Bauhaus Sanatçıları
Almanya'da, ortaya çıkış nedeni endüstri olan bayağı fabrika eşyasına el sanatlarının yaratıcı biçimlerini vermenin gerektiği duyulmağa başlanmıştı. Esasen el sanatlarının gittikçe azalması ile tehlikeye düşen sıhhatli biçim endişesi, yeni imkanların araştırılmasını gerekli kılıyordu. Bauhaus bu kuşkuları kendine amaç edinen Almanya'nın çığır açıcı okuludur.

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, hemen hemen bütün Avrupa'yı kaplayan doğa biçimine önem veren akım yanında, modern sanatın doğaya bağlı olmayan eğilimi, Fransa'da Sentetik-Kübizm'de, Almanya'da "Der. Blaue Reiter" ve Stuttgart'da "Hölzei Schule"de, Hollanda'da "Stijl Grubu"nda ve Rusya'da "Konkstrüktivizm" de kendini gösterdi. Bütün soyut sanat akımlarını, dışavurumcu (ekspressif) ve her şeyden önce konstrüktivist yönleri bir öğretim topluluğu içinde bir araya getirmek şerefi "Bauhaus"a ait olmuştur.

Bauhaus'un kurulması için ilk çıkış, Walter Gropius'u son Saksonya-Weimar düküne, Weimar Sanat Okulu'nun yöneticisi olarak tavsiye eden Belçikalı mimar Henri van de Velde'ye aittir. Daha Birinci Dünya Savaşı sırasında (1916 Ocak ayında) Gropius (vaktiyle otuz altı yaşında idi) büyük düke önerilerini sunuyordu. Bu tasarımları gerçekleştirme ancak 1919 yılında oldu. Bauhaus'un kurulması (Nisan 1919) için yazdığı manifesto, şu. sözle bitiyordu: "... 'meslek olarak sanat' yoktur. Sanatkar ile işçi arasında hiçbir oluş farkı yoktur. Sanatçı, işçinin takviye edilmişidir. Allahın inayeti, o kendi iradesine bağlı olan ender ışıklı anlarda, bilinçsiz olarak el sanatından kendi eliyle bir sanat çiçeklendirir. Zanaata ait kurallar, her sanatçı için gereklidir. Yaratıcı biçimlendirmenin esas kaynağı buradadır. Bu nedenle işçiler ve sanatçılar arasında kibirli, aşılması zor duvarlar kurmak isteyen sınıf ayırıcı bir müşkülpesenttik olmadan, yeni bir lonca kuralım. Hepsi bir vücut halinde olacak olan istikbalin binasını, günün birinde yeni teşekkül edecek olan imanın kristal timsali olarak, el işçilerinin milyonlarca elinden çıkarak göklere yükselecek mimari, heykel ve resim sanatını birlikte isteyelim, düşünelim yapalım.”

Alman "İş derneği"nin (Werkbund) araya girişi ile Bauhaus, İngiltere'deki sosyal-romantik reform hareketi ile ilişkili bulunuyordu. Bu hareket, William Morris'in ''yaratıcı is" adlı incilvari kitabını yeniliyordu. Bauhaus'da sanatçılar, dahiler yetiştirilmiyecekti. Öğrenciler çırak idiler ve esnaf odasında kalfalık sınavlarını vermeleri gerekiyordu. Öğretmenler, profesör titrinden feragat ediyorlar ve kendilerine "Formmeister" (biçim ustası) diyorlardı. Maurice'in ortaya attığı uygulamalı sanat mesleğini, Bauhaus manasız ve faydasız bir lüks olarak reddediyor, Viyanalı mimar Loos'un üzerinde önemle durduğu süsleme de, gelişmek için bu okulda bir alan bulamıyordu.

Bauhaus'un esas amacı: Fonksiyon ve konstrüksiyon idi. Bu sözcüklerin ima ettiği gibi, teknik alemine doğru bir yön alınıyordu. Teknik, zamanın mukadder görevi olarak kabul ediliyordu. Teknik ve sanat arasındaki uçurumun kapatılması gerekiyordu. Endüvidüalist tablo resminin zamanını yaşamış olduğu kabul ediliyordu. Duvar resmine de, fonksiyonlu duvar resmi lehine son veriliyordu. Öğretmenler ve öğrenciler, özel olarak Bauhaus teorilerinin müsaade etmediği anlamda resim çalışıyorlardı. Bir biçim ustası olan Georg Muche'nin yazdığı gibi Bauhaus, bir tarafta maksatlı, arkitekteonik ve amaçla bağıntılı form ve diğer tarafta, ressamın ve heykelcinin fantazi dolu biçim verme tarzını araması arasında denge için kışkırtıcı ortamı veriyordu.

Her şeyden çok Bauhaus'un ününü yapan, "ressamın fantazi dolu biçim verme tarzı" idi. Biçim ustası olarak ders veren ressamlar Wassilly Kandinsky, Paul Klee ve Lyonel Feininger uluslararası ün sahibi oldular. 1920'de taş heykel için öğretmen olarak Bauhaus'a giren, sonra da sahne dekoru atelyesini üzerine alan Oscor Schlemmer (1882-1943)'de Alman ressamları arasında önde gelen kabiliyetlerdendi. Macar ressam-konstrüktör Loszio Moholy-Nagy (1895-1946)’de tahrik edici kuvvetli etkisi olmuş ve beş yıl (1923-1928) Bauhaus'da çalışmıştı. Film, fotoğraf ve tiyatro alanında yorulmak bilmeyen bir deneyci olan bu kişi, teknik çağın artistik olanakları üzerinde, kendini iyice teksif ederek düşünüyordu.

