|
|
|
1. Bir kimsenin ölümü üzerine duyulan üzüntü ve acıyı anlatmak, onun erdemlerini, iyi yönlerini dile getirmek amacıyla yazılan şiirlere verilen addır. Ölen bir kişi için yazılan bu tür şiirlere divan edebiyatında ....., halk edebiyatındaysa.....denmiştir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere, verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) mersiye - ilahi B) mesnevi - koşma C) mevlit - koşma D) mevlit - ağıt E) mersiye - ağıt
(2006-ÖSS)
2. Bu, son bir yıl içinde okuduğum romanlar arasında etkisinden uzun süre kurtulamadığım bir çeviri roman. Yazar, bu romanında öncekilerden farklı bir yol izlemiş. Bir kahramanın çevresinde gelişen bir öykü kurgulamış. Abartıyla yalınlığı, komediyle trajedinin özelliklerini bir arada kullanmış. Bir yıl gibi bir zaman dilimini çok az geri dönüşlerle anlatmış. Haftalarca "çok satanlar" listesinde yer alan bu çeviri yapıt, Türk okurundan gördüğü ilgiyi Fransız ve İngiliz okurlardan görmemiş. Bu durum, çevirmenin başarısı olarak değerlendirilebilir.
Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisine ait özellikler ağır basmaktadır?
A) Makale B) Deneme C) Eleştiri D) Fıkra E) Günlük
(2006-ÖSS)
3. Ela gözlerine kurban olduğum Yüzüne bakmaya doyamadım ben İbret için gelmiş derler cihana Noktadır benlerin sayamadım ben
Bu dörtlükle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) ini hece ölçüsüyle yazılmıştır B) Redif vardır. C) Tam uyak kullanılmıştır. D) Koşma türünün özelliklerini taşımaktadır. E) Benzetme sanatından yararlanılmıştır.
(2006-ÖSS)
4. Kaman civarına bahar gelince Yıkılır ovadan yörük çadırları, Yücesinde pare pare duman tutmuş Düldül Dağ'ın yaylasında mekân kurulur. Hoş gelmişsin ilkbahar! Nisan ayı içinde donanır dağlar, Donanır yeşilinden, alından Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A) Lirik B) Pastoral C)Epik D) Didaktik E) Dramatik
(2006-ÖSS)
5. Aşağıdakilerin hangisinde boş bırakılan yere ayraç içindeki sözcük getirilirse tanım yanlış olur?
A) ... yazarın herhangi bir konu üzerinde kesin sonuçlara varmadan, kişisel görüş ve düşüncelerini senli benli bir anlatım içinde verdiği yazı türüdür, (makale)
B) ... ünlü kişilerin yaşamlarını, yaptıklarını, yaşadıkları döneme katkılarını anlatan yazı ve kitaplara denir, (biyografi)
C) Bir kimsenin kendi yaşam öyküsünü kendisinin yazıp anlattığı yapıtlara ... denir, (otobiyografi)
D) Bir topluluk önünde belirli bir konuda yapılan etkili ve inandırıcı konuşmalara... denir, (nutuk)
E) Bir yazarın, başından geçen ya da tanık olduğu olay ve olguları bilgilerine, gözlemlerine dayanarak anlattığı yazı türüne ... denir, (anı)
(2007-ÖSS)
6. Aşağıdakilerin hangisinde verilen dizelerde uyak (kafiye) kullanılmamıştır?
A) Selam olsun karanfilin alına Selam, tomurcuklu defne dalına B) Bu bohça, duygunun coşkun selidir İçimi coşturan bahar yelidir C) O gün gelsin şöyle bir yarış olsun da gör Dünyayı hele sen bir barış olsun da gör D) Öpe öpe uyandırdım, şiir yaptım sözcükleri Savaşta kalemime kurşun yaptım sözcükleri E) Değirmen değirmen, beni de öğüt Ben meyvesiz ağaç, yürüyen söğüt
(2007-ÖSS)
7. I. Biz de hafif olsaydık bir rüzgârdan II. Yer alsaydık şu bulut kervanında III. Güzele ve yeniye doğru koşan IV. Bu sonrasız gidişin bir yanında Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır. B) Hepsinde redif kullanılmıştır. C) Duraklarda belirli bir kurala uyulmamıştır. D) I. ve II. dizelerde ulama vardır. E) l. ve III. ile II. ve IV. dizelerde çapraz uyak (kafiye) görülmektedir.
(2007-ÖSS)
8. Tam bir kaside çeşitli bölümlerden oluşur. Bunlardan biri,... Yukarıda verilen bilgiye göre boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) doğa güzelliklerinden söz eden nesib ya da teşbib bölümüdür. B) asıl konuya giriş» sağlamak için yazılan girizgâh bölümüdür. C) kasidenin sunulduğu kişinin özelliklerinin abartılı bir övgüyle anlatıldığı methiye bölümüdür. D) şairin kendisini övdüğü dizelerden oluşan fahriye bölümüdür. E) şairin adının da geçtiği tegazzül bölümüdür.
(2007-ÖSS)
.9.: .Kalbim yine üzgün seni andım da derinden, Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden! Üzgün ve kırılmış gibi en ince yerinden, Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden! Bu dizeler biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdaki nazım biçimlerinin hangisinden alınmış olabilir?
A) Şarkı B) Kaside C) Terkib-i Bent D)Kıta E) Rubai
(2007-ÖSS)
10. I. Yollarda kaldı gözlerimiz, gelmedi haber. II. Bakarım, bakarım sılam görünmez.
Birincisi Baki'den, ikincisi Karacaoğlan'dan alınan bu iki dize için, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Her ikisi de yalın bir dille söylenmiştir. B) Her ikisi de aynı ölçüyle söylenmiştir. C) Biri Divan, öteki Halk şiirleriyle ilgilidir. D) İkisi de bir bekleyişin, özlemli bir arayışın anlatımıdır. E) İkisinde de kolay gibi görünen, gerçekte güç bir söyleyiş vardır.
