CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU 5. ÜNİTE DERS NOTU

1:Ceza muhakemesinde delil elde etmek sanığı duruşmada hazırbulundurmak veya hükmün infazını teminat altına almak maçlarından birine yada bir kaçına ulaşmak için gerçekleştirilen ve temel haklara müdahalar işlemlere koruma tedbiri denir.
2:Koruma tedbirlerinin ön şartları;koruma tedbirinin kanunla düzenlenmiş olması ,suçun işlendiğine dair belirli derecede suç şüphesinin bulunması ,gecikmede tehlike bulunması ,tedbire başvurulmasının haklı görülmesi ve koruma tedbiri ile işin önemli veya muhtemel ceza arasında orantı bulunmasıdır.
3: Suç işlediği yönünde hakkında kuvvetli eser emare ve delil bulunan kişinin gözaltına alınma işleminden önce özgürlüğünün geçici olarak ve fiilen kısıtlanarak denetim altına alınmasına adli yakalama denir.
4:Resmi sıfatı bulunmayan kişilerin şu hallerde faillerin özgürlüğünü kısıtlama yani yakalama yetkisi kabul edilmiştir;kişiye suçu işlerken rastlama suçüstü bir fiilden dolayı izlenen bir kişinin kaçma olasılığının bulunması veya hemen kimliğini belirleme olanağının bulunmamasıdır.
5:Şikayetşartı gerçekleşmeden yakalamaya başvurulabilmesi için suçun suçüstü halinde çocuklara bedeb veya aklı hastalığı malülük veya güçsüzlükleri nedeniyle kendilerini yönetemeyenlere karşı işlenmekte olması gerekir.
6:Yakalama emrne şu şartlarda başvurulabilir;tutuklama kararı veya yakalama emri verilmesini gerktiren bir hal bulunması gecikmesinde sakınca olması ,cumhuriyet savcısına veya amirlerine derhal başvurma olanağının bulunmaması dır.
7:Silah kullanma şartları;suçun ağır cezalık bir suç olması ,şüphelinin veya sanığın kaçmaya teşebbüs etmesi,dur ihtarının yapılması ,şüpheli veya sanığın bu ihtara uymaması durumunda .
8:Şüpheli yakalandığında gözaltına alındığında veya gözaltı süresi uazatıldığında cumhuriyet savcısının emriyle bir yakınına vaya belirlediği bir kişiye gecikmeksizin haberverilir.
9:Şüphelinin hareket serbestlisinin yakalanmasından hakim önüne çıkarılmasına veya serbest bıarılmasına kadar savcının kararıyla kısıtlanmasına gözaltına alma denir.
10:Yakalan kişi gözaltına alınacak olduğundan veya zor kullanarak yakalanması hallerind ehekim kontrolünden geçirilerek yaklanma anında sağlık durumu belirlenir.
11:Gözaltı biriminde şüpheli nezarethaneye koyulmadan önce aranır ,kendisine zarar vercek kemer,kravat,ip,kesici alet gibi nesnelerden arındırılır üzerinden çıkan eşya ve para muhafaza altına alınır.
12:Aralarında iştirak iradesi bulunmasada üç veya daha fazla kişi tarafında işlenen suça toplu suç denir.
13:Gözaltı süresibireysel olarak işlenen suçlarla yakalama yerine en yakın hakim veya mahkemeye gönderilme için zorunlu süre hariç yakalama anından itibaren 24 saati geçemez,yakalama yerine en yakın hakim veya mahkemeye gönderilme için zorunlu süre 12 saatten fazla olamaz.
14:Cumhuriyet savcılarına ve kolluk görevlilerine de istisna olaraka yakalama emri düzenleme yetkisi verilmiştir yakalandıktan sonra kolluk görevlisinin elinden kaçan şüpheli veya sanık yada tutukevi veya infaz kuurmundan kaçan tutuklu veya hükümlü hakkında savcı ve kolluk yakalama emri düzenleyebilri.
15:Yakalama emrinde kişinin açık eşkali bilindiğinde kimliği ve yüklenen suç yakalandığında nereye gönderileceği gösterilir.
16:Durdurma yetkisinin kullanılabilmesi için polisin tecribesine veya içinde bulunulan durumdan edindiği izlenime dayanan makul bir sebebin bulunması gerekir süreklilik arz ederek fiili durum ve keyfilik oluşturacak şeklde durdurma işlemi yapılamaz .
17: Suçlu olduğu konusunda henüz kesin hüküm bulunmayan ancak suç işlediği şüphesi kuvvetli olan kişinin özgürlüğünün hakim kararıyla geçici olarak kaldırılmasına tutuklama denir.
18:Tutuklama ihtiyari bir koruma tedbiridir tutklamanın iki koşulu vardır ;olguya dayana kuvvetli suç şüphesi veya başka bir anlatımla kuvvetli suç şüphesi oluşturan olguların bulunması,yasada gözsterilen tutuklama nedenlerinden birinin gerçkleşmesi tutuklama kararı verilebilemsi ile gerçkelrşmiş olur.
19:Kaçak veya gaibe verilen ve duruşmaya gelmesi halinde tutuklanmayacağını teminat altına alan belgeye güvence belgesi denir.
20:Ceza muhakemesi yasasında tutuklulukta geçecek süreler suçun ağırlığına göre farklıdır;ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işlerde tutukluluk süresi en çok 1 yılıdr.ancak bu süre gerekçe gösterilerek zorunlu hallerde 6 ay daha uzatılabilir.
toplam süre en çok 1 yıl 6 ay olacaktır.
ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde ise tutululuk süres, en çok 2 yıldır, bu süre zorunlu hallerde gerekçeyle uzatılabilir,uzatma süresi toplam 3yılı geçemez,toplam süre en çok 5 yıl olacaktır.
21:Yargılama makamı tarafından verilen kararların denetlenmesi için yeniden bir yargılama makamı önüne götürlmesine ilişkin kuurmların genel adına kanunyolu denir.
22:Hakim kararlarına veya kanunda açıkca düzenlenen hallerde mahkemelrin icra kararlarına akrşı başvurulan kanun yoluna ititaz denir.