Dünya Edebiyatına Damga Vuranlar-20

Jules Verne

Jules Gabriel Verne (Jül Vern) Fransız bilim kurgu yazarı (8 Şubat 1828 - 24 Mart 1905).

Jules VerneFransa'nın Nantes şehrinde doğdu yazmaya 1850 yılında başladı. İlk yazdığı eserler tiyatro oyunlarıydı. Balonla Beş Hafta adlı romanı ile büyük ün kazandı. Yazar bir çok icatı önceden tahmin ettiği için "bilim falcısı" lakabı ile anılır. Denizaltı uzay yolculuğu gibi onun zamanında olmayan bir çok olayı öngördü. İnatçı Keraban adlı romanında Osmanlı İmparatorluğunu ve Türk insanını anlattı. Kitaplarında öngördüğü icatlara genelde onun kullandığı isimler verilmiştir. Jules Verne eserleri dünyada başka dillere en çok çevrilmiş yazardır. Eserleri 148 dile çevrilmiştir. Jules Verne öldüğünde ardında yayımlanmamış 6 roman bırakmıştı. Oğlu Michel Verne yayımcının isteği üzerine dönemin gereklerine uydurmak için bu kitaplarda çeşitli değişiklikler yaptı. Fakat yapılan hata anlaşılınca yeniden Jules Verne'nin yazdığı orijinal metinlere dönüş yapıldı ve bu romanlardan Altın Yanardağı ve Wilhelm Storitz'in Esrarı (İthaki Yayınları 2002) Fransa'da 1995 ve 1996 yıllarında basıldı. Daha sonra Macellanya (En Magellanie) TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları arasında 2002'de basıldı. Güzel Sarı Tuna ile Meteor Avı romanları da TÜBİTAK tarafından yayımlandı. Bu beş romandan önce de Jules Verne öldükten çok kısa süre basılmış bir kitabı daha bulunuyor: Dünyanın Ucundaki Fener (1905).

Eserleri :

Balonla Beş Hafta (1863)
Yirminci Yüzyılda Paris (1863 ilk kez 1994 yılında yayınlanmıştır)
Dünyanın Merkezine Yolculuk (1864)
Aya Yolculuk (1865)
Kaptan Grant'ın Çocukları (1867-1868)
aaaaen Günde Devr-i Âlem (1872)
Denizler Altında 20000 Fersah (1873)
İnatçı Keraban (1882)
Michael Strogoff (1876)
İki Yıl Okul Tatili (1886-1887)

Victor Hugo

Tabiiki arkadaşlar Victor Hugo yu hemen hepimiz tanıyoruz. Ve ondan bahsetmeden bir Fransız edebiyatı mümkün değil bence.

Victor Hugo (26 Şubat 1802 - 22 Mayıs 1885) Fransız yazar ozan ve tiyatro yazarıdır.
Fransız şair ve yazar Victor Hugo Fransa tarihinin en çalkantılı günlerinde 1802’de dünyaya geldi. Napolyon ordusunda general olan babası imparatorun parlak döneminde önemli görevlerde bulundu bir çok dış ülaaae seyahat etti ve Madrid’te valilik yaptı. Hugo anne ve babası arasındaki geçimsizlikler nedeniyle genellikle annesinden uzak kaldı ve babası ile yaşadı.

Hugo ilkokula İspanya’da başladı ancak İspanyol aristokratlarının çocuklarını kabul eden bu okulda sonradan soyluluk ünvanı almış bir burjuva generalin oğlu olması alay konusu edilerek dışlanmasına yol açtı. Yazarların ürünleri ile yaşam öyküleri arasında ilişki kurmak eğilimindeki araştırmacılar İspanyol okulunda geçen günlerin Hugo’nun aristokrasiye bir yandan hayranlık duyup bir yandan da nefret etmesi gibi gerilimli bir duyguya kapılarak liberal-demokratik ilkeleri seçmesinde büyük rol oynadığını iddia etmişlerdir.

Napolyon’un imparatorluktan düşmesi ile birlikte Hugo ailesi için zor günler başladı. Paris Hukuk Fakültesi’nde başladığı yüksek öğrenimine maddi sıkıntılar yüzünden devam edemedi ve ayrıldı. Ayrıldıktan sonra kendini kitaplara veren Hugo ilk şiirlerini de bu yıllarda yazdı. Annesinin ölümüyle sefaletin eşiğine gelen genç yazarı bu güç durumdan kurtaran yirmili yaşlarda yayınlanan -kraliyet yanlısı- şiirleri oldu; XVIII.Lois tarafından bin frank aylığa bağlandı Chateaubriand’ın ilgisini çekti ve romantik akımı benimsemesinden sonra parlak bir kariyerin kapısını araladı.

1827’de “Cromwell” ve 1830’da “Hernani” oyunları -tıpkı Namık Kemal’in “Vatan Yahut Silistre”sinin Osmanlıda yarattığı- isyana benzer bir heyecan uyandırdı Paris’te. 1830 yılında Victor Hugo'nun Hernani piyesinin oynanmasından sonra romantiklerle klasik edebiyat taraftarları arasında "Hernani Savaşı" denilen tartışma basladı. Bu tartışma romantiklerin “klasizm” karşısında kesin zaferiyle sonuçlandı.

Hugo’nun ilk romanı ise “Notre Dame’ın Kamburu”dur(1831). Bugün okunduğunda yazarın en yüzeysel ürünü olarak değerlendirebileceğimiz bu romanın nispi başarısızlığı Hugo’nun maddi nedenlerle yayınevinin ısrarına boyun eğerek metnini çok kısa bir sürede tamamlamak zorunda kalmasındandır. Yine de Hugo’nun yükselen ünü Fransa’da bu kitabının da sevilerek okunmasını sağlamıştır.

1831-1941 arasında çok sayıda şiir piyes ve roman yazan Hugo 1841’de Fransız Akademisi’ne seçildi. 1848 İhtilali’nden sonra Cumhuriyetçi saflara geçti ve Cumhurbaşkanlığı için aday bile oldu. Kendisi seçilemedi ama seçilen Louis Napolyon’u destekledi. Ancak Napolyon da imparatorluğunu ilan edince Hugo 1851’de Fransa topraklarını terk ederek –yirmi yıl sürecek gönüllü bir sürgünü geçireceği- Channel Adaları’na yerleşti. Burada yazdığı “Sefiller”(1861) onun en çok tanınan ve sevilen eseridir. İmparatorluk dönemi sona erip Üçüncü Cumhuriyet kurulunca Victor Hugo Paris’e bir kahraman olarak döndü. Millet meclisine seçildi ama politikadan çok edebiyatla ilgilenmeyi tercih etti. 1885’de öldüğünde büyük bir törenle Pantheon’a gömüldü.

Eserleri :
Şiirler:

Doğulular
Cezalar
Dalıp Gitmeler
Müthiş Fil
Dede Olma Sanatı
Bu Çiçek Senin İçin
Diana
Dilenci
Fransa
Kadına sitem
Gelin Böceği
Ağlamak için gözden yaş mı akmalı?

Tiyatro Eserleri :

Lucreca Borgia
Ruy Blas
Burgrave'lar

Romanları :

Sefiller
İzlanda Hanı
Notre Dame'ın Kamburu
Deniz İşçileri
31