(1982-ÖYS)
11. "Ben gazetedeki köşemde roman eleştirileri yapmam. Zaten bu köşenin görevi de eleştiri değildir. Amacım, okuyucuya bazı günlük sorunları tanıtmak, bu sorunlar hakkında düşündüklerimi, derinliğine inmeden, kanıtlamaya kalkmadan söylemektir. Kısa, yoğun, günübirlik yazılardır bunlar." diyen sanatçının özellikle hangi türde yazdığı söylenebilir?
A) Mektup B) Fıkra C) Deneme D) Makale E) Anı (1984-ÖYS)
12. "Roman, edebiyatımıza yeni bir tür olarak Tanzimat döneminde girmiştir. Tanzimat'tan önce (.....) ve Halk edebiyatında hikâyelerin, hikâye
ve roman tekniği ile bir ilgisi yoktur, özellikle Divan edebiyatında düzyazı ile ya da manzum olarak yazılan hikâyeler belli konuların dışına çıkmaz. Halk hikâyelerinin birçoğu da (.....) karakteri gösterir."
Parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Divan - masal B) İslamlık öncesi - şiir C) Tekke - mesnevi D) Tekke - destan E) Divan - mizah
(İ985-ÖYS)
13. "Her gün yazıyorum. Her gün gazetede çıkıyor bunlar. Güncel sorunlar yanında edebiyat yazıları da yazıyorum. Bunları, hikâyelere benzer, hikâyecikler biçiminde oluşturuyorum. Yazılarımı bu türün bilinen, alışılmış tekniğiyle değil, kendi istediğim gibi yazdım ve okuyucu da bunu benimsedi. Bu da benim için sürekli edebiyat çalışması oluyor."
Yazarın paragrafta sözünü ettiği yazı türü aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Makale B) Fıkra C) Deneme D) Hikâye E) Günlük (1985-ÖYS)
14. Hayır, hayal ile yoktur benim alışverişim; İnan ki her ne demişsem görüp de söylemişim. Bu iki dizeden, şiirin bütünü ile ilgili özelliklerden hangisi kesin olarak saptanabilir? A) Yazıldığı dönem B) Konusu C) Ölçüsü D) Kafiye düzeni E) Nazım biçimi
(1986-ÖYS)
15. Aşağıdaki dizelerden hangisi, tümüyle Divan Edebiyatı ürünlerinin adlarıdır? A) Şarkı-ağıt-rubai-müstezat-mani B) Müstezat-mersiye-gazel-naat-münacat C) Tuyuğ-kaside-murabba-türkü-gazel D) Rubai-muhammes-destan-tuyuğ-masal E) Gazel-şarkı-murabba-mani-mesnevi
(1986-ÖYS)
16. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif vardır?
A) Bir garip rüya rengiyle Rüzgârdaki yaprak bile B) Savrulmada gül şimdi havada Gün doğmadan bir başka ziyada C) Söylenmemiş aşkın güzelliğiyledir. Kâğıtlarda yarım bırakılmış şiir D) Bin bahçeli beldemizi yad ellere bıraktık Gölgesinde barınacak tek ağacımız yok artık E) Bizim mahalle de İstanbul'un kenarı demek Sokaklarında yürünmez ki yüzme bilmeyerek
(1987-ÖYS)
17. Aşağıdakilerden hangisi anonim halk edebiyatı ürünlerinden değildir? A) Mani B) Koşma C) Ninni D) Ağıt E) Türkü
(1988-ÖYS)
18. Yazar, bir toplum gerçeğini belirtmek istiyor. Bir çevreyi, bu çevrenin kişilerini görmüş, biliyor. Bundan bir roman çıkarmak istemiş. Ne var ki romanı okuyup bitirdikten sonra, zihnimizde yalnız birtakım olayların izleri kalıyor. Bir de yazarın bunlara karşı yergici tutumu. Yazarın tutumunu beğeniyor, öfkesine katılıyoruz. Ama bu, kitabı deneme ile röportaj arası bir yapıt olmaktan kurtarmıyor. Daha doğrusu ona bir roman tadı kazandırmıyor.
Bu parçada, aşağıdaki edebiyat türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?
A) Günlük B) Eleştiri C)Anı D) Fıkra E) Makale
1989-ÖYS)
19. Aşağıdakilerden hangisi masalın özelliklerinden biri değildir?
A) Olayların belli bir zamana bağlanmaması B) misli geçmiş zamanla anlatılması C) Belli bir yazarın bulunmaması D) Milli duygularla dini inançları işlemesi E) Eğitici nitelik taşıması
(1989-ÖYS)
- 20. ilâhi, kabul senden, dert senden; şifa senden, dert senden... İlâhi, iman verdin, daim eyle; san verdin, kaim eyle.
Bu parçadaki altı çizili sözcükler aşağıdakilerden hangisine örnektir?
A) İmale B)Seci C) Aliterasyon D) Redif E) Cinas
(1989-ÖYS)
21. Bir halk edebiyatı ürünü olan "marw He ilgi-II aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Yazarları belli değildir. B) Kafiye düzeni a-a-b-a biçimindedir. C) Anlatılmak istenen duygu ya da düşünce son iki dizede bulunur. D) İlk iki dize, son iki dize ile yalnız öiçü ve kafiye bakımından ilgilidir. E) Yalnızca aşk konusu işlenir.
