İstanbul'un Fethi, 29 Mayıs
1453'te (Jülyen takvimine göre, Gregoryen takvimi göre 7 Haziran 1453), şehri günlerdir
kuşatan Osmanlı ordusunun, şimdi İstanbul olarak bilinen, o zamanki adıyla Konstantinopolis
şehrini Sultan II. Mehmed Han'ın komutanlığında fethetmesidir. Bu fetihten sonra
Osmanlı Devleti İmparatorluk olmuş, henüz 21 yaşında olan Sultan II. Mehmed, Fatih unvanını
da alarak Fatih Sultan Mehmed olarak anılmaya başlanmıştır. Tarihteki en önemli devletlerden
olan Doğu Roma İmparatorluğu böylelikle sona ermiştir.
Önceki fetih denemeleri
Karadeniz ve Akdeniz'i birbirine bağlayan deniz yolu üzerinde kurulu olan İstanbul,
günümüzde olduğu gibi o zamanlar da oldukça önemli bir şehirdi. 1453 yılına kadar farklı
zamanlarda, Avarlar, Araplar, Avrupalılar ve Osmanlılar tarafından defalarca kuşatılmış, fakat
gerek Bizans'ın sahip olduğu Rum ateşi (grejuva), gerekse şehrin o zamanlar için
aşılamaz olarak görülen surları, bu fetih hareketlerini başarısız kılmıştı. Sayıları 29 olan
kuşatmalar sırayla şunlardır:
--M.Ö 340 Makedonya Kralı Phillippe
--M.Ö 194
Roma İmparatoru Septim Severus (Başarılı olmuştur.Şehir artık Romalılara bağlanmıştır.)
--M.S 616 İran Hükümdarı Keyhüsrev
--M.S 626 İranlılar ve Avar Türkleri
ortak
--M.S 672 Emevi Halifesi Muaviye
--M.S 712 Emevi Halifesi
I.Velid
--M.S 722 Emevi Halifesi I.Velid (Yalnızca Galata Limanı alınmış, Arap Camii
inşa edilmiştir.)
--M.S 782 Abbasiler (Kent haraca bağlanmıştır.)
İstanbul'un tarihi
Byzantion
Byzantium
Augusta
Antonina
Nova Roma
Konstantinopolis
Konstantiniyye
İstanbul
İstanbul'un fethi
İstanbul'un işgali
--M.S 854 Abbasi
Halifesi Mütevekkil
--M.S 864 Ruslar
--M.S 869 Abbasi
--M.S 936 Ruslar
--M.S 959 Macarlar
--M.S 970 Abbasiler (Kent
haraca bağlanmıştır.)
--M.S 1203 Latinler (Latinler İstanbul'u 1261'e
kadar ellerinde tuttular.)
--M.S 1302 Venedikliler
--M.S 1348
Cenovalılar
--M.S 1391-1396 Osmanlı Padişahı I.Beyazid (Şehir İstanbul'da
bir Türk Mahallesi kurulması isteğine karşı çıkılması üzerine ablukaya alınmıştır.)
--M.S 1412 Osmanlı Şehzadesi Musa Çelebi
--M.S 1422 Osmanlı Padişahı
II.Murat
--M.S 1437 Cenovalılar
--M.S 1453 Osmanlı Padişahı
II.Mehmed (Başarılı olmuştur. Sonrasında şehir Türklerin hakimiyeti haline girmiştir.)
Bunun yanında Atilla'nın, Vikinglerin, Bulgarın ve Gotların da kuşatma yaptığı bazı
kaynaklarda geçer ama tarihleri bilinmemektedir.
Yanında herhangi bir açıklama
yapılmayan kuşatmalar başarısız kuşatmalardır
Kuşatma hazırlıkları;Sultan II.
Mehmed, İstanbul'un fethine karar verdiğinde o zamanki başkent Edirne
İstanbul'un aşılamaz olarak bilinen surlarını yerle bir edebilmek için o güne kadar
görülmemiş büyüklükteki, şahi olarak bilinen topları döktürmüştü. II: Mehmed ayrıca,
hazırlanmakta olan bu topların yanısıra, Bizans'a denizden gelebilecek yardımları
engellemek için Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmiş olan Anadolu Hisarı'nın karşısına
Rumeli Hisarı'nı (Boğazkesen Hisarı) yaptırdı.
