BABALIK TAYİNİ (DNA TESTİ)


Babalık tayini, yalnız Türkiye nin meselesi de il. Dünyada babalık tayini ile ilgili bir hareketlenme var. İngiliz Kadın Do um Uzmanı Dr. E. Phillip in verdi i rakamlara göre: İngiltere nin güney do usunda bir kasabadaki 300 kadın arasında yapılan kan testi sonucunda çocukların yüzde 30 unun taramada kan örnekleri alınan babalara ait olmadı ı tespit edilmiş.

Ülkemizde de babalık tayini için DNA testi isteyenlerin sayısında önemli bir artış var. Bu amaçla hizmet veren Identigene firmasının Türkiye irtibat bürosu yıllardır faaliyet gösteriyor.


Merkezi Houston, Texas ta (ABD) bulunan Identigene Inc. şirketi DNA yolu ile babalık ve diger kimlik tayini testlerini iki yıldır Türkiye de sunmakta. Identiplex teknolojisi ile 4 is gününde tamamlanan bu testler anneden örnek alınır ise USD 900, anneden alınmaz ise USD 1000 e mal olmakta. Kimlik bildirme zorunlulugu bulunmayan bu testlerde kesinlik oranı %99,9 un üzerinde. Baba ölmüş ise baba adayının yakın akrabalarından alınan örneklerle DNA testi yapılıyor. Test kişiye özel bir rapor niteli i taşıyor ve hukuki olarak kanıt / belge niteli i taşımıyor. Raporların ABD deki noterden tasdikli olarak Türkiye İrtibat Bürosu tarafından iletildigi bu ve diger kimlik ve akrabalık testleri hakkında Identigene Inc. İstanbul İrtibat Bürosu ndan daha fazla bilgi alınabilir.


İstanbul Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Adli Tıp Enstitüsü tarafından da DNA testi yapılıyor. Adli Tıp Enstitüsü nün DNA analizi yapan bir laboratuvarı var. Adli Hemogenetik Merkezi nde annelik-babalık ve akrabalık belirlenmesine ve kan, kemik, kıl, sperm, idrar vb. ile kimlik tespiti yapılıyor. Mahkeme ve özel başvurulara bilirkişi olarak hizmet veriliyor. Kanların mahkeme kanalı ile gelen posta kitleri dışında, kesinlikle enstitüsü içinde alınması gerekiyor. Mahkeme kanalında da ancak huzurda kan alınıyor.


Babalık davalarında son birkaç yıldır kit uygulaması yapılıyor. Kitlerin fiyatları dolara endeksli. Kitin içindeki her malzeme ithal ediliyor. Üç kişilik bir aile için bu analizin fiaytı yaklaşık olarak 1200 dolar. Bu fiyata yalnızca tahlil de il hukuki danışmanlıktan psikolojik danışmanlı a kadar herşey dahil. Raporun çıkmasına kadar işlemler bir ay sürüyor.


NASIL YAPILIYOR?


Her insandaki DNAnın yarısı anneden di er yarısı ise babadan geliyor. Buna iki insanın arasında akrabalık ba ını anlamak için DNA kümesi arasındaki boşluklara bakılıyor. Testler ya yüzde 0 çıkıyor ya da yüzde 99,9 un üstünde çıkıyor. Arada bir başka rakamın çıkması söz konusu de il. Yani çocuk ya A kişinin babasıdır, ya de ildir. Örne in yüzde 80 babasıdır gibi bir rakam çıkmıyor.


A zın içindeki deriden bir pamuklu çubu u sürterek alınan örnekler, DNA tipini kan örne i kadar tedaylı ve hasassas olarak veriyor.


Test sonuçları noterden tasdikli bir raporla kişilere bildiriliyor.


Test sonuçları yalnızca test yaptıran kişiye veriliyor. Sonuçlar telefonla açıklanmıyor.


İstendi inde kimlik açıklanmayabiliyor.


Anne karnındaki bebe in testi için ceninden aminosentez yoluyla örnek alınabiliyor.