(1990-ÖYS)
22. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zengin kafiye kullanılmıştır?
A) Ağaçlar kökünden kopacak gibi Bir türlü dinmiyor başlayan tipi B) Çınla ey coşkun deniz, kayalıklarda çınla! Sar bütün kumsalları o dolaşık saçınla C) Kardır yağan üstümüze geceden Yağmurlu, karanlık bir düşünceden D) Dağlar, omuz omuza yaslanan dağlar Sular kararınca paslanan dağlar E) Kervan yürür peşi sıra düşemem Yıldız akar uçsam da yetişemem
(1991-ÖYS)
23. Düzenleyicisi pek bilinmez. Halkın sözlü geleneğinde oluşup gelişir. Çağdan çağa ve yöreden yöreye içeriğinde olsun, biçiminde olsun, değişikliklere, bozulmalara, kırpılmalara uğrayabilir. Her zaman bir ezgiyle söylenir. Bu parçada aşağıdakilerden hangisinden söz edilmektedir?
A)Tuyuğ B) Şarkı C) Türkü D) Rubai E) Gazel
(1991-ÖYS)
24. Biyografi türüyle benzerlik gösteren eserlere Divan edebiyatında ne ad verilir? A) Tezkire B) Münşeat C) Hamse D) Velâyetname E) Siyer
(1991-ÖYS)
25. Ak tüylü köpektir koyun sürüsüyle Seğirtir kaval sesinde sağa sola Çobandır köyün yamacında Yayar davarı da çömelir Meşe dallarının altında Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?
A) Lirik B) Dramatik C) Didaktik D) Epik E) Pastoral
(1991-ÖYS)
26. Çepçevre bahar içinde bir yer gördük Ferhad ile Şirini beraber gördük Baktık geceden fecre kadar ellerde Yıldızlara yükselen kadehler gördük Bu dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? A) Rubai B)Mani C) Şarkı D) Murabba E) Türkü
(1992-ÖYS)
27. Divan edebiyatındaki "gazelin konu bakımından Halk edebiyatındaki benzeri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Varsağı B) Destan . C) Türkü D) Koşma E) Nefes
(1992-ÖYS)
28. Aşağıdaki dizelerden hangisi bir taşlamadan alınmış olabilir?
A) Ayna almış perçem düzer Zülfün tarayı tarayı B) Kırık çanağı yok ayran içecek Kahveye gelir de fincan beğenmez C) Eğil dağlar eğil üstünden aşam Yeni talim gelmiş varam ahşam D) Güzel gitti diye pınar ağladı Acıdı yüreğim yandı pınara E) Avcılardan kaçmış ceylan misali Geçmiş dağdan dağa yoktur durağı
(1992-ÖYS)
29. Aşağıdakilerden hangisi, karagöz, meddah ve orta oyunu gibi seyirlik halk oyunlarının ortak özelliklerinden biri değildir? A) Göze ve kulağa seslenmeleri B) Güldürü öğesine yer vermeleri C) Şive taklitlerinden yararlanmaları D) Tek kişilik gösteri olmaları E) Sözlü tiyatro örneği olmaları
(1992-ÖYS)
30. Gazel ve koşmanın karşılaştırılması ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Gazel, Divan edebiyatına, koşma. Halk edebiyatına özgü nazım biçimidir. B) Gazelde nazım birimi beyit, koşmada dörtlüktür. C) Gazel, aruzun istenilen her kalıbıyla yazıldığı halde, koşma, genellikle hece ölçüsünün 11'li kalıbıyla yazılır. D) Gazel 10-20 beyitten, koşma 7-121 dörtlükten oluşur. E) Gazellerin konusu sevgilinin güzelliği, aşk ve şarap; koşmalarınki ise genellikle aşk, sevgi ve doğa güzellikleridir.
(1993-ÖYS)
31. Siz baksanız bir şey göremezsiniz Benim yurdumdur orası Ardıçlar, gürgenler, tozlu yollar Tokat'la Niksar arası Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Redif B)Uyak C) Ölçü D) Eksiltili cümle E) Dilek - koşul tipi
(1994-ÖYS)
32. Bahçelerde gül gerek Güllere bülbül gerek Senin gibi güzele Bencileyin kul gerek Bu dörtlüğün biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) Divan B) Varsağı C) Destan D) Koşma E) Mani
(1994-ÖYS)
33. Aşağıdaki beyitlerin hangisi bir kasidenin matla (ilk) beyîtidir? A) Bahar erdi yine düştü letafet gülsitân özre Yine oldu zemînin lütfü galip âsmân özre B) Gül devri ayş eyyamdır zevk u sefa hen-gâmdır Aşıkların bayramıdır bu mevsim-i ferhunde dem C) Cefâ taşın ne gam atsa Hayalî sana alçaklar Belagat meyvesin hâsıl eden nahl-i hünersin sen D) Bu devr içinde benim padişeh-i mülk-i sunan Bana sunuldu kaside bana verildi gazel E) Arızın yâdıyle nemnâk olsa müjgânım n'ola Zayi olmaz gül temennâsıyla vermek hâre su
(1994-ÖYS)
34. Türk edebiyatında bu türün örnekleri Cumhuriyetten sonra verilmeye başlanmıştır, Ahmet Haşimln "Bize Göre" ve "Gurabâhâne-i Laklakan" adlı yapıtlarındaki kimi parçalar, edebiyatımızda bu türün ilk örnekleri sayılabilir. Türün en başarılı temsilcisi ise, Nurullah Ataç olarak bilinir. Sabahattin Eyüboğlu, Suut Kemal Yetkin de bu türün usîaîarı arasında yer alır. Bu parçadaki sözü edilen yazınsal tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öykü B) Anı C) Roman D) Deneme E) Gezi
(1994-ÖYS)
35. Düzenleyicisi bilinmez; halkın sözlü geleneğinden oluşur. Çağdan çağa, yerden yere içeriğinde olsun, biçiminde olsun değişikliklere uğrayabilir. Her zaman bir ezgiyle söytenir. Bu parçada, aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir?
