çam ağacının gelişimi - çam ağacının evreleri - çam ağacı yetiştiriciliği - çam ağacı türleri
Bütün ağaçlar tohumdan çoğalır. Yeni bir çam ağacı ancak bir çam tohumundan oluşur. Toprakla buluşan tohum, toprak içindeki nemi soğurur ve yavaş yavaş şişmeye başlar. Eğer tohum uygun bir sıcaklıkla yeterli ölçüde oksijen elde edebilecek durumdaysa büyümeye başlar. Şişmiş haldeki tohum bir süre sonra yarılır ve bir uç verir. Bu uç, kök biçiminde toprağın içine doğru yayılarak gittikçe büyür.

Kökün büyümesi, yerçekimi nedeniyle toprağın derinliklerine doğru olur. Büyümekte olan kökler, bir süre sonra tohumdan filizlenmiş olan körpe fidanın toprağa sıkıca bağlanmasını sağlar. Tohumdan, kökler dışında bir başka sürgün daha çıkar ve büyüyerek ağaç gövdesi biçimine dönüşür. Bu sürgün, köklerden farklı olarak yukarı doğru büyür. Gittikçe büyüyerek zamanla yaprak açar. Ağaçlar da tıpkı diğer canlılar gibi gelişmek için besine gereksinim duyarlar. Peki, bu besini nerden ve nasıl alırlar?

Ağaç, su ve minarelleri topraktan, karbondioksit gazının ise havadan alır. Yeşil renkli yapraklar güneş ışığından yararlanarak şeker, nişasta ve selüloz yaparak kimyasal tepkimeler yaratır. Ağacın tahta olan gövde kısmı ile kabuğu arasında, ‘kambium’ adında hücrelerden oluşan ve yaşayan ince bir tabaka bulunur. Bu tabakadaki hücreler çoğaldıkça, içte kalanlar tahtaya, dıştakiler ise kabuğa dönüşürler. Böylece ağaç yaşlandıkça kalınlığı da artmış olur.

Ağacın tahta olan gövde kısmı sürekli gelişmeye devam eder. Kabuğu ise genellikle çatlayıp dökülür. Ağacın yüksekliği ise genişliği gibi sürekli artar.

Ağaç dallarının uçlarında çok sayıda hücre bulunur. Ağacın gelişmesi sırasında, bu hücreler de çoğalarak yeni dal ve yaprakları oluşturur. Böylece dallar genişlemeye devam eder. Ancak bir süre sonra dalların uçlarındaki bu hücreler daha az büyümeye başlar ve dalın gelişmesi giderek yavaşlar.

Çam ağacının kozalakları erkek ve dişi olabilirler. Erkek olanlar polen döken küçük kozalaklardır ve kısa süreliğine çıkarlar

Ağaçlar Dünya’daki yaşan en büyük organizmalardır. Dünya’nın en büyük ağacı olan California’daki dev kızılçam 100 metre boya ve 1 metre kalınlığında bir gövdeye sahiptir. Bu ağaçlardan sadece birisinin toplam ağırlığı 200 ton’un üzerindedir. Bu yaşlı ağaçların yaprakları ve dalları çok azdır ve çoğunlukla da yaralıdır.

Türkiye”de hepsinin kısa sürgünleri iki yapraklı olan beş çam türü bulunur; sarıçam, karaçam, Halep çamı, kızılçam ve fıstık çamı.Ayrıca çamlar sonbaharda yapraklarını dökmezler. Gövdesi yenilebilen çam ağaçları A- C gibi yüksek vitaminler içerir. Kabuğunu çiğ olarak yemek de mümkündür.

Halk arasında bütün kozalaklı türlere yanlış bir adlandırma ile çam denilmekte. Halbuk her biri farklı morfolojik yapıyı sahiptir ve farklı isimlerle anılır. Çamlar uzun iğne yaprakları vardır; bunlar genellikle ikili, üçlü ve beşli olabilir. Kozalaklar topaç biçiminde, dokunulunca bazıları dikensi, bazılarıda bulunmaz. Dünya”da 115 kadar çam türü bulunur, bunlardan 5 tür Türkiye”de doğal olarak yetişir. Bilimsel anlamda çamlara Pinus diyoruz. Yani Pinus cinsinden bütün ağaç türleri çamdır.

Türkiye”de türler:

Karaçam (Pinus nigra)
Sarıçam (Pinus sylvestris)
Kızılçam (Pinus brutia)
Halep çamı (Pinus halepensis)
Fıstık çamı (Pinus pinea)

Dünyada 115 çam türü var