BILIRUBIN

Normal De erler : Direkt : 0.1-0.3 mg/dL
Indirekt : 0.2-0.7 mg/dL
Açıklama : Kan dolaşımında bulunan kırmızı kan hücreleri yaklaşık 120 günlük bir süre sonunda ömürlerini tamamlar ve ço unlu u dalakta olmak üzere parçalanırlar. Açı a çıkan bilirubin karaci ere götürülür. Karaci er özel bir işlemle bilirubini suda çözünebilen bir hale getirir ve safra yoluyla ba ırsa a atar. Karaci erde bu işleme maruz kalmış bilirubine direk, henüz işlem görmemiş bilirubine ise indirek bilirubin denilir.

Artı ı Durumlar : Bu sistemin herhangi bir noktasında meydana gelebilecek bir aksama kan bilirubin düzeyinin yükselmesine neden olur. Bu aksamalar; kırmızı kan hücrelerinde aşırı yıkım, karaci er hastalıkları ve safra yolu tıkanıklıklarıdır. Sonuçta kan bilirubin seviyesi yükselecek ve koyu sarı ten rengiyle tipik sarılık ortaya çıkacaktır.

FOSFOR


Normal De erler : 3 - 4,5 mg/dL
Açıklama : Fosfor insan hücresinde asit-baz dengesi, kalsiyum metabolizması gibi çok önemli reaksiyonlarda rol oynayan bir maddedir. Vücuttaki fosforun %85 kadarı kemikte fosfat formunda depolanır. Kan düzeyi kan kalsiyum ve kan pH de işimlerinden etkilenmektedir. Kalsiyumda oldu u gibi ba ırsaktan emilimi, idrarla atılımı ve hücre içine toplanması ya da hücreden bırakılması gibi düzenlemelerle kan düzeyi ayarlanmaktadır.Yine kalsiyum gibi parathormondan etkilenmektedir. Yemeklerden sonra düzeyi de işti inden 12 saatlik açtıktan sonra ölçümü yapılmalıdır.

Artı ı Durumlar : Hipoparatiroidide fosfor artar.

Azaldı ı Durumlar : Hiperparatiroidi durumunda de erleri azalır.

GLUKOZ (KAN SEKERI)

Normal De erler : 75-115 mg/dL
Açıklama : Şeker hastalı ı tanısı için 12-14 saat açlıktan sonra kan glukozu ölçülür. Yüksekse test tekrarlanır. Yine yüksekse yemekten tam 2 saat sonra yeniden ölçülür. Bu da yüksekse glukoz tolerans testi yapılmalıdır.

Artı ı Durumlar : Kanda şeker yüksekli i ise şeker hastalı ını gösterir.

Azaldı ı Durumlar : Hipoglisemiyle seyreden hastalıklar

HEMOGLOBIN VE HEMATOKRIT

Normal De erler :
Hemoglobin: 14-18 g/dL (erkek); 12-16 g/dL (kadın)
Hemotokrit: % 42-52 (erkek); %36-46 (kadın)
Açıklama : Hemoglobin ve hematokrit sıklıkla beraber istenen ve kanın oksijen taşıma kapasitesini ölçmek için kullanılan testlerdir. Hemoglobin kırmızı kürelerde bulunan ve temel olarak oksijenin taşınmasından sorumlu maddedir. Hematokrit ise kırmızı kürelerin kan içerisindeki yüzdesini gösterir. Genellikle hematokrit de eri hemoglobin de erinin üç katıdır. Hemoglobin ve hematokrit bebeklerde, gebe kadınlarda, bakım evlerinde yaşayan yaşlılarda, adet gören kadınlarda mutlaka kontrol edilmelidir. Bu testlerin en önemli yanı aneminin tespit edilebilmesini sa lamasıdır.

Artı ı Durumlar : Polisitemilerde, do uştan var olan kalp hastalıklarında, aşırı su kaybında yüksektir. Orak hücre anemisi gibi kırmızı küre şekil bozukluklarında hemotokrit hatalı olarak yüksek çıkar, bunlarda hemoglobin miktarına bakılmalıdır.

Azaldı ı Durumlar : Anemilerde

TşkLr.

Paylaşım İçin Teşekkürler.