II. Mehmet'in
Edirne'den yola çıkışı.Yapılan hazırlıkların kendisine yönelik olduğunu anlayan Bizans
İmparatoru Konstantin, Sultan II. Mehmed'i hediyelerle vazgeçirmeye çalışırken, bir
yandan da Avrupa devletlerine elçiler yollayarak onları durumdan haberdar ediyor ve yardım
istiyordu. Ancak 1054 yılında Hıristiyanlığın Katolik Kilisesi ve Ortodoks Kilisesi olarak ikiye
ayrılması sebebiyle, Papa V. Nikola Bizans'ı desteklemeyi pek düşünmüyordu. Bazı
İtalyan şehir devletleri askeri birliklerini Bizans'a yardımcı olmak amacıyla
İstanbul'a yollasa da, Avrupa'nın büyük devletleri Bizans'ı desteklememe
kararı almışlardı. Yardımlarla birlikte Bizans ordusu, 2.000'i paralı olmak üzere 19.000
askerden oluşuyordu. Şehri savunan duvarlar, 22,5 km.yi bulan uzunluklarıyla dönemin en
güçlü surları olarak biliniyordu.
Sultan II. Mehmed, 20.000 yeniçerinin de dahil
olduğu 100.000 kişilik bir kuvveti yönetiyordu. Rumeli Hisarı'nı inşa ettirmenin yanısıra bir
de donanma kurdurmuştu. Ordusunu İstanbul civarında toplamış; bu arada, yardım
göndermelerini önlemek amacıyla bazı Balkan devletlerine ordular göndererek, gelebilecek
yardımları önleme, yardım yollamayı düşünenlere ise gözdağı verme yoluna gitmiştir. Durumun
giderek ümitsizleştiğini gören Bizans İmparatoru, surların önüne geniş hendekler açtırmış,
Haliç'in güvenliğini sağlamak amacıyla da girişine zincir çektirmişti.
Kuşatma
Sultan II. Mehmed donanmasına emir verirkenOrdusu ile İstanbul'un önünde
bulunan Sultan II. Mehmed, Bizans İmparatoru'na elçi göndererek teslim olması
çağrısında bulunmuş, ancak reddedilmişti. Bunun üzerine tarihteki 29. ve en son İstanbul
kuşatması başladı.
Kuşatma, Türk topçusunun, surları top ateşine tutmasıyla
başladı. Bizans ordusu ise, surlarda açılan gedikleri kapatmaya çalışıyordu. Osmanlı, donanması
ile de Haliç'i zorluyor fakat zinciri aşamadıkları için gemiler Haliç'e giremiyordu.
Günlerdir süren kuşatmanın henüz başarı getirememiş olması ve Ceneviz donanmasından gelen
yardımın Boğaz'ı geçerek Haliç'e girmesi Sultan II. Mehmed'i sinirlendirmiş
ve atını boğazın sularına sürerek donanmasına emirler yağdırmış, komutanlarına da, saldırı için
orduyu hazırlamalarını emretmişti.. Kuşatmadan vazgeçilmesi teklifi üzerine Fatih, şu sözü
söylemiştir: "Ya ben İstanbul'u alırım ya da İstanbul beni"
Saldırı
hazırlıkları ;Sultan II. Mehmed, Theodosius Surları'na ve şehrin su ile çevrili olmayan tek
bölgesini batıdan gelebilecek saldırılardan koruyan hendeklere saldırmayı tasarladı. Ordu 2
Nisan 1453'te şehrin doğusuna yerleşti. Toplar haftalarca surları dövdü fakat yeterli
gedik açamadı. Topların yeniden doldurulmaları zaman aldığı için, her atıştan sonra Bizanslılar
hasarın çoğunu tamir edebiliyorlardı.
Daha sonra, yeraltı tünelleri yapıp surların altını
kazarak yarma yolunu denediler. Kazıcıların çoğu, Sırp Despot'u tarafından Nvo
Brdo'dan gönderilen Sırplardı ve Zağnos Paşa'nın emri altındaydılar. Lakin
Bizanslılar, Johannes Grant adında, Alman olduğu söylense de muhtemelen İskoç olan bir
mühendisi görevlendirdiler. Johannes karşı tüneller kazdırdı ve Bizans birlikleri tünellere girip
Osmanlı işçilerini öldürdüler. Diğer tüneller de suyla dolduruldu. Son olarak Bizanslılar önemli bir
mühendisi esir alıp işkence yaparak, sonradan yıkılan tünellerin hepsinin yerini öğrendiler.
Sultan II. Mehmed, şehrin ödemeyeceğini bildiği çok büyük vergi karşılığında ablukayı
kaldırmayı önerdi. Bu da geri çevrilince, Bizanslı askerlerin kendi birlikleri tükenmeden önce
bitkin düşeceğini bilerek saf güçle duvarları alt etmeyi tasarladı.
Sultan II.
