Hepimizin kendimizi korumak için maskelere ihtiyacımız var özellikle aşkta...

"Gerçekten ne hissettiğimi gösterirsem bunu kaldıramaz diye düşündüm hep...

Böyle böyle duygularımı gizlemeyi öğrendim. Ama bunu da uzun süre başaramıyorum. Dayanamadığım bir nokta geliyor ve hüngür hüngür ağlamaya başlıyorum. Her şeyin yolunda gitmesi hiçbir şeyin aksamaması için duygularımı bir maske arkasına gizlemeye çalışıyorum. Birçok maskem var sanki. Gündelik hayatta ya da işyerinde kullanmak için örneğin. Anne olarak başka bir maskem var kocamla dışarı çıktığımızda taktığım başka bir maskem. Bazen seviştiğimizde arkasına saklandığım bir maskem bile var. Makyaj ve giysilerim benim için çok önemli çünkü maskelerimin önemli bir parçası onlar. Eğer maskelerimi iyi taşırsam bu başkaları üzerinde iyi bir etki bırakıyor dolayısıyla ben de kendimi daha iyi hissediyorum o gün aslında çok kötü başlamış olsa bile.“ diyor bir danışanım ve ekliyor:

"Biliyor musunuz en kötüsü ne? Kendimi ben gibi hissedememek ama buna rağmen günlük hayatta bir makine gibi işliyor olmak. Bir kahve otomatı bir elektrik süpürgesi gibi işlemeye devam etmek. Evet maskeler gündelik hayatı yaşamamı kolaylaştırıyor ama ilişkimde bu maskeleri bir kenara bırakabilmekneysem o olabilmek istiyorum. Ama kocamın bunu taşıyıp taşıyayamayacağından emin değilim.“

Danışanıma yanıtım şöyle: „Bence burada daha önemli olan nokta sizin bunu taşıyıp taşıyamayacağınız. Bütün bir gün boyunca samimi ve açık olmakkendine ve eşine çok yorucu birşey. Yalan söylemekten doğruyu saklamaktan bahsetmiyorum. İnsan olarak çok kırılganız ve yaralanmaya açığız bu nedenle de korunmaya ihtiyacımız var. Kendimizi kendimizden ve başkalarından korumaya. İnsanlar arasında gerçek içten bir karşılaşma çok seyrektirçok yakın olmayı ancak bir maskeyle kendimizi koruyarak kaldırabiliriz. Maskelerden bahsettiniz. Haklısınız özelde aşkın bütün ilişkilerin maskelere ihtiyacı var.“

Hepimizin kendimizi korumak ve bazen saklanmak başka insanlarla karşılaşabilmek yakınlaşabilmek için maskelere ihtiyacımız var. Özellikle aşk ilişkilerinde öylesine büyük bir duygusal yakınlık hissederiz ki her zaman olduğumuzdan çok daha fazla yaralanmaya açık oluruz. Maskelerin koruyuculuğu olmadanbu mahrem yakınlığı kaldırabilecek sevgiyi alabilecek ve verebilecek durumda olmayız. Ancak maskelerin yardımıyla kendimizi yaralanmaktan koruyarakbir başka insanı bu kadar yakınımıza içimize alabilme cesareti gösterebiliriz.

Bazen insanlar ilişkide bulundukları insanların maskelerinin olduğundan şikayet edebilirler. Surat asmayı suskunluğa gömülmeyi ulaşılmaz bir duvar ardındaymış gibi durmayı yani maskelerinin olmasını samimiyetsizlik dürüst olmama sevgi eksikliği ya da aldatılma duygusu olarak yaşayabilirler. Oysa karşımızdakinin gerçek kişiliğini görebilmek için onun maskesini yüzünden çekip almak gerekmiyor. Çünkü maskenin olmaması durumunda karşımızdaki kendini korumasız ve yaralanmaya açık hisseder ve kensini hızla kapatır ya da yeni bir maske takıverir. Yapmamız gereken maskelerin anlattığını karşımızdakinin kişiliğinin bir ifadesi olarak değerlendirebilmektir. Belli bir çabayla maskelerin dilini neyi sembolize ettiğini öğrenerek arkasındaki bireyle bağlantıya geçmeyi başarabiliriz. Maskelerin kendilerine özgü bir dilleri çok kişisel anlamları vardır ve kişinin kendisi hakkında çok özel hikayeler anlatırlar. Belki de kişinin kendisinden daha çok.

Maske bazen kişinin olmak istediği ideali temsil edebilir. Kişi maskesinin ardında ve onun koruyuculuğunda o ideali kişiliğine entegre edene kadar çaba göstermeye devam eder. Maskeler artlarında açığa çıkması tehlikeli olabilecek kendi gerçek düşüncelerimizi sakladığımız politik görüşler belli bakış açıları ya da fikirler olabilir. Veya başka duyguların saklandığı bir duygu da maske işlevi görür. Birlikte olduğumuz kişi ve ilişkimiz ne kadar önemliyse ardında saklanıp kendimizi koruyabileceğimiz bir maskeye o kadar daha çok ihtiyaç duyarız. Bu farkındalığı geliştirerek zamanla kendi maskelerimizle ve karşımızdakinin maskeleriyle nasıl başa çıkılacağını öğrenebiliriz.

