Sosyolojide Yöntem Ve Araştırma Teknikleri By: FeMoX Date: September 26, 2008, 05:14:37 PM Sosyoloji, toplumsal olayları bilimsel bir disiplinle inceler. Tarafsız, düzenli ve en doğru bilgiye ulaşmak için çeşitli yöntemler kullanır. Yöntem, doğru bilgi elde etme sürecinde sosyolojinin kullandığı kurallar ve araçlar bütünüdür.
1- Sosyolojik Yöntemler a. Toplumsal olay ve olguları araştırır ve belirler.
– Olay: Bir toplumda gelişen tek tek durumlardır. Tekildir ve somut olarak yaşanmıştır. Örneğin: 1789 Fransız İhtilali, Kurtuluş Savaşı, I. Dünya Savaşı, Ali’nin doğumu, Ayşe’nin okula gitmesi…
– Olgu: Olaylardan yola çıkılarak ulaşılan genellemelerdir. Tümel ve soyutturlar. Örneğin: İhtilal, savaş, doğum, eğitim…
b. Olaylar arasında neden-sonuç bağı kurar.
c. Ulaştığı bilgilerden toplumların tümü için geçerli genellemelere ulaşmaya çalışır.
Bunu yapmak için sosyoloji üç ayrı yöntem kullanır: – Tümevarım: Tek tek olayların bilgisinden genel bir bilgiye ulaşma. – Tümdengelim: Genel bilgiden hareketle yaşanmış olan tek tek olayları anlamlandırma. – Birleştirici Yöntem: Herhangi bir olayı genel olarak toplumdan soyutlamadan, aksine toplumla iç içe değerlendirerek tanımlama.
ÖRNEK :
“M.Ö. V yüzyıl Atina’sı hakkında pek çok bilgi kaynağı vardır. Ancak bunların çok büyük bir kısmı o dönemde yaşamış olan “Atinalı yurttaşlar” tarafından yazılmıştır. Bu yüzden dönemin Atina’sının bir Persliye, bir köleye ya da yerleşmiş bir Korintli’ye nasıl göründüğü hakkındaki bilgilerimiz pek azdır. Tarihsel belgelerin yazarları, olayları kendi görüş ve duyguları doğrultusunda değiştirmiş olabileceklerinden o dönem Atina’sının gerçek durumu yazılanlardan ve anlatılanlardan farklı olabilir. Bu parçada sözü edilen duruma düşmemek için, günümüz olaylarını inceleyen bir tarihçi nasıl bir yol izlemelidir?
A) Belgelerdeki eksiklikleri yorum yaparak tamamlamalıdır. B) Yalnız yabancı gözlemcilere dayanan belgelerden yararlanmalıdır. C) İlk elden yazılmış belgelerden yararlanmalıdır. D) Değişik kaynaklara dayalı belgelerden yararlanmalıdır. E) Yalnız resmi kaynakları kullanmalıdır.
(1983/ÖSS)
Çözüm : Paragrafta anlatılana göre Antik Yunan dönemiyle ilgili olarak elde edilen bilgiler bize geçek olayları göstermekten uzaktır. Bunun nedeni bu dönemdeki belgeleri “Atinalı yurttaşların” hazırlamış olmalarıdır. Bu yüzden elimizdeki bilgilerin öznel olacağı vurgulanmış, bize bir bu dönemdeki bilgilere güven duymamamız önerilmiştir. Ancak soruda “günümüz olaylarını” inceleyen bir tarihçinin ne yapması gerektiği sorulmuştur. Dikkat edilmesi gereken nokta, sorunun doğru anlaşılmasıdır. Eğer, soruyu “tarihçinin Antik Yunan’daki, bu olumsuz durumu düzeltmek için yapması gereken nedir?” şeklinde anlayacak olursak “A” seçeneği bizi yanıltabilecektir. Çünkü bu dönemde başka kaynak olmadığı için yorum yapmaktan başka çare kalmamaktadır. Oysa “günümüz” olaylarının incelenmesi sırasında değişik kaynaklar da bulunmaktadır. Bu sebepten, “ilk elden bilgilere ulaşmak” önemli olsa da yeterli değildir. Tıpkı ne “sadece resmi kaynakların” ne de “sadece yabancı kaynakların” yeterli olmaması gibi. Tarihçi elindeki kaynak bolluğunu iyi kullanmalı ve “değişik kaynaklardan yararlanmalıdır.” Yanıt: D’dir.Ynt: Sosyolojide Yöntem Ve Araştırma Teknikleri By: anderameda Date: September 26, 2008, 05:32:36 PM Paylasımın ıcın saol =))