A) Türkü B) Şarkı C) Gazel D) Mesnevi E) Koşma
(1995-ÖYS)
36. Gazelin ilk beytine matla, genellikle şairin adı I bulunan son beytine tegazzül. en güzel beytine II beytûl gazel denir. Her beyti aynı konudan III bahseden gazele yek-ahenk, her beyti aynı IV derecede güzel gazele vek-âvâz adı verilir. V
Bu parçadaki numaralı terimlerden hangisinin açıklaması yanlıştır?
A)l. B)ll. QUI.' D)IV. E)V.
(1995-ÖYS)
37. Aşağıdakilerin hangisinde verilen dîzeierde redif yoktur? A) Ey, genç kanı kaynayan pınar Ey, altında yatıp kaldığım çınar B) Uzaktan görenler yine aldanır Gözlerde bir hayal gibi canlanır C) Ey, kumrulu bahçem, sümbüllü bağım Ey, bülbüllü derem, mineli dağım D) Yatıyor can evimde hep o sonsuz emeller Gönlüme dokunmadı göğsümü yırtan eller E) Akşam, sanki boşluk içime dolar Dağların cilası gittikçe solar
(1995-ÖYS)
38. Mesneviyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Uyak düzeni aa ba ca.... biçimindedir. B) Beyit sayısı, konunun işlenişine göre belirlenir. C) Daha çok, aruz vezninin kısa kalıplarıyla yazılır. D) Arap ve Türk edebiyatına İranlılardan geçmiştir. E) Öyküleme gerektiren konular, bu türde işlenmiştir.
(1996-ÖYS)
39. Okuma yok, yazma yok, bilmeyiz eski, yeni, Kuzular bize söyler yılların geçtiğini, Arzu, başlarımızdan yıldızlar gibi yüksek, Önümüzde bir sürü, yanımızda bir köpek. Bu dörtlükte aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır?
A) Lirik şiir B) Didaktik şiir C) Pastoral şiir D) Epik şiir E) Dramatik şiir
(1996-ÖYS)
40.
Tanzimata kadar Türk toplumunda onun yerini destanlar, efsaneler, mesneviler ve halk hikayeleriyle masallar tutmuştur. Bir edebiyat türü olarak bize Tanzimattan sonra Batıdan gelmiş, tir, ilk örnekler de Fransız edebiyatından yapılma çevirilerdir. Bunlardan ilk tanıdığımız yapıt, Yusuf Kâmil Paşa'nın bir çevirisidir. Bu parçada sözü edilen edebiyat türü aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Hikâye B) Tiyatro C)Gezi D) Anı E) Roman
(1996-OYS)
41. Aşağıdaki destanlardan hangisi, birlikte verildiği ulusa ait değildir? A) Manas-iran B) Ramayana - Hint C) Nibelungen - Alman D) Kalevala- Fin E) Ergenekon - Türk
(1997-ÖYS)
42. Halk hikâyeleriyle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Sevgi ve kahramanlık konuları işlenir. B) Kişiler gerçek yaşamdakilere yakındır; olağanüstülükler oldukça sınırlıdır. C) Oluştukları çağdaki sosyal yapıyı ve iç mücadeleleri yansıtır. D) Anlatım tümüyle nesre dayalıdır. E) Anlatıcıları okur yazar, az çok kültürlü kişilerdir.
(1997-ÖYS)
43. Divan edebiyatında "hicviye" denilen alaylı yergi şiirinin Halk edebiyatındaki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Koşma B) Semai C) Taşlama D) Destan E) Türkü
(1997-ÖYS)
44. Bir şairin, başka bir şairin şiirini konu ve biçim yönünden örnek alarak aynı ölçü, aynı uyak ve aynı redifle yazdığı benzer şiire ne ad verilir?
A) Muhammes B) Nazire C) Murabba D) Taştir E) Müseddes
(1997-ÖYS)
45. Yazarın, özgürce seçtiği bir konuda iddia ve ispatlama kaygısı gütmeden düşüncelerini konuşma havası içerisinde "benli bir anlatımla oluşturduğu yazı türüne ne ad verilir?
A) Deneme B)Anı C) Eleştiri D) Röportaj E) Makale
(1997-ÖYS)
46. Bize İran edebiyatından geçmiştir. Dört dizeden oluşur. Aruz ölçüsünün kendine Özgü kalıplarıyla yazılır. Az sözle önemli bir şey söylenerek sağlanan anlam yoğunluğu, başta gelen özelliğidir. Genellikle felsefeyle ilgili düşünsel temalar işlenir.
Bu parçada sözü edilen Divan şiiri biçimi, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gazel / B) Müstezat C) Murabba p/Rubai E) Kaside
(1998-ÖYS)
47. Aşağıdakilerin hangisinde tam uyak vardır?
A) Çiğdemin menekşen kokar Güzeller göğsüne takar
B) Kuş olsam gezsem havayı Arayıp bulsam yuvayı
C) Geldim o dost ilinden Koka koka gülünden
D) Birin bilir binin bilmez Bu dünya kimseye kalmaz
E) Arı vardır uçup gezer Teni tenden seçip gezer
(1998-ÖYS)
48. Uzak, çok uzağız, şimdi ışıktan Çocuk sesinden, gül ve sarmaşıktan Dönmeyen gemiler olduk açıktan Adımızı soran, arayan var mı?