Ressam Georg Muche (1895 doğumlu), Lothar Schreyer gibi "Sturm-Kreis"dan gelmiş, Marc Chagall ve Paul Klee'den kuvvet almış, 1920'de İsviçreli sanat pedagogu Johannes Itten (1888 doğumlu)'in asistanı olarak Bauhaus'a girmiş ve sonraları kendisinin yeni buluşlar yaptığı dokuma atelyesini üzerine almıştı. Çok yönlü bir kabiliyet olan Muche, mimar olarak da meşgul olmuş ve Horn'da deney evi (Versuchhaus)"i kurmuş ve Dessau'da metal levhalardan bir ev yapmıştı. Onun soyut çalışma dönemi daha 1922'de son bulur. Kendisinin itiraf ettiği gibi, objenin biçimini muhafaza etmeğe devam ediyordu. Yani objtik görüntüyü yitirmek istemiyordu.

Lyonel Feinınger, 1871'de Alman asıllı bir ailenin oğlu olarak New York'da dünyaya gelmiş, 1887'den itibaren Almanya'da kalmış ve 1911'de Paris'te Delaunay'ı ve Kübizm'i tanımış ve 1913'de Berlin'de "Blauer Reiter"in sergisine iştirak etmişti. Gropius onu 1919'da çağırmış ve o da Bauhaus kapatılıncaya kadar bu kurumda kalmıştı (1933). 1936'dan itibaren New York'ta oturmuş ve 1956'da orada ölmüştür. Onun Delaunay'dan aldığı, orfik ve analitik Kübizm'dir. Fakat kendi konstrüktivizmi müzikal bir anlayıştadır. "Benim hatlarım notaların karşılığıdır." O, mimari ve gemi resimlerini, çınlayan kristaller, orkestra partisyonları gibi kompoze etmiştir.

İki Bauhaus öğretmeni, Johannes Itten (1888 doğumlu) ve Oscor Schlemmer (1888-1943), Stuttgart'taki Hölzel Schule ile ilişki kurdular. "Bu okul artistik araçların üstünlüğünü" ilan etmiş ve buradan önemli sanatçılar yetişmiştir. Bunlar, itten ve Schlemmer'den başka Willi Baumeister, İda Kerkovius ve İsviçreli Hans Brühimonn'dır. Schlemmer'in, kalbinin bütün saflığı ve titizliği ile aradığı ideali ve konusu insan idi. Ve onu mekanda hala her şeyin ölçüsü olarak kontur halinde gösteriyordu. Yoksa onu parçalamak istemiyordu. Hans von Marees'yi tasvip ediyordu. Fakat teknik devrin anlayışına uydurarak. Bu fikir çerçevesi içinde, Bauhaus'un sahne dekorasyonları atelyesinin idarecisi olarak sahne ve bale anlayışını yeniliyordu.

Lissitzky ve Malewitsch vasıtasıyla Bauhaus'a konstrüktivist kaideler, Hollandalı Theo van Doesburg aracılığıyla da Stijl fikirleri girdi. Bauhaus kitapları serisinden Moiewitsch'in "Die gegenstandiose Weit" (mevzusuz dünya), Theo van Doescurg'un "Grundbegriffe der neuen gestaltenden Kunst" (Yeni anlamda biçim veren sanatın temel kavramları); 1925, Kandinsky'nin "Punkt und Linie zu Fiache" (yüzeyde nokta ve çizgi) 1926 ve Paul Klee'nin "Padogogisches Skizzenbuch" (Pedagojik taslak kitabı, 1925) en önemli olanlarıdır.

Weimar'da Bauhaus'a, reaksiyoner nasyonalist çevreler muhaliftiler. Bu nedenle 1925'de Bauhaus'un Dessau'a nakli zorunlu oldu. 1932'de Dessau'u da terketmeye mecbur olunuyordu. Bauhaus'u Berlin'de devam ettirmek için yapılan bütün teşebbüsler başarısızlıkla sonuçlandı. 1933 Mayısında Göring Bauhaus'u kapattı.

Birkaç Bauhaus sanatçısı, Gropius, Moholy-Nagy, josef Albers ve Herbert Bayer Amerika'ya göçettiler ve orada Bauhaus fikirlerini yaydılar. Moholy-Nagy Chikago'da "The New Bauhaus" (Yeni Bauhaus)u kurdu. Bauhaus'dan İsviçreli Max Bill Ulm'da (Almanya) 1955'de "Hocnschuie für Gestaitung" (Biçim Verme Yüksek Okulu)'nu kurarak Dessau'daki Bauhaus'un anlayışında idare ediyordu. 1958'de Max Bili bir anlaşmazlık yüzünden bu okulun yönetimini terkederek İsviçre'de çalışmasına devam etti.

Teşekkürler