Eyüp Ocakçılığının Tarihi

Eyüp Oyuncakçılığı Eyüp semtinde gelişen ve 1950’lere kadar süren, atık malzemelerden oyuncak üretimi geleneği.

İstanbul’un dinsel amaçlı bir ziyaret mekanı olan Eyüp, özellikle sünnet merasimi nedeniyle ziyaret edildiğinden, çocuk müşterilere ulaşma imkanı sayesinde 17.yy’dan itibaren oyuncak üretiminin merkezi haline gelmiştir. Eyüp Sultan Türbesi’ne giderken İskele Caddesi üzerinde bulunan Oyuncakçı Çıkmazı denilen sokakta karşılıklı iki sıralı dükkanlarda yüzyıllarca oyuncak üretilmiş ve satılmıştır. Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’ne göre 1635’te Eyüp Oyuncakçılar Çarşısı’ndaki 100 dükkanda 105 oyuncakçı çalışmaktaydı. Kimi kaynaklarda ise Eyüp’te oyuncakçılığın ilk defa 18. yüzyılda Dökümcü Hasan Usta tarafından başlatıldığı yazılıdır.

Eyüp oyuncaklarının temel malzemelerini Tahtakale’nin tahta atıkları', sobacıların atık tenekeleri, Sütlüce Mezbahası’ndan atılan deri ve bağırsak fazlası, Kağıthane ve Alibeyköy derelerinin biriktirdiği kilin kullanılması oluşturmaktaydı. Bezeme olarak toprak boya ile ve sarı yaldızla, çocuklara hitap edecek dikkat çekici renkler (kırmızı, mavi, yeşil, beyaz) kullanılır, stilize, fazla karmaşık olmayan, yumuşak dalgalı şeritler, benek bezemeler, ışınsal ve basit çizgilerle yüzeylerin hareketlenmesi sağlanırdı. Eyüp oyuncakçıları, ahşap topaçlar, kaynana zırıltıları, kursak düdükleri, darbuka ve davullar, fırıldaklar, hacıyatmazlar, ahşap araba ve sandallar, beşikler, tahta kılıçlar, tefler gibi oyuncaklar üretirdi.

Eyüp oyuncakçılığı, 19.yy’da Pera’da açılan mağazalardaki oyuncaklarla rekabet edememiş, bu dönemde oyuncakçıların sayısı 30’a kadar düşmüştür. 1957’de Eyüp Bulvarı’nın açılmasıyla Oyuncakçılar Çarşısı ortadan kalkmış ve Eyüp Oyuncakçılığı yokolmuştur. Kalan 26 parça Eyüp oyuncağı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi koleksiyonundadır, günümüzde sergilenmemektedir.

Günümüzde Fener-Balat’taki ev kadınlarına oyuncak yapımını öğreterek Eyüp Oyuncakçılığını canlandırma girişimleri vardır

Benzer Konular
	Konu Başlığı	Başlatan	Yanıtlar	Görüntü	Son Mesaj
	Eyüp Faslı Türküler	SaviorAngel	0	717	Şubat 27, 2013, 02:21:16 ÖS Gönderen : SaviorAngel
	Eyüp Sabrı Deyimler Sözlüğü	Asortik Hatun	0	589	Kasım 05, 2013, 10:13:21 ÖS Gönderen : Asortik Hatun
	Expletus - Eyüp Fırat Kitaplar Hakkında Bilgi ve Özetler	sanane_61	0	560	Haziran 10, 2014, 11:53:12 ÖS Gönderen : sanane_61
	Fahişeydi Ama Sevdim - Eyüp Yaşar Ovalı Kitaplar Hakkında Bilgi ve Özetler	sanane_61	0	821	Ekim 23, 2014, 07:47:52 ÖS Gönderen : sanane_61
	Onlar Da Öldü - Eyüp Özdumanlar Kitaplar Hakkında Bilgi ve Özetler	sanane_61	0	678	Aralık 12, 2014, 11:49:01 ÖS Gönderen : sanane_61