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
A) Hece ölçüsüyle yazılmıştır. B) Redif vardır. C) Uyak düzeni aaab'dir. D) Yalnızlıktan söz edilmektedir. E) Bir destandan alınmıştır.
(1998-ÖYS)
49. Aşağıdaki yazı çeşitlerinin hangisi halk edebiyatı anonim eseri değildir?
A) Masal B) Atasözü C) Türkü D) Mani E) Semai
(1967-ÖSS)
50. İslâmiyet'ten önceki edebiyatımızda, ölen büyüklerin ardından, onların kahramanlıklarını ve ölümlerinin doğurduğu acıyı ifade etmek için söylenen manzumelere ne ad verilir?
A) Koşuk B)Sav C) Destan D) Sagu E) Ağıt
(1967-ÜSS)
51. Aşağıdakilerden hangisi müstezat ile serbest müstezat arasındaki bir ayrılık değildir?
A) Müstezat sadece belirli bir vezinle, serbest müstezat ise her türlü aruz kalıbı ile yazılabilir.
B) Müstezatta bir uzun mısrayı bir kısa mısra takip eder. Serbest müstezatta ise bu bakımdan kural yoktur.
C) Müstezat Divan şairine ait bir nazım şeklidir; serbest müstezat ise Servet-i Fü-nun'dan sonra edebiyatımıza yerleşen bir tarzdır.
D) Müstezatın konusu belirli olduğu halde, serbest müstezatla her konu işlenebilir.
A) Müstezat ağır bir dille yazıldığı halde, serbest müstezatların dili sadedir.
(1967-ÜSS)
52. Halk şiirinde bir ulusu ve bir ülkeyi yakından etkileyen önemli olaylar üzerine yazılmış manzumelere ne ad verilir?
A) Varsağı B) Mani C) Semai D) Destan E) Taşlama
(1968-ÜSS)
53. Divan edebiyatında bir şairin mesnevi tarzında bir eser meydana getirmesine ne denir?
A) Muhammes B) Tahmis C) Hamse D) Güldeste E) Mecmua-i eş'ar
(1968-ÜSS)
54. "Bir yazının teması" sözünü sık sık duyarsınız. Tema aşağıdaki tariflerden hangisinin karşılığıdır?
A) Bir yazının plânına tema denir.
B) Bir yazının işleniş şekline tema denir.
C) Bir yazıda konunun işlenişine hakim olan duyguya'tema denir.
D) Bir yazıda bizi etkileyen fikre tema denir.
E) Bir yazının kendine mahsus üslûbuna tema denir.
(1968-ÜSS)
55. Koçaklama nedir?
A) Dede Korkut masallarındaki manzum bölümlerdir.
B) Halk edebiyatında koşma tarzında yazılmış yiğitlik şiirleridir.
C) Vatan sevgisini dile getiren şiirlerdir.
D) Tabiatın güzelliklerini anlatan şiirlerdir.
E) Bir kimseyi taşlamak için yazılan şiirlerdir.
(1968-ÜSS)
56. Aşağıdaki tariflerden hangisi "Mesnevinin en iyi karşılığıdır?
A) Her beyti kendi arasında kafiyeli olan bir nazım şeklidir.
B) Uzun manzum eserlere verilen addır.
C) Destan şeklinde eserlere mesnevi denir.
D) Dinî eserlerin yazılmasına mahsus bir nazım şeklidir.
E) Gazel ve kaside dışındaki manzumelere verilen addır.
(1968-ÜSS)
57. Gazelin son beytine ne denir?
A) Beytül gazel B) Makta beyit
D) Taç beyit E) Beytül kasid
E) Matla beyit
(1968-ÜSS)
58. "Gönlümü çekse de yarin hayali Asmaya kudretim yetmez cibali Yolcuyum bir kuru yaprak misali Rüzgârın önüne katılmışım ben" parçası aşağıdaki belirtilen şiir türlerinden hangisine girebilir?
A) Lirik B) Pastoral C)Epik
D) Dramatik E) Didaktik
(1968-ÜSS)
59. "Kafiye"nin en sağlam tarifi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rediflerden önce gelen kelimelere kafiye denir.
B) Manzumelere ahenk sağlayan unsurlara kafiye denir.
C) Manzumelerde mısra sonunda ses bakımından aynı, mânâ bakımından ayrı olan kelimelere kafiye denir.
D) İki mısranın sonundaki aynı sesi veren kelimelere kafiye denir.
E) Manzumelerde mısra sonlarındaki ses birleşmesine kafiye denir.
(1968-ÜSS)
60. Aşağıda adları yazılı Türk lehçelerinden hangisi zamanla unutulmuş, günümüze kadar gelmemiştir?
A) Göktürk lehçesi B) Çağatay lehçesi C) Azeri lehçesi D) Oğuz lehçesi
E) Anadolu lehçesi
(1968-ÜSS)
61. Dinî, tarihî, tasavvufi, aşkı... hikâyeleri uzunca anlatmaya elverişli olan Divan Edebiyatı nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kaside B)Müsammat
C) Mesnevi D) Destan
E) Terkib-i Bent
(1969-ÜSS)
62. Divan şairlerinin manzum eserlerini bir-araya getiren divanlarda, çoğunlukla şiirler belli bir düzene göre dizilirdi.
Aşağıdaki diziler arasında en uygunu hangisidir?
