Beslan'daki Rehine Krizi (aynı zamanda Beslan okul kuşatması ve Beslan katliamı olarak da anılır.)[1][2] üç gün sürmüş ve 1,100 rehine alınmış, bunların 300 'den fazlası öldürülmüştür. Önemli bir kısmı İnguş ve [[Çeçenler|Çeçen]lerin, 1 Eylül 2004 tarihinde 1,100 'den fazla insanın (777 çocuk[3]) rehin alınmasıyla, Kuzey Osetya Özerk Cumhuriyetinde bulunan Beslan kasabasındaki bir okulda gerçekleşmiştir. Rehineleri alan grup, Çeçen savaş kumandanı Şamil Basayev tarafından İkinci Çeçen Savaşını sonlandırmak istediğini duyurmak için eylemi gerçekleştirmiştir. Eylemin üçüncü gününde; Rus güvenlik güçleri tanklar, yüksek tahrikli basınç bombalar ve diğer ağır silahları kullanarak binaya girmişlerdir.[4] Patlamaların ardından, etrafı çevrilen binada Rus güvenlikleri ve eylemciler arasında silahlı çatışma meydana gelmiştir.Hiç bir sivil Çeçenlerin silahlarından çıkan kurşunlara hedef olmamıştır. Ruslar kendi halkına ateş açmıştır. Ordan kurtulan herkes bunu teyid etmiştir. Ama Rus Hükümeti tarafından susturulmuştur. Çatışmaların sonunda, aralarında 186 çocuğun bulunduğu, en az 334 rehinenin öldürüldüğü,[5][6] yüzlerce rehinenin yaralandığı ve birçok insanın kaybolduğu bildirilmiştir. Olaya tanıklık edenlerin bir çoğu müslüman olmuş, bir çoğuda Çeçenlerle birlikte dağıstana geçip direnişe destek vermişlerdir.

Katliam Rusya 'da güvenlik ve siyasi tepkileri meydana getirmiştir. Kremlin hükümetinin ve Rusya Başbakanın yetkilerini güçlendirici birçok reform yapılmıştır. 2010 itibariyle kaç militanın bu eyleme katıldığı, hazırlıkların nasıl yapıldığı ve kaç eylemcinin kaçtığı hakkında bir çok tartışma vardır. Medyadaki yanlış bilgilendirme ve sansürler, Beslan 'daki gazetecilerin tutuklanması,[7] eylemcilerle olan müzakerelerin içeriği, akan kanların sorumluluğu ve hükümetin orantısız güç kullanması konularıyla ilgili hükümetin krizdeki yönetimi hakkında gensorusu verilmiştir.

Arka plan

Komintern Street SNO, Kafkasya bölgesinde bulunan Kuzey Osetya Özerk Cumhuriyetinin yaklaşık 35,000 kişinin yaşadığı Beslan 'daki yedi okuldan biridir. Yaklaşık 60 öğretmen ve 800 'den fazla öğrencinin bulunduğu okunun, sağ tarafında bölge polis teşkilatı bulunuyor. 1,200 rehinenin 52 saate yakın süre geçirdiği spor salonu, 10 metre genişliğinde ve 25 metre uzunluğundaydı. Baskından önce eylemcilerin okula tamirci kılığında girip silahları ve patlayıcıları okula gizlediği Temmuz 2004 iddia edilsede, daha sonra resmî olarak yalanlandı. Fakat, bazı tanıkların esirlerin silahları gizlendikleri yerlerden çıkarılması için eylemcilere yardım ettiklerini beyan etmişlerdir. Millitanların ve suç ortaklarının önceden spor salonun çatısına keskin nişancı yerleştirdikleri hakkında iddialar vardır.

Kayıplar

Kriz sonucunda, büyük kısmı rehine en az 385 kişi öldürüldü. 7 Eylül 2004 tarihinde Rus yetkililer, 156 sı çocuk 334 kişinin hayatını kaybettiğini yaklaşık 200 kişi kimliği belirsiz veya kayıplardan oluştuğunu bildirdi.[15] Öldürülen 200 'den fazla kişinin ve eylemden kurtulan 100 veya daha kişinin vücutlarında yanıklar bulunduğu iddia edildi.[16] Ağır yaralarla kurtulan 33 yaşındaki kütüphane görevlisi Yelena Avdonina, 8 Aralık 2006 tarihinde hayatını kaybetti.

Rusya Sağlık Bakanı ve Sosyal Reformcu Mikhail Zurabov; yaralılarının sayısının 1,200 'den fazla olduğunu açıklamıştır. Felaketten hemen sonra ayakta tedavi olan kişilerin sayısı tamam olarak bilinmemekle beraber, yaklaşık 700 (753 BM'e göre [3]) kişi olduğu tahmin edilmektedir. Moskova 'da görevli askerî analist Pavel Felgenhauer 7 Eylül 2004 'te açıkladığı rapor sonucunda, kurtulan rehinelerin %90 'nının kalıcı sakatlıkları bulunduğunu bildirdi. 221 çocuk olmak üzere en az 437 kişi hastaneye kaldırıldı. 197 çocuk Kuzey Osetya 'nın başkenti olan Vladikavkaz 'daki Çocukların Cumhuriyeti Klinik Hastanesi'ne, kritik durumdaki 30 çocuk ise yaşam destek ünitesine bağlandı. Geri kalan 150 kişi, Vladikavkaz İlkyardım Hastanesinde tedavi gördü. 12 'si çocuk olmak üzere 62 kişi Beslan 'daki iki yerel hastanelerde tedavi görürken, 6 çocuk yaralı Moskova 'ya uzman doktorlar tarafından tedavi edildi.

Medya

Beslan'daki Rehine Krizi, çok sayıda filme, müziğe ve kitaba konu olmuştur.
Film

Children of Beslan (2005), HBO Belgesel film ve BBC produksiyon tarafından yaptırılmış, Ewa Ewart ve Leslie Woodhead yönetmiş, üç farklı dalda 2006 Emmy Ödülleri 'nde aday gösterilmiş ve Royal Television Society ödülünü En İyi Belgesel Müziği dalında almıştır.
The Beslan Siege (2005), Televizyon belgeseli October Films ve Liana Pomeranzev, tarafından yapılmış, Richard Alwyn yönetilmiş ve 2006 Prix Italia En İyi Belgesel Ödülü almıştır.
Return to Beslan (Terug naar Beslan) (2005). Hollanda belgesel yapımı Netherlands Public Broadcasting tarafından yapılmıştır. 2005 Emmy Ödülleri "En İyi Haber Yapımı" ödülünü almıştır.
Three Days in September (2006), Joe Halderman yönetmiş ve Julia Roberts tarafından anlatılmıştır.
Beslan (in development), Imagine Entertainment tarafından Brian Grazer 'e yaptırılmıştır.

Müzik

"Beslan" - Tactical Sekt tarafından seslendirilmiştir.
"Black Widow's Eyes" - The Who tarafından seslendirilmiştir.
"Children of Beslan" - Steven Cravis tarafından seslendirilmiştir.
"Nichya" (No One's) - t.A.T.u. tarafından Beslan 'daki çocuklara ve ailelere adanmış ve Beslan anıtında seslendirilmiştir.
"Pitch Black" - Royal Anguish tarafından seslendirilmiştir.
"Zveri" (Animals) - Alisa tarafından seslendirilmiştir.

Kitap

House of Meetings, Martin Amis tarafından yazılmıştır, birçok kez katliamdan alıntı yapmıştır, Rus vatandaşlarının hükümetin bilgi akışına şüpheyle yaklaştıklarını anlatmaktadır.