Maliye Bakanlığı Doğan Yayın Holding’e bağlı şirketlerin hisse değişim işlemlerini muafiyetleri tümüyle hiçe sayarak ortada alım satım varmış gibi değerlendirerek 3.8 milyar lirayı bulan Maliye tarihinde görülmemiş yeni bir vergi cezası yazdı. DYH Başkan Yardımcısı Soner Gedik “Bu işlemde kasamıza tek kuruş girmedi. Ceza kontrolörlerin kişisel yaklaşımından kaynaklanıyor” dedi.

ALMAN Axel Springer’e hisse satışı işlemleri nedeniyle 1 milyar lirayı aşkın “vergi kaçakçılığı cezası” nedeniyle yargıda hakkını arayan Doğan Yayın Holding (DYH) önceki akşam tebliğ edilen 3 milyar 755 milyon liralık görmemiş tutarda yeni bir vergi cezasıyla şaşıp kaldı. Kamuoyu vergi uzmanlarını hayrete düşüren cezayı DYH’nin dünkü Kamu Aydınlatma Platformu’na yaptığı açıklamadan öğrendi. Açıklamada Doğan TV Holding A.Ş D Yapım Reklamcılık ve Dağıtım A.Ş Doğan Prodüksiyon Hizmetleri A.Ş ile Alp Görsel İletişim Hizmetleri A.Ş’nin 2005 2006 ve 2007 hesap dönemlerine ait 15 adet vergi inceleme raporunun tebliğ edildiği bildirildi. Açıklamada “Söz konusu raporlar 1 milyar 877 milyon 454 bin 857 TL vergi aslı 1 milyar 877 milyon 454 bin 85 TL vergi ziyaı cezası 60 bin TL usulsüzlük cezası ve 282 bin 173 TL özel usulsüzlük cezası içermektedir” denildi.
Genel yaklaşımdan öte kişisel değerlendirme
Doğan Yayın Holding A.Ş. Başkan Yardımcısı Soner Gedik imzasıyla Kamu Aydınlatma Platformu’na gönderdiği açıklamada 3.8 milyar lirayı bulan vergi cezasını “Vergi inceleme raporlarında Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yer almayan şartlar öne sürülüyor ve genel kabul görmüş yaklaşımların ötesine geçilerek kişisel değerlendirmelere ağırlık verildiği gözlemleniyor” saptamasına yer verdi. Gedik daha sonra yaptığı yazılı açıklamada da “Raporlarda şirketlerimizin yeniden yapılanmasının gerekli kıldığı hisse değişim işlemleriyle ilgili bazı haksız eleştiriler getirilmiş ve Türk Maliye tarihinde emsali görülmemiş tutarlarda vergi ve cezası kesilmesi uygulaması başlatılmıştır. Hiçbir yasaya aykırılık olmayan bu işlemler sonucunda şirketlerimizin kasalarına tek kuruş nakit girişi olmamıştır” dedi.
Alelade hisse değişim işlemi gibi saydılar
Açıklamada cezanın gerekçesine ilişkin şu bilgilere yer verildi: “Bağlı ortaklıklar arasındaki hisse değişim işlemlerinde yönetim kontrolünün değişmemiş olduğu gerekçe gösterilmek suretiyle hisse değişim işlemlerinin Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19 ve 20. maddelerine uygun olmadığı söz konusu işlemlerin sıradan hisse satış işlemi olduğu bu çerçevede hisse devir işlemlerinin aktife kayıtlı değer yerine ‘Vergi İnceleme Raporu’ ile belirlenen ‘emsal değer’den yapılması gerektiği iddia ediliyor. Saptanan ‘emsal bedelle’ ‘defter değeri’ arasındaki fark üzerinden Kurumlar Vergisi matrah farkı hesaplanarak cezalı Kurumlar Vergisi ile sıradan hisse satışı olduğu iddia edilen söz konusu işlemlerle ilgili olarak ayrıca ‘Vergi İnceleme Raporu’ ile belirlenen ‘emsal değer’ esas alınmak ve bu değer üzerinden hesaplanmak suretiyle cezalı Katma Değer Vergisi (KDV) talep ediliyor.”
19 ve 20’nci maddeye uyduk istisna var
Vergi inceleme raporlarında yer alan söz konusu iddialara karşı Doğan Yayın Holding’in görüşüne yer verilen açıklamada şunlar dile getirildi: “Vergi inceleme raporunda eleştiri konusu yapılan hisse değişimi işlemlerinde iddia edildiğinin aksine Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19 ve 20. maddelerinde yer alan şartlar eksiksiz olarak yerine getirilmiştir. Vergi inceleme raporlarında Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yer almayan şartların öne sürüldüğü ve genel kabul görmüş yaklaşımların ötesine geçilerek kişisel değerlendirmelere ağırlık verildiği gözlemlenmektedir. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19 ve 20. maddelerinde yönetim değişikliği olmayan hisse değişimi işlemlerinin istisnadan yararlanamayacağı yönünde bir düzenleme bulunmamaktadır.”