A) Kasideler-gazeller-müsammatlar-kıt'a ve rubailerle tek beyit ve mısralar
B) Tevhidler-münâcatlar-na'tlar-kasideler-mü-sammatlar-gazeller-kıt'alar-rubailer
C) Gazeller-müsammatlar-kasideler-kıt'a ve rubailerle tek beyit ve azadeler
D) Tanrı ve Peygamberi övenlerle başlamak şartiyle önce kasideler-gazeller-kıt'a ve rü-bâiler-müsammatlar
E) Müsammatlar-kasideler-gazeller-kıt'a ve rubailerle tek beyit ve mısralar
(1969-ÜSS)
63. Bir Divan şairinin, başka bir yazarın eserindeki vezin, kafiye ve nazım şekline uyarak aynı konuyu işlemesine ne denir?
A) Nazire B) Terbi C)Teştir
D) Tahmis E) Tanzim
(1969-ÜSS)
64. İçinde halk şairlerimizin eserleri yazılı bulunan özel defterlere ne denir?
A) Divan B) Münşeat C)İnşa
D) Cönk E) Menâkıpname
(1970-ÜSS)
65. Aşağıdaki nazım şekillerinden hangisi halk edebiyatına aittir?
A) Müstezad B) Semaî C) Mesnevi D) Tahmis E) Şarkı
(1970-ÜSS)
66. Mahlas, aşağıdaki tariflerden hangisinin karşılığıdır?
A) Şiirde kelimeleri tekrarlama sanatıdır.
B) Beşer mısradan ibaret manzumelere verilen addır.
C) Kasidelerde konuya giriş beytidir.
D) Şairlerin, şiirlerde kullandıkları ada denir.
E) Bir şarkı türüdür.
(1970-ÜSS)
67. En eski zamanlardan bugüne Türklerin kullandıkları alfabeler aşağıda gösterilmiştir. ..... Tarih bakımından doğru olan diziyi belirtiniz.
A) Göktürk, Arap, Uygur, Latin
B) Uygur, Göktürk, Arap, Latin
C) Uygur, Arap, Göktürk, Latin
D) Göktürk, Uygur, Latin, Arap
E) Göktürk, Uygur, Arap, Latin
(1970-ÜSS)
68. Divan edebiyatçıları nesir (düzyazı) içinde de kafiye kullanırlardı.
Bu kafiyenin adı aşağıdakilerden hangisidir?
A) İnşâ B)Müsecca C)Seci
D) Mukaffa E) Münşeat
(1970-ÜSS)
69. Başkasının manzum sözlerini kendi şiiri içine aynen alıp tekrarlamaya ne ad verilir?
A) Tanzir (nazire) B) Tanzim C) Terbi D) Tardiye
E) Tazmin
(1970-ÜSS)
70. Kafiye düzeni, mısra sayısı, konu ve deyiş özelliği bakımından birbirine yakın olan aşağıdaki nazım şekillerinden hangisi ötekilere hiç benzemez?
A) Rubai B)Mani C)Tuyuğ D) Kıfa E) Murabba
(1970-ÜSS)
71. Aşağıdaki terimlerden hangisi, manzum eserlerde anlam bütünlüğü taşıyan nazım birimlerinden biri değildir?
A) Beyit B) Mısra C) Dörtlük
D) Cümle E) Bent
(1971-ÜSS)
72. Divan şiirinin nazım birimi olan beyit'i aşağıdakilerden hangisi en doğru tarif etmektedir?
A) Anlam bütünlüğü taşıyan, aynı vezinde, birbirini izleyen iki mısra
B) Manzumelerde iki mısra
C) Nazımda ahenk ve anlam birliği olan tek satır
D) Birbiri ardınca gelen, birbiriyle kafiyeli olan iki nazım satırı
E) Tam bir anlam bildiren, aynı vezinle yazılmış kafiyeli iki mısra
(1971-ÜSS)
73. Beyit esasına dayanan ve her beyti kendi arasında kafiyeli olan uzun manzum eserlerde ve hikâyelerde kullanılan Divan Edebiyatı nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Terkibi bent B) Kaside
C) Gazel D)Musammat
E) Mesnevi
(1971-ÜSS)
74. Aruz vezniyle yazılmış bir şiirde sözü kalıba uydurmak için bir heceyi kendi değerinden fazla değerde uzatarak okumaya ne denir?
A) Takti B)Fasl C)Vasi
D) Zihaf E) İmâle
(1971-ÜSS)
75. Divan şairlerinin, bir varlığı en üstün nitelikleriyle belirtmek için ortaklaşa kullandıkları kalıplaşmış sözlere ne denir?
A) Manzur B)Mezmur C) Mazmun
D) Manzum E) Mazbut
(1971-ÜSS)
76. Aşağıda adları yazılı Divan Edebiyatı nazım şekillerinden hangisi vezin, kafiye düzeni ve mısra serbestliğiyle kullanılarak Servet-i Fünun devrinde geliştirilmiştir?
A) Müstezat B) Kaside C) Mesnevi
D)Terkib-ibent E) Gazel
(1971-ÜSS)
77.Bentlerinin son mısraları, ilk dört mısraı ile kafiyeli olmayan beş mısralık bentlerle yazılmış divan şiirlerine ne denir?
A) Tahmis B)Taştir C) Tardiye D) Muhammes E) Hamse
(1971-ÖSS)
78. Bir iddiayı ispat etmek, bir konuda bilgi vermek, öğretmek ve düşünceleri açıklamak amacıyla yazılan fikir yazısına ne denir?
