Çoğu zaman üstünde bile durulmayan bel ağrıları günlük hayatı etkilemeye yetiyor. Neyse ki bel ağrılarının oluşma nedenleri, tedavisi ve onu izleyen dönemlerdeki davranış metodları üzerine eğitim veren bir bel okulu var.

Belindeki ağrılar yüzünden oldukça sıkıntılı anlar yaşamış birçok insan tanırız. Denenip memnun kalınmış tedavi yöntemlerinin önerildiğine de şahit oluruz. Bunlardan bir kısmını biliriz, ancak önemli bir bölümünde de tıp dışı tedavi yöntemlerinin tercih edildiğini görürüz. Birine iyi gelen yöntemin, diğerinde beklenen sonucu vermediği ya da ağrılarını artırdığı durumda da yeni arayışlara girildiğine şahit oluruz. Falanca ilacı al, şu kadar gün yatakta yat, geçmezse fizik tedavi ol, o da olmazsa ameliyat gibi yaklaşımlar hastaları endişelendirmekte ve alternatif tedavi yöntemleri gündeme gelmektedir. Bu yüzden bel ağrısı ciddiyetle ele alınmalı, bel ağrılı hastaya yaklaşım da özel bir çaba gerektirmelidir.

Her an olabilir

Bel ağrısı, kas-iskelet sisteminde fonksiyon bozukluğu oluşturan ve oldukça sık karşılaşılan bir sorundur. Toplumun yüzde 80inin yaşamının herhangi bir döneminde bel ağrısından şikayetçi oldukları bilinmektedir. Bel ağrısı bir hastalık değil, bir belirtidir. Bel ağrıları çalışan kesimi ileri derecede etkilemekte, gelişmiş ülkelerde ve dünyada ücret, iş gücü kaybı ve tedavi maliyeti gittikçe artan bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bel ağrısı, her an, herkeste baş gösterebilir. Bir sabah aniden yataktan kalktığınızda ya da çorabınızı giymek üzere eğildiğinizde de şiddetli bir ağrıdan yakınabilirsiniz. Daha önce önemli bir bel probleminiz olmadıysa bu ağrıyı anlamakta zorluk çekersiniz. Bel ağrısı, bazen aniden başlamayabilir de. Yavaş yavaş, şiddetlenerek artabilir ağrı. Hatta bir bacağınıza yayıldı, beraberinde de uyuşma ve karıncalanmayı getirdi. Bu durumda yapmanız gereken ilk şey, doktorunuza başvurmak olmalı. Bu şekilde ağrının kaynağını öğrenebilir, en etkin ve kısa sürede sizi günlük yaşama döndürecek tedavi yöntemini kavrayabilir, tekrar bu ağrıyla yüz yüze gelmemek için neler yapmanız gerektiğini bilebilirsiniz.

Risk faktörlerini yakından tanıyın

Toplumda bel ağrısına rastlama oranı oldukça sıktır. Eğer her insan, yaşamının bir döneminde bel ağrısı riski altındaysa ağrıya yol açabilecek durumları yakından tanımalıdır.

1. Ağır kaldırma : Kaldırılan cismin ağırlığı ve işlemin tekrarına bağlı olarak risk artmaktadır.

2. Sarsıntı-titreşim : Kamyon, otobüs, minibüs, taksi, iş makinesi gibi taşıtları sürekli kullanarak sarsıntıya maruz kalmak.

3. Bazı sporlar : Jimnastik, futbol, güreş ve kürek gibi sporlarla uğraşmak.

4. Kişisel risk faktörleri

30 yaşın üzerinde olmak
Bedensel olarak zorlayıcı işlerde çalışmak
Kötü ve uzun süre oturma alışkanlığına sahip olmak
Uzun süre öne eğik pozisyonda ders çalışmak, uygun olmayan sıra ve sandalyelerde oturmak
Gebe olmak
Sigara içmek
Daha önce bel ağrısı geçirmiş olmak
Tedaviye başlamada gecikmek
Stres, depresyon ya da ruhsal bozukluklar yaşamak, işinden memnun olmamak, takdir edilmemek

