 |
|
|
Temel bilim olan biyoloji, canlı ve doğa ile ilgili
her konuyu içine almaktadır, bu bakımdan araştıran, düşünen insana sınırsız sayıda çalışma
olanağı sağlar. Burada başarılı olmanın en önemli sırrı, düşünerek doğayı izlemektir. Doğanın
bilinçsiz kullanılması, insan ve diğer canlıların yaşamı için tehlikeli sonuçlar ortaya çıkarır. Çevre
kirlenmesi, erozyon, madde kaybı, yeşil alanların azalması, hızlı nüfus artışı, plansız kentleşme,
biyolojik zenginliklerin ortadan kalkması bu sorunların başında gelir.
Biyoteknoloji
alanındaki çalışmalarla atık maddeleri, temel yapılarına kadar parçalaybilen mikroorganizmalar
kullanılarak daha temiz bir çevrenin yaratılması sağlanacaktır.
Biyoteknolojinin amacı, bir
canlının belirli özelliklerini şifreleyen genetik bilginin bir başka canlıya nakledilmesidir. Böylece
nakledilen bilginin gereği, ikinci canlı tarafından yerine getirilir.
Biyoloji; uygulama alanları
olan tıp, tarım, hayvancılık, ormancılık, endüstri ve diğer alanlardaki çalışmalar sayesinde,
insanların geleceğe daha umutla bakmalarını sağlayan geniş bir bilim dalı olmuştur.
Biyoloji ile bireyin kendisini ve çevresini tanıması, çevresini koruma bilincini kazanması
hedeflenmiştir.
Biyoloji bilimine yaterli önemin verilmemesi sonucunda ortaya çıkan
sorunlar:
Çevrenin bozulması ile ilgili sorunlar:
1. Erezyon, sulak alanların
kurutulması,denizlerin ve göllerin kirlenmesi, ormanların ve meraların tahrip edilmesi.
2.
Birçok canlı türünün ortadan kalkmasıyla biyoloji çeşitliliğinin azalması ve doğal dengenin
bozulması.
3. Canlıların aşırı ve yanlış tüketiminden dolayı, doğal kaynakların tahrip
edilmesi gibi sorunlar çevrenin bozulmasına nenden olur.
Sağlıkla ilgili sorunlar:
1.
Yanlış beslenmeye bağlı birçok rahatsızlık.
2. Akraba evliliğine dayalı anomalilerin
artması.
3. Kalıtsal bozuklukların zamanında tanımlanamamasına bağlı olarak sağlıksız
soyların ortaya çıkması vb. Sorunlardır.
Ekonomiyle ilgili sorunlar:
1. Dünyanın en
önemli kültür bitkilerini ve hayvanlarını barındıran ülkemizde, ıslah çalışmalarının yapılmaması ve
üretimin gerken şekilde arttırılmaması ekonomik sorunlardır.
Sosyal yapı ile ilgili
sorunlar:
1. Çevre bozulmasına ya da yaşabilir bir çevre oluşturulmamasına bağlı olarak
göçe sürüklenme.
2. Sağlıklı ve güzel ortamlarda çocukların yetiştirilmememsine bağlı
olarak, bedensel ve ruhsal yetersizlikler, sosyal yapı ile ilgili sorunlardır.
BİYOLOJİNİN GELECEĞİ
Dünyamızın kaynakları, sürekli çoğalan ve
tüketimi gittikçe artan insan topluluklarına yeterli olmayacak duruma gelmiştir. Denizler, iç sular,
atmosfer ve kirlenmiş toprak yapısı yer yer yenilenemeyecek biçimde bozulmuştur. Tüm dünya
yaşam tehlikesine doğru sürüklenmektedir. Çözüm yolu, bazı önlemlerle birlikte biyoloji bilimine
dayanmaktadır. Önümüzdeki yüzyılın başında şu gelişmelerin olması beklenmektedir.
·
İnsan topluluklarında kalıtsal hastalıklara neden olan genler, döllenme sırasında sağlamlarıyla
değiştirilerek kanser, yüksek ve düşük tansiyon, şeker hastalığı, cücelik vb. Hastalıklar
önlenebilecektir.
· Canlıların ömür uzunluğunu kalıtsal olarak denetleyen genler kontrol
altına alınarak ya da değiştirilerek, uzun bir yaşam sağlanabilicektir. 1996 yılından beri ana
karnındaki bir fetusun ne kadar yaşayacağı artık tahmin edilebilmektedir.