A) Fıkra B) Makale C) Sohbet
D) Konferans E) Deneme
(1971-ÜSS)
79. Aşağıdaki Divan Edebiyatı nazım şekillerinden hangisi övgü şiiridir?
A) Gazel B)Mesnevî C)Rubaî
D) Kaside E) Şarkı
(1971-ÜSS)
80. Toplumla ilgili savaş, yangın, isyan veya gülünç olaylarla kişileri konu edinen koşmalara ne denir?
A) Destan B) Semai C) Varsağı D) Mâni E) Türkü
(1972-ÜSS)
81. Divan Edebiyatında Tanrının birliğini konu edinen kasidelere en ad verilirdi?
A) Münacat B) Naat C) Methiye D) Mersiye E) Tevhid
(1972-ÜSS)
82. Divan şiirinde bir şairin beş ayn konulu mesnevisinin tümüne, aşağıdaki adlardan hangisi verilir?
A) Hamse B) Münşeat C) Külliyat D) Güldeste E) Müfredat
(1972-ÜSS)
83. Aşağıdakilerden hangisi Divan Edebiyatı nazım şeklidir?
A) Koşma B)Sema C) Varsağı D) Şarkı E) Türkü
(1972-ÜSS)
84. Mısra sonlarında kafiyeden sonra tekrarlanan aynı anlam ve görevdeki kelimelere ne denir?
A) Cinaslı kafiye B) Mukayyet kafiye
C) Redif D) Müteradif kafiye
E) Seci
(1972-ÖSS)
85. Divan edebiyatında bir çok şâirlerin yazdığı manzum aşk hikâyeleri hangi nazım şekline göre yazılırdı?
A) Kaside B) Terkib-i bend C) Gazel D) Rubai E) Hiçbiri
(1973-ÜSS)
86. Divan edebiyatında nazım birimi nedir?
A) Gazel B) Beyit C) Mısra D) Kıt'a E) Dörtlük
(1973-ÜSS)
87. Divan edebiyatında en çok kullanılan vezin şunlardan hangisidir?
A) Hece vezni B) Aruz vezni
C) Serbest vezin D) Serbest müstezad E) Hiçbiri
(1973-ÜSS)
88. Şu iki parçayı okuyunuz:
I Bir garip ölmüş diyeler Üç günden sonra duyalar Soğuk su ile yuyatar Şöyle garip bencileyin
II Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge Ne açar kimse kapım bâd-ı sabâdan gayrı Bu İki parça arasındaki ortak yön, aşağıdakilerden hangisidir? A) Kullanılan vezin B) Nazım birimi C) Halk edebiyatı ürünü oluşları D) İşlenen tema E) Anlatım biçimi
(1974-ÜSS)
89. Bir merhaleden güneşle derya görünür Bir merhaleden her iki dünya görünür Son merhale bir fasl-ı hazandır ki sürer Geçmiş gelecek cümlesi rüya görünür Bu parçanın nazım sekli aşağıdakilerden hangisidir? A) Rubaî B) Murabba C)Tuyuğ D) Şarkı E) Musammat
(1974-ÜSS)
90. Aşağıdaki özelliklerden hangisi Divan nesrinde yoktur?
A) Dilin, yabancı kelime ye tamamlamalarla yüklü olması
B) Söz ve ses sanatlarına önem verilmesi
C) Söyleyiş güzelliğinden çok düşünceye önem verilmesi
D) Kullanılan cümlelerin çok uzun olması
E) Noktalama işaretlerine yer verilmemesi
(1974-ÜSS)
91. Al bir kalpak giymişti, al, Al bir ata binmişti, al Zafer ırak mı dedim, Aha, diyordu Bu parça, duygu, örgüsü yönünden aşağıdaki türlerden hangisine en yakındır? A) Didaktik-lirik B) Lirik-pastoral C) Pastoral-didaktik D)EpiMirik E) Epik-pastoraJ
(1975-ÜSS)
92. "Divan şiiri, özellikle kasidelerde, (I)bir bakıma en az yarar güden şiirdir. Divan şairi, gazellerde (II)salt söz ustalığına önem verir, bu ustalığı ile duygulandırır okuyucusunu. Mesnevilerde (III)Divan şairi halk hikayecisi ite birleşir. Gazellerde(IV) ise şiire yararın karıştığı daha belirgindir."
Bu paragrafta bilgi yanlışlığı vardır. Paragraftaki numaralandırılmış sözcüklerden hangilerinin yerleri değiştirilirse, bu yanlışlık giderilmiş olur?
A) 2. ile 3. nün. B)4. ile 1. nin C) 1. ile 1. nin D)3. ile 1. nin E) 4. ile 3. nün
(1976-ÜSS)
93. Alp Er Tunga öldi mü Issız acun kaldı mu Ödlek öçin aldı mu Emdi yürek yırtılur Bu parçanın nazım şekli nedir?
A) Koşuk B)Sav C) Varsağı D) Sagu E) Semaî
(1976-ÜSS)
94. Aşağıdakilerden hangisi divan şiirinin belirleyici özelliklerinden biri değildir? A) Aruz vezniyle yazılmış olma B) Kaside, gazel, mesnevi ve rubai gibi belli nazım şekilleri içinde yazılma C) Parça güzelliğine değil bütün güzelliğine önem verme D) Duygu ve düşünceleri kalıplaşmış birtakım söz sanatlarıyla anlatma E) Yabancı sözcüklerle ve dil kurallarıyla fazlaca yüklü olma
(1977-ÜSS)
95. Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin belirleyici özelliklerinden biri değildir?