100e yakın sebebi olan bel ağrıları kısaca 2 gruba ayrılır:

1. Mekanik nedenler : İstirahatle azalan, hareketle artan bel ağrıları (bel fıtığı, kireçlenme, omur kaymaları, omur eğrilikleri, kas ağrıları)

2. Enflamatuar nedenler : İstirahatle veya hareketle ağrının özelliğinde değişikik olmayan grup (romatolojik, nörolojik ve kan hastalıkları, kanser, kırık, iç organ kaynaklı vb.)

Belirti ve bulguları siz de var mı

Belde ağrı ve kasılma
Hareket kısıtlılığı
Bacağa yayılan ağrı ve uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük
Topallayarak yürüme
Vücutta bir tarafa çarpılma
Bazen idrar tutamama

En gelişmiş yöntemlerle teşhis edilir

Doktor, bel ağrılı hasta ile yapacağı görüşmede ilk önce, hem ağrının ne zaman ve nasıl ortaya çıktığını tespit eder, hem de risk faktörlerini belirler. Daha sonra muayeneye geçilir. Ağrının beldeki hangi yapılardan kaynaklandığı, sinir sıkışması varsa, ciddiyeti belirlenir. Tanı amacıyla röntgen filmi veya gerekirse BT (bilgisayarlı tomografi), MR (manyetik rezonans) görüntüleme yöntemleri kullanılarak hastanın eklemleri, bağları, sinirleri, omurgası ve omurlar arası diskin durumu tespit edilir. Diskte oluşan fıtıklaşma, diskin yırtılıp yırtılmadığı MR görüntüleme yöntemiyle kolaylıkla görülür. Bundan sonraki basamak hastanın tedavisinin düzenlenmesidir.

Uygun tedavi seçilmelidir

Bel ağrılarına yol açan sebepler uzman hekim tarafından teşhis edildikten sonra uygun tedavi programlanır.

İlaç tedavisi :

Ağrı kesici, kas gevşetici ilaçlar sıkça kullanılmaktadır. Bunlar zedelenme bölgesinin tamirinin hızlanmasını sağlar. Ancak özellikle mide-barsak sistemi üzerindeki yan etkileri yönünden dikkatli olmak gerekir.

İstirahat:

Artık bel ağrılı hastalara, uzun süreli yatak istirahati önerilmiyor. Aksine mümkün olan en kısa sürede hastayı yataktan kaldırarak günlük yaşama dönmeye ve egzersiz yapmaya motive etmek gerekiyor.

Korse uygulaması:

Korse kullanımı çok ağrılı vakalarda kısa süreli olmak şartıyla zaman zaman uygulanabilir. Ancak hastanın korseyi alışkanlık haline getirmesi, kendine olan güvenini yitirmesine, kasların zayıflamasına ve esnekliğini kaybetmesine neden olacağından önlenmelidir.

Fizik tedavi yöntemleri:

Hastaya uygun olanı seçmek koşuluyla derin ve yüzeysel sıcak uygulama, soğuk uygulama, elektroterapi, masaj, traksiyon (otomatik makinayla aralıklı bel çekme), egzersiz tedavisi, hastayı kısa sürede günlük yaşama döndürmek için en etkili ve güvenilir yöntemlerdir.

Cerrahi yaklaşım:

Beldeki sinir yapılarının, hasar görmelerine neden olacak şekilde baskı altında kalması durumunda, diğer yöntemlerle iyileşmesi mümkün olmayan hastalarda sinir üzerindeki baskı ameliyat yoluyla kaldırılarak hastanın ağrılarına son verilir. Eskiden beri hastaların korkulu rüyası haline gelen bel fıtığı ameliyatları günümüzde korkulan bir ameliyat olmaktan çıkmıştır. Uygun endikasyon, yani doğru hasta seçimi halinde bel fıtığı ameliyatlarından fayda görme oranı çok yüksektir.