Erkeklerde İdrar Kaçırma

İdrar kaçırma ya da inkontenans, idrarın istem dışı olarak serbest bırakılmasıdır. İnkontenans bir hastalık değildir erkeklerde idrar yolları sorununun bir belirtisidir.


İdrar böbrek tarafından yapılır ve kaslardan oluşan ve mesane denilen bir kese içinde depolanır. Üreter adı verilen bir tüp aracılığıyla da prostat ve penis içinden geçerek vücuttan dışarı atılır. Bu tüpün çevresinde de idrar sfinkleri (idrar süzgeci) adı verilen kaslardan müteşekkil bir halka vardır. Mesane idrarla dolduğunda ilgili sinirler sfinktere sıkıştırması için sinyal gönderir ve idrar serbest bırakıldığında da gevşemesini bildirir. Sinirler ve kaslar birlikte çalışarak vücuttan idrar sızıntısını engeller.


İdrara çıkma ihtiyacı hissettiğinizde sinirler mesane duvarındaki kaslara sıkıştırmalarını söyler. Bu da idrarın mesaneden üretere gitmesi için bir kuvvet uygulanması demektir. Böylece idrarın üreterden geçerek vücudun dışına atılması sağlanır.


Kaçırma sorununun çeşitli şekillerde gerçekleşebilir:


Mesane yanlış zamanda sıkıştırılır ya da sıkıştırma fazla şiddetli olursa idrar sızıntısı meydana gelir.
Üreter etrafındaki kaslar zarar görmüş ya da zayıflamışsa, mesanede herhangi bir sıkıştırılma veya yanlış zamanda uyarılma olmadan da idrar sızıntısı meydana gelebilir.
Mesane boşaltılması gerektiği halde boşaltılmadığı takdirde de kaçırma sorunu yaşarsınız. Bu da mesanede çok fazla idrar kalmasına yol açar. Mesane dolduğunda siz bırakmak istemediğinizde de sızıntı olur.
Üreter herhangi bir şekilde engellendiğinde de mesanede bulunan idrar bir yol bularak dışarıya sızabilir.
Kaçırma sorunu yaşlı erkeklerde gençlerden daha fazla görülür ve aslında yaşlanma sürecinin normal bir parçasıdır.


Belirtiler

İdrar kaçırma sorununun en yaygın belirtisi mesaneden idrar sızıntısı olmasıdır. Diğer belirtileriyse hangi tür inkontenansın görüldüğüne bağlıdır.


Stres İnkontenansı: Öksürdüğünüzde, bir şey için zorlandığınızda veya ağır şeyler kaldırdığınızda idrar kaçırırsınız.
Dürtülü İnkontenans: Tuvalete zamanında yetişemeyecek kadar güçlü bir şekilde idrara çıkma ihtiyacı hissedilir.
Aşırı Akıntılı İnkontenans: İdrara çıkma dürtüsü hissedersiniz ama çok miktarda idrar bırakırsınız ve sürekli sızıntıya da engel olamazsınız.


Sebepler

Farklı kaçırma sorunlarının sebepleri de farklıdır.


Stres inkontinansı prostat bezinin alınması durumunda meydana gelebilir. Sfinkterdeki sinirlerin zarar görmesi durumunda mesanenin alt kısmına yeterli destek gelmez. Bu durumda mesanede idrarın muhafaza edilmesi sadece sfinktere bağlı olur. Ama bu durumda sfinkter, idrarı tutamayacak kadar zayıflar. Böylece hapşırma veya öksürme nedenlerle oluşacak ekstra baskı sızıntıya yol açacaktır.
Dürtüsel İnkotenans Mesane kaslarının sfinkterin idrarı tutmasına engel olacak kadar baskı uygulamasından kaynaklanır. Bu da idrara çıkmak için güçlü bir dürtüye neden olur. Doktorlar bunun sebebini bilmiyor ama bazen başka idrar yolları sorunlarının bu duruma yol açtığı biliniyor.

Aşırı akıntılı inkotenans bir şeylerin üreteri tıkamasından kaynaklanır ve bu da idrarın mesaneden çıkmak için kendisine bir yol bulmasına neden olur. Bunun sebebi de prostat bezinin genişlemesi ve üreterin daralmasıdır. Bunun neticesinde de zamanla mesane çok fazla dolar bu şekilde oluşan basınçla idrar mesaneden üretere ilerler ve bu tıkanıklığı geçer. Aşırı akıntılı inkontenans mesane kaslarının zayıflamasından dolayı da meydana gelir.
Erkeklerde bu kaçırma sorunu genellikle prostat veya prostat tedavisiyle bağlantılıdır.


