Dünya Kupasıda Tarihe Geçen Türk

İLK KIRMIZI BİR TÜRK HAKEMDEN!

Dünya Kupalarında sarı ve kırmızı kart uygulamasına ilk olarak 1970'te Meksika'da düzenlenen kupada başlandı.

Futbola birçok yenilik getiren ve futbolun modernleşmesine büyük katkıda bulunan İngiliz hakem Ken Aston, bu kart uygulamasının yaratıcısı olarak görülüyor. 2001'de 86 yaşında ölen Aston, özellikle 1962'de Dünya Kupası'nda Şili ve İtalya arasında yapılan ve ''Santiago Muharebesi'' olarak nitelendirilen maçı yönetmesiyle hatırlanıyor.

2-0 Şili'nin kazandığı ve aşırı sert geçen maçta 2 İtalyan oyuncuyu oyundan atan Ken Aston, aşil tendonundaki sakatlık nedeniyle bir daha Dünya Kupasında maç yönetmemiş, ancak FIFA tarafından dünya kupalarında görev yapan Hakem Komisyonu'nun başına getirilmiş ve 4 yıl komisyona başkanlık yapmıştı.

KART UYGULAMASI

Sarı ve kırmızı kart uygulaması, 1966'da İngiltere ve Arjantin arasında oynanan Dünya Kupası maçındaki bir olayla doğdu.

O dönemde kart uygulaması olmadığı için hakemler futbolcuları sözle uyarıyor, oyundan atıldıklarında da dışarı çıkmalarını söylüyordu. Maçta Alman hakem Rudolf Kreitlein tarafından uyarılan İngiliz Jack Charlton, sarı kart yerine geçen bu uyarıyı aldığını gazetelerden öğrendi ve doğrulatmak için Hakem Komisyonu Başkanı Aston'u aradı. Wembley Stadı'ndan aracıyla ayrılan Aston, Jack Charlton'ın neden kafasının karıştığını ve buna nasıl çözüm bulunabileceğini düşünürken kırmızı ışıkta durdu. Aston, trafik ışıklarının sarıdan kırmızıya geçişini görünce aklına bunun oyuncular için de kullanılabileceği geldi. Aston'ın aradığı çözüm buydu. Sarı, ''Dikkat et ve sakin ol'', kırmızı, ''Dur, artık oyunda değilsin'' anlamına gelecekti. Aston, böylece özellikle maçı tribünden ya da televizyondan izleyen seyircilerin oyuncuya yapılan uyarı hakkında rahat bilgi alacaklarını düşündü.

FIFA, bu öneriyi kabul etti ve kart kuralı ilk kez 1970'te düzenlenen Dünya Kupası'nda uygulandı, daha sonra da tüm dünyada yürürlüğe konuldu.

İLK KIRMIZI KART BABACAN'DAN

1970 Dünya Kupası'nda 33 oyuncu sarı kart gördü, ancak hiçbir oyuncu kırmızı kart görmedi. 1974'te Almanya'daki finallerde Batı Almanya-Şili arasında oynanan açılış maçını yöneten Doğan Babacan, 67. dakikada Şilili Calos Caszely'yi kırmızı kartla oyundan atarak, kupalardaki ilk kırmızı kartı gösteren hakem oldu. 13. dakikada sarı kart gören Caszely, kırmızı kartı Berti Vogts'a yaptığı faul nedeniyle gördü. Maçı 1-0 Batı Almanya kazandı.

ASTON'UN GETİRDİĞİ DİĞER YENİLİKLER

İngiliz Aston'ın modern futbola getirdiği yenilikler, sarı ve kırmızı kart uygulamasıyla sınırlı değil. 1966'da hakemin maçı yönetemeyecek duruma gelmesi ihtimaline karşı sahada yedek bir hakem bulundurulması gerektiğini söyleyen Aston'ın bu önerisi de yıllar sonra 4. hakem uygulamasıyla yürürlüğe konuldu. Futbol topunun basıncının net olarak kurallar kitabına sokulmasını da Aston sağladı. Aston, 1974'te oyuna giren ve oyundan çıkan oyuncuların numaralarının tabelalarla gösterilmesi ve oyuncularla seyircilerin kimin değiştiğini daha rahat anlamasını sağlayan kuralı da futbola getiren kişi oldu.

İLK OYUNCU DEĞİŞİKLİĞİ

Sarı ve kırmızı kartın ilk kez uygulamaya sokulduğu kupa olmasının yanı sıra, 1970 Dünya Kupası ilk oyuncu değişikliğinin yapıldığı kupa da oldu. O dönemde maçlarda takımların iki oyuncu değiştirilmesine izin verildi. SSCB oyuncu değişikliği yapan ilk takım oldu. Meksika ile SSCB arasında oynanan maçta, devre arasında Sovyet takımından Viktor Serebryanikov oyundan alındı, yerine Anatoliy Puzach girdi.