· Bir canlıda
önemli bir özelliği ortaya çıkaran gen ya da genler, diğer canlıların kalıtsal yapısına eklenerek
bazı eksiklikler bu yolla giderilebildiği gibi fazladan bazı özelliklerin kazanılması da
sağlanacaktır. Örneğin; C vitamini karaciğerde sentezlettirileceği için besinlerle alınması
gerekmeyecektir.
· Bitki ve hayvanların ıslahında olağanüstü atılımlar gerçekleşecek,
verim artırılacak, birçok maddenin sentezi özellikle büyük miktarda mikroorganizmalara
yaptırılabilcektir.
· Genlerdeki değişiklikler sonucu yeni hayvan ve bitki türlerinin ortaya
çıkması sağlanacaktır.
· Yenilenme mekanizması aydınlatılacağından kısmî doku ve organ
yitirimleri yerine konulabilecektir.bugüne kadar doku ve organ nakli tekniğinde, doku
uyuşmazlığı nedeniyle başarısızlıklar olmuştur, ancak bu sorun doku ve organ nakli tekniğindeki
gelişmelerle aşılmaktadır. Bunun için şimdiden organ bankalarında çeşitli organlar gerektiğinde
kullanılmak üzere korunmaktadır. Şu anda genellikle sperm, kemik, deri ve bazı özel dokular
saklanabilmektedir. Yakın gelecekte ise çeşitli doku ve organlar, bir bütün olarak yapıları
bozulmadan saklanabilecektir.
· Canlılardaki genlerin tümü kataloglanabilecek, bunlarla
ilgili bankalar kurulacak, ilaç sanayii biyoteknolojik yöntemleri geniş oranda kullanacağı için bir
çok ilacın etkili ve ucuz yoldan üretilmesi sağlanacaktır.
Bütün bunların yanında tehlikeli
olabilecek mikroorganizmaları üretmek, doğal yaşam görüntüsünü kısmen de olsa bozma gibi
biyolojik gelişmelerin doğurabileceği sakıncalarda vardır.
BİYOLOJİ BİLİMİNDEKİ
GELİŞMELERİN İNSANLIĞA KATKILARI
Bireylerin ve gelecek kuşakların
sağlıklı yaşaması biyoloji konusundaki bilinçlenme ile sağlanacaktır.
Araştırmacılar bitki ve
hayvanları ıslah etmiş,daha iyi meyve, daha fazla yumurta, daha çok et ve süt elde etmek için
onların soylarını, kültürel yöntemler kullanarak iyileştirmeye çalışmışlardır.Bu çalışmalarda da
büyük ölçüde başarılı olmuşlardır.
Günümüzde birçok ülke seralarda tozlaşma görevini
bombus adı verilen arılara yaptırıyor. Bombus özellikle sebzecilikte yüksek verim elde etmek
amacıyla hormon kullanan üreticilere bir çıkış, hatta kurtarıcı oldu. Arının taşıdığı çiçek tozları
etrafa yayılarak, seradaki domates ve çiçeklerdeki verimi artırdı. Günümüzde birçok tıbbî bitki
ve hayvanın üretimi, antibiyotik, aşı, interferon, çeşitli pestisitlerin üretimleri, insandaki zararlı
genlerin ayıklanması işi gibi alanlarda biyoteknolojiden yararlanılmaktadır.
Tıpda
uygulanan aşılama yönteminde vücuda virüs verilerek vücudun virüsü tanıması ve ona karşı
antikor üretmesi sağlanır.oysa gen teknolojisinin sağladığı olanaklarla vücuda virüs verilmeden
de antikor üretmek mümkün olmuştur. Böylece vücut virüsün yan etkilerinden
korunabilmektedir. Tıpda; pıhtılaşma bozukulukarı, lösemi gibi hastalıkların teşhis ve
tedavisinde enzimlerden yararlanılmaktadır. Bu enzimlerin elde edilmesi biyoteknolojinin
sayesinde olmuştur.
Biyoteknolojinin katkıları arasında insülüni de sayabiliriz. İnsülin
insanlarda şeker metabolizmasını düzenleyen bir hormon olup pankreas hücreleri tarafından
üretilir, dolaşıma katılır. Eksikliğinde ise şeker (diyabet) hastalığı ortaya çıkar. Bugün bakteri
DNA’sı yardımıyla insülin hormonu bol miktarda ve ucuza üretilebilmektedir. Yine,
cücelik tedavisinde kullanılan insan büyüme hormunuda bu yolla üretilmektedir.