Alkol kullanmak idrar kaçırma sorununu daha da kötüye götürür. Reçeteli alınan müshil ilaçları, antidepresanlar, sakinleştiriciler, narkotikler gibi ilaçlar veya reçetesiz kullanılan soğuk algınlığı ve diyet ilaçları da belirtiler üzerinde belli bir etki oluşturur.


Türleri

İdrar kaçırma sorunu kısa dönemli ya da uzun dönemli (kronik) olabilir. Kısa dönemli sorun genellikle diğer sağlık sorunlarından ve tedavilerden kaynaklanır. Bu raporda farklı çeşitteki kronik idrar kaçırma sorunları ele alınıyor.


Basınca bağlı kaçırma sorunu: Hapşırma, öksürme, gülme, ağır nesneleri kaldırma ya da mesaneyi baskı altına alacak başka şeyler yapma esnasında oluşan sızıntıdır.
Dürtü ile meydana gelen sızıntı: İdrara çıkmak için güçlü dürtü hissedilir. Bu öyle güçlü bir dürtüdür ki tuvalete zamanında yetişemeyebilirsiniz. Bu ayrıca mesanenin olmaması gerektiği halde sıkıştırılmasından da kaynaklanabilir. Bunun dışında mesanede çok az miktarda idrar bulunduğunda da meydanda gelebilir. Aşırı aktif mesane sendromu da bir tür kaçırma sorunudur ama her zaman sızıntıya yol açmaz.
Aşırı Akıntılı Kaçırma Sorunu: Bu durum, mesane ihtiyaç duyduğu kadar boşalması gerektiği halde yeterince boşalmadığı durumlarda ortaya çıkar. Sızıntı daha sonra meydana gelir. Bu durum mesane kaslarının zayıf olması ya da üreterin bir şekilde tıkanmasından kaynaklanır. Bunlarsa prostatın genişlemesine ya da üreterin daralmasına neden olabilir.
Total inkontenans: Total inkontenans (kaçırma) sürekli idrar sızıntısı yaşanması durumudur. Sfinkter kaslarının çalışmamaya başlamasıdır.
Fonksiyonel İnkotenans: Fonksiyonel inkotenans nadiren görülür. Tuvalete kendi kendinize gidemeyip zamanında idrara çıkmama sorunudur.


Teşhis

Doktorunuz fiziki bir muayene yapacak, belirtiler ve geçmişteki sağlık durumunuz hakkında sorular soracak ve idrar testi yapacaktır. Bunlar doktorunuza kaçırmanın nedenini bulmaya yardımcı olması için yeterlidir. Eğer sorununuzun birden fazla sebebi varsa veya sebep henüz tam olarak anlaşılamamışsa başka tetkikler de yapılabilir.


Tedavi

Tedavi her bir kişi için farklıdır. Tedavi sizde görülen inkontenans çeşidine ve sizi ne kadar etkilediğine göre değişiklik gösterir. Doktorunuz inkontenansa neyin yol açtığını bulduktan sonra size ya ilaç tedavisi, ya belli egzersizler ya da bunların her ikisini birden tavsiye edecektir. Çok az insan cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyar. Ama cerrahi müdahale çoğunlukla başvurulan bir seçenek değildir.


Evde yapabileceğiniz başka şeyler de vardır. Birçok vakada bu hayat tarzı değişikliği kaçırmayı kontrol altına almak için yeterli olur.


Çay ve kahve gibi kafeinli içecekler tüketmeyi bırakınız. Soda gibi asitli içecekler tüketmeyin ve gün içinde birden fazla alkol almayın. Kabızlığınızın giderilmesine yardımcı olması için lif oranı yüksek yiyecekler tüketin.
Sigara içmeyi bırakın. Sigarayı bırakma terapileri ve bununla ilgili ilaçlar için doktorunuzun tavsiyelerine başvurun.
Sağlıklı bir kiloda kalmaya özen gösterin.
Basit karın egsersizlerini deneyin.
Belirlenmiş zaman dilimlerinde tuvalete gidin. Kolayca çıkarabileceğiniz kıyafetler giyin ve tuvalete çabuk ulaşabileceğiniz yollar tespit edin.
Tuvalete gittiğinizde mümkün olduğunca çok miktarda idrar çıkarmaya çalışın.
İdrar kaçırma belirtileriniz olduğunda doktora gitmekten utanmayın. Bu sorunu olan insanlar, yardımlar ve tedaviler sayesinde hayat kalitelerini koruyabilirler.