Günümüz yaygın ağız hastalıklarının başında diş çekilmesi gelir. Diş çekilmesi bilimsel anlamda “Diş Atrofisi” olarak isimlendirilmektedir. Yaygın olan bu hastalık önlem alınması kolay, iyileşmesi ve tedavisi uzun süreç isteyen, aynı zamanda maliyetli olabilen bir rahatsızlıktır.
Yazımızda diş çekilmesi ile ilgili, Diş Çekilmesi Nedir? Neden Oluşur? Nasıl Tedavi Edilir? Nasıl Önlem Alınır? Tedavi Edilmezse Ne olur? Belirtileri nelerdir? Gibi birçok sorunun cevabını alacağınız geniş bir makale okuyacaksınız.

DİŞ ETİ ÇEKİLMESİ NEDİR?
Dişeti, dişi çevreleyen ve onu korumakla görevli bir dokudur. Diş eti çekilmesi diş taşları, iyi yapılmamış köprüler ya da ailesel yatkınlığa bağlı olarak gelişebilmektedir. Diş kemiğinin bakterilere bağı olarak derinlere doğru erimesi ve bunun da sonucu olarak dişetinin de onu takip ederek aşağı doğru inmesidir. Diş eti çekilmesinin nedenleri arasında en büyük payı ise diş taşları ve diş eti hastalıkları alır. Diş taşları erken dönemde temizlenmezse dişin derinliklerine doğru kendine yer açmaya başlar. Erken süreçte bu rahatsızlıkla ilgilenilirse dişeti çekilmesi olmaz. Geç kalınmış müdahalede diş kayıplarına varan sorunlar yaşanabilmektedir. İstatistikler diş eti çekilmelerinden kaynaklanan diş kayıplarının, diş çürüklerinden daha fazla olduğunu göstermektedir.

DİŞ ETİ ÇEKİLMELERİNİN SINIFLANDIRILMASI
Diş eti çekilmesi akut ve kronik olmak üzere iki kısımda sınıflandırılabilir. Diş eti çekilmesinin hangi tipte oluğu ancak bir doktor muayenesi ile anlaşılabilir. 1-2 mm. kadarlık diş eti çekilmesi genelde çok büyük sorunlara yol açmaz ve kronik diş eti çekilmesi olarak adlandırılır. Kronik diş eti çekilmesi daha yavaş ilerler. Ama 3-4 mm. lik diş eti çekilmeleri ya da çok hızlı ilerleyen diş eti çekilmeleri ise akut diş eti çekilmesi olarak adlandırılır. Tedavisi mutlaka yapılmalıdır. Özellikle kanamalı durumlarda cerrahi operasyon gerekebilir.

DİŞ ETİ NEDEN ÇEKİLİR?
Dişeti genel olarak diş bakımının yapılmaması, yanlış fırçalama, genetik yatkınlık ya da kişide var olan dişeti hastalıkları nedeni ile çekilir. Bunlar arasında dişlerin fırçalanmaması merkezde yer alan en önemli etkendir. Diğer etkenler ise diş eti çekilmesini hızlandırır. Her diş doktorunun tavsiye ettiği gibi dişler günde 3 kez mutlaka fırçalanmalıdır. Çünkü diş fırçalama, yemek sonrası dişler arasında kalan yemek artıkları ile bakterilerin bütünleşerek burada üreyerek kalıcı bir hal almasını ve dişeti tahribatına neden olmasını engeller. Eğer, eğer her yemek sonrası fırçalanmazsa öğün hatta gün, hafta atlanarak fırçalanmaması dişe yapışan bakterilerin plak(tırnağınızla dişinizin üzerini kazıyarak plağı fark edebilirsiniz) oluşturmasına ve zamanla bir daha da kazınamamasına ve konuşlanmasına sebep olur. Dişetinde kalıcı hale gelen bakteriler, öğünlerle birlikte daha da çoğalarak yani beslenerek kendine daha fazla alan bulmak isterler. Sonuç olarak bakteri plağı yavaş yavaş aşağılara dişin derinliklerine doğru ilerler.

DİŞ ETİ ÇEKİLMESİNİN BELİRTİLERİ
Diş eti çekilmesinin ilk belirtisi ise ağızda koku (halitozis) meydana gelmesidir. Daha sonra bu belirtiyi diş eti kanamaları takip eder. Sağlıklı diş etlerinde kanama meydana gelmemektedir.

