Jeotermal Enerjinin Tarihçesi By: Asortik Hatun Date: December 17, 2013, 08:57:47 PM · M.Ö. 10.000: Jeotermal akışkandan Akdeniz Bölgesi'nde çanak, çömlek, cam, tekstil, krem imalatında yararlanıyorlardı. · M.Ö. 1.500: Romalı'lar ve Çin'liler doğal jeotermal kaynakları banyo, ısınma ve pişirme amaçlı olarak kullanıyorlardı. · 630: Japon İmparatorluğu'nda kaplıca geleneği yaygınlaştı. · 1200: Jeotermal enerji ile mekan ve su ısıtması yapılabileceği Avrupa'lılar tarafından keşfedildi. · 1322: Fransa'da köylüler doğal sıcak su ile evlerini ısıtmaya başladı. · 1800: yine Fransa'da yerleşim birimlerinin jeotermal enerji ile ısıtılması yaygınlaştı. · 1800: ABD'de kaplıcacılık hızla yaygınlaşmaya başladı. · 1818: F. Larderel ilk defa jeotermal buhar kullanarak Borik Asit elde etti. · 1833: P. Savi tarafından İtalya'daki Larderello Bölgesi'nin altındaki jeotermal rezervuarın yayılımı araştırıldı. · 1841: İtalya (Larderello)'da yeni teknikler kullanılarak jeotermal kuyularının açılmasına başlandı. · 1860: ABD (California)'da "The Geysers" tesisleri açıldı. · 1870: ABD'de kaplıca ve benzeri yerlere büyük talep doğdu. · 189: ABD (Boise Idaho)'da ilk jeotermal bölge ısıtma sistemi uygulaması gerçekleşti. · 1900: California (Calistoga)'da otuzdan fazla kaplıca merkezi açıldı. · 1904: İtalya'da Larderello jeotermal buhardan ilk elektrik üretimi sağlandı. · 1920: California (The Geysers)'de ilk jeotermal kuyular açıldı. · 1929: Oregon (Klamath Falls)'da evler jeotermal enerji ile ısıtıldı. · 1930: İzlanda'da büyük ölçekli merkezi ısıtma projesi çalışmaları başladı. · 1930: İzlanda, ABD, Japonya ve Rusya'da jeotermal akışkanın kullanımı yaygınlaştı. · 1943: İtalya (Larderello) jeotermal sahasından elektrik üretimi 132 MWe kapasiteye erişti. · 1945: Süt pastörizasyonunda ilk kez jeotermal akışkandan yararlanıldı. · 1945: ABD'de buzlanmaya karşı yer ısıtmasında, hacim ısıtmasında ve sera ısıtmacılığında jeotermal ısı kullanıldı. · 1958: Yeni Zelanda'da "Flash Metodu" ile jeotermal elektrik üretimine başlandı. · 1960: California (The Geysers) jeotermal alanında ticari elektrik üretimi için ilk kez kuru buhar kullanıldı. · 1963: Türkiye'de ilk jeotermal sondaj kuyusu İzmir (Balçova)'de açıldı. · 1966: Japonya'da ilk jeotermal elektrik santrali kuruldu. · 1968: Türkiye'de elektrik üretimi amaçlı ilk jeotermal kuyu Denizli (Kızıldere)'de açılarak, Denizli (Kızıldere) jeotermal alanı keşfedildi. · 1969: İkincil çevrim jeotermal teknolojiler ABD (California)'de başarı ile uygulandı. · 1969: Fransa'da büyük jeotermal ısıtma projeleri başladı. · 1970: Çin'de ilk kez elektrik üretiminde jeotermal akışkandan yararlanıldı. · 1975: ABD (California)'de "The Geysers" jeotermal alanındaki kaynaklardan 500 Mwe'lık elektrik üretimi kapasitesine ulaşıldı. · 1978: ABD (Nevada)'de ilk jeotermal gıda kurutma tesisi kuruldu. · 1978: Meksika (New Mexico)'da kızgın kuru kayada jeotermal rezervuar oluşturulup test edilmeye başlandı. · 1979: Endonezya'da ilk jeotermal elektrik üretimi gerçekleştirildi. · 1980: Batı Amerika'da bazı jeotermal elektrik santralleri kuruldu. · 1981: Hawaii (Puna)'de kurulan