|
|
|
İngilizce'de zaman kullanımları birbirinden net olarak ayrılmıştır.Türkçeye benzer tanımlarla çevrilen zaman kalıpları arasında dağlar kadar fark vardır.Örneğin; The Simple Past Tense ile The Present Perfect Simple Tense Türkçeye zaman olarak,di'li geçmiş zaman olarak çevrilmesine rağmen,İngilizce'de tamamen farklı ve özgün kullanım alanları vardır...İşte ben de size bu kullanım özelliklerinin ana noktalarını vermek istiyorum.Sanırım "tense" konusu ile ilgili aklınızda oluşan bazı soru işaretlerine de cevap bulmuş oluruz...
1- Aşağıdaki conversation'a bakalım: -Hadi gidip "Müfreze" filmini görelim -Hayır,teşekkür ederim.Ben o filmi gördüm. -Ne zaman gördün? -Geçen hafta gördüm
Yukarıdaki konuşmayı ingilizceye çevirelim: -Let's go and see "The Platoon" -No,thank you.I saw that film. -When did you see it? -I saw it last week
Yukarıdaki Türkçe kısım aşağı yukarı sanıyorum herkes tarafından aynı şekilde çevrilecektir......Şimdi az önce size bahsettim.The Simple Past Tense ile The Present Perfect Tense,Türkçeye di'li geçmiş zaman olarak çevrilmektedir.Bu bir nevi işin kolayına kaçma gibidir.Her dilin kendisine ait grammer kuralları vardır ve onu kendi dilimizin kuralları ile özdeşleştirme hatasına düştüğümüzde büyük hataları da yapmayı kabul etmiş sayabiliriz kendimizi....
Şimdi yukarıdaki konuşma paragrafında dikkat edersiniz ikinci ve dördüncü satırda "gördüm" fiili ile karşılaşırsınız.Her ikisi de Türkçeye di'li geçmiş zaman kalıbı ile çevrilmesine rağmen,İngilizce'de bunlardan biri Simple Past,diğeri de Present Perfect olarak çevrilecektir...Peki ama hangisi ve biz bunu nasıl yapacağız?.....Çok kolay.......
İki "gördüm"eyleminin geçtiği konuşmada,eylemlerden birinin yani ilkinin zamanı bilinmemekte iken diğerinin zamanı bellidir. -No,thank you.I saw that film........Burada herhangi bir zaman belirtilmemektedir dikkat ettyiseniz.
İşte zamanın belirtilmediği/belli olmadığı/saptanamadığı bu gibi cümlelerde geçerli olan zaman, Perfect Tense'lerden biridir....Oysa yukarıdaki cümlede Simple Past Tense olarak çevrilme yanlışlığına düşülmüştür.Bu yanlış birçok insanın yapabileceği bir yanlıştır.....Cümlemizi doğru yazmak istersek.....
No,thank you.I have seen that film...
İkinci eylemde ise zaman belirtilmiştir.Çünkü ne zaman sorusuna yanıt aranmaktadır....O nedenle Simple Past Tense ile kurulmuştur...Bakalım....
-When did you see it? (Ne zaman gördün?) -I saw it last week (Geçen hafta gördüm)
Toparlamak gerekirse,zamanın belli olmadığı bir cümlede Perfect Tense kullanmalısınız...Yukarıdaki örnekte olduğu gibi di'li geçmiş zamanı görüp hemen Past Tense gibi düşündüğümüzde ne kadar hata yaptığımızı görmüş oluyoruz...... Zaman aralığımız ne kadar uzun olursa olsun yani ister dört milyon yıl öncesinden olsun ister kırk milyon yıl öncesinden...Zaman çizgisi üzerinde,takvim yapraklarında,saatin kadranında koordinatlarının gösterilmesi,When ( Ne zaman?) What time....sorularına cevap vermesi bizim zamanı belirleme de dikkate alacağımız noktalardır...bu cümlelerde Perfect Tense kullanamıyoruz........
Perfect Tenslerde daha önce de belirtmiştim...Olayın ne zaman yapıldığı/meydana geldiği önemli değildir....Ne zamandan beridir yapılmaktadır ya da yapılmıştır ile ilgilenirler.... At five o'clock,on Sunday,in February,in 2007 gibi kavramlar,zaman çigisi üzerinde saptanabilen belli zamanlardır ve bu durumlarda zamanın belli olduğu tense'ler (Simple Past Tense gibi) kullanılmalıdır....
By,before,up to......gibi kavramlarda ise cümledeki anlam, şu yada bu ana değin kavramını içermektedir ve Perfect Tense'lerin kullanılması zorunludur....
2- Her ikisi de geçmişte kalmış iki eylem için......
a) Bu iki eylem arasında biribiri ardınca gerçkleşiyorsa şu kalıbı kullanmalıyız:
Past Perfect + Simple Past
I had finished my dinner before she came (o gelmeden önce akşam yemeğimi bitirmiştim)
b) Bu iki eylem aynı zaman içinde gerçekleşiyorsa herbirinin süreklilik/süregenlik niteliğine bakarak şu kalıpları kullanmalıyız....
Simple Past + Simple Past
When the phone rang,I was at home (Telefon çaldığında evdeydim)
Simple Past + Past Continuous
When the phone rang, I was having a bath ( Telefon çaldığında yıkanıyordum)
Past Continuous + Past Continuous
While I was having a bath, my sister was listening the music (Ben banyo yaparken,kız kardeşim müzik dinlemekteydi/dinliyordu.)
3- Cümledeki temel cümlecik herhangi bir Future Tense olduğunda,zaman bildiren yan cümlecik herhangi bir Present Tense olmak zorundadır...
We will go when I finish my homework -Future Tense + Simple Present
We will go when I have finished my homework -Future Tense + Present Perfect Tense
4- "By" sözcüğü ile "before" sözcüğü "önce" anlamı vermektedir....Ancak "By" sözcüğü karakteristik olarak "The Future Perfect Tense" ile kullanılır..... "Before" sözcüğü ise daha çok Past yani geçmiş anlamı içerdiğinden Past Perfect Tense ile uygunluk gösterir.....
I will have completed my studies by(before) 2008 (Çalışmalarımı 2008'den önce bitirmiş olacağım) I had finished my breakfast before(by the time) she came (O gelmeden önce/geldiğinde kahvaltımı bitirmiştim....
|