Doğru Sözlülük

3. Doğru Sözlülük

Doğru Sözlülük (samyag - vak) kişinin konuşmalarında yalan söylememesi demektir. Kişi sözlerinde doğruluk, içtenlik, sevecenlikten ayrılmayacak, yalan beyanda bulunmayacaktır. Esasen Sekiz Basamaklı Yüce Yolda, ilk iki basamaktan (Tam Görüş, Tam Anlayış) sonra gelen dört basamaktan biri olan bu ahlak kuralı Budizme özgü bir yenilik getirmemiştir. (Bu kurallar Brahman'lar ve Caina'larda da mevcuttur. Ama Budizm bakımından bu kuralların yaptırım gücü farklıdır.) Ancak bu ahlak kuralları yaptırım güçlerini Tanrıdan, veya başka bir doğaüstü buyruktan almazlar. Bu kurallara uyulmaması yanılgıdan ve ıstıraptan kurtulmaya engel olacak ve nirvanaya ulaşmayı, aydınlanmayı önleyecektir. Sonuçta kişi karma'nın bağlarından kurtulup iç özgürlüğünü kazanamayacaktır. Bu kural yaptırım gücünü buradan almaktadır. Yani bu kurala uyulmaması ıstırapla sonuçlanacak ve içinden çıkılmaz nedensellik bağları meydana getirecektir. Örneğin söylenen yalan yeni bir yalanı yaratacaktır, kişi yalanının ortaya çıkmaması için durmadan yalan söylemek zorunda kalacaktır. Yalan çeşitli kötülüklere neden olacaktır. Kötü işler ise kötü sonuçları doğuracaktır.

"Eğer bir kimse bencil amaçlar için konuşur ya da eylemlerde bulunursa tıpkı öküzün arkasından arabayı çektiği gibi ardından ıstırabı sürükler. Eğer bir kimse bencil bir amaç gütmeden bencillikten arınmış bir zihinle konuşur ya da eylemlerde bulunursa sevinç ve kıvanç tıpkı kendi gölgesiymiş gibi o kimseyi izler."

D.T. Suzuki, On Indian Mahayana Buddhism, s. 34-35