jeotermal tesisler faaliyete geçti. · 1982: Türkiye'de Aydın (Germencik) jeotermal alanı keşfedildi. · 1983: Türkiye'de kuyu içi eşanjörlü ilk jeotermal ısıtma sistemi İzmir (Balçova)'de kuruldu. · 1984: Türkiye'nin ilk ve Avrupa'nın İtalya'dan sonra ikinci jeotermal enerji santrali (20.4 MWe kapasiteli) Denizli (Kızıldere)'de hizmete açıldı. · 1984: ABD (Oregon)'de mantar yetiştiriciliğinde jeotermalden yararlanıldı. · 1985: Jeotermal elektrik santrallerinde yaklaşık 2.000 MW'lık elektrik üretim kapasitesine ulaşıldı. · 1987: ABD (Nevada)'de jeotermal akışkan altın üretiminde kullanıldı. · 1987: Türkiye'nin ilk jeotermal merkezi ısıtma sistemi Balıkesir (Gönen)'de işletmeye açıldı. · 1990: ABD'de jeotermal elektrik üretimi kurulu kapasitesi 3.000 MWe'e yükseldi. · 1992: Dünya'da 21 ülkede jeotermal elektrik üretimi yaklaşık 6.000 MWe'e ulaştı. · 1996: Türkiye'de 15.000 konut ana kapasiteli İzmir (Balçova) jeotermal merkezi ısıtma sistemi devreye girdi. · 2000: Tüm Dünya'da jeotermalden yaklaşık 8000 MWe jeotermal elektrik ve 17.000 MWt civarında jeotermal doğrudan kullanım gerçekleştirildi. · 2001: Türkiye'nin jeotermal kurulu ısıtma gücü 493 MWt'e ulaştı. Türkiye böylece jeotermal elektrik dışı uygulamalarda Dünya'nın 5. büyük ülkesi durumuna geldi. Dünyada Jeotermal Dünyada;1995'den 2000 yılına kadar, jeotermal elektrik üretiminde %17, jeotermal elektrik dışı uygulamalarda ise % 87 artış olmuştur. Filipinler'de toplam elektrik üretiminin %27'si, Kaliforniya Eyaleti'nde %7'si, İzlanda'da toplam ısı enerjisi ihtiyacının %86'sı jeotermalden karşılanmaktadır. Dünyada jeotermal elektrik üretiminde ilk 5 ülke sıralaması:A.B.D., Filipinler, İtalya, Meksika ve Endonezya Dünyada jeotermal ısı ve kaplıca uygulamalarındaki ilk 5 ülke sıralaması: Çin, Japonya, A.B.D., İzlanda ve TÜRKİYE 2000 yılı itibariyle, dünyadaki jeotermal elektrik üretimi 7974 MW elektrik kurulu güç olup, 65 Milyar kWh/yıl üretimdir. Jeotermalin doğrudan kullanımı ise 17174 MW termal olup, 3 Milyon konut ısıtma eşdeğeridir. Dünyada 10 bin dönüm, Türkiye'de is 500 dönüm jeotermal sera vardır. Şanlıurfa'daki yaklaşık 250 dönümlük jeotermal seradan Avrupa'ya ihracat yapılmaktadır.
Jeotermal kaynaklar rezervuar sıcaklıklarına göre şöyle sınıflandırılmaktadır Yüksek sıcaklıklı alanlar (150 °C'dan fazla) Düşük sıcaklıklı alanlar (150 °C'dan düşük) Yüksek sıcaklıklı alanlar başlıca elektrik üretiminde, düşük sıcaklıklı alanlar ise ısıtmacılık başta olmak üzere diğer kullanımlarda yararlanılmaktadır.
Referans - Türkiye Jeotermal Derneği. - İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (Jeotermal Enerji Araştırma Geliştirme Test ve Eğitim Merkezi, 2004. - Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) . - T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Madencilik Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Enerji Hammaddeleri Alt Komisyonu, Jeotermal Enerji Çalışma Grubu, 2001.
- T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), Madencilik Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Enerji Hammaddeleri Alt Komisyonu, Jeotermal Enerji Çalışma Grubu, 2006.
