demans belirtileri - unutkanlık nedenleri - demans başlangıcı - unutkanlık hastalığı
Gün içinde pek çok insan çeşitli şeyleri unutmaktan ya da hatırlayamamaktan yakınır. Kimi zaman birini aramayı unuturuz kimi zaman da ateşte yemeği unutup unutmadığımız konusunda endişeleniriz. Günlük koşuşturma içinde bazı ufak çaplı unutkanlıklar normal karşılansa da unutkanlık serüveni hayatımızın bir parçası olmaya başladı ise dikkatli olmakta yarar var…


Unutmak ya da Hatırlayamamak İşte Bütün Mesele Bu!

Bireylerin sosyal yeteneklerinin veya entelektüel yapılarının, gündelik yaşantısını etkiler boyutta kayba uğramasına “demans” denir. Demans bir hastalıktır ve en kötüsü de kontrol altına alınmadığı durumlarda ilerleme gösterir. Demans hastalığına yakalanmış bireyler günlük hayatın bir parçası olan, konuşma, anlama, düşünme, yeri ve zamanı tayin etme, mantık yürütmede zorlanma ve hatırlama diğer bir deyişle hafıza gibi fonksiyonları yerine getirmede zorlanmalar görülür. Demans özellikle ilerleyen yaş ile birlikte ortaya çıkan bir problem olsa da her yaşlıda da görülecek diye bir genelleme söz konusu değil. Demans’ın 65 yaş üzeri kişilerde görülme olasılığı yüzde 15.

Oldukça basit gibi görünen unutkanlığın zamanla demans adı verilen bir hastalığa dönüşmesi akıllara pek çok soru işareti getiriyor. Acaba küçük ölçekli unutkanlıklarım zamanla demans’a dönüşür mü?

Demans, masum bir eylem olan unutkanlığın ileri safhada ulaşılan boyutu… Yani birkaç unutkanlık öyküsü sizin demans olabileceğiniz anlamını taşımıyor. Ancak evrelere göre belirtileri takip ederek gelinen noktada sizi neyin beklediğini algılamanız mümkün… Gelin hep beraber hafif, orta ve ileri derece evrelerine göz atalım…

Demans hastalığının ilk evresi kabul edilen hafif derecede birey: Unutkanlık; konuşma sırasında doğru kelimeleri bulmada güçlük; okuduklarını kavramada zorlanma; zaman kavramında bozukluk; mantık yürütme ve karar vermede zorlanma; yaşamsal faaliyetlerde düzensizlik (iş, sosyal hayat, aile…); aktivite yapamama durumu gibi belirtiler gösterir.

Demans hastalığının ikinci evresi kabul edilen orta derecede birey: Unutkanlık daha artmıştır; bağımsız bir yaşam sürmede zorlanmaya başlamıştır; kişisel bakımlarını gerçekleştiremeyecek duruma gelmiştir (banyo, temizlik, giyinme…); yaşamsal faaliyetleri iş, sosyal çevre gibi ihmal etmeye başlamıştır. Bu evrede kimi kişilerde anormal davranışlar da gözlemlenebilir.

Demans hastalığının ileri evresi kabul edilen şiddetli derecede birey: evin içinde dahi yolunu bulamaz haldedir; çevresindeki kişileri en yakınlarını dahi tanımayacak haldedir; en basit gündelik işleri dahi yapamaz; konuşmaları anlaşılmazdır; tuvaletini tutmakta zorlanır (hatta tutamaz); bir bakıcı gözetiminde hayatını sürdürmek zorundadır; yatağa bağımlıdır. Bu evrenin sonucunda genellikle gözlemlenen enfeksiyona bağlı hasta ölümüdür.

Demans Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?

Demans hastalığı da tıpkı diğer hastalıklar gibi bir takım testler ve muayenelerle tespit hatta erken teşhis edilebiliyor. Tiroid fonksiyon testleri, frengi ve B12 vitamin düzeyi gibi değerler bu muayeneler sırasında test ediliyor. Ayrıca tomografi, MR ve BT ile hastanın beyin fonksiyonları inceleniyor. Eğer bulgulanan demans birtakım hastalıklara bağlı gelişme göstermiş ise o zaman tedavi edilebiliyor. Bu nedenle erken teşhis edilmesi önemli. Eğer hastada; hipotiroidi, hidrosefali, depresyon ya da vitamin eksiliğine bağlı olarak demans gelişmiş ise o zaman tedavide bir ışık söz konusu oluyor ancak bu bulguların dışında bir takım nedenler varsa o zaman tedavi neredeyse imkansız hale geliyor.