Kurumlar Vergisi Kanunu aslında nasıl tanımlıyor
DYH Başkan Yardımcısı Soner Gedik Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19’uncu maddesi
3-c’de hisse değişiminin şöyle tanımlandığına dikkat çekti:
Devralınan kurumun sermaye şirketi olması
İştirak hisseleri devredilen kurumun sermaye şirketi olması
Devralan kurumun tam mükellef olması
Devralan kurumun diğer şirketin hisselerini yönetim ve hisse senedi çoğunluğunu elde edecek şekilde devralması
İştirak hisseleri devredilen kurumun ortaklarına devralan kurumun kendi sermayesini temsil eden iştirak hisselerinin verilmesi
Hisseleri devralınan şirketin ortaklarına verilecek iştirak hisselerinin itibari değerinin ancak yüzde 10’una kadarlık kısmının nakit olarak ödenmesi şartlarını birlikte taşıması halinde hisse değişiminden kaynaklanan kârların hesaplanma-yacağı ve vergiye tabi olmayacağı KVK 20’nci maddesinde kesin olarak hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca aynı grup şirketlerinin bu hükümden yararlanama-yacağına ilişkin hiçbir düzenleme mevcut değildir.
Dolayısıyla vergi inceleme raporlarında yer alan bu konudaki iddiaların kanuni dayanağı bulunma-maktadır.
Biz yasalara uyduk hakkımızı arayacağız
DYH Başkan Yardımcısı Soner Gedik 3.8 milyar lirayı bulan vergi cezasıyla ilgili yasal yollara başvurulacağına dikkat çekerek şunları dile getirdi: “Vergi inceleme raporlarında eleştiri konusu yapılan uygulamaların yasal düzenlemelere ve Maliye Bakanlığı’nın tebliğ sirküler ve muktezalarına uygun olduğu düşünülmektedir. Tarafımıza sevkedilen raporlardaki konuların ilgili denetim elemanlarının subjektif ve kanuni dayanaklardan yoksun iddiaları olduğuna dair inancımız çerçevesinde Maliye Bakanlığı nezdinde bu raporların yeniden değerlendirilmesi ve düzeltilmesi için resmi olarak başvuruda bulunulacaktır. Hukukun gelişen süreç içinde belirttiğimiz esaslar çerçevesinde işleyeceğine dair güven ve inancımız tamdır.”
KDV’den istisna olduğu yasada net yer alıyor
Doğan Yayın Holding’in Kamu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yaptığı açıklamada senede bağlanmış hisselerin satışındaki KDV hesaplanması konusunda şunlara dikkat çekildi: “Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17/4-g maddesinde hisse senedi teslimlerinin KDV’den istisna olduğu net olarak hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla tamamen karşılıklı hisse değişimi yapılarak gerçekleştirilen hisse senedi (ilmühaber) teslimi işleminde de KDV uygulanmaması gerektiği açık bir yasa hükmüdür. Maliye Bakanlığı’nın 232 sayılı GVK Genel Tebliği’nin 5. bölümünde ‘Geçici İlmühaberler’ ile ilgili olarak; ‘bilindiği üzere geçici ilmühaberler anonim şirketler tarafından hisse senetlerinin yerini tutmak amacıyla çıkartılan menkul kıymetlerdir’ denilmektedir.
Söz konusu tebliğde ilmühaberler sahiplerine genel kurul toplantılarına katılmak oy kullanmak kâr payı almak ve benzeri pay sahipliği haklarını kazandıran hisse senedi hükmünde menkul kıymetler olarak tanımlanmaktadır.
Oysa Vergi inceleme raporunda ilmühaberlerin kıyas yoluyla hisse senedi hükmünde sayılmayacağı iddia edilerek hisse değişimi işlemi sıradan bir satış işlemi olarak değerlendirilmek suretiyle KDV’ye tabi tutulmuştur.”
Axel Springer’e devri yanlış hesaplamışlar
DYH Başkan Yardımcısı Soner Gedik vergi inceleme elemanlarının subjektif yorumlar yapıp kanun koyucu yerine geçerek hesaplamalar yaptıklarına dikkat çekerek şu örneği verdi: “Denetim elemanları 2 Ocak 2007 tarihinde Axel Springer Grubu’na yapılan hisse satışındaki değeri esas alarak Kurumlar Vergisi hesaplama yoluna gitmişlerdir. Oysa hisse değişimi işlemleri yapılırken devredilecek hisselerin değeri mahkemelerce ve kayıtlı değer üzerinden tayin ve tespit edilmiştir.”
Böyle bir yorumu ilk kez görüyoruz
DYH’nin KAP’a yaptığı açıklamada ilmühabere bağlanmış hisselerin KDV hesabıyla ilgili şunlar dile getirildi: “Genel kabul görmüş ve yerleşik uygulamalar dikkate alındığında ilmühabere bağlanmış hisselerin değişiminde KDV hesaplanması gerektiği yönünde bir yorumla bilgimiz dahilinde ilk kez karşı karşıya kalınmaktadır.”
Hisse alan yabancılar aynısını yaptı hepsine ceza yazılabilir
DYH’nin KAP’a açıklamasında son yıllardaki uygulamalar hatırlatılarak şu noktalara vurgu yapıldı: “Köklü bir şirketleşme kültürüne ve gelişmiş bir sermaye piyasasına sahip ülkemizde senede/ilmühabere bağlanmış hisselerin satışında KDV hesaplanması yönünde yapılacak yorumların özellikle dış finansman ve kaynak ihtiyacının arttığı bir dönemde ülkemiz için olumsuz sonuçlarının olması kaçınılmazdır. Yurt dışında yerleşik yabancı yatırımcıların özellikle son 5 yılda ülkemize önemli yatırımlar yaptığı ve bu kapsamda iştirak hissesi satın almak suretiyle birçok şirketimize iştirak ettiği bilinmektedir. Vergi inceleme raporundaki iddia kabul gördüğü takdirde son 5 yılda iştirak hissesini satmış birçok gerçek ve tüzel kişi için vergi matrah farkı ve vergi ziyaı cezası hesaplanması gündeme gelecektir.”