A) Mecaz ve mazmunlarla yüklü olması B) Dış dünyaya yönelik somut konuların işlenmesi C) Şekil güzelliği sağlamak için eşanlamlı sözlere yer verilmesi D) Kişisel sevinçlere ve acılara çok az yer verilmesi E) Tasavvufla ilgili terimlere geniş ölçüde yer verilmesi (1977-ÜSS)
96. Aşağıdakilerden hangisi Klasik tragedya (trajedi)"nın bir özelliği değildir?
A) Konuların tarih ve mitolojiden alınması B) Kişilerin soylu tabakadan seçilmesi C) Kahramanın iç çatışmasının ve kamuoyunun koro ile yansıtılması D) Çirkin ve korkunç olayların sahnede gösterilmesi E) Üç birlik kuralına uyulması
(1977-ÜSS)
97. Yıldız arıyorum gökler dolusu Zaman oraya varmamış olsun Yukarıdaki dizelerle;
I. çiçekler arıyorum II. görmemiş olsun III. dağlar dolusu IV. bahçıvan kokusu
sözlerinin tümü kullanılarak çapraz kafiye düzeninde anlamlı bir dörtlük kurulmak istenirse, aşağıdaki kullanımlardan hangisi son iki dizeyi oluşturur?
A) III. -II. B) II.-III. QI.-II. I. - IV. IV.-I. III. - iv. D) IV.-III. E) I.-III. I. - II. IV. - II.
(1977-ÜSS)
98. Aşağıdaki dizilerin hangisinde konularına göre adlandırılan şiirler birlikte verilmiştir?
A) kaside - gazel - rubai - mersiye B) terkib-i bent - kaside - naat - güzelleme C) müstezat - ağıt - mesnevi - hicviye D) şarkı - nefes - taşlama - terciibent E) mersiye - koçaklama - tevhit - ilahi
(1978-ÜSS)
99. "Şu dağlar olmasaydı Çiçeği solmasaydı Ölüm Allanın emri Ayrılık olmasaydı" Yukarıdaki manide "şu dağlar" sözünün kullanılış nedeni aşağıdakilerden özellikle hangisi olabilir? A) Dağların ölümü düşündürmüş olması B) Dağlarda çiçeklerin yetişmiş olması C) Dağların, düş gücünü kamçılamış olması D) Dağların sılaya ulaşmayı engelleyerek ayrılığa yol açmış olması E) Nice garip kişilerin dağlarda yitip gitmiş olması
(1978-ÜSS)
100. "Rüzgâr tersine esiyor... Niçin? Eski günler geri mi gelecek?" Yukarıdaki dizelerle, I. kozasında böcek II. doğmak için III. bildiği hayata IV. kımıldıyor
sözlerinin tümü kullanılarak sarma kafiye düzeninde anlamlı bir dörtlük, kurulmak istenirse, aşağıdaki kullanımlardan hangisi son iki dizeyi oluşturur?
A)l.-ll. B) III. -II. C)IV.-I.
IV.-Ill IV.-I. III.-II.
D) IV. - II. E) III. - I.
III. - I II. - ıv.
(1978-ÖSS)
101. Gerçek köy ve doğa tasvirleri yanında, köylünün ufak tefek tasalarını, köylü psikolojisini güzel bir gerçekçilikle veren 'Kara Bibik' adlı hikaye ile edebiyatımıza ilk olarak "iç konuşma dediğimiz teknik girmiş oluyor." Burada "iç konuşma" ile anlatılmak istenilen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bir konuşma içinde başkalarının konuşmasını verme
B) İki üç kişinin kendi aralarında çok yavaş sesle konuşmaları
C) Başkalarının anlayamayacağı bir dille konuşma
D) İki kişinin kendi aralarında kararlaştırdıkları imlerle (işaretlerle) konuşma
E) Ruhsal durumu yansıtan kendi kendine konuşma
(1979-ÜSS)
102. "Batılılaşma Osmanlı toplumunda öteden beri süregelen kültür ikiliğini daha da kesinleştirmiş değil midir?"
Yukarıda vurgulanmak istenen ikilik, edebiyat alanında düşünülse bu, aşağıdakilerden hangisinde bütün yönleriyle görülebilir?
A) Tekke edebiyatı - Halk edebiyatı
B) Tasavvufi Divan edebiyatı - Tasavvufi Halk edebiyatı
C) Aydın zümre edebiyatı - Halk edebiyatı
D) Batı etkisinde Türk edebiyatı - İslami Türk edebiyatı
E) Divan edebiyatı - Tekke edebiyatı
(1980-ÜSS)
103. Aşağıdaki sözcük dizilerinden hangisi, tümüyle halk edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?
A) ağıt - şarkı - mani - masal - tuyuğ ,
B) türkü - mesnevi - koşma - mersiye - atasözü
C) destan - mani - rubai - masal - şarkı
D) şarkı - türkü - rubai - koçaklama- mani
E) koçaklama - türkü - mani - masal - ağıt
(1980-ÜSS) CEVAPLAR
1. E
2.C
3. C
4. B
5. A
6. D
7. B
8. E
9. A
10. B
11.B
12. A
13. E
14. C
15. B
16. B
17. B
18. B
19. D
20. B
21. E
22. B
23. C
24. A
25. E
26. A
27. D
28. B
29. D
30. D
31. C
32. E
33. A
34. D
35. A
36. B
37. A
38. A
39. C
40. E
41.A
42. D
43. C
44. B
45. A
46. D
47. B
48. E
49. E
50. D
51.-
52. D
53.-
54.-
55. B
56. A
57. B
58. A
59. C
60. A
61. C
62. B
63. A
64. D
65. B
66. D
67. E
68. C
69. A
70. B
71. D
72. A
73. E
74. E
75. C
76. A
77. C
78. B
79. D
80. A
81. E
82. A
83. D
84. C
85. E
86. B
87. B
88. D
89. A
90. C
91. D
92. B
93. D
94. C
95. B
96. D
97. E
98. E
99. D 100. C
101. E
102. D
|