verenin, taşıması gereken vasıfları nelerdir?

Dinin iki temel kaynağından biriAllah’ın kitabı Kur’ân, diğeri ise Resulüllah’ın sünneti, yani hadistir. Müftü (Müftî) kendisine arzedilen meseleyi öncelikle bu iki kaynaktaki bilgiler ışığında çözmek için çalışmak mecburiyetindedir. Ancak bir âyet veya hadisi yorumlamak
ve yeni çıkan bir problemi çözmek, bir takım ön bilgileri ve özel yetenekleri gerektirir. Bunun için fetvâ verecek kişilerde bazı
vasıfların bulunması gerekli görülmüştür.
Meselâ, Ahmed b. Hanbel (ö. 241/855) bir kimsenin fetvâ verebilmesi için kendisinde şu
beş vasfin bulunması gerektiğini söylemiştir:
1. İyi niyet sahibi olmak ve yalnız Allah rızasını
gözetmek. Çünkü kötü niyet, düşünceyi de kötüleştirir.
2. İlim, hilim, vakar ve ciddiyet sahibi olmak
3. Kendisinden ve bilgisinden emîn olunmak
4. Halka kendi otoritesini kabul ettirmek
5. Fert ve toplum olarak insanları tanımak.


Bu şartlardan da anlaşılacağı gibi müftînin fetvâ isteyenin psikolojik durumunu dikkate alması, halk nazarında itibar sahibi, basîretli,
vereceği fetvânın fert ve toplum üzerindeki etkisini kavrayacak bir görüşe sahip olması gerekmektedir1.
Şöyle de diyebiliriz: Fetvâ vermek durumunda olan kimsenin taşıması gereken en önemli vasıflar, ilim, ciddiyet, samimiyet, sorumluluk ve
basîrettir2. Bunları inanç-amel ve ahlak bütünlüğüne erişmiş olmak diye de özetleyebiliriz. Zira İslâm âlimleri fâsık bir kimsenin fetvâsının sahih olmayacağını ifade etmişlerdir. Ayrıca Yüce Allah
bilgisizce fetvâ vermeyi yasaklayarak şöyle buyurmuştur:“…Allah bilmediğiniz şeyleri söylemenizi
haram kılmıştır.”3 “Dillerinizin uydurduğu yalana dayanarak ‘bu helaldir, şu da haramdır’ demeyin, çünkü Allah’a karşı yalan söylemiş olursunuz. Şüphesiz Allah’a karşı yalan uyduranlar
kurtuluşa eremezler.”4

Fetvâ ile meşgul olmak çok önemli bir iştir.
Çünkü müftî, helâl, haram, geçerli (sahih), geçersiz
(fâsit/bâtıl) ve benzeri hükümleri İslâm adına
açıklamış olur. Bu konuda gerekli araştırmayı
yapmadan, kendi hevâsına uyarak fetvâ vermek
sorumluluğu gerektirir. Şayet fetvâ, kul hakları
ile ilgili ise daha dikkatli olmak gerekir. İctihâd
ve fevtâ vazifeleri büyük bir ilim ve ihtisas işidir.
Âyet ve hadislerin mânâlarını yüzeysel bir şekilde
anlayabilen, derinlemesine bilgi ve araştırması
olmayan, hâfızalarında sınırlı birkaç hadis
bulunan ve aynı konudaki hadisleri tamamen inceleyip
değerlendirme yapmamış bulunan kimselerin,
bir müctehide tâbi olmayıp da şer’î delillerden
hüküm çıkarmaya kalkışmaları ve kendi
namlarına fetvâ vermeleri caiz olmaz5.
Müftî, ictihâd yapabilecek ve delillerin kuvvetli
olanını seçebilecek durumda ise, mezheplerin
görüşleri arasından tercih yapabilir. Ancak bunu
yaparken üç şarta bağlı kalması gerekir: Delil bakımından
zayıf olan görüşü seçmemelidir. Tercih
ettiği görüş insanların yararına olmalı ve onları
ne şiddete ve ne de gevşekliğe sevketmelidir. Yani
verilen fetvâ, insanları dinden soğutmaması ve
onları güçlerinin üstünde bir zorluğa sokmaması
gerektiği gibi, dindarlık ve mükellefiyetin anlamını
ve sorumluluğunu ortadan kaldıracak ve
gevşekliğe sevk edecek şekilde de olmamalıdır.
Seçilen görüş, iyi niyete dayanmalı, sırf insanları
memnun etmek ve onların keyfi arzularını tatmin
etmek için seçilmiş olmamalıdır. Aynı zamanda müftü, halkın örf ve âdetlerini dikkate almalı,
mükellefin seviyesine göre hükümlerin gerekçelerini
ve hikmetlerini de anlatmaya gayret göstermelidir6.
İctihâd yapabilen müftî bütün dikkat, iyi niyet
ve gayretini sarfettikten sonra, verdiği fetvâda isabet
etse de, yanılsa da sevap kazanır. Hadiste şöyle
buyurulur: “Hâkim ictihâd yaparak hükmedip,
bunda isabet ederse, onun için iki mükâfat vardır.
İctihâdla hükmedip de yanılırsa, onun için
bir mükâfat vardır”7.


