Grip - Influenza By: Asortik Hatun Date: January 24, 2013, 10:18:18 PM Hasta kişilerin hapşırması milyonlarca,öksürmesi binlerce,konuşması yüzlerce mikrobun dış ortama atılmasına neden olur.Bu zerreleri teneffüs eden kişilerde virüsün mukozalara yapışma yeteneğinden dolayı üst solunum yollarına yerleşirler. Bu mikroplu ortamda elle drekt temasla da mikrop alınabilir.Yukarıdaki temsili resimde kırmızı bölge yıkamada en çok,krem rengi bölge çokça,ten rengi daha az gözden kaçan yıkama kusurlarını ifade etmektedir. VİRÜSÜ ALIRSAK NE ZAMAN HASTA OLURUZ. Aşılanmış şahıslar için problem yoktur.Bağışıklığı süper olanlarda hafif atlatabilir.Genelde virüs alındıktan sonra 1-5 gün içinde hastalık oluşur. Bulaşma hastanın hapşırması,öksürmesi, dışkısı,eşyaları ile olabilir. Hapşırma ve öksürme ile etrafa yayılan zerreler 4-5 saat havada asılı kalırlar. Bu zerreleri solunum sistemimizle veya cildimize temasla alabiliriz.
KLİNİK BELİRTİLER NELERDİR.? Titreme ile yükselen ateş(40-41 C’),öksürük,sarı-yeşil balgam,kaslarda,eklemlerde ağrı,kalp kası iltihabı,iştahsızlık,aşırı derece yorgunluk,baş dönmesi,halsizlik,akciğerde zatüre, solunum zafiyeti , beyin iltihabı yapabilir. Üst solunum yolları basit hastalıklarını(nezle), griple karıştırmamak önemlidir.Nezlede, ateşin ve kaslarda ağrıların olmaması , nadiren hafif ateş ,hafif kas, eklem ağrısı, basit burun akıntısı olması kolayca teşhis koydurur.
GRİP VE BENZER HASTALIKLARI AYIRMAK İÇİN TESTLER VAR MIDIR? Evet boğaz,burun akıntılarında virüse ait özellikler moleküler yöntemle araştırılır veya kan alınarak oluşan koruyucu özel bağışıklık elemanları(antikor) araştırılır.Netice gün içinde verilebilir.
GRİP VİRÜSLERİ SADECE İNSANLARI MI HASTALANDIRIR? Hayır kanatlılar,deve kuşları.,at,köpek.domuzlarda kendilerine özgün grip virüsüyle hastalanırlar.Ancak bu virüsler bir müddet sonra bir anahtarın kilide uyarak kapıyı açması gibi insana,domuza,kuşlara ait genleri bir araya toplayarak kombine bir virüs haline dönüşebilirler. Son salgında bu olay gerçekleşmiş,bu 3 canlının genlerini taşıyan canavar virüs şekillenmiştir İnsan,domuz ve kanatlı gen anahtarını taşıyan yeni grip virusu şekillenmiştir. H7N7 su kuşlarında,H5N1 kanatlı hayvanlarda bu hastalığı oluşturabilir.Her 2 virus insanlara geçebilir.Evcil hayvanlardan geçen grip vakası söylenti halindedir. Göçmen kuşlar da kendilerine ait virüsü bütün dünyaya yayarlar.
VİRÜSÜN DAYANIKLILIĞI. Virüs de yaşayan bir canlıdır.Bazı ortamları sevmez.
ORTAM ISI YAŞAM SÜRESİ Dışkı 4C’ 30-35 gün Dışkı 20C’ 7 gün’ Et ürünleri 56C’ 3 saat ======= 70C’ 15 dk ======= 80C’ 1 dk sürede harap olur. Dezenfektan ve antiseptiklere fazla dayanamaz ,çamaşır suyunun %2-5 lik konsantrasyonları yer temizliğinde kullanılır. El hijyeni için %70 lik etil alkol 100 cc+4-5 damla gliserin, suyun olmadığı yerlerde basit ve ucuz olarak el hijyeninde kullanılır.Bu konuda sağlık bakanlığı onaylı antiseptiklerde kullanılabilinir. Fazla kullanımı cildimizde reaksiyon yapabilir. En güzel ve uyumlu temizlik ellerimizi sabunla ovalayarak parmaklar ve araları dahil edilerek yapılan temizliktir.
