ÜYÜME MODELLERİ ÇERÇEVESİNDE YENİ EKONOMİNİN MAKRO EKONOMİ ÜZERİNDEKİ MUHTEMEL ETKİLERİ
Dünya genelinde tüm ekonomik sistemlerin, kavramların, çözümlerin, etkileşimlerin tartışıldığı günümüzde üzerinde büyük ölçüde fikir birliğine varılan tek konu arkiyel bir çağ yaşadığımız gerçeğidir. Gerek iktisatçılar gerek fütüristler geleneksel dünyayı kökünden değiştirecek bir dönüşümün tanıkları olduğumuzu kabul etmektedirler. Zaten batı tarihine baktığımızda her birkaç yüzyılda benzer bir dönüşüm yaşandığı görülmektedir (Burada değişim yerine özellikle dönüşüm kelimesi seçilmiştir. Karl Polanyi’nin Büyük Dönüşüm kitabına atıfta bulunulmuştur). Bu dönemlerde kısa bir zaman zarfında toplum kendini yeniden düzenler, dünya görüşü, temel değer yargıları, sosyal ve siyasal yapı, sanat, kültür, kurum ve kuruluşlar bu dönüşümün etkisiyle yapısal ve işlevsel açıdan yeniden tanımlanıp, kabul görürler. İşte günümüzde küreselleşme, kapitalizm ötesi toplum, bilgi toplumu, üçüncü dalga vb. gibi adlandırmalarla tanımlanan benzer bir dönemden geçmekteyiz.
Tarihte bu tip dönüşümlerin örnekleri fazlasıyla mevcuttur. 13. yüzyılda kırsal kesimden kent hayatına ve yerleşik düzene geçişle kendini gösteren ticaret devrimi, 15. yüzyılda Gutenberg’in buluşuyla ve 16. yüzyılın başlarında Luther’in öncülüğünde Rönesans tohumlarının çiçeklendiği dönem, iki yüz elli yıl kadar sonra Watt’ın buhar makinasını kusursuzlaştırdığı ve Adam Smith’in ekonominin temellerini attığı dönem, ki bu dönem bütün –izm’lerin doğuşuna tanıklık etmiştir, ve nihayetinde II. Dünya Savaşı’nın ardından teknolojik devrimle, bilgi devrimiyle hala sürecini tamamlamamış olan günümüzdeki dönüşüm örnek olarak sıralanabilir.
Günümüzdeki dönüşümü diğer arkiyel dönemlerden ayıran en önemli fark; etkileşim sınırlarının ve hızının geçmiş dönemlere nazaran, belki de enformasyon teknolojisi sayesinde daha hızlı olmasıdır. Bu nedenledir ki içinde yaşadığımız dönüşümün etkisi daha derin ve daha çarpıcı olacaktır. Dönüşümün kuşkusuz en büyük bileşeni hatta çoğaltan etkisine sahip hızlandırıcı faktörü teknolojidir.
Olayı daha basite indirgemeye çalışarak öncelikle ekonomik boyutta enformasyon teknolojilerinin etkilerini özelde de internetin ve elektronik ticaretin büyüme ve makro ekonomi üzerindeki etkilerini incelemeye çalışacağız. Öncelikle büyüme teorilerine kısaca bir göz atılacak ve son dönemlerde konuşulmakta olan ancak henüz kesin bir çerçeveye oturtulamayan, hala tartışılan yeni büyüme modellerinin temel özelliklerine değinilecektir.