DİŞ ETİ ÇEKİLMESİ NASIL ÖNLENİR?
Aslında diş eti çekilmesinin önlenmesi oldukça basit ve fazla zaman almayan bir iştir. Diş eti çekilmesinde ister tedavi öncesi olsun isterse de tedavi sonrası olsun mutlaka dişler fırçalanmalıdır. Günde 3 defa dişler fırçalanmalıdır. Ön, arka ve üst yüzeylerin fırçalanması zaten herkes tarafından yapılmaktadır. Dişler fırçalanırken dişetinden dişe doğru ve süpürme hareketi yapılarak fırçalanmalıdır. Yani, üst çenede yukarıdan aşağı alt çenede ise aşağıdan yukarı yapılmalıdır. Ağız temizliği yapılırken dişlerin yanında dilin temizliği de mutlaka yapılmalıdır. Dil, pürüzlü yüzeyi ile bakterileri barındırma yeteneğinde olan bir organımızdır. Ağız ve diş temizliğinde zengin lif ve sodyum bi karbonat iyonlarına sahip misvakın önemli rolünü de unutmamak gerekir.

Dişlerin, iki dişin birleştiği araları da mutlaka fırçalanmalıdır. Buna ilaveten diş fırçasının ulaşamadığı diş araları da diş ipi kullanılarak temizlenmelidir. Bazen dişler arası mesafe büyük olduğunda diş ipi bu yüzeyleri temizleyemez. Bu bölgeler için arayüz fırçası adı verilen fırçalar kullanılabilir. Ara yüz fırçasının da yetersiz olduğu durumlarda ağız duşu adı verilen ve eczanelerden temin edebileceğiniz aparatların kullanılmasında fayda bulunmaktadır. Ağız duşu, basıçlı su ile diş aralarının temizlenmesine yardımcı olur. Ağızda oluştuğu farkedilem diş taşları ya da diğer adı ile tartarların uzman biri tarafından temizlenmesi diş eti çekilmesinin önlenmesinde önemli bir adımdır. Ağız ve temizliğinde eczanelerde satılan ağız gargaraları da kullanılabilir.

DİŞ ETİ ÇEKİLMESİNDE TEDAVİ NASILDIR?
Aslında diş eti çekildikten sonra dişeti bir daha geri gelmez ya da çok güçtür. Tedavisi daha çok diş eti çekilmesinin ilerlemesini engellemek için yapılır. Diş çekilmesine neden olan bakteriler ve diş taşları dişetini altından kazınarak temizlenir. Tedavide açıkta kalmış bakteri ve diş taşlarını alarak tekrardan diş etinin dişe yapışmasının sağlanması temel amaçtır. Bakterilerin diş etinde oluşturduğu iltihaplı doku ya da tabaka, temizlenerek diş etinin diş kemiğine yapışması sağlanana kadar süreç takip edilir. Çekilmiş diş etinin geri kazanılmasından daha çok ilerlemesini durduracak tedavi uygulanır. Estetik açıdan ciddi problem teşkil eden dişlere ve ya o dişe ek tedaviler uygulanır. Başka yerden alınan yumuşak dokular dişetine uygulanarak eski estetik görünüm geri kazanılır. Yalnız şunu da belirtmeliyiz ki, bu yöntemin bir yada iki dişe kadar uygulanabilirliği vardır. Diş eti çekilmesi için kür paradontoz kürü. Paradontoz diş etlerinin çekilmesi hastalığıdır. Eğer bu hastalık zamanında tedavisi edilmezse diş eti çok fazla çekilir ve dişin düşmesine sebep olabilir.

DİŞ ETİ ÇEKİLMESİNE KARŞI BİTKİSEL TEDAVİ VAR MI?
Diş eti çekilmesine karşı uzmanlar kır papatyasını öneriyor. 1-2 kaşık papatya bir su bardağı su ile kısık ateşte 5 dk. kadar kaynatılır. Ilık bir şekilde kürle beraber dişler fırçalanır. Papatya kürünün suyu ile ağız gargara yapılabilir. Bu işleme diş eti çekilmesi bitene kadar devam edilir. Bir diğer faydalı bitkisel tedavi ise nane kürüdür.
Çeyrek litre kaynar suya 2 çay kaşığı kuru nane atılıp, demlenir. Elde edilen nane çayı ile gargara yapabilir ya da isterseniz içebilirsiniz. Taze nane tüketimi de diş etlerine iyi gelmektedir.

DİŞ ETİ ÇEKİLMESİ TEDAVİ EDİLMEZSE
Diş eti çekilmesinde önlem alınmazsa diş eti çekilmesi daha da artar. Tedavi edilmezse bakteriler kemiği dahi eriterek derinlere doğru inmeye devam eder. Daha da ileri boyutta bakteriler diş köküne destek vermekle görevli kemiğin tamamen eriyip yok olmasına neden olur. Genellikle bakteriler bu süreçte apse yaparak bireyi rahatsız ederler. Eğer apse bireyi rahatsız etmediyse bir süre sonra dişin çekimine kadar gidebilir. Dişin köküne kadar giden bakteriler dişten içeri girerek diş sinirini de işgal ederek diş ağrıları ve sızılarına neden olurlar.