Fistül ne demektir?

Fistül Latince’de ‘boru’ anlamına gelir. Bağırsaktan farklı bir organa veya cilde sızıntı olması ‘bağırsak fistülü’ veya ‘intestinal fistül’ olarak adlandırılır. Bağırsak fistülü ince bağırsak veya kalın bağırsak kökenli olabilirler. İnce bağırsak fistülleri en sık olarak ileum adı verilen kalın bağırsak ile birleşen bölümden kaynaklanır. 

Bağırsak fistülleri ne oranda cilde açılır?

Bağırsak fistüllerinin % 75’i cilde veya dışarıya açılır ve bu tür fistüllere ‘enterokutanöz fistül’ adı verilir. Cilde açılan fistüllerin % 95’i ameliyata bağlı olarak gelişen fistüllerdir.

Bağırsak fistülleri ne oranda iç organlara açılır?
 Bağırsak fistüllerinin % 25’i iç organlara açılır.

•    Enteroenterik fistül: iki bağırsak bölümü arasında olan fistüller
•    Aortoenterik fistül: karın şah damarı (abdominal aorta) ve ince bağırsak arasında olan fistüllerdir. Şiddetli sindirim sistemi kanamalarına ve ani şoka neden olurlar.
•    Gastrokolik fistül: mide ve kalın bağırsak arasında gelişen fistül
•    Duodenokolik fistül:  onikiparmak bağırsağı ile kalın bağırsak arasında gelişen fistül
•    Rektovajinal fistül: kadınlık organı (hazne) ile kalın bağırsak arasında gelişen fistül
•    Enterovezikal fistül: mesane (sidik torbası) ile kalın bağırsak arasında gelişen fistül
•    Makat fistülü: makat seviyesinde bağırsak ile deri arasında fistül. Anal fistül, anorektal fistül veya perianal fistül olarak ta adlandırılır. 

Bağırsak fistülleri neden olur?

•    Ameliyat sonrası: % 75-85 oranında görülür. Kanser cerrahisi, iltihabi bağırsak hastalığı (İBH) ameliyatları, bağırsak yapışıklıklarını ayırma (adhezyolizis), mide veya onikiparmak bağırsağı ülseri ve apandisit ameliyatları sonrasında     
•    İltihabi bağırsak hastalığı (İBH): özellikle Crohn hastalığında yaşam boyu bağırsak fistülü gelişme riskinin % 40 olduğu bilinmektedir. 

•    Bağırsak divertiküleri: % 1-12 sıklıkta bağırsak fistülü gelişir.   
•    Pankreas kanseri ve rahim kanseri sonrasında
•    Işın tedavisi (radyoterapi): karın bölgesine rektum kanseri, prostat kanseri vb. nedenlerle uygulanan ışın tedavisi sonrasında % 5-10 sıklıkta bağırsak fistülü (entero-kutanöz fistül) gelişir.
•    Karın bölgesinin şiddetli yaralanmaları sonrasında
•    Karın şah damarı anevrizmasında baloncuk (abdominal aorta anevrizması) sonrasında
         
Entero-atmosferik fistül ne demektir?

İltihap, yara açılması, yaradan sızıntı vb. nedenlerle karını açılan ve bağırsakların açıkta olduğu hastalarda kendiliğinden gelişen fistüllere entero-atmosferik fistül adı verilir.