AŞI HEDEF GURUPLARI Öncelikle sağlıkçılar ayakta kalmalı ki hastalara baksınlar doktor,hemşire,sağlık personeli Ambulans şoförleri,aşı dağıtımı ve ilaç tanıtımı yapan,hastaneye sık gidenler Toplu taşıma ve elektrik,su,telokominikasyon personeli Küçük çocuklar,talebeler,hamile hanımlar Polisler ,postacılar,öğretmenler Kreş,okul,kışlalarda yaşayanlar. Yöneticiler,sporcular,sık seyahat edenler. Adliye mensupları
AŞILAMADA ÖNCELİKLİ RİSK GURUPLARI(Doktor raporu ile bedelsiz aşılanırlar) 65 yaş ve üzeri olanlar,yaşlı bakımevinde ,huzurevinde kalan kişiler, Astım,kronik akciğer ve kalp hastaları,böbrek hastaları Şeker hastaları Kan hastalıkları Bağışıklığı baskılanmış kişiler Uzun süre asprin tedavisi alanlar. HASTALARA GENEL ÖNERİLER Ateşiniz düşene kadar evde istirahat edin ve başkalarıyla temastan kaçının Ateşe karşı doktorunuzun önersiyle parasetamol, ibuprofen kullanın,asprin ateşli anda verildiğinde çocuklarda organ hasarları yapacağından uzak durun. Sıvı tüketiminiz 2-3 litre olsun Sigara ,alkol içmeyin,odanızı havalandırın,gerekirse Ultra Viole C donanımlı ,aspiratörlü aletler kullanılarak oda havası temizleyin. Bağışıklık sisteminizi güçlü tutun, streslerle baş edin. Gerekirse hastalar için olan basit maskeler kullanın Ev halkı koruyuculuğu sınırlı ve raf ömrü az dahi olsa 3M (NE149 )gibi maskeler taksın.
TEDAVİ Virüslere etkili ilaçlar sınırlıdır.Hastalık belirtileri bu tanıyı koydurduysa en geç ilk 72 saat içinde bu ilaçlardan kullanma ,çabuk ve komplikasyonsuz iyileşmeyi sağlayabilir. Bir yaşından büyük çocuklar için süspansiyon formları vardır. Virüs özellikle zatüre amili olan pnömokok üremesi için vücutta zemin hazırlar.Virüsle teke tek savaşmamız bizim avantajımızdır.Bu sebepten tedaviye pnömokoku öldüren antibiyotikleri doktor tetkiki sonucu almalıyız. Pnömokok, aşısı olan bir mikroptur,çocuklar ve yetişkinler için aşı mevcuttur.
EN GÜZEL TEDAVİ HASTALIĞIN TEĞET GEÇMESİDİR. Elimizde aşıları olan hastalıklara karşı en geçerli çare aşı olup kurtulmaktır.Her yıl binbir surat virüsün cinsleri ülkemizde saygın üniversitelerde tespit edilmekte ve ona uygun aşılar getirtilmektedir. Aşılar mikrobun öldürülmesiyle(inaktif) virüsün tümü kullanılarak hazırlanan aşılar. Virüsün zararlı olmayan ancak canlıda koruyucu madde(antikor) oluşturan , parçalarından oluşan aşılar(split aşılar) virüsün silahlarını ayırıp (hemaglutinin,nörominidaz )onları kullanarak yapılan sub-unit aşılar). Bu aşıların kastan ,cilt içi, olduğu gibi,hastalık yapma gücü kırılmış virüsün buruna damlatılması veya sprey tarzında uygulanan aşılar da mevcuttur. Bir kısım grip aşıları yumurta sarısından elde edildiği için yumurtaya alerjisi olanlar,doktorunu bu konuda bilgilendirmeli,şüphesi olanlarda basit olarak yumurta sarısı spesifik İgE ye baktırarak bu problemi kolayca çözmesi mümkündür.