Büyüme
hormunu, eskiden sadece kadavraların hipofiz bezinden çok büyük zorluk ve masraflarla elde
ediliyordu artık biyoteknolojik yöntemlerle çok miktarda ve ucuza elde edilebilmektedir.
Biyoteknolojik buluşlar ve onlara dayalı uygulamalar, insanoğluna biyolojik savaşta
yararlanabileceğ organizmaları elde etme olanağı sağlamıştır. Gittikçe önem kazanan
“biyolojik savaş” konusunda yapılan çalışmalar ülkemizde yeterli düzeyde
değildir. Oysa biyolojik savaşta kullanılabilecek bir çok organizma yurdumuzda
bulunabilmektedir. Ancak biyolojik savaşta yok edilmeye çalışılan zararlı canlılarla, bunları yok
etmek için kullanılan canlıların biyolojik yapılarının iyi bilinmemesi, ülkemizdeki bazı çalışmaların
da başarısızlığına neden olmaktadır. Oysa, tarımda biyolojik savaş daha ucuz ve kolay olacak,
çevre kirliliğide önemli ölçüde azalacaktır. Bu amaçla bazı bakteri türleri kullanılarak böceklere
karşı dirençli domates, tütün, pamuk gibi bitkiler elde edilmektedir.
Alg, bakteri, maya küfleri büyük miktarda üretilmesinden ve bu canlı hücrelerin
kurutulması sonucu oluşan biyolojik kütleye tek hücre proteini denilmektedir.
Ayrıca
aroma kaynağı, vitamin kaynağı ve emülgatör destekleyicisi olarak da kullanılır. Tek hücre
proteininin uygulama alanı gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır. Belkide tek hücre proteini
gelecekte besin kaynağımızın önemli bir bölümünü oluşturacaktır. Dünyada nüfus artışının
bugünkü hızıyla devam etmesi durumunda, besin kıtlığının yaşanabileceği, bilim adamlarınca
kabul edilmektedir. Buna çözüm olarak bilim adamları tarımda biyoteknolojik uygulamaları
önermektedir. Avustralyalı araştırmacılar, yonca bitkisini aminoasit sentezine yardımcı olan bir
gen aktararak bitkinin protein değerini yükseltme yoluna gitmişlerdir. Böylece yem bitkisi olan
yonca, proteince zenginleştirilmiştir.
1997 şubat ayında biyoloji ayında yeni bir gelişme
kaydedilmiştir. İskoçyalı Dr. VILMUT ve ekibi memeli bir hayvanın (koyun) kopyesini yapmayı
başarmıştır. Bir koyunda alınan bir vücut hücresinin çekirdeği, başka bir koyuna ait çekirdeği
alınmış bir yumurtaya yerleştirilerek yeni bir koyuna yaşam verilmiştir. Dolly adı verilen kuzu
orjinal DNA sahibi koyunun kopyasıdır.
Bu iki koyun aynı fiziksel özellikleri taşımalarına
rağmen, aynı biyolojik özellikleri taşıyıp taşımadıkları belirli değildir. Kalıtsal hastalıkların kökenini
anlamamız ve tedavi edebilmemiz, ancak insan genomunun tam olarak çözebilmemizle
mümkün olacaktır.
Genetik mühendisliği, bu konuda ilk adımı atmıştır. 1990 yılında ABD
ve avrupa ülkelerinin de katıldığı “insan genomu projesi” adı altında büyük bir
çalışma başlatılmıştır. Bu proje insandaki yaklaşık yüzbin genin diziliminin saptanmasını
hedefliyor. Örneğin, bilim adamları genetik bozulma nedeniyle kontrolsüzce çoğaldığını
anladıkları hücrelerle “hücre dilinde konuşurak”, “çoğalma!” ya
da “öl!” komutları verebilecek, böylece şimdiye kadar etkin tedavi yöntemi
geliştirilemeyen kanser gibi hastalıklar projenin sağladığı bilgiler ışığında tarihe karışabilecektir.
Ayrıca kalıtsal hastalıkların ve daha bilemediğimiz birçok özelliğin ya da kusurun nedenlerini ve
çözümlerini bulmamıza ışık tutacaktır.
|
| WwW.WeBCaNaVaRi.NeT | > .::| $ Eğitim & Öğretim $ |::. > Genel Konular > İlköğretim (Moderatör: WeBCaNaVaRi)
Konu: Biyolojinin Önemi
Yazdır
Gelişmiş Arama
Haziran 04, 2014, 11:36:54 ÖÖ