Mehmed'in karadan yürüttüğü gemiler29 Mayıs sabahı saldırı başladı. Hücumun ilk
dalgasını, mümkün olabildiği kadar çok Bizans askerini öldürmeye niyetli acemi askerler olan
azaplar oluşturuyordu. Ayrıca Haliç'ten de baskı uygulayabilmek için gece yağlı kütükler
üzerinde karadan Haliç'e taşınan gemiler, o sabah Bizans askerlerine kötü bir sürpriz
olmuştu. Anadolululardan oluşan ikinci dalga, şehrin kuzeydoğusundaki, topla kısmen hasar
almış Blachernae Surları'nın (okunuşu: blakernai ) bir bölümüne odaklanmıştı. Uzun
süren bu çarpışmalar sonucunda Ulubatlı Hasan adındaki bir yeniçeri, aldığı kırk ok darbesine1
rağmen hayatta kalarak Osmanlı sancağını dikmiş, bununla ateşlenen Osmanlı ordusu 29 Mayıs
1453'te İstanbul'un surlarını aşmıştı.
Ancak savaş henüz bitmemişti.
Hayatta kalan Bizans askerleri, Osmanlı askerleriyle sokak aralarında çarpışıyorlardı. Kısa süren
bu çatışmalardan sonra Bizans ordusu yenilmiş ve Sultan II. Mehmed önderliğindeki Osmanlı
ordusu İstanbul'a tamamen hâkim olmuştu.
Fethin sonuçları
[değiştir]O günün dünyasındaki en önemli şehirlerden olan İstanbul'un işgali, gerek
dünyada gerekse Anadolu'da birçok etki yaratmıştı.Fetihin gerçekleşeceğini tahmin
eden dünya ülkeleri,böylece fetih komutanı olan Fatih Sultan Mehmet'in nekadar akıllı
ve kararlı biri olduğunuda görmüş oldular.
İç sonuçlar ;O zamana kadar
sadece bir devlet olan Osmanlı, artık bir imparatorluk haline gelmişti.
Anadolu ve
Balkanlar arasındaki geçişlerde bir engel olan 1000 yıllık Bizans yıkılmış, arada engel
kalmamıştı.
Birçok kere Osmanlı şehzadelerini ve Avrupa ülkelerini kışkırtan Bizans artık
bunu yapamayacaktı.
Müslüman dünyasında Osmanlı Devleti daha saygın bir hale
gelmişti.
Hz. Muhammed (s.a.v.)'in hadis-i şerifindeki o kumandan, Fatih Sultan
Mehmed olmuş ve peygamberinin övgüsünü almıştı.
Önemli ticaret yolları osmanılara
geçmişti
Dış sonuçlar ;Avrupa ve Balkan devletlerinin Osmanlı'yı
Balkanlar'dan atma çabaları sonuçsuz kalmıştı.
İstanbul'dan İtalya'ya
kaçan sanatkârlar ve bilim adamları, rönesans ve reform hareketlerini hızlandırmışlardı.
Dünyanın en büyük imparatorluklarından olan Doğu Roma İmparatorluğu tamamen yok
olmuştu.
Orta Çağ kapanıp Yeni Çağ başlamıştı.
Ticaret yollarının birer birer
Türklerin eline geçmesi Avrupalıları yeni ticaret yolları bulmaya zorladı ve coğrafi keşifler ortaya
çıktı.
Büyük ve kalın surların toplarla yıkılabileceğini gören Avrupa, bu yöntemi
derebeylikler üzerinde denemiştir. Böylelikle küçük derebeylikler yıkılıp yerine büyük krallıklar
kurulmuştur.
İstanbul'dan ayrılan Bizanslı bilginler, Avrupa'da Reform
hareketlerini başlatmışlardır.
Bu fetih bir nevî Avrupa'nın (İngiltere'nin)
Amerika kıtasını keşfinin yolunu açmıştır. Zirâ bu keşifle ticaret yolları kapanan Avrupalılar
başka yollar bulmak zorundaydılar. Bu keşif buna bir vesile olmuştur.
Ynt: İstanbul'un Fethi By: mer_ve_g Date: March 13, 2008, 10:07:43 AM
istanbulun fethi baştan aşağı süperr zaten yorum yokk:D
emeqine saqlık =))
Ynt: İstanbul'un Fethi By: By.CeZa Date: April 16, 2008, 07:02:11 PM
en iyi bildiğim tek konu diye bilirim oda nasıl oldu bende bilmiyorum..
paylaşım için teşekkürler emeğine sağlık..
Ynt: İstanbul'un Fethi By: LadyEsmer Date: April 21, 2008, 09:26:29 PM
Tskler Emegine Saglik Bunu Biliyordum Tek
Ynt: İstanbul'un Fethi By: BbuSHhHeE Date: April 21, 2008, 09:27:43 PM
qüseL bi konu...tşkler
