Beş maddeli hadis-i şerifler

İslam’ın beş şartı
Müslümanlık beş şey üzerine kurulmuştur:
1- Allahü teâlâya ve Muhammed aleyhisselamın, Onun Peygamberi olduğuna inanmak,
2- Her gün beş vakit namaz kılmak,
3- Zekât vermek,
4- Ramazan ayında bir ay oruç tutmak,
5- Mekke’ye giderek, ömründe bir kere hac etmek. (Buhari)

Müslümanın beş hakkı
Bir Müslümanın Müslüman üzerinde beş hakkı vardır:
1- Karşılaşınca, selam vermek,
2- Davet edince, davetine gitmek,
3- Nasihat isterse, yardımcı olmak,
4- Aksırıp Elhamdülillah derse, Yerhamükellah demek,
5- Hastalanırsa ziyaretine, ölürse cenazesine gitmek. (Buhari)

Helak eden beş şey
Ümmetim şu beş şeyi helal saydığı zaman helak olur:
1- Birbirini lanetlemeyi,
2- İpekli giymeyi,
3- Çalgı çalmayı,
4- İçki içmeyi,
5- Erkeğin erkekle, kadının kadınla iktifa etmesini. (Hâkim, Beyheki)

Cuma günü
Cuma gününde beş haslet vardır:
1- Allah, o günde Âdem’i yarattı.
2- O, Cennetten yeryüzüne o gün indirildi.
3- Cuma günü vefat etti.
4- Kıyamet, Cuma günü kopacaktır.
5- Cuma günü duaların kabul olduğu bir saat vardır. (Buhari)

Resulullahın üstünlüğü
Diğer peygamberlere beş şeyle üstün kılındım:
1- Bütün insanlara peygamber oldum.
2- Şefaatimi, ümmetime ahirette imdat olarak sakladım.
3- Bir aylık mesafeden, düşmanlarıma korku saldım.
4- Yeryüzü bana mescit ve temizleyici kılındı.
5- Ganimetler bana helal kılındı. (Buhari)

Cennetten men olunmaz
Şu beş şey için nasihat edeni Cennetten çevirmezler:
1- Allah için,
2- Dini için,
3- Kitabı için,
4- Resulü için,
5- Bütün Müslümanlar için. (İ. Neccar)

Beş şeyin karşılığı
Beş şey, beş şeyin karşılığıdır:
1- Bir topluluk verdiği sözden dönerse, düşmanları başlarına musallat olur.
2- Dinin emrine uyulmazsa, fakirlik yaygınlaşır.
3- Fuhuş yaygınlaşırsa, ölümler çoğalır.
4- Ölçü ve tartıda hile yapılırsa, bereketsizlik olur.
5- Zekât verilmezse, yağmurlar kesilir. (Taberani)

Kâmil iman
Şu beş şey imandandır:
1- Allah’ın emrine teslim olmak,
2- Allah’ın takdirine rıza göstermek,
3- İşinin sonunu Allah’a havale etmek,
4- Allah’a güvenmek,
5- Musibete sabır göstermek. (Bezzar)

Peygamberlerin sünneti
Şu beş şey peygamberlerin sünnetlerindendir:
1- Hayâ,
2- Hilm [Yumuşaklık, vakar],
3- Hacamat,
4- Misvak kullanma,
5- Güzel koku sürünme. (Taberani)

İbadet olan beş şey
Beş şey ibadettendir:
1- Az yemek,
2- Camide oturmak,
3- Kâbe’ye bakmak,
4- Mushafa bakmak,
5- Âlimin yüzüne bakmak. (Deylemi)

Cezası dünyada verilir
Şu beş şeyin cezası, hemen dünyada verilir:
1- Zulmün,
2- Hainliğin,
3- Anne babaya eziyetin,
4- Salih akrabalarla ilişkiyi kesmenin,
5- Yapılan iyiliğe nankörlüğün. (İ. Lal)

Ramazanda ihsan edilenler
Allahü teâlâ, diğer ümmetlere vermediği beş şeyi, Ramazanda ümmetime verir:
1- Ramazanın ilk gecesi, müminlere rahmet eder. Rahmet ettiği kula hiç azap etmez.
2- Oruçlunun ağız kokusu, Allahü teâlâya, her kokudan daha güzel gelir.
3- Melekler, Ramazanda her gece ve gündüz, oruç tutanların affolması için dua eder.
4- Allahü teâlâ, Ramazan-ı şerifte oruç tutanlara, Cennette yer tayin eder.
5- Ramazan-ı şerifin son günü de, oruç tutan müminlerin hepsini affeder. (Beyheki)

Acele etmek
Beş şey hariç, acele etmek şeytandandır:
1- Kızını evlendirmek,
2- Borcunu ödemek,
3- Cenaze hizmetlerini tez yapmak,
4- Misafiri doyurmak,
5- Günah işleyince hemen tevbe etmek. (İslam Ahlakı)

Fakire yemek yedirmek
Fakire verilen lokma, beş müjde verir:
1- Bir tane idim, beni çoğalttın,
2- Ben küçük iken, beni büyüttün,
3- Düşman iken, beni dost eyledin,
4- Fani, yok olmak üzere iken, beni baki, sonsuz kalıcı eyledin,
5- Şimdiye kadar sen beni muhafaza ederdin. Artık ben seni muhafaza ederim. (İslam Ahlakı)

Gönlü öldürür
Beş şey gönlü öldürür:
1- Çok yiyip içmek,
2- Çok uyumak,
3- Çok konuşmak,
4- Çok gülmek,
5- Rızk için çok endişe etmek. (M. Ç. Yar-i Güzin)

Kalbi parlatır
Beş şey kalbi parlatır:
1- İhlâs suresini çok okumak,
2- Az yemek,
3- İlim meclisinde bulunmak,
4- Az pişmiş ekmek yemek,
5- Gece namazı kılmak. (M. Ç. Yâr-i Güzin)

Gönlü aydınlatır
Beş şey gönlü aydınlatır:
1- İlim meclisinde oturmak,
2- Yetimin başını okşamak,
3- Seherde çok istiğfar etmek,
4- Çok yiyip içmemek,
5- Çok oruç tutmak. (M. Ç. Yâr-i Güzin)

Gözün nurunu arttırır
Beş şeye bakmak göze cila verir:
1- Kabeye bakmak,
2- Mushafa bakmak,
3- Ana babanın yüzüne bakmak,
4- Âlimin yüzüne bakmak,
5- Akarsuya bakmak. (M. Ç. Yâr-i Güzin)

Kişiyi ihtiyarlatır
Beş şey, kişiyi ihtiyarlatıp çöktürür:
1- Borcu çok olmak,
2- Gamı, kederi çok olmak,
3- Kadının nefesi erkeğe erişmek,
4- Çok koku sürünmek,
5- Çok balgam gelmek. (M. Ç. Yar-i Güzin)

Beş şeyin kıymeti
Beş şeyden önce beş şeyin kıymetini bil!
1- İhtiyarlıktan önce gençliğin,
2- Hastalıktan önce sağlığın,
3- Meşguliyetten önce boş vaktin,
4- Fakirlikten önce zenginliğin
5- Ölmeden önce hayatın kıymetini bil! (Ebu Nuaym)

İbadette hayır bırakmaz
Şu beş şey, oruç ve abdestte hayır bırakmaz:
1- Yalan,
2- Gıybet,
3- Söz taşımak,
4- Harama bakmak,
5- Yalan yere yemin. (Deylemi)