Emir Timur (1336 - 1405 )

Hüküm süresi:1370-1405 (35 yıl)

Ünvanı: Emir
Başkent:Semerkand
Büyük Timur İmparatorluğu'nun Kurucusu

Timur isminin anlamı Türkçede demirdir.Aslında Timur’un yükseklerde gözü yoktu ama babası öldükten sonra ülkesindeki kargaşadan dolayı siyasete atılmıştır. Timur’un Türk olduğu konusunda şüphelerimiz yoktur bazı kaynaklarda belirtilen türkleşmiş moğol gibi tabirler yanlıştır. Bunu şu örnekten anlayabiliriz Timur,diğer Türk devleti Osmanlıyla savaşırken Osmanlı askerleri Timur’un tarafına geçmiştir. Bu Türk dünyasında bir gelenektir eğer bir Türk devleti diğer bir Türk devletiyle savaşırsa askerler karşı tarafa geçebiliyordu. Bunlar yeterli değilse Timur kendi kitabı olan Tüzükat-ı Timur’da açıkça Türk olduğunu ve Türk adını duyurmanın yegane amacı olduğunu söylemiştir.

Timur’un hükümdarlığı sırasında Türk Edebiyatı büyük gelişim göstermiştir. Ama resmi dil farsça olarak belirlenmiştir. Timur 7 senede iranı ırak’ı ve Azerbaycan’ı ele geçirmiştir. 1379 yılında harezmşahları kendine bağlamış 1389 da ise Uygur Türklerine 5 sefer yaparak onlarıda kendine bağlamayı başarmıştır. Daha sonra 1399′da kuzey hindistan’ı kendine bağlamıştır. Timur hiç durmak bilmeden 1400′de gürcistan,ermenistan ve suriyeyi ele geçirmiştir. Hatta bir kıssada Timur Şam’a girdiğinde insanlarını sapkın gördüğü için Şam şehrini yakmıştır. Daha sonra Karakoyunlu Devleti’nin lideri Osmanlıya sığınmış ve Timur’da karakoyunlu’yu istemiştir. Fakat Osmanlı Devleti kabul etmez ve bunun üzerinede bir savaş patlak verir. 1402′de Ankara savaşıyla Osmanlı Devleti’ni yenen Timur 1.Bayezid’ide esir alır. Lakin tarihte bahsedilen kafeste gezdirme gibi olaylar asla yaşanmamıştır.

Bu olayın tarihte eşi benzeri yoktur çünkü bir Türk imparatorluğu diğer bir Türk imparatorluğu ile başka bir Türk devletinin lideri için savaşıyor,bu olay aslında birazcık trajikomiktir. Sonuç olarak Yıldırım Bayezid yaptığı hatalardan dolayı Emir Timur’un eline geçmiş ve esarete dayanamayıp yüzüğündeki siyanürü içerek intihar etmiştir. Timur bunu duyduğunda çok üzülmüş ve Bayezid için ağlamıştır.

Timur,imparatorluğunu çinden Anadoluya kadar olan geniş bir coğrafyaya yaymasına rağmen 1405′te çin’e sefere giderken vefat etmiştir. 68 yaşındaki bir kumandanın böyle bir sefere dayanamayacağı gayet açıktır. Bu da Timur için çok büyük bir hata olur. Ölümünden 536 yıl sonra Timur’un mezarını açan kişi Timur’un kendi çağına göre uzun olduğunu ve kalça incinmesinden dolayı aksaklık çektiğini doğrulamıştır.

Timur’un en çok önem verdiği şeyler arasında başkent Semerkand’da vardı. Timur Semerkand’ı bir gelişim şehri yapmıştır. Kütüphaneler,medreseler gibi şehri kalkındıracak birçok eser yaptırmıştır. Zaten mezarıda Semerkandda bulunmaktadır.



Ve Timur’dan birkaç öğüt:

# Ülkeler kılıçla alınır, ancak adaletle korunur.

# Tecrübelerim bana gösterdi ki, hukukabağlı olmayan bir hükümet uzun müddet ayakta kalamaz. Böyle hükümetler çıplak olup, kendini gören herkese karşı gözlerini yere diken ve kimsenin yanında hürmet ve itibarı olmayan birine benzerler. Hatta böyle bir hükümet, tavanı, kapısı, avlu duvarları olmayan ve her önüne gelenin içeriye daldığı bir eve de benzetilebilir.

# Komuta edemediğim 10000 adamım olacağına, komutam altında olan 10 adamım olmasını tercih ederim.

# Hak uğruna sarf olunan para hiçbir vakit israf sayılmaz.