Fetvâ soranın dikkat etmesi geren hususlar nelerdir?

Fetvâ sorana, fıkıh dilinde “müsteftî” denilir.
Müstefti, fetvâsını soracağı zaman öncelikle ehil,
ilim, ahlak ve sahibi, güvenilir ve uzman kişiyi
arayıp bulmak durumundadır. Bulunduğu memlekette
böyle bir âlim yoksa başka bölgelerden
araştırması gerekir. Aranan müftü bulunduktan
sonra nezâket kurallarını aşmamak şartıyla hükmü
istenen olay bütün açıklığı ile anlatılmalıdır.
Çünkü fetvâ sorunun şekline göre değişebilmektedir.
Bundan dolayı fetvâyı bizzat problem sahibinin
sorması daha uygundur8. Kadınlar için de
en uygunu bayan müftüye müracaat etmektir. Şayet
o konuda uzman bir bayan müftü bulunamazsa,
usulüne uygun bir izleyerek erkek müftüye
müracaat daha uygundur. Nitekim asr-ı saadette
bazı kadınlar zaman zaman mahrem sorularını
Hz. Aişe vasıtasıyla Hz. Peygamber’e soruyorlardı





Fetvâ sabit midir,değişken midir?

Fetvâ, mükellefin içinde bulunduğu durumun
pratik cevabı olduğu için, sâbit değil, değişkendir.
Yani fetvâ, yere, zamana, şahıslara, durumlara,
niyetlere, âdetlere ve nassların yorumuna
bağlı olarak değişiklik arzeder. Bunun en güzel
delili, her devirde yazılan fetvâ kitaplarıdır. Şâyet
öncekiler yeterli olsaydı sonraki kitaplara gerek
kalmazdı; ancak öyle olmamış, her devirde yeni
fetvâlar ve bu fetvâları toplandığı kitaplar ortayaortaya
çıkmıştır. Bununla birlikte zamana dayanıklı
fetvâlar da vardır. Bir fetvânın geçerlilik süresini
yine de şartlar belirler. Müftünün durumu
bir hastaya reçete yazan doktora benzediği için,
doktor reçeteyi hastanın durumunu dikkate alarak
yazar. Bu da fetvâda değişikliğin tabii olduğunu
gösterir. Ayrıca müftü, fetvâ ve tercihinde yanılmış
da olabilir. Bu gibi durumlarda müftünün
fetvâsından dönmesi ve bunu da ilan edip düzeltmesi
gerekir.




Fetvâ özel midir, genel midir?

Fetvâların bir kısmı genel olup aynı şartları
taşıyan bütün mükellefleri kapsar. Ancak bunun
yanında şahıslara ve bölgelere özel fetvâlar
da vardır.
Fetvâda vicdan mı önemlidir,
müftünün söylediği mi?
Fetvâlarda önemli olan hususlardan biri de
vicdan faktörüdür. Müftüye soru nasıl sorulursa
cevap o şekilde verilir. Şayet birirsi fetvâ sorarken
bazı hususları gizlerse müftünün doğru cevap
vermesini engellemiş olur. Özellikle başkasının
hakkını da ilgilendiren sorularda bu hususa
daha çok dikkat etmek gerekir. Zira fetvâyı tek taraflı
olarak haklı çıkmak ve onu sağlayacak şekilde
sormak başkasının hakkını ihlal etmek olur.
Böyle durumlarda müftünün tarafları dinlemeden
fetvâ vermesi isabetli olmaz. Hz. Peygamber,
bu duruma dikkat çekmiş ve “Her ne kadar sana
müftüler fetvâ verse de sen bir de kalbine danış.”
buyurmuştur9. Buna göre verilen fetvânın bir de
vicdan terazisinde tartılması gerekmektedir.




« Son Düzenleme: Ocak 27, 2010, 05:29:19 ÖS Gönderen : AkoXenSeM »
WeBCaNaVaRi Botu

Bu Site Mükemmel :)

*****

Çevrimİçi Çevrimİçi

Mesajlar: 222 194


View Profile
Re: Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir?
« Posted on: Mart 29, 2024, 03:26:33 ÖS »

 
      Üye Olunuz.!
Merhaba Ziyaretçi. Öncelikle Sitemize Hoş Geldiniz. Ben WeBCaNaVaRi Botu Olarak, Siteden Daha Fazla Yararlanmanız İçin Üye Olmanızı ŞİDDETLE Öneririm. Unutmayın ki; Üyelik Ücretsizdir. :)

Giriş Yap.  Kayıt Ol.
Anahtar Kelimeler: Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? e-book, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? programı, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? oyunları, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? e-kitap, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? download, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? hikayeleri, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? resimleri, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? haberleri, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? yükle, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? videosu, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? şarkı sözleri, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? msn, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? hileleri, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? scripti, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? filmi, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? ödevleri, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? yemek tarifleri, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? driverları, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? smf, Fetva Verenin, Taşıması Gereken Vasıfları Nelerdir? gsm
Sayfa 1
Yukarı Çık :)
Gitmek istediğiniz yer:  



Theme: WeBCaNaVaRi 2011 Copyright 2011 Simple Machines SiteMap | Arsiv | Wap | imode | Konular