Maskeler hakkındaki düşüncemiz maskeyi bizim mi yoksa karşımızdakinin mi taşıdığına göre değişir. Karşımızdakinin maskesini zaman zaman bir samimiyetsizlik bir aldatmaca olarak algılayıp rahatsız olabilir ve maskeyi karşımızdakinin yüzünden çekip çıkarmak isteriz. Ama maske bizim yüzümüzdeyse kendimizi onun arkasında güvende ve korunaklı hisseder orada olduğu için memnun bile oluruz. Diğerlerinin maskeyi almak için her denemesini güvenliğimize hatta kişiliğimize bir saldırı gibi algılayabiliriz.

Maskelerle ilişkimiz oldukça çelişkilidir. Bir yandan maskenin ardındaki gerçek yüzümüzün ortaya çıkmasından korkuya kapılırız bir yandan da gerçek kişiliğimizin görülmesini arzular buna özlem duyarız. Hepimiz nasılsak öyle gerçek kişiliğimizle sevilmek isteriz ama bir yandan da maskesiz kalırsak sevilmeyeceğiz korkusu yaşarız. Bu endişe ve özlem duygusu nedeniyle de maskemizi her zaman yavaş ve dikkatlice aralarız. Eğer maskeyi her aralamamız sevgiyle karşılanırsa maskeyi biraz daha aralama ve gerçek kişiliğimizi bir parça daha görünür kılma cesaretine kavuşuruz. Karşımızdaki her aralama çabamıza evetle karşılık verirse kendimizi biraz daha açabilir ve duygusal yakınlığımızı derinleştirme şansına kavuşuruz.

Maskeler doğaldır ki gözleyeni yanıltır ve öyle de olmalıdır. Maske güzel becerikli rahat canlı güvenilir yani bambaşka bir gerçeklik sunabilir karşımızdakine ki bize aşık olabilsin ve aşkı baki kalabilsin. Yalnızca sevginin eksilmeyeceğinde emin olduğumuzda sevgilimizin maskenin ardına bir göz atmasına izin veme cesareti bulabiliriz. Günlük küçük yalanlar derimiz gibi bizi koruyan bir tabakadır bu sayede çıplak etimiz korumasızca ortaya çıkmaz.

Maskeler yalnızca bir koruyucu değil aynı zamanda kişiliğimizin bir parçasıdır da. Maske seçimi kesinlikle tesadüfi değildir. Kişiliğimiz üzerine çok şey söylerler. Duygudurumumuz arzularımız korkularımız özlemlerimiz ve ulaştığımız olgunluk üzerine. En büyük tehlike maskenin içinde kendini kaybetmekgerçek kendiliğimizle olan bağı yitirmek ve maskeyi karakterimiz haline dönüştürmektir.

İlişkisel krizlerde sıkça ortaya çıktığı gibi gerçek kendimizle olan bağı yitirdiğimizde kendimizi bulmamıza çoğunlukla karşımızdaki yardım eder. Karşımızdakinde tanırız biz kendimizi ancak. Bu anlamda ötekine her zaman ihtiyacımız vardır. Karşımızdakinin maskelerini tanımayı öğrendiğimiz oranda kendimizi de tanımaya başlarız. Her maske bu anlamda hem saklanacak bir kuytu köşe hem de bir ifade biçimi hayatın kendisine bir yanıttır. Her ilişkide eşler birbirlerini karşılıklı olarak değiştirirler kendilerine yeni bir biçim verir ötekinden öğrenirler. Her aşk ilişkisinde bir anlamda bilincimizi bir süreliğine bir kenara bırakır diğer kendilik içinde kendimizi unutur ve bir değişim geçirerek tekrar kendimizi buluruz. Bu durum çok büyük bir haz verirken bir yandan da tehlikeli bir süreçtir. Bu riskli oyunda bizi koruyan maskelerdir. Maskelerimiz olmadığında kendimizi unuttuğumuz o haz dolu yerde kaybolup gidebiliriz de.

Maskelerin kendi zamanları vardır. Bazı maskelere ilişkinin başlangıcında ihtiyaç duyarken bazılarına yakınlığın daha yoğun olarak yaşandığı başka bir aşamaya geçerken ihtiyaç duyarız. Başlangıçta maskemizi sevdiğimiz kişinin beklentilerine uydurmaya çalışırız. Karşımızdakine mümkün olduğunca çekici olabilmek için onun istediği gibi makyaj yapar onun hoşuna gideceğini düşündüğümüz gibi davranır onun beğeneceğini umduğumuz gibi giyinmeye özen gösteriririz.

Maskesiz bir karşılaşma risklidir. Sevinç mutluluk sevgi gibi duyguları göstermekten çekinmeyiz çünkü bu duygular olumludur kendimizi güçlü hissettirir ve risk içermezler. Ama kaygı keder acı utanç kıskançlık gibi duygular oldukça risklidir. Çünkü bu duyguların altında ezilir ve kendimizi zayıf hissederiz.

Duygular ve maskeler bir yandan güzel ve heyecan verici diğer yandan da rahatsız edici ve kafa karıştırıcı bir oyunu sürdürüp dururlar. Bir insanın maskeleri nasıl anlaşılır bu maskelerin ardında hangi duygular gizlidir hangi hikayeleri anlatmaktadırlar. Herkesin tanıdığı ve kullandığı genel maskeler var mıdır yoksa her insana özgü başka başka maskeler mi vardır? Korkunun öfkenin intikam duygusunun kederin utancın suçluluk duygusununtiksinmenin ve hatta aşkın maskeleri var mıdır yoksa bu duyguların kendisi birer maske midir?

Eğer maskeleri ve sakladıkları duyguları daha iyi anlamayı öğrenirsek yalnızca karşımızdakini ve ilişkimizi değil kendimizi de daha derinden kavrarız.